Floortje terug naar Syrië. Vanavond is het op tv. Ook ik was in Syrië, 21 jaar geleden. Ongelofelijk! Enerzijds kan ik me bijna niet voorstellen dat het al zo lang geleden is, en anderzijds kan ik het me bijna niet meer voorstellen vanwege de situatie in Syrië en de ellende van de afgelopen jaren.
Ik ben niet de enige die er lang geleden was. Ik ken meer mensen die het land in de jaren 90 of later nog bezocht hebben, terwijl er toch niet zo gek veel toeristen kwamen. Nergens heb ik zo weinig toeristen gezien als destijds daar. In het Birma van bijna 15 jaar geleden zag ik er al veel meer.
In 1995 was ik er. In Damascus. Je ziet me hier links in beeld. In Aleppo en het door IS verwoeste Palmyra was ik helaas niet, maar in de hoofdstad wel. Ook Floortje Dessing was er, 8 jaar geleden, net voordat de burgeroorlog uitbrak. Ze was er voor 3 op reis. Een paar maanden geleden ging ze terug.
Op Lindanieuws lees ik: ‘We horen en zien zoveel over Syrië en de Syriërs en hebben er allemaal vooroordelen over. Maar die beelden strookten niet met hoe ik mij het land en de mensen herinnerde. Daarom wilde ik terug.’
‘Het was de moeilijkste reis die ik ooit gemaakt heb.’
Floortje ging terug naar een land met een negatief reisadvies. Naar plaatsen die ooit geweldig mooi waren, maar die nu verwoest zijn. ‘Teruggaan naar Syrië was het engste ooit’ zegt ze in een interview met NRC. En toch deed ze het.
Onderstaande foto maakte ik zelf onderweg tijdens de reis van Syrië naar Libanon. Wil jij ook wel een keer naar Libanon, maar liever niet op eigen gelegenheid? Boek dan een groepsreis naar Libanon.
‘Ik wil eigenlijk alleen het beeld van Syrië nuanceren. Syrië is voor de meeste mensen oorlog, ellende en vluchtelingen die in asielzoekerscentra zitten. En ik denk ook wel: ‘Fuck, wat een verschrikking!’ Terwijl Syrië zoveel meer is dan dat,’ zegt Floortje.
Dat is waar. Dat is eigenlijk ook wat ik toen al had. En wat zelfs in de Lonely Planet die ik toen bij me had stond:
Het beeld dat mensen hebben
In Libanon had ik dat nog meer dan in Syrië. Mensen associeerden het land met oorlog, maar ik zag gezinnen flaneren over de boulevard en jongeren die uitgingen en op terrassen zaten. Niet het beeld dat de meeste mensen bij deze landen hebben.
Dagelijks leven in Damascus
Floortje vroeg zich af hoe het dagelijks leven nu in Damascus is. Precies een vraag die ik mezelf ook best vaak gesteld heb de afgelopen jaren. Ook ik denk daar wel eens aan. Maar ook nu zullen, net als jaren geleden, mensen ‘gewoon’ waterpijp roken op een terras of hun boodschappen halen op de markt, zoals je kunt zien op de foto’s die ik maakte.
Waarom zijn zoveel Syriërs gebleven?
Toch is het in Syrië uiteraard allesbehalve fijn. Al die massa’s vluchtelingen vluchten niet voor niks. Zoals Floortje zegt: ‘Je vraagt je af waarom sommige mensen niet zijn weggegaan, waarom ze de keuze maken om te blijven.’ Maar soms is het geen keuze. Soms kunnen ze letterlijk geen kant uit.
Tweeluik over Syrië op tv
Vanavond is in deel 1 van een tweeluik te zien hoe het er nu is. Afgelopen zomer was ze er. Het is een reisprogramma maar dan anders. Meer een documentaire. Ik ben benieuwd wat we gaan zien. Jij ook? Hier zie je alvast een korte preview van Floortje terug naar Syrië.
‘Het is zo onwerkelijk!’
Waarom ik in Libanon en Syrië was
Ik bezocht Damascus tijdens mijn studie Mediterrane Studies. Samen met studenten van Midden-Oostenstudies gingen we naar Cyprus (ook Noord-Cyprus), Libanon en Syrië. Per groepje hadden we een eigen opdracht. Samen met drie studiegenootjes maakte ik een film over de wederopbouw van Beiroet. Weer andere studenten hadden opdrachten in Syrië.
Ik denk dat ‘Floortje terug naar Syrië’ af en toe ook zal doen denken aan het Libanon dat ik in 1995 zag, na een eerdere oorlog.
Bovenstaande foto’s maakte ik in Beiroet, de foto’s hieronder in Syrië.
Foto’s van Syrië in 1995
Je zag er al een paar voorbij komen. Hieronder nog een paar foto’s van toen in Damascus:
De enige keer in mijn leven dat ik gerookt heb was in Damascus. Waterpijp.
Hieronder links in beeld, dat was ik, als 23-jarige in Damascus.
Verplicht bedekt in de Omayyadenmoskee (de Grote Moskee):
Over de toiletten in de oude stad van Damascus schreef ik hier al eens: Toiletten wereldwijd.
Op de grens tussen Libanon en Syrië:
In Damascus verbleven we in Al Rabie. Het was eenvoudig, maar het zag eruit als een paleis. Prachtig!
Lonely Planet over Syrië
Dit stond begin jaren 90 in de Lonely Planet:
Syrië aan de Middellandse Zee
O ja, nog één ding: wist je dat Syrië aan de Middellandse Zee ligt? Door mijn studie weet ik dat al tijden, maar veel mensen beseffen dat nog steeds niet. Ondanks dat kustplaatsen als Latakia en Tartous toch vaak in het nieuws zijn. De Syrische kust is maar relatief kort, maar het ligt wel degelijk aan de Middellandse Zee, tussen Turkije en Libanon. Dit was op de grens tussen Libanon en Syrië:
Hoe is het er nu?
Het gevoel te willen weten hoe het ergens jaren later gaat is heel herkenbaar. Soms heb je dat van zomaar een bestemming of een land waar je gewoond hebt (zoals ik in Thailand), maar soms ook juist als er oorlogen of rampen plaatsvinden. Juist dan ga je je nog meer afvragen: hoe is het er nu?
Hoe gaat het met…?
Je denkt aan hoe mooi het was en aan de mensen die je er sprak. Hoe gaat het met ze? Ik heb dat gevoel vaak gehad, zowel na de tsunami in Azië, de aardbeving in Nepal, maar ook na bosbranden in Portugal of aanslagen in Istanboel en Frankrijk. En hoe zou het nu met de Syrische vluchtelingen zijn die ik in Turkije tegenkwam en fotografeerde?
Het leven gaat ‘gewoon’ door
Toch is het soms verbazingwekkend hoe snel mensen in staat zijn hun leven gewoon weer op te pakken, ondanks de het verlies van geliefden en kinderen of andere mensen om hen heen, ondanks granaten, ongeregeldheden en onzekerheid over de toekomst. Het leven gaat gewoon door, hoewel gewoon nooit meer gewoon is natuurlijk… zeker niet in een land als Syrië.
Het laatste nieuws over Syrië
Het laatste nieuws over Syrië is dat Syrië het aantal luchtaanvallen op en beschietingen van de zwaar bevochten stad Aleppo vermindert. Dat besluit is genomen door het opperbevel van het Syrische leger met het doel de humanitaire situatie in de gehavende stad te verbeteren, zo lees ik op Nu.nl.
Gelukkig maar. Hopelijk zullen er nog vele plekken volgen waar dat ook gebeurt. En dan niet verminderen, maar stoppen. En dat Syrië weer een veilig land wordt. Gaat dat er ooit van komen? Ik hoop het.
Floortje terug naar Syrië
Floortje terug naar Syrië. Vanavond, donderdag 6 oktober 2016, NPO 1, 22:15u-23:00u, deel 1.
Foto’s: Denise Miltenburg en Sarina Maat
Wat je al niet uit je oude reizen naar boven kan halen. Prachtig die retro foto’s. Zet direct die landen in een een heel ander perspectief. Onder de berg van ellende van nu schuilt de ziel van een schitterend land dat hopelijk ooit als een phoenix uit zijn as zal herrijzen.
Ja, en precies dat, die andere kant van wat je altijd ziet in het nieuws, kwam ook in Floortjes programma naar voren.
Ik hoop het ook!
Ik kan even geen woorden vinden. Hoe mooi geschreven 😉 Van een mooie droom en nu een nachtmerrie; maar er is meer in Syrie dan hetgeen nu in de kranten staat; van bombardementen tot vluchtelingen. Mensen kijken naar het moment, niet naar de geschiedenis. Of straks, de wederopbouw. Ik kreeg een brok in je keel van je artikel.
Echt? Dank je wel. Ik zeg eigenlijk nog niet eens zoveel. Maar beelden zeggen ook veel. In Floortje terug naar Syrië zag ik net echt mooie beelden uit het dagelijks leven nu.
In het oude gedeelte van Damascus ging het leven tot voor kort redelijk normaal door. Momenteel weet ik even niet hoe het gaat. Tot een jaar geleden was Al-Hamidiyah Souq een leuke facebookpagina die veel mooie herinneringen naar boven bracht. Nu wordt hij echter niet meer bijgewerkt. Onzekerheid, wisselende allianties, bemoeienissen van buitenaf, criminele bendes en de religieuze spanningen zullen deze oorlog nog lang laten voortduren.
Dank je voor het reageren! Helaas wel ja…Ik vroeg me inderdaad af hoe het in Damascus was, ook omdat ik zag dat de accommodatie waar wij zaten tot enkele jaren geleden nog gewoon bezocht werd. Nu staat er (begrijpelijkerwijs) helemaal niets qua hotels in Damascus of Syrië meer op Booking.com.
Voor jou zal het al die tijd best spannend zijn geweest omdat je er natuurlijk wel wat meer mensen kende. Hopelijk komt je boek toch nog een keer uit!
Dank je voor het reageren! Helaas wel ja… Ik vroeg me inderdaad af hoe het in Damascus was, ook omdat ik zag dat de accommodatie waar wij zaten tot enkele jaren geleden nog gewoon bezocht werd. Nu staat er (begrijpelijkerwijs) helemaal niets qua hotels in Damascus of Syrië meer op Booking.com.
Voor jou zal het al die tijd best spannend zijn geweest omdat je er natuurlijk wel wat meer mensen kende. Hopelijk komt je boek toch nog een keer uit!
Heel mooi verhaal uit de oude doos dat nu ineens weer actueel is. Heb net de uitzending terug gekeken, erg onder de indruk. Wat een verschil he.
Wat bijzonder Denise, dat je hier zo lang geleden al geweest bent! Wat zal het toen een aparte ervaring geweest zijn om daar als vrijwel enige bezoeker te zijn. Is jullie opdracht goed gelukt destijds? Mooi om al die oude foto’s te zien!
Wij waren er in 2006. Palmyra, Damascus, Raqqa, Deir-er-zur,Aleppo en weet ik wat nog allemaal. We deden dit met ons 2 tjes met de rugzak. We hebben er ongelooflijke herinneringen aan. Heerlijk eten, mooie paleizen, de verteller in het theehuis in Damascus, de ontmoeting met de gekende Franse sufi muzikant Julien Weis . Een twintiger die een leuk antiekwinkeltje had in Aleppo waar we dagelijks samen Italiaanse koffie mee dronken.
Slapen in Baron’s hotel in Aleppo. Ik kan nog een tijd doorgaan.
Ons gastenverblijf heeft 3 gastenkamers, 1 heet Aleppo, gewoon omdat Aleppo een plek kent in ons hart. Nu zoveel jaren later denken we nog vaak aan de man met zijn antiekwinkeltje,..
Groet uit onze Weide Wereld,
Petra en Bruno
Ik vind het prachtig om mijn land hier te zien…
Fijn dit te lezen,..
We vergeten Syrië niet en zeker niet de heerlijke keuken met Fairuz die de sfeer en het plaatje zo compleet maakte.