Reizen naar zonnige en warme bestemmingen in Zuid-Europa en ver weg. Mooie steden, streken en stranden. Couleur locale, natuur en food. Met en zonder kinderen.
Vandaag komt de 14e etappe van de Giro d’Italia aan in het Italiaanse Courmayeur. De finish is in Courmayeur, waar je de Skyway Monte Bianco vindt, een spectaculaire lift naar de top van de Italiaanse zijde van de Mont Blanc. In maart nam ik deze zelf ook!
Skyway Monte Bianco
Of je nou op wintersport bent in Courmayeur (of elders in Valle d’Aosta) of juist in de zomer van plan bent Valle d’Aosta te ontdekken, een ritje met de Skyway mag je echt niet overslaan. Want wie wil er nou niet helemaal naar de top van de Monte Bianco?
Naar de top van de Monte Bianco
Op een superzonnige dag in maart mocht ik tijdens een persreis mee omhoog! In dit blog zie je hoe dat was en wat er allemaal nog meer te zien en te doen is onderweg naar en op de top van de Monte Bianco!
Achtste wereldwonder
‘L’ottava meraviglia del mondo’ noemen ze het zelf. Het achtste wereldwonder. Het doel van de skyway Monte Bianco was mens en berg dichter bijelkaar te brengen, zoals nooit tevoren. Je kunt je echter voorstellen dat de bouw ervan heel wat voeten in de aarde heeft gehad, of beter gezegd, in de sneeuw. Wie er aan mee werkte werd zwaar geselecteerd, want er moest onder zeer extreme en ijskoude omstandigheden gewerkt worden. Nou, en dat is gelukt. Na 10 jaar op de tekentafel en 4 jaar bouwen is dit plan, wat een ontzettend groot project was, in 2015 werkelijkheid geworden en de Italianen zijn er trots op.
Kabelbaan met 360 graden uitzicht
Een ritje met de Skyway is niet zomaar als een ritje met een gewone skilift. Het is een kabelbaan met 360 graden panoramisch uitzicht! Er gaan dappere hikers, skiërs en snowboarders mee omhoog (om later van de flanken van de Monte Bianco af te dalen!), maar ook gewoon mensen die de besneeuwde top van de Monte Bianco (de Mont Blanc) van dichtbij willen zien en van het spectaculaire uitzicht willen genieten. En nog veel meer dan dat!
Daar gaan we!
Ga je omhoog dan zie je Courmayeur onder je steeds kleiner worden en heb je zicht op steeds meer bergtoppen. Je hoeft niet bang te zijn dat je aan de verkeerde kant staat, want de cabine draait om zijn as (langzaam, zodat je er niet misselijk van wordt hoor) zodat je alles vanaf verschillende kanten te zien krijgt. O, en op de foto lijkt de cabine klein, maar hij is groot hoor!
Twee etappes
De skyway bestaat uit twee etappes. Vanuit het op 1300 meter hoogte gelegen Courmayeur (wat Frans klinkt, maar Italiaans is) ga je met zicht op het dal Val Ferret eerst naar het op 2.173 meter hoge gelegen Pavillion. Op dit punt, halverwege stap je allereerst uit, want hier is al ontzettend veel te zien!
Pavillion The Mountain
Pavillion The Mountain is al een prachtig station met een bijzondere architectuur. Ook hier heb je al mooi uitzicht, maar er is ook een museum, expositieruimte, een bioscoop (auditorium) en een boutique. Bezoek ook zeker Cave Mont Blanc met wijn van grote hoogte!
Terras
Met zonnig weer is het natuurlijk op en top genieten op het terras buiten, met prachtig uitzicht! In maart konden wij er zelfs even in een hemdje zitten!
Restaurant op grote hoogte: Alpine restaurant
Er is een restaurant waar je allerlei heerlijke traditionele gerechten uit Valle d’Aosta kunt proeven. Voor een vast bedrag mag je 3 pannetjes en bakjes pakken met gerechten die je lekker lijken. En eentje extra sowieso, met polenta. Probeer ook zeker de wijn uit Valle d’Aosta erbij!
Tip: bewaar het restaurant of het terras voor het laatst en ga eerst naar de top! Ik laat je nu eerst foto’s van het restaurant zien maar scroll zeker nog even verder, want het mooiste komt nog!
En daarna nog verder omhoog!
Punta Helbronner
Het allergaafst is natuurlijk de top. Want neem je vanaf The Pavillion de lift nog verder omhoog, dan kom je bij Punta Helbronner uit: de Sky! Je kunt nu naar het panoramaterras op het hoogste punt van de Skyway Monte Bianco. En dat is echt schitterend! Overal die machtige toppen om je heen!
Staande op het panorama terras op 3.462 meter hoogte kijk je 360 graden in de rondte naar alle machtige toppen.
Zicht op beroemde bergen
Je ziet niet alleen de top van Monte Bianco vlak bij je, maar nog veel meer hoge bergen in de omgeving. Al die machtig mooie witte toppen… Prachtig! Kijk je goed dan zie je zelfs de Zwitserse Matterhorn in de verte! Op de foto hieronder zie je links een klein puntje uitsteken. Dat is ‘m!
Tip: er staan borden waarop je kunt zien welke berg waar ligt!
Wauw, gaaf toch! Deze spitse toppen ook:
En de top van de Monte Bianco zelf natuurlijk:
Kristallen museum
Hier hoog in de lucht kun je ook de Crystal Room nog bezoeken. Je ziet er prachtige oude stenen, kwarts en kristallen uit de bergen. Als dat geen bijzondere plek voor een museum is!
Sky Vertigo
Ook erg leuk is de SkyVertigo (op de foto hieronder, met de besneeuwde top van de Mont Blanc er pal achter). Het is een glazen gedeelte waar je op kunt staan, met onder je de sneeuw en de diepte.
Een klein barretje is er ook nog:
Klimmuur en ligstoelen
Je kunt ook nog even naar buiten om te relaxen in de sneeuw. Ga lekker in een luie ligstoel liggen en laat kinderen (als je die hebt) fijn in de sneeuw spelen. Er is ook nog een klein klimmuurtje. En in de zomer kun je hier zelfs een botanische tuin bezoeken (in de winter is deze bedekt met sneeuw).
Skyway Monte Bianco met kinderen bezoeken
Met kinderen is het natuurlijk sowieso ook gaaf om te doen. Die zijn ook zeker onder de indruk. Alleen in de cabine zelf moet je dan wel even zorgen dat ze vooraan staan en niet tussen allemaal benen, zodat ze wel wat zien. Het glas loopt wel tot onder, dus dan zien ze het altijd goed.
Hoogteziekte?
Echt last van de hoogte heb je niet hoor. Ik heb er niks van gemerkt, qua duizeligheid of wat dan ook. Ga ivm de hoogte voor de zekerheid anders niet in 1x naar de top, maar via het tussenstation. Bewaar je kaartje wel goed, want dat heb je weer nodig als je verder omhoog of terug gaat.
Bijzondere bergen
Het uitzicht op de bergen is sowieso gaaf, ook de stukken waar geen sneeuw ligt zijn bijzonder om te zien!
Parapente
En je kunt ook nog parapenters in actie zien.
Wat kost de SkyWay?
Een retourtje tot halverwege (en terug) kost 28 euro.
Een retourtje tot aan de top (en terug) kost 52 euro.
Kinderen krijgen korting.
Oké, goedkoop is het niet, dus ik snap best dat je even moet slikken van de prijs. Ik kreeg het vergoed, omdat ik er in opdracht was, maar toch zou ik het ook in jouw geval zeker doen als je in de buurt bent en er zelfs voor omrijden, want het is wel echt wel heel mooi en indrukwekkend!
Niet-skiërs
Juist ook voor niet-skiërs is het een aanrader! Dan zie je de bergen toch eens vanaf prachtige hoogte.
De Skyway is juist ook voor niet-skiërs de moeite waard!
Openingstijden Sky Way
De Skyway is afhankelijk van het seizoen vanaf half 8 ’s ochtends (in de zomer) of half 9 ’s ochtends onophoudelijk geopend (in de winter). De Sky Way gaat tot half 5 of 5 uur in de namiddag.
De Skyway Monte Bianco ligt in de Italiaanse wintersportplaats Courmayeur. Courmayeur ligt in Valle d’Aosta, een prachtige en nog vrij onontdekte regio in Italië, vlakbij Frankrijk.
De Skyway ligt net iets buiten het centrum van Courmayeur. Onderaan de SkyWay is een grote parkeerplaats. Je zag het op 1 van de eerste foto’s.
De Franse kant van de Mont Blanc
Aan de Franse kant van de Monte Bianco heeft de berg uiteraard de Mont Blanc. Hier vind je een andere bekende wintersportplaats: Chamonix. Ook vanaf hier kun je naar de top van de Mont Blanc, via de top Aiguille du Midi.
Doe het echt als je in de buurt bent, want zeker met helder weer is het een onvergetelijke ervaring!
Ik bezocht de Skyway Monte Bianco op uitnodiging tijdens een persreis naar Valle d’Aosta, samen met de groep journalisten en bloggers hierboven. Ook al heb ik zelf niet voor de Skyway en het restaurant hoeven betalen, ik kan het iedereen aanraden!
Eén van de fijnste dingen aan reizen vind ik toch wel het eten. Ik kan me echt verheugen op het uitproberen van lekkere lokale gerechten en onbekende hapjes op de kaart, op vers geroosterde vis op het strand of gewoon lekker op een terrasje bij de lunch al een glaasje wijn drinken, juist omdat je dat thuis niet doet.
Mijn recente reis naar Puglia was om de regio meer onder de aandacht van mijn lezers te brengen. Op eigen initiatief, maar ter promotie van Puglia, en daar hoort het heerlijke eten wat mij betreft zeker bij.
Lekker eten op reis
Naast veel willen zien en fotograferen betekent reizen voor mij dus zeker ook lekker eten en genieten. Ik kook het hele jaar al, dus op reis geniet ik extra als dat even niet hoeft en word ik blij van iets lokaals eten op een mooi plekje. Dat hoeft niet luxe, integendeel, het kan ook best basic. Zelfs simpel street food is soms al goed.
Zo ook in Puglia.
Alles smáákt in de Méditerranée gewoon beter.
Streekgerechten ‘di mare’ en ‘di terra’
Tijdens mijn bezoek aan Puglia begin maart ontdekte ik een aantal delicatessen en typische producten uit de streek. Streekgerechten uit de zee (di mare) en van het land (di terra). Puur uit Puglia, soms specifiek uit de Salento (het uiterste zuiden van Puglia) en soms iets wat je in heel Zuid-Italië ziet.
Update: in mei was ik er weer, dus ik zal binnenkort nog meer foto’s plaatsen!
Verrassende lokale specialiteiten
Eigenlijk dacht ik wel te weten wat ze eten in Apulië (zoals Puglia door Nederlanders ook vaak genoemd wordt), maar ik werd toch ook weer verrast. Ik kwam best veel gerechten tegen die ik nog niet kende, lokale specialiteiten waar ik nog nooit van gehoord had of delicatessen die ik nog nooit geproefd had. Stond er iets op de kaart wat ik niet kende dan wilde ik het juist.
Tip: staat er iets op de kaart wat je niet kent? Bestel het!
Lekker eten voor weinig
De beste en de duurste restaurants heb ik niet voor je kunnen testen. Ik had beperkt tijd en beperkt budget, en nog niet alles was open, maar ik heb toch heel wat heerlijks kunnen proeven. Eén voordeel heeft Puglia sowieso: je hoeft het er niet duur te maken. Je kunt er al voor heel weinig heerlijk eten; als ontbijt, lunch, diner of iets tussendoor.
De keuken van Puglia
In dit blog neem ik je mee naar Puglia en laat je een selectie zien van al het lekkers dat Puglia te bieden heeft. Je krijgt een heel klein kijkje in de regionale keuken van het sowieso al prachtige Apulië, maar je moet het vooral ook zelf gaan proeven. Puglia is perfect voor sea food fans en foodies. Maar dat niet alleen!
Ben je een echte foodie? Dan kun je je hart ophalen in Puglia!
Fast food & slow food in Puglia
Het is niet eens allemaal culinair en ingewikkeld maar meestal juist verrassend eenvoudig. Het eten in Puglia is puur, goed en best goedkoop. Woorden als ‘organic’ en ‘slow food’ kom je in Puglia veel tegen, maar street food en fast food ook, en dat laatste is stukken gezonder dan het fast food dat wij kennen. Hieronder lees je wat je moet proberen!
Italiaanse woorden
In de lijst staan veel Italiaanse woorden, dan leer je die ook meteen een beetje. Dat is wel zo leuk toch? Ongemerkt breid je met dit blog je Italiaanse food vocabulair zo vanzelf een beetje uit. Ik weet zeker dat je van veel dingen nog nooit gehoord had!
23x proeven in Puglia:
Oké, wat zijn lekkere gerechten uit Puglia? Welke specialiteiten en streekgerechten uit Puglia moet je zeker proeven? Welke typische producten uit Puglia en Zuid-Italië mag je niet missen?
Wat zijn de piatti tipici pugliesi, oftewel, welke gerechten zijn typisch uit de streek Puglia en hoe ziet de cucina tipica salentina (de keuken uit de Salento, het uiterste zuiden) eruit?
Van seafood tot zoetigheden, het komt allemaal aan bod. Wijn ook, en zelfs bier!
Staat er een sterretje bij dan is het echt typisch uit Puglia. Hou je niet van vis? Scroll dan even verder door naar beneden, want er komt nog veel meer.
Delicatessen, regionale gerechten en andere dingen die je zeker moet eten in Puglia:
Ricci di mare
Toen ik ricci op de kaart zag staan dacht ik meteen: dát wil ik wel eens proeven! Ricci, of beter gezegd ‘ricci di mare’ zijn zee-egels. Ze zijn niet typisch van Puglia, maar ze zijn wel volop te vinden in het zuiden van Italië.
Zee-egel dus. Ik was er wel benieuwd naar. Om de prijs hoefde ik het niet te laten, want in het restaurant in Brindisi waar ik de eerste avond beland was, waren ze slechts 1 euro per stuk. Een mooie kans om het uit te proberen.
Allereerst ziet het er natuurlijk erg leuk uit. Die stekels, en dan dat stervormige ‘vlees’ binnenin. Ook de kleur is wel apart. Je eet ze gewoon rauw, zoals ze er echt uit zien. Hoe zou dit smaken?
Ik hoopte dat ze een beetje als oesters zouden smaken (waar ik dol op ben, maar wat ik vanwege de prijs haast nooit eet), maar dit was anders. Het was vrij slapjes. Je verwacht wat textuur, maar het is zacht en zo weg. Eigenlijk proef je niet veel. De ‘stevigheid’ of ‘elasticiteit’ die je van een zeevrucht verwacht heeft het in elk geval niet.
Is het vies? Nee. Is het echt heel lekker. Mwah. Mis je er dus veel aan als je het niet proeft? Nee. Is het leuk om het geprobeerd te hebben? Zeker! Dus moet je het een keer nemen? Ja.
Frutti di mare
Sowieso moet je in een regio die aan zoveel kanten door de zee omringd wordt (Puglia heeft zo’n 800 kilometer kustlijn!) lekker sea food eten. Zeevruchten dus, of, op zijn Italiaans: frutti di mare! Ook in de pasta.
Niet alleen ricci en mosselen, maar ook inktvis of octopus (pulpo), garnalen of kleine schelpjes.
Wandelend door de haven van Monopoli zag ik net een vissersboot binnenkomen en keek even mee. De (inkt)vis werd uit het schip geladen en ging direct naar de bestemming, ook naar restaurants vlakbij. Verser krijg je het niet!
Verse vis en sea food bij Pescheria La Muraglia in de haven van Monopoli.
Ga je in de zomer? Bestel dan een heerlijke sea food schotel op een terrasje of lekker ergens aan het strand. Deze ene foto heb ik even van mijn moeder gepikt, die er in de zomer was:
Maar sowieso kun je op veel plaatsen in Puglia heerlijk (inkt)vis en sea food eten. Je hoeft er niet eens voor naar chique restaurants. Een populaire plek is bijvoorbeeld de hippe ‘fast food’ vistent La Pescaria in Polignano a Mare. Ik nam er een foto van, omdat het adresje me opviel, maar ik heb toch wel een beetje spijt dat ik er niet even naar binnen ben gelopen.
Umberto, een in Zweden wonende Italiaan die ik ontmoette (lees hier maar) stuurde me bij terugkomst nog een berichtje toen ik iets over Polignano had gepost: ‘Ahhh, Polignano a Mare! Sweet memories!’ schrijft hij me. ‘It was there I ate the fantastic octopus-sandwich.’ Bij La Pescaria. Als je deze foto ook ziet… Mmmm!
Maar in welk leuk stadje in Puglia je ook bent, slenter gewoon rond, duik steegjes in en je komt overal leuke restaurantjes tegen, met leuke namen ook, zoals Polpo Matto, de gekke octopus.
Een typisch Salentijns inktvisgerecht is overigens purpu alla pignata: gestoofde stukken octopus. Salentijns komt van Salento, het uiterste zuiden van Puglia zoals ik al zei.
Alici
Ook alici (ansjovis) kom je veel tegen in Italië, op verschillende manieren bereid en gegeten. Warm, op pizza’s (zout), maar vaak gewoon koud (zuur).
Wandelend door de steegjes van het mooie historische hart van Otranto (een stad die je écht moet bezoeken, niet alleen vanwege de stad maar ook om de ongelofelijk heldere kleur van de zee!) ontdekte ik Fishbar La Polpería, een klein nieuw hip adresje met vooral vis en seafood op de kaart. De ideale plek voor een korte break.
Zittend op dit terrasje op het kleine verborgen pleintje bestelde ik alici marinate, gemarineerde ansjovis. De presentatie was top en met de limoen erbij smaakte het verrassend fris. Door de toevoeging van het zoetje van de marmelade-achtige ‘chutney’ was het ook weer niet té zuur of zout. Gewoon perfect. En heerlijk met een witte wijn, uit Puglia natuurlijk.
Bombette *
Ben je meer een vleeseter? Ga op zoek naar bombette! Bombette pugliesi zijn letterlijk vertaald ‘bommetjes’ uit Puglia. De bommetjes zijn kleine vleeshapjes die er een beetje uitzien als slavinkjes, maar dat is het niet. Het zijn kleine rolletjes varkensvlees, gevuld met kaas.
Ze worden ook wel aan stokjes geregen en dan gegrild, waardoor het een beetje een satétje lijkt, maar heel anders smaakt! Ik ben niet zo van varkensvlees (eigenlijk alleen koud, lekkere plakjes bijzondere worsten en hammen), maar dit had ik wel willen proeven! Ik heb er geen foto van, maar hier zie je ze.
Het is street food, maar ook in restaurants kun je het krijgen. Vermoedelijk in de zomer meer dan toen ik er was. Tip: je kunt ze ook gewoon bij de lokale slager kopen en dan zelf roosteren als je een barbecue bij je vakantieverblijf hebt.
Een variant op de bombette zijn gnummareddi; met orgaanvlees.
Cime di rapa *
Cime di rapa is één van de lokale seizoensgroenten die je ongetwijfeld een keer op de menukaart ziet staan in Puglia. Het zijn groene groenten. Het is iets tussen spinazie, bimi en raapsteeltjes in, maar ook weer niet. In Italië wordt het ook wel broccoletti genoemd.
Ik at het op een toast, maar door de pasta zie je het ook veel. En dan met name door de orecchiette. Wat dat zijn lees je hieronder.
Orecchiette *
Orecchiette zijn letterlijk vertaald ‘oortjes’. Zo zien ze er ook een beetje uit. Het is een soort schelpjespasta uit Puglia. Orecchiette met cime di rapa (waar ik het net over had) is nou echt wat je zegt een typisch gerecht van Puglia.
Orecchiette met cime di rape is echt één van dé piatti tipici pugliesi!
De oortjespasta staat vrijwel overal op de kaart, en je kunt het in alle supermarkten en winkeltjes met authentieke producten uit Puglia kopen.
Sowieso is veel pasta home made. Wil je echt lekker eten kies dan een restaurantje waar ze de pasta zelf maken, zoals bij Vispa Teresa in Ostuni. De reviews zijn goed. Ook de pizza wordt geprezen.
Frise *
Frise (of friselle) zijn ronde stukken geroosterd brood met tomaten, olijfolie en zout. Het lijkt een beetje op bruschetta, maar het is toch net weer anders. Het brood is meer een soort ‘beschuitje’. Je kunt het ook met ricotta (of iets anders) erop eten. En soms zie je ze ook met groenten specifiek uit het seizoen.
En er zijn niet alleen gewone maar ook gezondere varianten zoals (meer)granen (frise ai cereali) of volkoren (frise integrali). Ik testte ze uit op een terrasje in Polignano a Mare. Simpel, maar heerlijk. Zo wil iedereen wel een beschuitje eten. 😉
O, en mocht je denken ‘Wat zijn serafini?’ Dat is geen gerecht, maar de naam van de B&B die erbij hoorde. Ik sliep er niet, maar het lijkt me absoluut een erg leuk plekje om te verblijven in Puglia!!
Leuke accommodatietip tussendoor!
Burrata *
Burrata is een zachte Italiaanse kaas die inmiddels overal bekend is, maar hij komt oorspronkelijk uit Puglia. Het is een verse kaas die op mozzarella lijkt, maar dan romiger en veel lekkerder! Helemaal met een beetje goede olie en wat zeezout erop. Mmmmm!
Je ziet het op de foto hierboven en zag het ook al op één van de friselle. Op sla is het ook lekker.
Burrata komt van oorsprong uit het plaatsje Andria, uit de subregio Murgia (wat toevallig de achternaam van mijn Sardijnse ex is, maar dat terzijde). Het is de streek rond Bari.
O, en zie je in Puglia ergens ‘stracciattella’ staan, denk dan niet meteen aan ijs, want misschien bedoelen ze wel dit.
Behalve burrata zie je ook veel ricotta. Ricotta is in het hele zuidelijk deel van Italië populair en is niet typisch van Puglia, terwijl burrata er officieel wél vandaan komt. Je ziet het hier:
Scamorza pugliese *
Aparter om te zien is de scamorza pugliese, een beetje vreemd gevormd kaasje dat eruit ziet als een dichtgeknoopt ‘zakje’ of een vreemdgevormde ballon, maar dan hard. Je ziet het ook op de foto hierboven.
Behalve scamorza bestaat er ook nog caciocavallo, dat is net zo’n vreemdgevormd kaasje; kijk maar naar het borstvormige kaasje wat je ernaast ziet (op de foto hierboven).
Het exacte verschil weet ik niet, maar het is in elk geval typisch Zuid-Italiaans. Ook op de luchthaven van Brindisi zag ik ze nog.
Tagliere tipico salentino *
Een tagliere is niet één gerecht, maar een bord of plank met meerdere gerechten. Meestal met antipasti. Bij La Bottega del Corso, een bijzonder wijnwinkeltje annex wijnbarretje met lokale producten in Lecce, met slechts een paar tafeltjes, bestelde ik een tagliere tipico salentino, een bord met allemaal lekkere dingetjes uit de Salento streek.
In de winkel verkopen ze deze prodotti tipici salentini, typische producten uit de Salento, ook. De Salento is het uiterste zuiden van de hak van de laars van Italië. Uit dit prachtige en heerlijke deel van Italië komen natuurlijk ook heerlijke olijven, heerlijke kazen (burrata, wat ik net al noemde), heerlijke salumi (charcuterie) en allerlei andere eenvoudige maar smaakvolle lekkernijen.
Zit je dus ergens in Puglia aan de borrel bestel dan zeker een tagliere met lekkers om samen te delen. Voor een extra fijn vakantiegevoel.
Proef meerdere heerlijkheden in één keer!
Puccia *
Puccia is een traditioneel lokaal ‘gerecht’. Eigenlijk is het meer street food. Het is een gevuld broodje dat er een beetje uitziet als een pitabroodje maar dan iets kleiner en dan van pizzadeeg. Je ziet het vooral in Lecce waar het al sinds 1941 bestaat.
Meestal kun je zelf kiezen wat je in je puccia wil hebben. Er zijn zelfs speciale puccerie, pucciazaakjes. Ik bezocht er één in Lecce.
In Ostuni zag ik er ook één: Il vizio del conte. Ze hebben daar ook volkoren pucce en andere lokale (brood)lekkernijen. En ook op de luchthaven kun je ze nog kopen, belegd en wel.
Calzone
Wat er een beetje op lijkt, maar ook weer niet, omdat het dicht gebakken wordt (met de inhoud er al in) is calzone. De calzone zie je ook gewoon in Nederland. Als wij vroeger pizza aten bestelde ik vaak een calzone. Tegenwoordig eet ik het eigenlijk nooit meer.
De calzone komt van origine natuurlijk ook echt uit het zuiden van Italië (behalve in Puglia zie je het ook in Campanië, Calabrië en Basilicata). Zoals wij de calzone kennen als een grote dubbelgeklapte pizza, zoals je ze bij een pizzeria krijgt (of in de vriezer van de supermarkt vindt), zo kennen de Italianen het ook als gewoon een snack voor tussendoor, en dan veel kleiner, als street food onderweg.
De echte calzone pugliese, de calzone uit Puglia, eet je overigens met cipolla erin, met ui.
Ik dacht een calzone gekocht te hebben, ik had ze in de vitrine van de stationsbar van Maglie gezien, een stadje in het binnenland. Omdat ik nog best een treinrit voor de boeg had kocht ik er één ‘to go’. Later besefte ik dat dit waarschijnlijk een panzerotto was in plaats van een calzone. Daar lees je hieronder over.
Panzerotto *
Het lijkt op een calzone, maar het is toch net weer iets anders: een panzerotto! Panzerotti zijn gevulde ‘pasteitjes’ die er weliswaar uit zien als calzone, maar niet hetzelfde zijn. Een panzerotto is vetter omdat het niet in de oven gaat, maar gefrituurd wordt.
Het is ontstaan vanuit de gedachte dat je altijd met wat overgebleven deeg en met ingrediënten die je toch nog in huis hebt iets lekkers kunt maken. Italianen hebben bijna altijd wel tomaten en olijfolie, en meestal ook mozzarella en verse kruiden in huis. Later werden er allerlei varianten op bedacht.
Omdat voor de echt goede panzerotti alleen de beste ingrediënten gebruikt worden is het super smaakvol. Er zijn zelfs speciale panzerotteria’s, zaakjes die echt gespecialiseerd zijn in street food zoals panzerotti. In Polignano a Mare kwam ik zo’n panzerotteria tegen: La Rotellina. Het zit vlakbij het strand, dus neem ze mee of haal ze warm tussendoor, dan heb je voor een paar euro een heerlijke lunch.
Tip: staat een trip naar Puglia niet op de planning maar wil je ze toch proeven? Ga dan naar Panzero’ in Rotterdam. Hier kun je panzerotti en ander typisch street food uit Puglia proberen.
Acquasale
Net als meerdere gerechten uit de Pugliese keuken was ook Acquasale van oorsprong een armeluismaal. Het wordt niet alleen in Puglia, maar ook in Basilicata en Campanië gegeten, de 3 meest zuidelijke regio’s van Italië. Het zijn tomaten met grote kruimels brood, olijfolie zout en oregano.
Taralli *
Wel weer echt typisch uit Puglia zijn de zogenaamde taralli, kleine broodringetjes uit Alberobello. Je krijgt deze kleine ronde ringetjes vaak als er in een restaurant brood op je tafel wordt neergezet. Ook zie je ze wel bij antipasti of bij de borrel.
Ze zien er leuk uit hoor, die broodringetjes, maar net als bij soepstengels (waar ze een beetje naar smaken) is het meestal toch een beetje droog. Wel verschilt het waar je bent, want er zijn ook zaakjes die heerlijke varianten hebben waar veel meer smaak aan zit. Deze vond ik namelijk veel beter:
Pane di Altamura *
Proef trouwens ook zeker het brood! Ik had héérlijk smaakvol brood bij het ontbijt, met de perfecte korst. Hét bekende brood van Puglia is Pane di Altamura, met een DOP-stempel: Denominazione d’Origine Protetta. Hier lees je er meer over. Dus ga je vanuit Bari (of omgeving) richting Matera stop dan zeker in Altamura voor de enige echte! Update: ook in Matera is het brood ontzéttend lekker!
Brood doop je natuurlijk in de beste olijfolie!
Olio d’oliva uit Puglia *
Olijfolie, ik ben er dol op en gebruik er veel van. Als ik olijfolie koop, koop ik altijd extra vergine. Vroeger kocht ik het vaak op reis, maar nu meestal gewoon in Nederland. Olijfolie uit Spanje vaak, maar ook uit Griekenland en Italië.
Ook in Puglia kun je heerlijke olijfolie vinden. Dat is niet zo gek, want de hak van de laars van Italië staat vól met olijfbomen. Reis je er net als ik doorheen dan zul je er nog vele tegenkomen.
Olijfolie is niet alleen heerlijk over de sla, maar ook om brood in te dopen of het over aardappelen of groenten te sprenkelen. Wil je ter plekke olijfolie kopen, dan vind je het niet alleen in supermarkten en soms bij verkooppunten langs de weg, maar ook veel bij kleine zaakjes met lokale producten (prodotti tipici) uit de streek.
Sommige aziendas agricolas, kleine boerderijtjes, hebben een winkeltje ergens in de stad, waar ze hun producten verkopen. Zoals deze die ik tegenkwam in Ostuni.
Dono d’olivo is een extra vergine olijfolie van PurOstuni, die samenwerkt met meer dan 100 lokale boeren.
Vino di Puglia *
Ben je in Puglia of in de Salento dan moet je natuurlijk ook een typische wijn uit de streek proeven. Er zijn ontzettend lekkere wijnen uit Puglia en zeker ook uit de Salento. Ik dronk zowel een rode vino salentino (Salice Salentino, een DOC) en natuurlijk de Primitivo, als enkele andere vini di Puglia.
Mocht je een wijngaard of cantina willen bezoeken, op de site Vini di Puglia vind je alle wijnmakers uit Puglia.
Uiteraard kun je tegenwoordig ook gewoon hier in Nederland wijn uit Puglia kopen. Het wordt o.a. verkocht bij Gall & Gall, Albert Heijn en via diverse wijnsites zoals Wijny.nl.
Wijn uit Puglia of specifiek uit de Salento!
In de Salice zit een bekende druif die ik erg lekker vind: de Negroamaro. Ook ben ik echt fan geworden van de (rode) Primitivo!
Birra Salento of ander bier uit Puglia *
Behalve wijnen heeft Puglia ook eigen bieren! Dat had je misschien nog niet bedacht. Er zijn best heel veel kleine birrificios, brouwerijen. Ze maken birra artigianale, oftewel, ambachtelijk bier. Bijvoorbeeld Birra Salento. Kijk ook eens op de website van Birra Musa. BirrApulia is er ook één. En ook zag ik Birrozza nog, bier zonder conserveringsmiddelen en kleurstoffen.
Ambachtelijk bier uit Puglia!
Ben je een ware bierliefhebber en zou je wel een bierroute willen rijden? Huur een auto (tip: doe het via Sunnycars), zorg dat één iemand rijdt en de ander drinkt en ontdek de kleine brouwerijen zelf. Hier vind je alle adresjes in Puglia waar ambachtelijk bier gebrouwen wordt. Van Gruit in Brindisi tot Malatesta (toepasselijke naam) in Lecce. Informeer wel even van te voren of ze open zijn en of toeristen welkom zijn.
Ik kwam deze beer shop nog tegen in Lecce (die gesloten was, het was nog vroeg), met zowel birra artiginanale (ambachtelijk bier) als birra alle spina (van de tap).
Naast lokaal gebrouwen bier vind je in Puglia uiteraard ook gewoon andere bekende Italiaanse biermerken, zoals Moretti.
Ben je meer van de likeurtjes? Ga dan voor een grappa uit Puglia. Grote kans dat je er een keer eentje bij de rekening krijgt.
Pasticciotto leccese *
Denk jij na dit alles ‘Hé, maar ik hou van zoet! Hoe zit het daar mee?’ Geen paniek, ook voor zoetekauwen is Puglia perfect. Vooral in Lecce zit je goed. Koffiezaken zijn er genoeg en natuurlijk proef je daar een keer een heerlijke pasticciotto bij. Als ontbijt of gewoon als lekkernij tussendoor.
Een pasticciotto tradizionale leccese is een typisch cakeje uit Lecce. Die moet je gewoon geproefd hebben!
Pasticciotti leccesi zijn typische gebakjes uit Lecce. Een cakeje is het eigenlijk meer, maar dan wel heel zwaar. Het is langwerpig en gevuld met crème. Wat het extra lekker maakt is dat het weliswaar cakeachtig is, maar (als hij vers is zoals ik ‘m at) toch iets knapperig en van binnen zacht.
Het is heel machtig en er zitten denk ik heel veel calorieën in, maar ik wilde het geprobeerd hebben. En het was lekker. Neem je dit ‘s ochtends met een cappuccino dan hoef je voorlopig niks meer. Als ik er nu aan terugdenk rúik ik ‘m gewoon weer.
De pasticciotti zijn typisch uit de Salento streek, het echte zuiden van Puglia dus weer. Ook op de airport heb ik er nog één genomen. Daar hadden ze overigens niet alleen grote, maar ook kleinere. Wel zijn ze daar duurder.
Pasticcino alle mandorle
En er zijn nog meer dolci, zoetigheden. Ik kreeg nog een citroenkoekje; of eigenlijk een amandelkoekje met citroensmaak. Pasticcino alle mandorle di Puglia stond erop. Mandorle betekent amandel, en ik had de smaak limone. Het was een beetje zacht en een heel klein beetje taai, maar dat hoort, net als bij bitterkoekjes die wij kennen. Door de citroen was het toch fris.
Ottimini
Ben je met kinderen in Puglia? Dan zul je misschien sowieso eerder een koekje kopen. Voor mijn kinderen kocht ik ottimini, koekjes uit Rutigliano, gewoon in een supermarktje. Deze ‘biscotti’ kun je als ontbijt eten, maar ook gewoon tussendoor. Ze lijken qua vorm op taralli, maar dan zoet.
Rond feestdagen als kerst of carnaval zijn er vaak nog weer andere lekkere zoetigheden te koop. Ga dan vooral bij een echte pasticceria kijken.
Gelato
Ook een ijsje mag natuurlijk niet ontbreken in Italië. Ik haal er één bij Il Super Mago del Gelo, oftewel: de super ijstovenaar, en niet zomaar één. Deze ijssalon vlakbij de bekende brug en baai in Polignano a Mare bestaat al sinds 1935 (toen de inmiddels overleden Mario Campanella eerst als amandelverkoper en daarna als verkoper van geraspt ijs was begonnen) en is een begrip in de omgeving.
Het stond als tip in de reisgids die ik bij me had. De reviews waren nog steeds goed, dus ik besloot een kijkje te nemen.
Het lekkerste ijs dat ik ooit gegeten heb, zoals sommigen in de reviews zeggen? Nee, dat niet, maar wel leuk om geprobeerd te hebben en mooi dat het al zo lang bestaat. Misschien had ik één van hun bijzondere koffies moeten nemen, want ook daar staan ze bekend om!
Verwacht geen trendy plek met de meest ‘instagrammable’ ijsjes, wel een populaire plek met een verhaal.
Nog meer lekkers uit Puglia
Dit is overigens nog lang niet alles hoor. Ik heb in die korte tijd uiteraard niet alles kunnen proeven. Er zijn nog wel meer typische gerechten uit Puglia, zowel vlees als vis; van lamsvlees (agnello) tot kleine visjes die op een speciale manier bereid worden: scapece salentina heet het, of scapece pugliese. Het ziet er lekker uit! Ook sgagliozze baresi (gefrituurde polenta uit Bari) wil ik een volgende keer even proberen. Ben je met kinderen? Die lusten dat vast ook wel.
Liever meer groenten? Ga dan voor fave e cicoria, een tuinbonenpuree die vaak met ‘cichorei’ erbij gegeten wordt, een groente die een beetje op ‘cime di rape’ lijkt (wat ik at), maar wat toch net weer anders is.
Hier zie je nog een ‘salade’ die ik at: calamari con patate e olive pugliesi. Octopus met aardappel en olijven uit Puglia. Het was heerlijk zacht. Mjammie!
Kijk gewoon zelf op de kaart wat je aanspreekt. Staat het er alleen in het Italiaans? Google even via Google images en meestal weet je zo wat het is.
Agnello, scapece pugliese, sgagliozze baresi of fave e cicoria. Probeer het! Zoek zelf een leuk adresje uit en geniet.
Gewoon eten in Puglia
Ben je niet zo’n gekke-dingen-eter en denk je nu ‘Ik moet maar niet naar Puglia gaan, want dan moet ik allemaal enge of onbekende dingen eten’? Wel nee. Ook als je niet zo’n avontuurlijke eter bent hoef je je in Puglia geen zorgen te maken hoor.
Pasta hebben ze altijd, pizza vind je altijd, maar ook rijst, patat of aardappel, een lekker stukje vlees als je dat wil, een salade of… nou ja, genoeg! En Puglia is ook geschikt voor vegetariërs en veganisten.
Waar eten in Puglia?
Nou, heb je al trek gekregen? Ik heb je een klein beetje op weg geholpen. Nu mag je zelf kiezen waar je van al dit lekkers gaat genieten in Puglia. In stadjes, op het platteland, bij je agriturismo of lekker op het strand. Ik wens je een hele fijne vakantie!
Tip: sla dit blog over Puglia op of stuur ‘m naar je reisgenoot zodat je straks als je gaat nog weet wat je moet proberen.
Typische producten uit Puglia mee als souvenir
O ja, en had je in Puglia iets lekkers voor thuis willen kopen of voor iemand die je planten of katten gedaan heeft in de vakantie, maar kwam het er niet meer van? Op de luchthaven kun je nog iets kopen. Op Brindisi airport zit bijvoorbeeld La Bottega dei Sapori. Je kunt hier pasta’s, kazen, wijn, etc kopen. Ook echt verse kazen en verse orecchiette. Wel is het daar een stuk duurder dan als je het gewoon ergens anders had gekocht. Juist iets uit de kleine lokale winkels in Puglia is wel veel leuker natuurlijk, zoals hieronder in Monopoli:
Kookboeken met gerechten uit Puglia
Wil je na je vakantie de herinneringen aan het heerlijke Puglia levend houden en het weer herbeleven? Bestel als je terug bent in Nederland een kookboek met recepten uit Puglia om al die lekkere gerechten uit Puglia nog eens zelf na te maken.
Geniet ervan op een mooie nazomerse avond in de tuin of op je balkon, of tijdens een romantisch diner voor 2 in de herfst of winter. Tip: het is ook leuk om Puglia straks als thema te nemen voor het kerstdiner! Maar goed, daar willen we nog niet aan denken toch?
Naar Puglia toe
Ik vloog voor slechts 58 euro retour van Rotterdam naar Brindisi en terug. In maart was dat, een periode waarin het erg goedkoop was. Inmiddels is het veel duurder. Begin mei kan het momenteel voor 180 euro retour, begin oktober voor 120 euro. In de komende schoolvakanties is het helaas duurder (ruim 300).
Goed zoeken loont, en flexibel in je dagen zijn helpt! Naar Bari vliegen kan ook. Zoeken kan bijvoorbeeld via Skyscanner. Zie je een betaalbaar ticket, boek het, want meestal wordt het alleen maar duurder als je wacht en Puglia vraagt erom ontdekt te worden. Een vakantie boeken via bijvoorbeeld Eliza was here, TUI, de Vakantiediscounter of kleinere specialistische reisorganisaties kan ook.
Ter plekke vallen de prijzen in elk geval nog reuze mee!
Wat vond jij nou echt heel lekker in Puglia? Laat het weten bij de reacties!
O, en wil je al dat lekkere eten er weer af wandelen, lees dan mijn blog over wandelen in Puglia. Vlieg je naar Brindisi? Kijk dan ook daar even rond.
‘Skiën tussen de giganten van de Alpen’. Aangetrokken door dat ene zinnetje èn omdat het om Italië ging, wilde ik direct die kant uit. En dus zei ik ‘ja’ tegen een persreis wintersport in de Italiaanse Alpen: ik ging skiën in Valle d’Aosta.
‘Skiën tussen de giganten van de Alpen’.
Lekker skiën in Valle d’Aosta.
Skiën in Valle d’Aosta
In dit blog lees je over de skigebieden in Valle d’Aosta, over de ligging in Noord-Italië, de voordelen van een wintersportvakantie in Valle d’Aosta en over leuke andere activiteiten dan skiën of snowboarden alleen. Tussendoor zie je de foto’s die ik in het gebied maakte.
Mooi wintersportgebied in Valle d’Aosta.
Valle d’Aosta in Italië
Het hooggelegen, sneeuwzekere èn zonnige Valle d’Aosta ligt in het uiterste noordwesten van Italië, grenzend aan zowel Frankrijk als Zwitserland. Deze onbekende maar schitterende regio bevindt zich precies tussen Europa’s meest beroemde bergen in: de machtige Mont Blanc (Monte Bianco op zijn Italiaans) en de Zwitserse Matterhorn (Monte Cervino).
Hieronder heb ik de Matterhorn aangegeven. De foto nam ik vanaf de piste.
Hooggelegen skigebieden met fantastisch uitzicht
Lees je ‘Aostadal’ of ‘Aostavallei’ zoals dit gebied in het Nederlands heet, dan klinkt dat misschien als laag gelegen, maar vergis je niet: Valle d’Aosta ligt juist hoog! In Valle d’Aosta ski je grotendeels boven de 2.000 of zelfs boven de 2.500 meter en je kunt er zelfs op meer dan 3.000 meter hoogte skiën.
Bergtoppen van meer dan 4.000 meter
Glijdend over de hooggelegen pistes van Valle d’Aosta zie je om je heen en in de verte zelfs nog bergtoppen van meer dan 4.000 meter. Een erg mooi gezicht! Mocht je het niet meer precies weten: de Mont Blanc is maar liefst 4.810 meter hoog!
En wist je dat je zelfs op de flanken van de Monte Bianco (zoals hij in Italië heet) kunt skiën? Dat is voor de echte cracks. Eerst vertel ik je waarom ook jij volgende keer op wintersport naar Valle d’Aosta wil.
Sneeuwzeker én zon
In Valle d’Aosta ski je aan de zuidkant van de Alpen: de zonnige kant, maar toch sneeuwzeker, omdat je zo hoog zit.
Terwijl in het dal de lente al is losgebarsten vind je op de pistes nog volop sneeuw. Tot ver in april ligt er voldoende sneeuw en in sommige skigebieden in Valle d’Aosta kun je zelfs in de zomer nog skiën. Ook nu ik dit schrijf, begin april, is er weer veel nieuwe sneeuw bijgevallen.
Terwijl in het dal de lente al is losgebarsten vind je op de pistes nog volop sneeuw.
Geheime parel Valle d’Aosta
Dat Valle d’Aosta een erg aantrekkelijke regio is om te gaan skiën wisten de Italianen al lang, en de Fransen ook, maar onder Nederlanders is het nog steeds een relatief onbekende regio. Terwijl Valle d’Aosta juist erg mooie en goede skigebieden heeft!
Goed eten en betaalbaar!
En dat niet alleen: het eten is er beter dan in de buurlanden en het is nog stukken betaalbaarder ook, ook op de piste. Onthoud dat maar voor als je deze zomer je wintersportvakantie voor 2020 of andere jaren wil gaan boeken! Vertel het vrienden en gezinnen die ook graag gaan skiën, maar sssttt…. Ook weer niet aan iedereen vertellen hoor!
Een geheime parel onder de wintersportgebieden dus!
Skiën in Italië
Sowieso is wintersport in Italië natuurlijk fijn. Dat het er veel rustiger is dan in de bekende skigebieden in Oostenrijk, Zwitserland of Frankrijk is werkelijk een verademing. De sfeer is heerlijk Italiaans (soms met een Franse touch), het eten is bijzonder lekker en omdat je aan de zuidzijde van de Alpen zit heb je -zoals ik net al zei- ook vaak heerlijk zonnige pistes.
‘Geheim’ skigebied in Italië
Tijdens een studiereis skiede ik al eens eerder in Italië, in Sestriere (skigebied Via Lattea) was dat, maar er zijn nog meer mooie skigebieden in Noord-Italië, en zeker ook in Valle d’Aosta dus. De Italianen zelf weten dat wel, maar Nederlanders zijn er wat minder bekend mee, terwijl het prachtige en toch rustige skigebieden zijn, vrijwel zonder wachtrijen bij de liften!
Dat je in Valle d’Aosta moet zijn wisten de Italianen al lang!
Goedkoop op wintersport in Italië
Een ander groot voordeel van een wintersportvakantie in Valle d’Aosta is dat veel plekken nog heel betaalbaar zijn. La Thuile is zelfs verrassend goedkoop! Met name voor skipassen, maar vooral ook voor eten en drinken betaal je een stuk minder dan in de buurlanden of sommige andere Italiaanse wintersportplaatsen. Hou je daarnaast toch van luxe dan zijn er wel een paar schitterende hotels.
Valle d’Aosta is verrassend goedkoop!
Bekende skigebieden in Italië
Valle d’Aosta is dus ideaal voor wie eens wat anders wil dan de drukke wintersportplaatsen in andere Alpenlanden of wie de bekende Italiaanse skigebieden als Zuid-Tirol (en Trentino), de Dolomieten (met o.a. Val Gardena), Livigno of het chique Cortina d’Ampezzo al eens gezien heeft en graag wat anders wil. Iets verrassends!
Hooggelegen skigebieden
De skigebieden in Valle d’Aosta doen zeker niet onder voor de bekende skiregio’s, vooral qua hoogte niet, maar ook qua grootte, terwijl Aostadal misschien klein klinkt. Valle d’Aosta heeft skigebied La Thuile-La Rosière waarbij je zowel aan de Italiaanse als aan de Franse kant skiet, maar ook Breuil Cervinia dat samen met het Zwitserse Zermatt een skigebied van dik 300 kilometer piste vormt.
Daarbij is het ook nog eens één van de hoogste skigebieden van Italië!
Dikke lagen witte poedersneeuw tegen een decor van machtige bergtoppen die tot aan de knalblauwe hemel reiken.
Skigebieden Valle d’Aosta
Wil jij ook skiën in Valle d’Aosta, maar vind je het lastig het juiste skigebied te kiezen? Tijdens onze persreis stonden er 3 skigebieden in Italië op de planning. Bekende en minder bekende skigebieden in Valle d’Aosta:
Skigebied La Thuile (Espace San Bernardo)
Skigebied Courmayeur (Mont Blanc)
Skigebied Breuil-Cervinia (Cervino Ski Paradise)
1. La Thuile
Het Italiaanse La Thuile is echt een geheimtip. Nederlanders kennen dit rustige skidorp niet, maar qua pistes heeft het ontzettend veel te bieden. La Thuile maakt namelijk deel uit van het skigebied Espace San Bernardo waar ook het in Frankrijk gelegen La Rosière bij hoort. Zowel La Thuile als La Rosière liggen op de route van de Col du Petit Saint Bernard, oftewel de kleine Sint-Bernhardpas.
Rustig Italiaans bergdorpje
Van wat ik van te voren op wintersportsites over La Thuile had gelezen raakte ik niet rázend enthousiast, althans niet in de zin van ‘Hier moet je zijn in de Alpen’, en het was inderdaad heel rustig, maar gelukkig was het wél leuk. Ik vond het eigenlijk best een schattig plaatsje, vooral vanwege de ligging en omdat er een beekje dwars door het dorpje stroomt.
Geheimtip La Thuile: een klein Italiaans bergdorpje met een vleugje Frans.
Het dorp La Thuile zelf is gewoon een klein maar erg fijn Italiaans bergdorpje. Het ligt op 1.441 meter hoogte. Er zijn een paar erg mooie hotels en wat appartementen en chalets, een kerkje en enkele steegjes om doorheen te wandelen. Ik heb er aan het eind van de eerste dag en in de ochtend op de laatste dag nog best veel foto’s gemaakt die ik graag nog een keer met je wil delen.
Traditionele winkeltjes met lokale produkten
Vlak langs de beek vind je een winkelstraat met enkele traditionele winkeltjes met lokale producten en enkele andere zaakjes. Dit is het gezelligste stukje. Verder is het inderdaad vrij rustig. Wel zijn er nog een paar restaurants in La Thuile en vlakbij de brug zit een chocolatier die tot in de wijde omtrek bekend is vanwege de niet te versmaden huisgemaakte chocolade: Chocolat.
Authentiek plaatsje zonder Nederlanders
Voor après ski moet je niet in La Thuile zijn, en ook niet als je veel vertier zoekt, maar wil je juist een rustige vakantie en een meer authentieke sfeer? Dan zit je goed. Vooral doordeweeks is het er erg rustig, zelfs op vrijdag nog. In het weekend was het ietsje drukker bij de gondel, met vooral Italianen. Nederlanders zijn we er niet tegengekomen. Is dat erg? Nee, juist niet!
Voor apres ski moet je in La Thuile niet zijn, maar wel als je een fijn, rustig en authentiek Italiaans wintersportplaatsje zoekt.
Bijkomend voordeel is dat het er erg goedkoop is. Skipassen zijn goedkoper dan in andere wintersportplaatsen en het eten en drinken is ook zeer betaalbaar en erg goed.
Espace San Bernardo
La Thuile vormt samen met het net over de Franse grens gelegen La Rosière het skigebied Espace San Bernardo. Met je skipas kun je dus gewoon tussen Italië en Frankrijk op en neer skiën en mooie tochten maken. De sfeer is heerlijk Italiaans met een vleugje Frans.
Skiën in Italië en Frankrijk!
Skiën in Espace San Bernardo betekent bovendien skiën op (vaak) zonnige pistes te midden van een surrealistisch decor van hoge bergtoppen.
Espace San Bernardo heeft eindeloos veel skipistes en schitterende uitzichten. Hier zie je welke pistes en liften open zijn in La Thuile: piste e impianti La Thuile. Impianti betekent liften in het Italiaans. Ook kun je de webcam van de pistes in La Thuile bekijken: webcam La Thuile.
La Thuile-La Rosière is zowel geschikt voor beginners als voor gevorderden en zowel voor skiërs als snowboarders. Kinderen en beginnende skiërs kunnen terecht op de wat eenvoudiger pistes bovenaan bij de gondel. Beneden zie je vooral de steile piste en is er slecht een kleine oefenweide voor kinderen, maar eenmaal boven aan de gondel (bij Les Suches) zijn er volop pistes voor beginners èn gevorderden. Voor gezinnen met kinderen die al kunnen skiën is het een fijne plaats.
Moet je het echt nog leren dan vind je het waarschijnlijk fijn als er les wordt gegeven in het Nederlands. Bij mijn weten wordt er in La Thuile geen skiles in het Nederlands gegeven. Wel in het Italiaans, Engels, Frans en Duits. Voor de zekerheid kun je zelf van te voren online informeren bij de Scuola di Sci di La Thuile, de skischool van La Thuile. Je vindt de skischool bovenaan de gondel in Les Suches (La Thuile).
Onder in het dorp bij de gondel:
Met de gondel omhoog:
Hier zie je de pistes nog even vanuit de gondel:
2. Courmayeur
Skigebied Courmayeur-MontBlanc is iets bekender en ligt aan de zuidkant van de Monte Bianco, oftewel de Italiaanse kant van de Franse Mont Blanc. Aan de andere kant van de Mont Blanc ligt de bekende Franse wintersportplaats Chamonix.
Uitzicht en off piste
Ook in Courmayeur kun je weer skiën met geweldig uitzicht! Dé uitdaging voor off piste skiërs en snowboarders is een afdaling langs de flanken van de Monte Bianco. Maar voor minder geoefende skiërs zijn er ook genoeg pistes bij Courmayeur. Hier zie je welke pistes en skiliften open zijn: piste e impinati.
De plaats zelf ligt op 1.224 meter, aan de ‘voet’ van de Mont Blanc waar je met de Skyway naartoe kunt. Doe dat sowieso een keer, want dat is echt een onvergetelijke ervaring. Staande op het panorama terras op 3.462 meter hoogte kijk je 360 graden in de rondte naar alle machtige toppen.
Courmayeur is een wat chiquer skidorp waar je de geweldige Skyway naar de top van de Monte Bianco kunt nemen!
‘Chique’ en levendig
Courmayeur is een chiquer en levendiger plaats dan La Thuile. Net als La Thuile klinkt Courmayeur Frans, maar het is Italiaans. En ja, ook hier kun je weer voortreffelijk eten.
3. Breuil-Cervinia
Het skigebied van Breuil-Cervinia ligt vlakbij de Monte Cervino, de beroemde berg die bij ons Nederlanders beter bekend staat als de Zwitserse Matterhorn. De piramidevormige Matterhorn is 4.478 meter hoog. Het is hét symbool van Zwitserland en één van de meest gefotografeerde bergen ter wereld. Hij staat zelfs op de Toblerone repen.
Skiën in Breuil-Cervinia betekent dan ook skiën tegen een indrukwekkend decor. Het skigebied wordt Cervino Ski Paradise genoemd en heeft skiverbindingen naar Valtournenche en Zermatt in Zwitserland.
Zeer sneeuwzeker skigebied
Goed te weten is dat Breuil-Cervinia een zeer sneeuwzeker skigebied is dat ook nog eens aan de zonnige kant ligt. Het is één van de hoogstgelegen skigebieden van de Alpen en je kunt er zelfs in de zomer nog skiën. Het gebied staat bekend om zijn lange, brede en veilige pistes die tot maar liefst 3.800 meter hoogte gaan. Lange afdalingen maken kan er ook goed; dit skigebied heeft zelfs één van de langste ski afdalingen van de Alpen.
Eén van de hoogst gelegen skigebieden van de Alpen!
Autovrij en kindvriendelijk
Het dorp Breuil-Cervinia zelf ligt ook hoog: op ruim 2.000 meter. Het is autovrij en behalve voor gevorderden ook zeer geschikt voor beginners en gezinnen. Aan de rand van het dorp zijn enkele oefenliften en babypistes. Helaas moest ik een dag eerder terug van de persreis vanwege mijn eigen kinderen, maar het is in elk geval een kindvriendelijke wintersportplaats.
Wil je weten welke liften en pistes open zijn in Breuil-Cervinia? Kijk dan hier: impianti e piste Breuil-Cervinia. De skiliften in Breuil-Cervinia zijn open van de derde week van oktober tot 5 mei. Met een beetje geluk kun je dus zelfs al skiën in de herfstvakantie of nog net in de meivakantie. Voor zomerskiën kun je hier kijken: orari piste estate. Estate betekent zomer.
Pila en Monte Rosa
Behalve de gebieden die tijdens de reis op het programma stonden kun je in Valle d’Aosta ook nog skiën in Pila en in de valleien van de Monte Rosa. Het Monterosa skigebied strekt zich uit over drie valleien, aan de voet van de Monte Rosa. Skigebied Pila Snowland ligt vlakbij Aosta, de hoofdstad van Valle d’Aosta.
Valle d’Aosta met kinderen
Wil je op wintersport naar Valle d’Aosta met kinderen? Breuil Cervinia is van wat er bij ons op het programma stond het meest geschikt, maar La Thuile kan ook. Een kleine oefenweide is er wel degelijk, ook beneden in het dorp:
Ook zijn er nog wat kleinere skigebieden in de Valle d’Aosta die volgens Valle d’Aosta Tourisme geschikt zouden zijn voor gezinnen met kinderen, zoals Torgnon, Champorcher, Crévacol en andere kleinere ski resorts. En Chamois, Cogne en Rhêmes-Notre-Dame voor de allerkleinsten. Bekijk eventueel hier het overzichtje met kleine ski resorts voor gezinnen.
Tip: ontdek zelf de kleine skigebieden in Valle d’Aosta.
Ik heb hier echter zelf geen ervaring mee en Nederlanders zul je er vermoedelijk niet treffen. Houd er ook rekening mee dat de kleinere gebieden vaak net wat minder lang open zijn. Online is er verder ook niet veel over te vinden, dus persoonlijk zou ik toch voor een iets bekender of toch iets groter gebied gaan, zoals de gebieden die ik noemde.
Valle d’Aosta is een erg mooie regio om te skiën in Italië! Het is sneeuwzeker en heeft eindeloos veel pistes waar het heerlijk rustig is, wat natuurlijk superfijn is. Waar ik in (het overigens ook heel mooie) Portes du Soleil in Frankrijk regelmatig schrok van voorbijrazende fratsen uithalende snowboarders is het hier stukken relaxter skiën. Veel dorpen zijn hoog gelegen en de pistes zijn prachtig en ruim.
Geheimtip voor wintersporters: de skigebieden in Valle d’Aosta in Italië!
Geen rijen bij de skiliften
De wachttijden bij de liften zijn vrijwel nihil (hooguit een paar minuutjes) en zelfs in de Nederlandse voorjaarsvakantie is het er rustig werd mij verteld. Nederlanders zie je er sowieso nog maar weinig.
Goede prijs-kwaliteitverhouding
Behalve dat het een erg mooie regio is om te skiën is het ook qua prijsniveau een aantrekkelijke bestemming. Niet alleen de prijs van de skipas, maar ook wat eten en drinken betreft is La Thuile (en überhaupt Valle d’Aosta) een aanrader. De prijs-kwaliteitverhouding is erg goed.
Goedkoop en lekker eten
Je kunt er verrukkelijk eten (echt lekker Italiaans) en dat voor weinig! Had ik al gezegd dat je voor koffie op de piste bij La Thuile slechts 1,50 betaalt? Maar ook goede Italiaanse maaltijden zijn zeer betaalbaar.
Bijzondere wintersport activiteiten in Valle d’Aosta
Voor iedereen die wat meer uitdaging wil dan puur skiën of snowboarden zijn er verschillende leuke winterse activiteiten in Valle d’Aosta:
In Cervinia en Valtournenche kun je skiën bij maanlicht of juist bij zonsopkomst.
Sneeuwschoenwandelen kan ook op verschillende plekken, ook op de flanken van de Monte Bianco! Bekijk enkele mogelijkheden op de website Guide Courmayeur.
Ook paragliden is natuurlijk gaaf; dit kan o.a. bij Courmayeur. Een tandemvlucht kan ook als je niet alleen durft.
In Breuil Cervinia kun je een hondensledetocht doen. In de bergen voortgetrokken worden door vrolijke husky’s is natuurlijk een ervaring op zich. Je hoeft er dus niet voor naar Lapland, Canada of Alaska. Een deel van onze groep heeft z’n sleddog tour gedaan:
Heliskiën
Valle d’Aosta staat ook bekend om het heliskiën! Het is één van de weinige gebieden in de Alpen waar je kunt helikopterskiën. Met een helikopter vlieg je naar toppen waar je anders niet komt en maakt vervolgens de meest geweldige afdaling. Een superervaring voor geoefende skiërs.
Je kunt heliskiën in Valle d’Aosta bij de Monte Bianco (de Mont Blanc) en de Matterhorn. Zie o.a. de website Guide Courmayeur.
Andere activiteiten in Valle d’Aosta
Daarnaast zijn er voor niet-skiërs nog vele andere leuke activiteiten mogelijk in Valle d’Aosta, zowel in de winter als in de lente, de zomer en de herfst. Enkele voorbeelden:
Wandelen (er staan verschillende wandelroutes aangegeven, o.a. vanaf La Thuile)
Fietsen (ook op fat bikes)
Sauna en wellness
Met de Skyway Monte Bianco naar de top van de Mont Blanc (het kost wat, maar je wil het niet missen; hier volgt een keer een apart blog over)
Het hoogste museum van Europa bezoeken, op 3500 meter, op Plateau Rosà.
Chocolade proeven bij Chocolat in La Thuile.
Wijn proeven in Morgex
Zonnen: strijk neer in een heerlijke ligstoel en geniet van zon en frisse berglucht.
Bijzondere evenementen in Valle d’Aosta
Naast de gewone activiteiten zijn er ook speciale evenementen in de winter (en lente) in Valle d’Aosta. Enkele voorbeelden in de plaatsen die wij bezocht hebben:
Eind december is er o.a. in Valtournenche een fakkeltocht en vuurwerk.
Eind februari, begin maart wordt er carnaval gevierd in Breuil-Cervinia, met o.a. spelletjes voor kinderen.
Op 1 mei 2019 is de swim wear ski parade: skiën in je bikini. (Leuk als je in de meivakantie in de buurt bent!)
Op 25 mei 2019 komt de 14e etappe van de Giro d’Italia in La Thuile voorbij, op de route van Saint-Vincent naar Courmayeur, met als eindpunt de Skyway Monte Bianco).
Vorig jaar kwam de Tour de France langs La Rosière.
In 2016 werd de World Cup Skiën voor vrouwen in La Thuile gehouden.
Staat wintersporten voor jou gelijk aan lekker après-skiën? Dan ben je hier minder op je plek. Natuurlijk zijn er wel enkele cafeetjes en barretjes waar je na het skiën gezellig een drankje kunt doen, maar uitgelaten feestgedruis moet je hier totaal niet verwachten. In La Thuile in elk geval niet.
Voor wie is Valle d’Aosta (niet) geschikt?
Valle d’Aosta: voor wie?
Valle d’Aosta is meer geschikt voor mensen die van een actieve maar verder rustige skivakantie houden of die na het skiën vooral heerlijk willen eten in plaats van drinken en feesten. En voor wie van een mooie omgeving, hoge toppen, zon en van Italië houdt.
Is Valle d’Aosta sneeuwzeker in maart?
Net voordat we eind maart op persreis gingen kregen we via het marketingbureau een mailtje uit Valle d’Aosta. Het was de dagen voor ons vertrek zulk mooi weer geweest dat veel sneeuw in het dal gesmolten was. Een week daarvoor lag er nog een mooie witte laag in het dorp! Voor de foto’s was dat natuurlijk wel zo leuk geweest, maar de sneeuw bovenop de pistes was in maart nog steeds perfect!
In een apart blog kun je lezen (en zien) hoe het skiën in La Thuile was, of beter gezegd in Espace San Bernardo, het skigebied van La Thuile-La Rosière, op de Italiaans-Franse grens.
Valle d’Aosta in april
Zelfs in april kun je er nog heel goed terecht. Dit jaar kun je t/m 2e Paasdag skiën in La Thuile. De liften zijn open t/m 22 april 2019. In Breuil-Cervinia nog veel langer! Doe eens gek en ga nog lekker skiën met Pasen!
Skiën met Pasen!
Een ticket naar Milaan vind je momenteel nog voor 200-250 euro p.p. van 20-23 april. Naar Geneve voor 150 euro. De vliegtarieven check je hier. Boek je nu voor volgend jaar? Dan kan het veel goedkoper. Zie enkele tarieven hier in de blog, iets verder naar onderen.
Is Valle d’Aosta ver weg?
Omdat Valle d’Aosta onder Nederlanders niet zo bekend is denk je misschien dat het te ver weg ligt, maar dat is niet zo! De afstand valt nog mee: van Utrecht tot Aosta is het met de auto slechts 1.000 kilometer. Vanaf Utrecht naar La Thuile (waar wij waren) is het nog geen 1100 km. Breuil Cervinia is wel iets verder. Courmayeur is het makkelijkst te bereiken, zowel met de auto als met het vliegtuig.
Valle d’Aosta is minder ver weg dan je zou denken!
Route Valle d’Aosta
Rij je via Frankrijk, dan moet je naar Chamonix en neem je de Mont-Blanc tunnel. In de zomer kun je over de Col du Petit Saint-Bernard, de kleine Sint-Bernard pas.
Rij je via Zwitserland dan moet je naar Martigny en dan de Grote Sint-Bernard tunnel of de Grote Sint-Bernard pas (in de zomer).
Als je de Mont Blanc tunnel of de Grote Sint-Bernard tunnel uitrijdt, sta je meteen midden in de skigebieden. Voor beide tunnels moet je tol betalen.
Ga je naar La Thuile (zoals wij) dan heb je pas het laatste stuk haarspeldbochten om in het dorp te komen.
Vliegen naar Valle d’Aosta
Ook met het vliegtuig is Valle d’Aosta goed te bereiken. Je kunt vliegen op Milaan, Turijn of Geneve. Er zijn busverbindingen, maar makkelijker is het om een auto te huren vanaf de luchthaven. Houd er wel rekening mee dat je nog 2 a 3 uur moet rijden.
Tip: vliegtickets voor volgend jaar boek je nu al vanaf 50 euro pp retour. Ook de voorjaarsvakantie lukt nog onder de 100 euro per persoon. De vliegtarieven check je hier. Met de bus (of zelfs trein) kan ook; je moet dan echter wel overstappen.
Overnachten in Valle d’Aosta
Overnachten kan op heel veel plekken in Valle d’Aosta. De gebieden waar je kunt kijken noemde ik al. Nederlandse touroperators bieden het niet zo veel aan, maar je kunt gemakkelijk zelf iets zoeken via Booking.com. Hou je van luxe, heb je wat te besteden en wil je een echt mooi hotel? Ga dan voor het mooie en stijlvolle Montana Lodge & Spa. Wij mochten hier verblijven. Er waren ook enkele gezinnen met een baby. Ook het restaurant is erg goed en werd ook door gasten van buitenaf bezocht.
Volgend jaar naar Valle d’Aosta?
Wil je in 2020, 2021, 2022 of 2023 naar Valle d’Aosta? Een wintersportvakantie in Valle d’Aosta heeft zoals je inmiddels wel gemerkt hebt vele voordelen! Hier zet ik nog 1x op een rijtje waarom je dat zou ‘moeten’ doen. Waarom Valle d’Aosta?
Valle d’Aosta is sneeuwzeker, skipassen en eten/drinken zijn zeer betaalbaar, het is niet ver weg, je vindt er geen overvolle pistes, het is prachtig gelegen en je kunt er heerlijk eten. Skiën in Valle d’Aosta, dat is genieten tussen de giganten van de Alpen!
Ga jij ieder jaar op wintersport en wil je eens iets anders of wil je gewoon eens ergens heen waar niet iedereen naartoe gaat? Denk dan aan Noord-Italië: Valle d’Aosta it is!
Zou jij Valle d’Aosta ook wel eens willen ontdekken?
Ik bezocht Valle d’Aosta op uitnodiging van de regio. Hoewel alles voor mij betaald werd schrijf ik altijd eerlijk wat ik vind.
Wintersport in Valle d’Aosta: dat betekent skiën op het dak van Europa. Skiën in een door Nederlanders nog onontdekte regio in Italië die juist zo veel te bieden heeft. Ik ging mee op een wintersport persreis naar La Thuile in Noord-Italië en testte het voor je uit. Hieronder lees je er een verhalend blog over.
Hoe beviel het skiën in Valle d’Aosta?
Hoe is wintersport in Valle d’Aosta?
Als we naar de Italiaanse sneeuw vertrekken is het net een week stralend weer geweest in de Alpen waardoor het juist zo fotogenieke witte laagje in het dal gesmolten is. Bij het zien van de groene weides houd ik mijn hart dan ook even vast. Eventjes ben ik bang dat er maar een paar pistes open zijn. Die angst is echter totaal onterecht. Logisch ook, je zit hier zo hoog!
Stap in de gondel, glij met me mee en geniet van al wat je ziet!
Lente in het dal, winters wit op de piste
Hoe heerlijk lenteachtig het in het dal ook is, zo op en top winters wit is het zodra we de gondel omhoog hebben genomen. Op de berg ligt nog gewoon 3 meter sneeuw. Alle pistes van La Thuile-La Rosière zijn open, de sneeuw is perfect, het uitzicht is adembenemend en wat een rust!
Het is alweer 4 jaar geleden dat ik voor het laatst op de lange latten stond. Ik kon altijd goed skiën, maar omdat ik de zorg voor twee kinderen heb (zonder man aan mijn zijde), moet er natuurlijk niks gebeuren. Breek ik mijn been dan loopt alles thuis in het honderd. Het was bijna een reden geweest om niet te gaan, maar dat zou zonde zijn geweest, want wat is het hier mooi en wat hebben we een geluk met het weer!
‘Andiamo!’
Vanaf het moment dat ik bovenaan de gondel de piste op wandel, mijn ski’s in de sneeuw leg, mijn skischoen op de ski zet en de klik hoor, denk ik: ‘Yes! Let’s go!’
De Italiaanse skileraar heeft er ook zin in:
‘Andiamo!’
Slecht luttele meters moet ik even wennen, maar al na twee bochtjes heb ik het weer helemaal te pakken; ik kan het nog! Makkelijk. Ik kijk om me heen en denk: ‘Wat is dit toch heerlijk!’
Soms merk je pas dat je iets gemist hebt als je het weer doet. Of als je het weer ziet.
Gigantische bergtoppen zo ver het oog reikt
De afgelopen jaren dacht ik wel zonder wintersport te kunnen leven, en dat is ook zo, maar toch voel ik me op de ski’s, zo hoog in de bergen, met oneindig veel gigantische bergtoppen aan alle kanten om me heen, weer leven. Nietig tussen al die giganten, maar tegelijkertijd één met de natuur.
Mijn ski’s glijden soepel door de sneeuw, de zon schijnt op mijn wangen, het uitzicht is formidabel, wat wil ik nog meer?
Ervaren skiër
We zijn van te voren in kleine groepjes ingedeeld. Ik was duidelijk te voorzichtig in het aangeven van mijn ervaring. Ik heb het in de loop der tijd toch zo’n 15x gedaan. Omdat ik nu met iemand ski die een stuk minder ervaren is dan ik heb ik alle tijd om foto’s te maken. Maar wachten en fotograferen is met dit weer zeker geen straf.
Italiaanse skileraar
Tussendoor krijg ik af en toe wat tips van de Italiaanse skileraar: Giuseppe.
‘Noem me maar Pino,’ had hij gezegd.
Pino is weliswaar een man op leeftijd, maar zijn Italiaanse charmes is hij met de jaren niet verloren.
Als ik naast hem stop tovert hij op zijn zongebruinde gezicht steeds weer een glimlach tevoorschijn.
Matterhorn
Ook wijst hij me de Zwitserse Matterhorn. Kijk je goed naar de foto hierboven dan zie je in de verte een heel klein puntje. Klein? De Matterhorn is gróót! Een dag later krijg ik gelukkig nog de kans ‘m vanaf Courmayeur met mijn camera dichtbij te halen (je ziet het hieronder), maar nu zijn we nog even op de piste bij La Thuile.
Birichina
‘Birichina!’ grapt Pino als ik niet precies doe wat hij zegt. Ik kende het woord niet, maar kennelijk ben ik eigenwijs. ‘Als een puber,’ verduidelijkt hij. ‘Like a monkey!’
Ik moet meer door mijn knieën buigen. Dat weet ik ook wel, mijn ex zei het ook vaak als we op wintersport waren, maar ik kwam die berg toch wel af. En hard ook. Echt hard. Toen. Zonder helm, wat gewoon stom is. Nu ga ik niet meer zo hard als destijds, en draag ik een helm, voor het geval dat. Er hoeft maar één mafkees tegen je aan te knallen.
Soepel skiën kan ik gelukkig nog steeds, op mijn manier.
‘Birichina!’ zegt hij weer, terwijl ik nu toch echt wat dieper door mijn knieën ga.
Nou ja, we lachen er maar om.
Van Italië naar Frankrijk skiën
Vanuit Italië skiën we ongemerkt naar Frankrijk. Slechts een bord op de piste geeft aan dat we de grens gepasseerd zijn. We zijn inmiddels in de buurt van het op 1850 meter hoogte gelegen La Rosière, een Frans skidorp dat samen met het Italiaanse La Thuile tot hetzelfde skigebied behoort: Espace San Bernardo.
Twee landen in één skipas dus, dat is altijd leuk!
Prachtige brede pistes
Ook hier zijn de pistes prachtig breed. Wat een ruimte! En al die machtige toppen in de verte. Dat zie je niet overal. Hier in Valle d’Aosta wel. Het is bijna alsof je op het dak van de wereld skiet…
Niet voor niets wordt Valle d’Aosta vaak ‘Il tetto d’Europa’ genoemd, het dak van Europa. Zo voelt het af en toe ook echt. Niet alleen in Courmayeur (op de foto hieronder), waar je off piste ‘van het dak af’ kunt skiën, maar ook hier.
Skiën op het dak van Europa, in Valle d’Aosta kan het!
Skiën in Italië
Wat is skiën in Italië heerlijk. Het is schitterend, het is rustig en het is heerlijk om Italiaans te horen. Wachten bij de skiliften hoeft zelden en als het wel moet dan kun je de tijd verdrijven met het kijken naar de zongebruinde armen van Italiaanse liftmeneren.
Ligstoelen op een zonovergoten piste
Na een paar uur skiën en nog een paar liften komen we weer met de groep bij elkaar. Enkelen van ons zitten op de piste in heerlijk luie ligstoelen van het zonnetje te genieten. Ook fijn natuurlijk. Niet skiën is in Valle d’Aosta ook niet verkeerd!
Lunchen op de piste
Met zijn allen lunchen we op de piste, bij Ristorante Lo Ratrak, op de rand van de berg, niet ver van de gondel. Ook dat is voor ons geregeld en dat is niet verkeerd natuurlijk.
Lo Ratrak biedt Italiaans eten van topkwaliteit, met traditionele gerechten uit Valle d’Aosta en lokale ingrediënten.
Heerlijk in het zonnetje
Daar zitten we dan, heerlijk in het zonnetje. We hoeven niet in de rij in een massaal buffetrestaurant voor een bak slappe frieten, zoals je wel eens treft, nee, we zijn in Italië en worden verwend. We bekijken de lunchkaart met de heerlijkste Italiaanse gerechten.
Lokale wijn
In de middag zouden we niet meer skiën, maar stond er iets anders op de planning. Iedereen bestelt bier, dus ach, dacht ik, laat ik dan maar voor een Valdostaanse wijn gaan. Ook die moet je testen natuurlijk. Want je wist het misschien niet, maar Valle d’Aosta staat ook bekend om de wijnen van hooggelegen berghellingen, waarover ik een andere keer meer zal vertellen.
Terwijl ik rozig van de wijn aan de tagliatelle ai funghi porcini zit en de zon mijn nog winters witte wangen kleurt tel ik mijn zegeningen. Ik ben aan het werk en het leven is mooi.
De zon kleurt mijn nog winters witte wangen.
Er wordt nog tiramisu toe gegeten, geen toeristische hap, maar home made, waar ook de Italianen zelf van smullen. Omdat ineens besloten wordt dat we toch nog een uur kunnen skiën, ga ik voor koffie in plaats van een toetje. Ik wil helder genoeg zijn. Bovendien hebben we eind van de middag ook nog een chocoladeproeverij, dus ik hou nog een gaatje vrij.
Koffie voor 1,50
Mocht je overigens zelf naar Ratrak gaan dan is het goed te weten dat je zowel binnen als buiten kunt zitten. Wil je niet lunchen maar alleen iets drinken? Kies dan voor de lekkere ligstoelen. De koffie kost er slechts 1,50. Dat zijn nog eens fijne wintersportprijzen!
Zwarte piste?
We trekken onze ski-jacks weer aan, zetten onze helm op en wandelen naar onze ski’s. Wordt het de zwarte piste helemaal naar beneden of gaan we voor nog een rondje boven?
Ik ben de hele dag nog niet gevallen, maar gok dat geluk niet eeuwig kan duren en aangezien ik lang geleden eens tijdens een studiereis overmoedig iets te hard een laatste afdaling heb genomen, over de kop ben gevlogen en met een hersenschudding naar beneden ben gekomen, besluit ik voor een rustig rondje te gaan.
We nemen de rode piste. Nog steeds is de sneeuw perfect. Niet ijzig, niet papperig, maar prima poedersneeuw.
Helemaal terug tot aan het dorp skiën kán overigens wel, ook gewoon in maart en april.
Terug naar La Thuile
Na nog een heerlijke afdaling nemen we de gondel weer terug naar La Thuile, waar we in het mooie Montana Lodge & Spa hotel verblijven. Vanavond wacht daar de wellness nog op ons.
Maar eerst leveren we onze skispullen in en wandelen een stukje door het dorp, want er staat nog iets anders op het programma. Ja, we hebben het er maar druk mee, haha.
Hier zie je het kleine ‘centrum’ van La Thuile trouwens, langs een beekje:
Chocolat
Nog in onze skikleding wandelen we naar de volgende highlight: een chocoladeproeverij bij het tot in de wijde omtrek bekende Chocolat, een chocolatier en pastissier in La Thuile waar zelfs vanuit Frankrijk voor naar Italië wordt gereden. Als het lukt wil ik daar in een apart blog nog een keer meer over vertellen.
Skyway Monte Bianco
Ook zul je nog lezen over de Skyway die we de dag erop vanuit Courmayeur naar de top van de Monte Bianco namen en waar we na de lunch zo hoog in de hemel boven Europa gewoon in een hemdje buiten konden zitten tot we de Skyway weer terug moeten nemen en mijn telefoon voor het eerst in mijn leven een ‘oververhit’-melding gaf. En dat op wintersport!
Il tetto d’Europa
Wil je echt op het dak van Europa skiën, op ‘il tetto d’Europa’, zoals Valle d’Aosta ook wel genoemd wordt? Dan moet je in Courmayeur zijn. Met de Skyway omhoog en dan skiënd over de flanken van de Monte Bianco (de Mont Blanc) naar beneden. Hier zie je de top van de Monte Bianco die ik voor je op de foto zette:
Skiën, niet-skiën of snowboarden in Valle d’Aosta
Behalve skiën kun je uiteraard ook snowboarden in Valle d’Aosta. Een deel van onze groep deed dit. Hier lees je meer over snowboarden in Valle d’Aosta.
En ook voor niet-skiërs is er genoeg te doen. Van wandelen tot wellness. Of ga lekker in bikini op het balkon liggen! Ik deed het ook even. Zo heb je ineens een zonvakantie en wintersport inéén. Sowieso kun je ook eens in de zomer naar Noord-Italië gaan!
Skiën in La Thuile in Valle d’Aosta was letterlijk en figuurlijk een top ervaring. Het waren een paar prachtige dagen. Het hotel waar we mochten verblijven (Montana Lodge & Spa) was ontzettend mooi (hieronder zie je het uitzicht vanaf mijn balkon), de omgeving fantastisch, we hadden heerlijke temperaturen en toch top sneeuw!
Inmiddels (begin april) is er alweer veel nieuwe sneeuw bijgevallen. Op de berg ligt momenteel 2.90m.
Review Skiën in Valle d’Aosta
Meer over het gebied èn over andere skigebieden in Valle d’Aosta die we bezocht hebben lees je in mijn andere blog: skiën in Valle d’Aosta. Ook kun je alvast de website van de VVV van La Thuile en van Turismo Valle d’Aosta bekijken: Love VdA.
Ik bezocht La Thuile en Valle d’Aosta eind maart 2019 op uitnodiging van de regio. Het betrof een groepspersreis. Vluchten, transfers, overnachtingen, maaltijden, activiteiten, eten en drinken, skipas en skihuur werden voor mij betaald. Mijn enthousiasme over de regio is echter 100% oprecht. De foto’s in dit blog maakte ik in La Thuile, La Rosière en Courmayeur.
Begin maart was ik een paar dagen in het nog vrij onontdekte Puglia, de Zuid-Italiaanse regio in de hak van de laars die ook wel bekend staat als Apulië. Ik trok mijn wandelschoenen aan en wandelde meer dan 20 kilometer per dag! Ook al was ik niet eens echt op wandelvakantie in Puglia, ik liep ontzettend veel en genoot intens.
Wandelen in ‘onbekend’ Puglia
Met dit blog wil ik je laten zien dat er op wandelgebied nog veel te ontdekken valt in Puglia. Het is een nog lang niet zo bekende wandelregio als bijvoorbeeld Noord-Italië, Toscane of Cinque Terre, ook onder wandelaars niet.
De regio wordt weliswaar langzaamaan populairder onder Nederlanders en Belgen, maar het viel me op dat er nog maar weinig geschreven is voor wie graag wil wandelen in Zuid-Italië. Nergens vind je echt een handig overzicht van wandelingen in Puglia. Vandaar dit blog!
Hiken in de hak van de laars!
Wandelvakantie Puglia
Wil jij op wandelvakantie naar Apulië of wil je gewoon op vakantie naar Puglia en af en toe een mooie wandeling maken? Hier lees je wat de mogelijkheden zijn, wat je je voor moet stellen bij wandelen in Puglia, waar je zoal naartoe kunt gaan, wat mooie wandelroutes in Puglia zijn en waar je een wandelvakantie naar Puglia (en Basilicata) kunt boeken als je dat niet zelf wil regelen maar liever georganiseerd gaat, individueel of in een groep.
Waar kun je mooi wandelen in Puglia? Je leest het in dit blog!
Tip tussendoor: hou je van mooie witte stadjes, ga dan ook eens naar Thorn in Nederland!
Wat zie je tijdens het wandelen in Apulië?
Wandelen in Puglia betekent wandelen door olijfboomgaarden en langs ongerepte kusten, maar ook door sprookjesachtig witte stadjes en historische steden. En natuurlijk langs de trulli, de typische puntige huisjes die je veel ziet in Puglia.
Wandelen door olijfboomgaarden, langs trulli, witte stadjes en ongerepte kusten.
Landschap Puglia
Qua landschap moet je je bij Puglia over het algemeen geen ruige berglandschappen voorstellen. Het landschap is vrij vlak (tot heuvelachtig) met vooral veel olijfbomen. Ook voor mensen die wel van wandelen houden maar liever niet te veel hoogteverschillen willen is Puglia dus een fijne bestemming.
Maar… wil je het wél dan is het er wel! Sterker nog, ga je richting Basilicata dan vind je (nog net in Puglia) een prachtig ruig bergachtig gebied met ravijnen, zoals de Gravina di Laterza, een prachtige kloof, en de Gravina di Castellaneta. Hier is het landschap dus totaal anders dan in het vlakke gedeelte van Puglia!
De Gravina van Laterza staat bekend als de Grand Canyon van Puglia!
Hiken in Puglia
Puglia is dus zowel geschikt voor gewone wandelaars die eenvoudige wandelingen op slechts licht glooiend terrein willen doen als voor geoefende wandelaars en echte hikers. Denk je in eerste instantie dat Puglia vrij vlak is (zeker als je aan komt vliegen), dan zul je versteld staan dat het soms toch ineens verrassend anders is. Saai, wat het op het eerste oog in een groot deel van Puglia misschien lijkt (en zoals ik er jaren geleden reizend door Zuid-Italië -het landschap van Apulië vanuit de trein aanschouwend- over dacht), is het dus zeker niet!
Ga je richting Basilicata dan kom je ook echt ruigere landschappen en ravijnen tegen.
Wandelen in de Salento
Niet alleen het deel van Puglia dat ik net noemde, maar ook de kust van de Salento (het zuidelijk deel van Puglia) is werkelijk schitterend, met niet alleen witte stranden en extreem helder zeewater, maar ook af en toe bizar gevormde rotsen.
In de Salento kun je dan ook prachtige strand- en kustwandelingen maken. Het mooie daarbij is dat je hier nog totaal geen massatoerisme vindt. Alleen in augustus is het er drukker. Denk je: wauw, dat wil ik ook wel gaan ontdekken? Enkele voorbeeldwandelingen noem ik verderop in dit blog.
Ook langs de kust van de Salento kun je prachtig wandelen!
Wandelen door de mooiste steden van Puglia
Wat Puglia behalve die paradijselijke stranden vooral heel aantrekkelijk maakt, zijn de historische steden. Zowel grotere steden als kleinere stadjes in Puglia zijn zeer de moeite waard. Steden als Lecce (op de foto hieronder), Otranto en Monopoli wil je echt niet missen.
Lecce, Otranto en Monopoli
Otranto en Monopoli zijn hele mooie en romantische steden die je echt moet zien! Lecce ook, dat met zijn barokke gebouwen weer heel anders is. Hoe dan ook, ze zijn allemaal erg mooi, dus hier kom ik in aparte blogs later nog op terug.
Maak sowieso een stadswandeling door de centro storico, de oude stad. Direct grenzend aan de centro storico hebben Otranto en Monopoli bovendien een wandelpromenade langs de haven en de zee.
Ontdek de centro storico van de mooiste stadjes in Puglia! Ware parels zijn het!
Polignano a Mare
Polignano a Mare, een vakantieplaatsje vlakbij Monopoli, is ook leuk. Wandel in Polignano zeker even over de brug met uitzicht op het beroemde strand. Ook vind je in het oude gedeelte van Polignano leuke steegjes en veel mooie doorkijkjes naar zee. Alleen dat maakt het al mooi om er rond te wandelen.
Wandel je nog iets verder door dan heb je ook mooie uitzichten en zie je het standbeeld van Domenico Modugno, de Italiaanse zanger van het nummer Nel blu dipinto di blu, oftewel Volare. Die ken je wel!
Volaaaare, woho!
Ostuni
Ostuni, la città bianca, is ook echt een plaatje! Een prachtig wit stadje op een berg waar ik heerlijk in verdwaalde. Ook hier moet je vooral het historische centrum ontdekken. Voorbij de kerk dook ik één van de smalle steegjes in, liep trappetjes op en ontdekte in alle rust het witte stadje. Soms waande ik me even op Ibiza, in de Dalt Vila.
Sommige straten en huizen konden wel een nieuw likje verf gebruiken, maar het niet meer zo perfecte had ook juist wel wat.
Matera in Basilicata
Heb je wat langer de tijd of wil je juist een wat ruiger landschap dan is het zeker aan te raden een uitstapje naar de omgeving van Matera te maken, in het aangrenzende Basilicata. Matera is een heel bijzondere stad met grotwoningen en is dit jaar culturele hoofdstad van Europa.
Het mysterieuze Matera ligt weer in een heel ander landschap, waar het prachtig wandelen is. Een plek waar menig wandelhart sneller van zal gaan kloppen!
Steden, kusten en binnenland
Zelf bezocht ik tijdens mijn laatste reis naar Puglia vooral de reeds genoemde schitterende steden (waar ik nog een keer een blog over zal schrijven), maar de meeste stadjes ben ik ook een stuk uit gewandeld om nog net iets verder te kijken.
Een stad als Otranto ligt ook nog eens te midden van het mooist denkbare zeewater!
Ongelofelijk mooi toch? Ik was echt verrast dat het zeewater zo direct bij een stad toch zó mooi helder kon zijn! Wil je er echt een actieve wandelreis van maken wandel dan niet alleen door de steden, maar ook zeker enkele routes langs de mooie kust van Puglia èn in natuurgebieden in Puglia.
Waar naartoe in Puglia?
Uitgestippelde wandelreizen vind je verder naar onderen in dit blog, maar wil je op eigen gelegenheid, heb je al een ticket geboekt en ben je nu je reis aan het invullen dan is het voor het boeken van hotels of andere verblijfsplekjes (wat je eenvoudig via deze link naar Booking.com kunt doen) handig te weten waar je mooie wandelingen kunt maken in Puglia. Of je nou in Brindisi of Bari start.
Wandelingen in Puglia
Wil je een indruk hebben wat voor soort wandelingen je in Puglia kunt doen? Hieronder noem ik enkele voorbeeldwandelingen in Puglia. Het is een combinatie van tips die ik zelf kreeg, zowel vooraf als ter plekke (maar waar ik lang niet allemaal de tijd voor had), wandelingen ook waar ik al kort over gelezen had in de Ontdek ANWB reisgids Puglia (waar slechts een summiere beschrijving in staat, maar wat ik verder wel een hele fijne gids vond), en ook wat ik online nog tegen kwam in mijn eigen zoektocht, vooral op Italiaanse en Engelstalige websites.
Mooie wandelingen en wandelgebieden in Puglia:
Het kostte heel veel tijd en speurwerk, maar zo heb je in elk geval genoeg keuze! Heb je zelf ergens gewandeld in Puglia wat hier niet in het lijstje staat vertel je tip dan bij de reacties! Hier komen de tips, op willekeurige volgorde.
Valle d’Itria
Eén van de meest bekende wandelplekken in Puglia is de Itria Vallei. De Valle d’Itria ligt een klein stukje het binnenland van Puglia in. Hier wandel je tussen de kegelvormige trulli en olijfbomen.
Het meest beroemd om zijn trulli is natuurlijk Alberobello, dat is hét plaatsje in Puglia dat je altijd op de plaatjes ziet en dat zelfs op de werelderfgoedlijst van Unesco staat. Het is een toeristisch plaatsje waar het vaak druk is, maar in de omgeving, wandelend door de vallei, vind je nog meer trulli.
Ook de plaatsjes Locorotondo en Cisternino liggen in de Itria vallei. Een ander plaatsje vlakbij de Itria vallei is het beeldschone Ostuni. Daar was ik echt weg van! Ik noemde het net al. En het mooie is: al deze plaatsjes zijn ook met de trein te bereiken als je niet zelf wil rijden.
Riserva Naturale Torre Guaceto
Torre Guaceto is een riserva naturale, een natuurreservaat, dichtbij Brindisi, de stad in Puglia waar ik zelf op vloog en verbleef omdat het handig lag. Als je op Brindisi aan komt vliegen zie je het liggen. Hier zie je wat foto’s van het gebied.
In dit natuurreservaat kun je een mooie rustige wandeling van ongeveer 5 km langs de kust maken, van Punta Penna Grossa naar Torre Guaceto. Het landschap doet hier erg aan Formentera denken en met een beetje geluk spot je een zeeschildpad die hier ook gered en verzorgd worden totdat ze de zee weer in kunnen.
Op Tripadvisor staan enkele reviews. Eén iemand meldt dat er helaas veel plastic op het strand ligt en aanspoelt. Gelukkig zijn er ook mensen die dit opruimen. Zie je het, doe het dan ook, al was het alleen maar om daarmee de schildpadden en vissen te helpen.
Torre Sant’Andrea en Torre del Orso
Wandelend tussen Torre Sant’Andrea en Torre del Orso (een kleine 15 kilometer boven het sowieso al mooie Otranto) waan je je ineens weer op een hele andere plek, zoals aan de Algarve of aan de zuidkust van Australië. Deze foto’s doen mij namelijk erg denken aan The Twelve Apostels in de staat Victoria waar ik toevallig laatst nog een foto op Instagram van voorbij zag komen. (Mocht je het leuk vinden, je kunt mij ook op instagram @denise_miltenburg volgen.)
Iets ten noorden hiervan, bij Roca Vecchia, ligt overigens nog iets moois: Grotta della Poesia, een natuurlijk zwembad tussen de rotsen. Ook hier kun je naartoe wandelen of nog verder naar stranden in de buurt.
Ik was zelf ook in Otranto, maar omdat ik de trein terug moest hebben had ik net geen tijd meer om die kant nog op te gaan. Het lijkt me wel heel bijzonder om te zien!
Een mooie kustwandeling diep in het zuiden van de Salento.
Schiereiland Gargano
Het schiereiland Gargano dat juist helemaal in het noorden van Puglia ligt, heb ik nog niet bezocht, maar ook hier kun je mooi wandelen wist een Italiaan uit Campanië (wat niet in de hak maar in de wreef van de laars ligt) die ik in Puglia ontmoette me te vertellen. Hij was zelf net daarvoor in de stad Vieste op het schiereiland geweest.
Het leek me sowieso al prachtig in de Gargano, ook qua stranden. Gargano is zelfs een nationaal park: Parco Nazionale del Gargano. Aanrader van de Italiaan: een kustwandeling maken bij Peschici. Maar ook bij Mattinata lijkt het me erg mooi. Helemaal de kust van het schiereiland ‘rond’ kan ook, als je minimaal een week hebt. Hoe de route precies loopt weet ik niet, en e kunt niet de hele kust langs, maar wellicht kom je verder met deze app: Gargano Coast app. Of ga mee met een groepsreis van SNP. Die hebben een bloemenreis naar de Gargano: wandelreis Gargano.
Wandelen op de Tremitische eilanden
Wat ik ook nog op mijn bucketlist heb staan is een bezoek aan de Tremitische eilanden! Op de Isole Tremiti vind je as het goed is nog ongerepte natuur. Het is namelijk een natuurreservaat en er mogen geen auto’s op de eilanden komen. Wat je er juist wel vindt zijn wandelpaden (en ook fietspaden).
Ben je wat langer in Puglia (of combineer je tijdens je vakantie Puglia met de Abruzzen of de mooie en minder bekende Molise) dan kun je daar zeker nog naartoe gaan.
Met ferrymaatschappij Tirrenia reis je in een uur van Termoli naar Tremiti. Termoli ligt ten noorden van Puglia, tussen Pescara en de Gargano.
Bucketlist eilanden!
Wandelingen langs de Ionische kust van Puglia
Ook kun je kiezen voor de westkust van Puglia: de Ionische kust. Een strandwandeling bij Porto Cesario is natuurlijk nooit verkeerd. Of wandelen vanuit Gallipoli. Via Map my walk vind je nog meer walking trails bij Gallipoli aan de westkant van Puglia.
Bij de Via Appia Antica denken de meeste mensen aan de omgeving van Rome, maar wat niet iedereen weet is dat de Via Appia helemaal door liep tot in Puglia! Sinds het jaar 191 voor Christus verbond de Via Appia Rome met Brindisi.
Een deel van het eeuwenoude traject liep van Mesagne (in het binnenland van Puglia) naar Brindisi aan de kust. Op Wikiloc vond ik een hiking trail in de buurt. Dit pad volgt niet exact de originele route, dat kan niet meer, maar wellicht is het voor het idee toch leuk om (een deel van) de route te doen.
Vroeger gaven de twee colonne romane (Romeinse zuilen) in Brindisi aan dat hier het eindpunt van de Via Appia was. Tegenwoordig staat er nog één. Ook ik heb de zuil uiteraard even bewonderd. Hier lees je er meer over.
Bijzonder om je voor te stellen dat deze zuilen het eindpunt van de Via Appia waren.
Via Francigena del Sud
Ook kun je een deel van de Via Francigena del Sud wandelen. Dit is het meest zuidelijke stuk van de Via Francigena. Je ziet er een overzicht van meerdere cammini pugliesi, wandelpaden in Puglia. Hier vind je handige informatie over wandelroutes over de oude pelgrimsroutes in Zuid-Italië.
Wandelen over oude pelgrimsroutes.
Gravine: ravijnen en kloven
Puglia heeft ook een ruiger deel met ravijnen en kloven voor de wat meer ervaren wandelaars. Ga bijvoorbeeld hiken in de Gravina di Laterza, een diepe kloof, en de Gravina di Castellaneta, ook wel de Gravina Grande genaamd. Deze kloof staat bekend als de Grand Canyon van Europa. (Hoewel ik die op Gran Canaria ook al een keer gevonden dacht te hebben.) Ook wordt het wel de Grand Canyon van Italië of de Grand Canyon van Puglia genoemd. Hoe dan ook, het is een mooi ruig gebied.
Wandelen bij Matera
Matera, de culturele hoofdstad van Europa 2019, ligt in de aangrenzende regio Basilicata. De stad is anders dan elke andere stad die je waar dan ook gezien hebt en sowieso een bezoek waard. Het staat namelijk bekend om de sassi, de grotwoningen. Je kunt een mooie wandeling langs deze sassi maken. Je vindt er zelfs kerken in de grotten, waarvan één met prachtige fresco’s.
Wandelen langs de sassi bij Matera is echt iets voor de bucketlist! Bekijk mijn blog met foto’s van Matera!
Parco della Murgia materana
In het nabij Matera gelegen prachtige Parco della Murgia materana zijn nog meer wandelmogelijkheden. Wil je met een gids op pad, dan vind je hier namen en telefoonnummers van Italiaanse gidsen die ook Engels (inglese) spreken. Inmiddels ben ik hier ook geweest. Binnenkort meer hierover!
Wandelingen op Wikiloc
Zelf kijk ik ook vaak even op Wikiloc welke wandelingen er mogelijk zijn. Mensen plaatsen daar hun ervaringen met bepaalde wandelroutes. De meeste staan er (in dit geval) alleen in het Italiaans, maar je kunt de route op het kaartje bekijken, enkele foto’s aanklikken en zo natuurlijk wel ideeën opdoen. Er staan wandelingen van A naar B, maar ook rondwandelingen.
Hieronder vind je enkele voorbeelden bij Monopoli en Polignano, twee mooie en leuke plaatsjes die je hoogstwaarschijnlijk toch wel wil bezoeken, dus waar je zou kunnen overnachten in Puglia (in de plaats zelf of in de omgeving):
Op het kaartje hieronder zie je Monopoli waar ik ook heel wat footprints heb achtergelaten. Ik heb niet alleen de route met de rode bolletjes gedaan die je hier ziet, maar nog veel meer dan dat.
Meer mooie wandelingen in Puglia
Ter inspiratie vind je op de website Meditazioni in Movimento nog meer mooie wandelingen in Puglia. Ik heb hier zelf geen ervaring mee en verdien er niets aan als je via hen iets gaat doen, maar er staan een paar mooie wandelexcursies bij. Het staat er in het Italiaans, maar wellicht kom je zo nog op ideeën.
Wandelexcursies in Puglia mét gids!
Reisgids Puglia
Een goede wandelkaart van Puglia heb ik niet gevonden, maar in sommige van onderstaande reisgidsen staan ook wat wandelingen. Enkele reisgidsen over Puglia die je alvast kunt aanschaffen om je nog meer in te lezen voordat je op vakantie naar Puglia gaat:
Je kunt zelf een wandelvakantie samenstellen en zelf accommodaties in Puglia boeken, maar het kan ook georganiseerd. Niet elke wandelvakantie is overigens heel zwaar hoor. Ik liep 2 dagen meer dan 20 km en dat is meer dan je gemiddeld per dag loopt tijdens de meeste wandelreizen naar Puglia.
Kijk, hier zie je het mooie Ostuni in de verte liggen:
Wandelvakantie Puglia
Boek je een speciale wandelvakantie naar Puglia dan is het voordeel dat alles al geregeld is, dat de mooiste routes al voor je gekozen zijn en dat je zeker weet dat je geschikte trajecten wandelt. Dit kan in groepsverband (zie onder) of, vaker nog, individueel.
In je eentje naar Puglia
Wil je het liever helemaal op eigen houtje doen dan kan dat natuurlijk ook, als stel of in je eentje. Zelf reisde ik solo in Puglia. Ik bezocht Apulië als vrouw alleen. Dat ging prima. Ik reisde er rond met het openbaar vervoer wat ik pas ter plekke regelde. Zowel in de steden als onderweg voelde ik me veilig, ook in het donker. Wel spreek ik Italiaans, dat scheelt toch vind ik.
Groepsreis Puglia
Ga je liever met een groep naar Puglia om daar met elkaar te wandelen dan is dat wellicht net iets gezelliger. Groepswandelreizen naar Puglia worden nog niet zoveel aangeboden, maar ze zijn er wel. Wil je dus op groepsreis naar Apulië om daar vooral te wandelen? Dan zijn dit de mogelijkheden:
Liever individueel? Ga dan voor deze wandelvakantie langs hotels en B&B’s: Kustwandeling langs de Adriatico, een wandelreis vanuit Otranto langs de Adriatische kust naar de vuurtoren op de meest zuidelijke punt van Apulië. SNP schrijft:
Stoere wachttorens wijzen je de weg langs schattige vissersdorpjes en verrassende grotten aan de kliffenkust.
Met Kras naar Puglia
Update: Kras bestaat niet meer. Wel kun je bij TUI kijken: zij bieden een groepsreis Authentiek Puglia aan. Dit is geen wandelreis maar een gewone rondreis Puglia.
Wandelvakantie van Kras naar Puglia: ‘Langs de kust van Puglia’, een nieuwe reis van Kras, helemaal naar het uiterste zuiden van Puglia. Een prachtige wandelreis langs het natuurpark tussen Otranto en Leuca met als hoogtepunten Lecce, het ‘bosco’ van Tricase, Otranto, de vuurtoren Faro di Punta Palascia en de ruïnes van masería Cippano. De reis eindigt bij Santa Maria di Leuca.
Een andere reis van Kras is de wandelreis ‘Het prachtige zuiden van Puglia’ waar behalve Lecce en Otranto ook het mooie Matera (culturele hoofdstad van 2019!), Alberobello en Ostuni nog in zitten. Sassi, trulli en barok in één reis dus.
Met Sawadee naar Puglia
Sawadee heeft een wandelreis Puglia met een internationaal gezelschap. Hier zie je meer: wandelreis Puglia.
De reis bevat o.a. Ostuni, Alberobello (van de bekende trulli huisjes) en Matera en optioneel kun je op een vrije dag zelf met de trein van Ostuni naar Lecce of naar het pittoreske Polignano.
Ook ik reisde met de trein van Ostuni naar Polignano en dat was prima te doen! Het station van Ostuni ligt iets buiten het centrum, dus je moet een stukje met de bus die qua tijden aansluit op de trein. Het is ook nog eens heel goedkoop! Wel wordt het nog moeilijk kiezen, want Lecce is ook mooi!
Ben je single? Kras heeft sinds kort ook nog een aparte single reis naar Puglia: single reis ‘Ontdek Puglia’.
Dit is geen speciale wandelreis, maar je hebt 1 dag ter vrije besteding en verblijft dan vlakbij Torre Guaceto waar je ook mooi kunt wandelen of fietsen. Ik noemde het eerder al. Of ontdek één van de mooie stadjes!
Alles zelf regelen?
Wil je naar Puglia maar dan wel alles zelf regelen? Het helemaal zelf plannen? Vlieg van Amsterdam naar Bari of van Rotterdam naar Brindisi (of vanuit Eindhoven of een andere luchthaven naar Bari of Brindisi) en boek via Booking.com hotels in verschillende steden of op het platteland van Apulië. Of zoek zelf verder naar iets leuks. Mijn moeder was 2 jaar geleden ook in Puglia en die sliep o.a. hier:
Trein of auto
Met de trein (en soms bus) kun je op veel plekken komen (ik deed het ook), maar met een auto is het toch iets handiger. Een auto huren in Puglia kan o.a. via Sunnycars. Via TUI Cars kun je ook een auto huren, meteen vanaf de luchthaven van Brindisi of Bari. Rij jij hier straks ook?
Met Eliza was here naar Puglia
Wil je het liefst een vlucht, verblijf op 1 plek en auto inéén boeken dan kun je ook voor een mooi plekje van Eliza was here kiezen van waaruit je dagelijks een stukje rijdt en dat zelf combineert met wandelen. Hier vind je het aanbod: met Eliza was here naar Puglia. Via hen kun je ook slapen in een trullo.
Wat is de beste tijd om te wandelen in Puglia?
De periode waarin ik ging (maart) is een ideale periode om te gaan wandelen in Puglia (het is dan nog koel), maar in april, mei of juni kan het uiteraard ook. Dan is er iets meer open.
Hét voordeel van het voorjaar is dat alles in bloei staat en het er nog niet zo warm is. Het mooie was dat er nu begin maart her en der zelfs al bloesems in bloei stonden.
Het voorjaar is de mooiste tijd om te gaan wandelen in Puglia.
Van uitgestorven tot rustig
Ga je net als ik al vroeg in het jaar houd er dan wel rekening mee dat het op veel plekken nog best verlaten is. In de steden wonen natuurlijk gewoon mensen, en er zijn altijd restaurants open (je kunt echt heerlijk eten in Puglia!), maar het is nog niet overal zoals je het op sommige andere vakantiebestemmingen in Zuid-Europa ziet.
Strandtenten en dergelijke zijn nog niet open zo vroeg in het jaar. Ook niet alle terrassen, maar een aantal wel. Ook in de meivakantie is het vaak nog erg rustig in Puglia. Zoek je dat, dan zit je goed.
Temperatuur in Puglia
Ik was begin maart in Puglia en had al de temperaturen die je normaal in april hebt. Het was zo’n 18 tot 20 graden met zon. Wat een geluk! Mei is meestal ook een hele fijne maand met gemiddeld 23 graden. En ook juni en september zijn goede maanden voor een bezoek aan Apulië als je echt zomers weer wilt. Om te wandelen kan het dan al/nog wel erg warm zijn!
In de zomer wandelen in Puglia
In de zomer is het ongeveer 30 graden in Puglia. Wandelen in de zomer kan ook mits je vroeg in de ochtend gaat wandelen en de middag lekker rustig aan doet, lekker lang ergens laat lunchen of een duik neemt in de prachtige Adriatische zee. Vooral de Costa Salentina is erg mooi.
Wel kan het in augustus erg druk zijn omdat de Italianen dan zelf vakantie hebben.
In het najaar wandelen in Puglia
Het najaar is ook een optie. Het is dan oogsttijd. In het late najaar zou ik niet gaan, dan neemt de regenkans toe en kan het echt al koud zijn, ook ’s nachts, maar ja, je weet het niet, ik had ook prachtig weer nu begin maart. September kan in elk geval zeker nog en oktober meestal ook nog. Ook het zeewater is in oktober nog lekker warm.
Het voordeel van wandelen in Puglia?
De stadjes en mooie kustwandelingen maken Puglia zeker de moeite waard, maar ook het feit dat het nog zo onontdekt is. Je komt hier geen massatoerisme tegen en de kustwandelingen zijn niet te vergelijken met populaire wandelingen in andere gebieden in Italië, zoals de Cinque Terre.
Wie op zoek is naar rust en authenticiteit zal zeker genieten in het nog pure Puglia.
De foto’s in dit blog zijn zoals altijd allemaal door mij gemaakt. Daarnaast bevat de tekst affiliate links naar wandelreizen en andere vakanties naar Puglia. Als je via zo’n linkje iets boekt krijg ik een paar procent commissie. Jij betaalt echter niks extra!
Tijdens je citytrip Rome nóg een land bezoeken? Dat kan. Vaticaanstad is namelijk een land op zich. Het kleinste land ter wereld! Vanuit het historische centrum van Rome wandel je er zo naartoe. Je vindt er beroemde bezienswaardigheden en het staat zelfs op de Werelderfgoedlijst van Unesco.
Een bezoek aan Vaticaanstad is een must als je in Rome bent!
Wat te doen in Vaticaanstad
Of je nou op audiëntie bij de Paus wil, de indrukwekkend mooie Sixtijnse Kapel wil bewonderen, ‘alle’ Vaticaanse musea wil bezoeken of van het uitzicht vanaf de koepel van de Sint-Pieter wil genieten, het kan allemaal. Verstoppertje spelen tussen de pilaren of gewoon in het zonnetje zitten, sfeer proeven en alle mensen op het Sint-Pieterplein bekijken is ook leuk. Ga er zeker even kijken!
Tips Vaticaanstad
In dit blog lees je eerst wat achtergrondinformatie over Vaticaanstad, een kort persoonlijk stukje, dan wat je er kunt zien en doen, welke dagen (niet) handig zijn, hoe je er komt en ook nog wat praktische zaken, extra tips en dingen waar je rekening mee moet houden als je gaat. Tussendoor zie je de foto’s die ik er maakte toen ik er in de voorjaarsvakantie met mijn dochter was.
Wat is er te doen en te zien in Vaticaanstad, hoe kom je er en wat moet je weten voordat je gaat?
Tours, tickets en rondleidingen
Ook vertel ik iets over entreeprijzen, tours en tickets. Je kunt hieronder als je wil een tour met Nederlandstalige gids boeken of zelfs speciale tickets kopen voor rondleidingen buiten de openingstijden!
Onderaan dit blog kun je speciale tickets kopen voor rondleidingen buiten de openingstijden!
Enclave in Italië
Vaticaanstad (op zijn Italiaans Città del Vaticano) is een onafhankelijke staat met ongeveer 1.000 inwoners. Het Vaticaan ligt als het ware ‘in’ Rome, of beter gezegd: Rome ligt er omheen. Het is een enclave in Italië.
Ook al is het het kleine staatje ter wereld het heeft wel een eigen bestuur, een eigen politie, eigen brandweer en een eigen leger (de Zwitserse Garde).
Het kleinste land ter wereld!
De Paus
Paus Franciscus is het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk en staatshoofd van Vaticaanstad. Hij zetelt in het Pauselijk Paleis, dat ook wel het Apostolisch Paleis genoemd wordt. Voor gelovige christenen is het Vaticaan één van de meest heilige plaatsen ter wereld, maar ook niet-gelovigen kunnen er uiteraard naartoe. Doe dat ook echt!
Waar ligt Vaticaanstad?
Vaticaanstad ligt vlakbij de Tiber en op loopafstand van bekende bezienswaardigheden in Rome zoals het Piazza Navona en het Pantheon, en nog dichterbij, Castel Sant’Angelo (de Engelenburcht) dat direct aan de oever van de Tiber ligt, aan de kant van Vaticaanstad. Iets verderop in dit blog vind je een kaartje.
Ook als je niet van plan bent de Sint-Pieter of de Sixtijnse kapel en de musea van binnen te bezoeken, moet je zeker even een kijkje nemen in Vaticaanstad.
Via della Conciliazione
Als je aan komt wandelen over de Via della Conciliazione zie je de Sint-Pieterbasiliek al in de verte. Een erg mooi gezicht is dat! De Sint-Pieter is de grootste kerk ter wereld en iedereen wil ‘m zien of even over het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad wandelen. Heel veel mensen zullen tegelijk met jou dezelfde kant op wandelen of net terugkomen, want ga je naar Rome dan ga je ook naar Vaticaanstad.
Vanaf de Via della Conciliazione heb je al heel mooi zicht op de Sint-Pieter!
Vaticaanstad bezoeken
Bijna iedereen die naar Vaticaanstad komt wil de Sint-Pieter en de Sixtijnse Kapel bezoeken. Ik was er al eens geweest en heb toen uitgebreid alles van binnen bekeken en bezocht, echt úrenlang, met gids, maar nu ik met mijn dochter in Rome was wilde ik er toch weer naartoe.
Laatste zondag van de maand gratis naar de Vaticaanse musea
We waren de laatste zondag van de maand in Rome (op m’n verjaardag!) en dan zijn de Vaticaanse musea gratis (niet als je jarig bent, maar op die laatste zondag), dus dat was de ideale kans om er toch even te gaan kijken. Natuurlijk ben je dan niet de enige…
Tip: Iedere laatste zondag van de maand kun je de Vaticaanse musea gratis bezoeken!
Als het anders loopt dan gepland…
Het plan was dus om extra vroeg op pad gaan. Ware het niet dat mijn dochter de avond ervoor hoge koorts kreeg. Toen de klok 12 uur sloeg (hoera, ik was jarig!) was ze net wakker geworden en was ik druk bezig koude doekjes op haar hete hoofd te leggen. Om 7 uur opstaan om vroeg bij de Sint-Pieter te zijn? Dat werd ‘m denk ik niet. Ik besloot haar maar te laten slapen zolang ze nodig had.
Toen ze wakker werd begon ze voor me te zingen, wat superlief was. Ze was nog warm maar wilde wel mee. Redelijk bijtijds zaten we toch nog aan ons eenvoudige Italiaanse ontbijt met zoetigheden. Ze had zelfs nog een lieve tekening voor me gemaakt!
Wat eerst zien?
Uiteindelijk gooide ik de volgorde van alles wat we deze dag wilden doen alsnog om. Ik besloot dat we lekker rustig zouden gaan wandelen in plaats van haasten om de highlights te zien. Ik was jarig, zij was niet fit, we waren lekker op stedentrip, wat maakte het eigenlijk ook allemaal uit? We waren niks verplicht en eigenlijk wilde ik gewoon lekker samen genieten!
Het Pantheon en de poesjes
Vanaf ons hotel liepen we naar het Pantheon (waar we na een tijdje wachten in de rij niet verder mochten omdat er net een mis was, dus gelukkig kreeg we tijdens de fietstour door Rome nog een tweede kans) en vanaf daar wandelden we naar ‘de poesjes’ bij Largo di Torre Argentina (een kattenopvang tussen de ruïnes), wat ze heel leuk vond!
Naar Vaticaanstad
We stopten even op het mooie Piazza Navona en na een wandelingetje door een paar leuke straatjes staken we uiteindelijk pas rond half 1 de brug over de Tiber over naar Vaticaanstad. Het zondagse praatje van de Paus hadden we toen net gemist, maar ik vond het belangrijker dat ze zich weer goed voelde.
Antico Caffè en Leonardo Da Vinci Experience
Over de Via della Conciliazione wandelden we richting het Sint-Pietersplein. We zagen een terrasje (behorend bij Antico Caffè San Pietro, met overigens hele slechte reviews op Tripadvisor), een busje waar snacks en drankjes uit verkocht worden, wat kioskjes met souvenirs, en het Leonardo Da Vinci Museum.
Pizza in het zonnetje
Onderweg hadden we een puntje pizza gekocht (een langwerpig stuk krijg je in Italië, geen driehoek, en als je een goed adresje hebt knippen ze een stuk voor je af in plaats van snijden) en omdat ze gelukkig alweer een beetje trek had aten we die zittend op een stoepje op. Het zonnetje scheen, we keken naar alle mensen die voorbij wandelden en genoten.
Cameraploegen op het Sint-Pietersplein
Bij het Sint-Pieterplein aangekomen zagen we cameraploegen vanwege de misbruiktop die net van 21 t/m 24 februari 2019 had plaatsgevonden; een conferentie over seksueel misbruik binnen de kerk en het beschermen van kinderen tegen seksueel misbruik door priesters, paters, bisschoppen en kardinalen. Niet zo gek dus dat er nog pers aanwezig was.
Sint-Pietersplein
We wandelen het grote Sint-Pietersplein op: het Piazza San Pietro. Een indrukwekkend plein dat maar liefst 240 meter breed en 340 meter lang is. Op het Sint-Pieterplein zie je niet alleen de machtige Sint-Pieter basiliek, de grootste kerk ter wereld, met zijn mooie koepel, maar ook een grote obelisk, fonteinen en aan weerszijden lange rijen pilaren: de zuilengalerijen.
Op het plein is het bijna altijd druk, maar omdat het zo enorm groot is stoort dat niet en heb je toch nog het gevoel veel ruimte te hebben. Kinderen rennen er achter duiven aan, meeuwen pikken koekjes, verliefde stelletjes maken selfies bij de (niet werkende) fonteinen en mensen zitten er lekker in het zonnetje op de stoep of tegen een zuil.
Kinderen rennen er achter duiven aan, verliefde stelletjes maken selfies bij de fonteinen en mensen zitten er lekker in het zonnetje tegen een zuil.
De zuilengalerij: de colonnade
Wat ook direct opvalt zijn de lange rijen pilaren die bij de Sint Pieter horen. Het zijn er heel veel! Stuk voor stuk zijn de zuilen ook nog eens heel groot: 20 meter hoog en dik anderhalve meter doorsnee. Vijf jaar geleden zijn ze gerestaureerd.
Je kunt er zonder kaartje gewoon onderdoor en doorheen lopen. Leuk voor kinderen om verstoppertje te spelen, maar vooral ook ideaal voor het schieten van bijzondere foto’s. Ik deed het 25 jaar geleden al (bekijk dit blog over leuke citytrips maar, onder het kopje Rome) en nu weer. Vooral als je echt tussen de rijen pilaren gaat staan geeft het een mooi effect.
De obelisk
Ook zie je op het Sint-Pietersplein een obelisk. Het is een Egyptische obelisk en hij is in totaal (met het kruis dat erop staat erbij) maar liefst 40 meter hoog. Het is niet die enige obelisk die we tijdens onze citytrip zagen, in Rome staan er meerdere. Sterker nog, Rome is de stad met de meeste obelisken ter wereld!
De fonteinen
Behalve de obelisk zie je op het Sint-Pietersplein ook 2 fonteinen uit de 17e eeuw. Nadat de eerste er al stond ontwierp Bernini een tweede fontein om de symmetrie op het plein terug te brengen. Helaas waren de fonteinen niet aan toen wij er waren. Ik heb even in het Italiaans gegoogeld en las dat de paus dit in 2017 besloten heeft om niet onnodig water te verspillen.
Op zich een goede reden, maar het is wel mooi als ze nog een keer aan gaan. Op instagram zie je soms foto’s met werkende fonteinen, maar die zijn dus oud.
Hier zie je een mooi detailfoto die ik van het hek om de oude fontein maakte:
Lange rij wachtenden
Wat je ook bijna altijd ziet op het plein is een rij wachtenden om de Sint-Pieter binnen te gaan. Ook wij zagen dat bij aankomst al, dus hingen we eerst gewoon nog wat rond. We wandelden rustig over het hele plein en keken daarna hoe het er inmiddels voor stond met de wachtrij. Die bleek nog altijd lang; al die mensen wilden natuurlijk de Sint-Pieter van binnen bewonderen.
Tijdens openingstijden van de Sint-Pieter zul je bijna altijd een rij wachtenden op het plein zien.
Sint-Pieter
De Sint-Pieterbasiliek is de grootste kerk ter wereld en werkelijk indrukwekkend. Hij is gebouwd in de 16e eeuw en wordt jaarlijks door miljoenen mensen bezocht. De Sint-Pieter is gratis te bezoeken. Doe dat ook echt, want het is echt de moeite waard. Niet alleen van buiten, maar juist ook van binnen is hij prachtig! De koepel van de Sint-Pieter heeft een diameter van bijna 60 meter en van binnen ruim 40 meter en is mooi om te zien.
Het enige nadeel: je bent niet de enige die er naartoe wil. Er staan vaak lange rijen. Van mijn eerste bezoek kan ik me niet herinneren in de rij te hebben gestaan (in november was dat destijds), maar nu viel het me extra op. En het was pas februari! Wel zat er redelijk wat beweging in de rij, dus het ziet er vaak erger uit dan het is.
Heb je echt geen zin om in de rij te gaan wachten of ga je in het hoogseizoen dan kun je van te voren een skip the line ticket kopen, een ticket waarbij je niet in de rij hoeft te staan. Het is niet altijd nodig en best prijzig, maar het kan. Verder naar onderen kom ik hier op terug. Lees ook de andere tips onderaan nog even!
Wel of niet naar binnen?
Na ons rondje over het plein was de rij helaas langer geworden in plaats van korter en m’n nog altijd licht koortsige dochter had geen puf in de wachtrij te gaan staan. Jammer, maar wel begrijpelijk en eigenlijk ook geen drama. Ik hád het al eens gezien en zij komt in haar leven heus ook nog wel een keer in Rome.
Mensen kijken
Omdat ze toch weer moe was (iets wat voor een fanatieke sportster als zij niet normaal is) besloten we lekker tegen een pilaar te gaan zitten en naar de mensen in de rij te kijken. Ook dat was een leuk tijdverdrijf. We kregen wat chipjes van een Indische dame in een lange sari die naast ons zat en vonden het wel best zo, hoe graag ik haar de Sint-Pieter ook van binnen had willen laten zien.
Het enige wat ik jammer vond was dat we nu ook het uitzicht vanaf de koepel van de Sint-Pieter misten (wat ik wel echt op mijn lijstje had staan), maar ook die loopt niet weg.
Het uitzicht vanaf de koepel
Ben je in de Sint-Pieter dan kun je ook nog naar het dak. Ik had dat dit keer héél graag willen doen, maar mijn dochter was gewoon echt nog niet fit genoeg. Hopelijk heb jij wel de kans. Heb je geen hoogtevrees beklim de vele traptreden en geniet van het prachtige uitzicht over het Sint-Pietersplein met in de verte de Tiber en Rome!
Om het uitzicht vanaf de koepel te kunnen zien moet je overigens wèl betalen. Ga je lopend naar boven dan zijn het 551 treden en kost het je 8 euro. Ook kun je met de lift tot aan het ‘terras’ en dan het laatste stuk lopend. Dan kost het 10 euro. Dat zijn alsnog 320 treden, maar het schitterende uitzicht is je beloning. Het kan al vanaf 8:00u ’s ochtends tot 17:00u (of 18:00u) ’s middags.
Beklim de koepel van de Sint-Pieter, dan is dit je uitzicht!
Sixtijnse Kapel
De Sixtijnse kapel (in het Italiaans Cappella Sistina) is de beroemde kapel met het schilderwerk van Michelangelo en is echt ontzettend mooi om te zien. Het is een immens groot schilderij (of meerdere eigenlijk) tegen de muren en het plafond van de kapel aan.
Ik vond het destijds (als 21-jarige) erg indrukwekkend om door de hal te lopen en omhoog te kijken. Het was groter dan ik gedacht had en je ziet echt schitterende schilderingen en fresco’s. Een bijzonder gezicht!
De Sixtijnse Kapel mag je niet missen als je voor het eerst in Rome bent!
Zoekend tussen mijn foto’s kon ik geen foto van de Sixtijnse kapel vinden, terwijl hij zo mooi was! Ik snapte er niks van, maar ineens wist ik het weer: je mág er helemaal geen foto’s van maken! Dat is nog steeds zo. Ook filmen is verboden. Doe je het wel dan kun je een boete krijgen.
Verboden te fotograferen of filmen!
De openingstijden staan hieronder bij de musea. De Sixtijnse Kapel is namelijk een onderdeel van de Vaticaanse Musea. Op deze plattegrond zie je waar de Sixtijnse Kapel te vinden is (naar links, relatief dichtbij de ingang): plattegrond Vaticaanse Musea (inclusief Sixtijnse Kapel).
De Vaticaanse musea (Musei Vaticani) bestaan uit meerdere musea waar je makkelijk een hele dag zoet kunt zijn, of zelfs meerdere, zeker als je een ware kunst- en cultuurliefhebber bent. Het is namelijk ontzettend groot! Heb je echter beperkt de tijd dan kies je natuurlijk vooral voor de Sixtijnse Kapel die ik net al noemde, maar er is nog veel meer te zien.
Er zijn verschillende routes mogelijk en je kunt vele duizenden schilderijen, beelden en andere kunstschatten bewonderen, zoals La Galleria delle Carte geografiche (de Kaartengalerij met topografische kaarten van Italië), het Pio Clementino museum, de Stanze di Rafaello, het Egyptisch Museum en natuurlijk de beroemde wenteltrap. Ook is er een binnentuin.
Bezoek je Rome met kleine kinderen dan zou ik de Vaticaanse musea overslaan en alleen de Sint-Pieter doen, maar met wat oudere kinderen die al wel interesse in kunst hebben kun je er zeker naartoe gaan. Via de website van de Vaticaanse Musea kun je alvast een beetje kijken wat er allemaal is. Koop geen kaartje via de site maar lees dit blog eerst verder.
Hier zie je de openingstijden van de Sixtijnse kapel en de Vaticaanse musea. Het is van maandag t/m zaterdag open van 9:00 tot 16:00u (en om 18:00u sluit het museum echt). Wat echter bijna niemand weet is dat je ook buiten de openingstijden naar binnen kunt als je dit van te voren regelt. Je leest daar zo meer over.
Goed te weten is dat de Vaticaanse musea op zondag dicht zijn, maar de laatste zondag van de maand wél open zijn en dan gratis te bezoeken zijn. Tot 14:00u kan het, maar de kassa sluit om 12:30u. Wel is het op die gratis zondag extra druk, dus ga zo vroeg mogelijk! Zet de wekker, neem onderweg ergens een cappuccino en een cornetto (een croissant) en hup, ga ernaartoe voordat de massa komt.
Vaticaanse Tuinen
Behalve de Vaticaanse Musea kun je ook de tuinen erbij bezoeken. Hiervoor moet je dan wel een aparte tour boeken. Met een open bus rij je er in 3 kwartier doorheen. Momenteel kan ik geen beschikbare data vinden via Ticketbar, dus je kunt ook even op de site van de Vaticaanse Musea kijken.
De Zwitserse garde
Het Vaticaan wordt bewaakt door de Zwitserse garde. Je herkent ze aan hun nogal aparte gekleurde pakken. Met een beetje geluk kun je misschien net de wisseling van de wacht van de Zwitserse Garde meemaken. Hier zie je er een filmpje van, gemaakt door George van Pelt (die ik overigens niet ken):
Romulus en Remus
Na ons bezoek aan Vaticaanstad wandelden we weer terug naar Rome. Op de hoek van de Via della Conciliazione en de Via San Pío X keek ik -wachtend bij het stoplicht- toevallig omhoog en spotte Romulus en Remus en de wolf nog op een gevel. Ze worden gevoed door de wolvin, de Lupa Capitolina.
Het is geen officiële bezienswaardigheid maar heb je kinderen bij je dan is het leuk ze er even op te wijzen en het verhaal van Romulus en Remus erbij te vertellen. Volgens de Romeinse mythologie zijn Romulus en Remus de stichters van Rome.
Vaticaanstad op zondag: de Paus zien
Op zondagen kan het extra druk zijn op het Sint-Pieterplein, zeker rond twaalven. De paus spreekt dan om 12:00u vanuit het raam van zijn werkkamer in het pauselijk paleis het publiek toe. Ben je er ook op zondag maar net iets eerder dan wij dan kun je dus zelf naar de zegen van de paus kijken. Het is gratis.
Heb je dit meegemaakt, reageer dan onderaan de blog. Ik ben benieuwd of het dan erg druk is!
Ik was er ook op zondag, maar net iets later. Het was weliswaar druk, maar het was niet zo dat het héle plein vol stond of zo, totaal niet. Het is een heel groot plein. Ik zag wel heel veel mensen teruglopen toen wij gingen.
Bijzondere dagen in Vaticaanstad
Dagen waarop het wel heel erg druk is op het Sint-Pietersplein zijn natuurlijk de dagen waarop de Paus het volk toespreekt: met Kerst en Pasen. De paus spreekt dan het Urbi et Orbi uit, zijn traditionele zegen over de stad en de wereld. Je hebt het ongetwijfeld vaker op tv gezien: het hele plein ziet dan zwart van de mensen. Wel bijzonder om mee te maken natuurlijk, maar met kinderen zou ik dat niet doen in die drukte.
Op audiëntie bij de paus
Wist je trouwens dat je ook echt op audiëntie kunt gaan bij de paus? Dit is op woensdagochtend. Wil je dit dan moet je het wel van te voren regelen. Ik heb er zelf geen ervaring mee, dus ik durf niet precies te zeggen hoe het werkt. Wel moet je oppassen voor mensen die dit zogenaamd voor je willen regelen.
Tegenwoordig is het vaak zo ontzettend druk bij de Sint-Pieter en de Vaticaanse musea dat de moed je misschien van te voren al in de schoenen zinkt. Die ellenlange rijen, daar wil niemand in staan. Ik heb ook echt enorme rijen gezien, maar toch leek het vrij vlot te gaan allemaal. Er zat eigenlijk steeds wel beweging in de rij. Ik heb er een (heel kort) filmpje van gemaakt waarop je dat ziet:
Hoe voorkom je de lange wachtrijen?
In de zomermaanden zal het echter nog wel een stuk drukker zijn dus houd daar rekening mee. Soms is het niet anders, maar je kunt wel met een aantal dingen rekening houden om te zorgen dat je een zo kort mogelijke rij treft:
Reis niet in de drukste maanden (de winter is relatief ‘rustig’, half januari tot half februari is de rustigste periode, juli en augustus de drukste periode, ook Pasen is druk)
Ga heel vroeg of juist aan het eind van de dag
Koop van te voren een skip the line ticket, een ticket waarbij je niet in de rij hoeft te staan. Deze is met audioguide, maar niet in het Nederlands. Het kan ook via Ticketbar: Skip the Line Sint-Pieter met audiogids (in het Engels).
Skip the line betekent dat je niet in de rij tussen de gewone wachtenden hoeft te staan en dus voorrang krijgt of dat je soms door een aparte ingang naar binnen mag. Zelf heb ik dit nog nooit ergens gedaan, omdat ik überhaupt niet graag alles plan van te voren, maar soms móet je wel een beetje plannen. Met een skip the line ticket ben je in elk geval sneller binnen. Sommige mensen vinden het ideaal, volgens anderen is het niet nodig. Het verschilt denk ik per seizoen en tijdstip.
Als je het doet doe het dan van te voren en niet bij een straatverkoper.
Eigenlijk kost de security de meeste tijd. Als je hier eenmaal staat ben je er vlakbij:
Wat kost het een bezoek aan Vaticaanstad?
Vaticaanstad op zich is gratis te boeken. Daar bedoel ik gewoon buiten rondlopen mee. Ook dan zie je al best veel. Ook de Sint-Pieter is gratis te bezoeken.
De Vaticaanse Musea met onder andere de Sixtijnse kapel kosten wel geld. Voor een skip the line ticket (niet in de rij staan) betaal je (afhankelijk van waar je het koopt) tussen de 30 en de 35 euro. Voor kinderen (6 t/m 17 jaar) tussen de 20 en de 25 euro. Kinderen onder de 6 gratis. Dit is zonder gids. Meer mogelijkheden noem ik zo.
Sint-Pieter met gids bezoeken
De Sint-Pieterbasiliek op zich is gratis, maar wil je de basiliek met een gids bezoeken (Engels of Duitstalig), dan kan dat ook. Je hoort dan meer én je mag via een speciale ingang naar binnen. In drukke maanden kan dat zeker fijn zijn! St. Pieter met gids bezoeken? Klik hier: Rondleiding Sint-Pieter.
Een kaartje aan de kassa kopen is het goedkoopst. Dit kost 17 euro voor volwassenen, 8 euro voor kinderen van 6 t/m 17 jaar en is gratis voor kinderen t/m 5 jaar. Het is de entree alleen, dus geen tour. Het kan zijn dat je hier lang voor in de rij moet staan. Soms maar een kwartier, soms een uur en in drukke maanden vaak langer!
Via de site van de Vaticaanse Musea kun je ook online een kaartje kopen. Dan betaal je 4 euro extra.
Voor gezinnen met kinderen is er een speciale audiotour voor families. Deze is echter in het Engels: de Family Tour Vatican Museums (voor kids van 5 tot 12 jaar). Alleen als je kinderen Engels kunnen is dat leuk anders zou ik het niet doen.
Wil je niet in de rij staan en liever een speciaal ticket koop dan via deze link skip the line tickets voor de Vaticaanse Musea en de Sixtijnse kapel: Skip the line Vaticaanse Musea en Sixtijnse kapel. Zolang niet iederéén een skip the line ticket koopt (nee, dat doet inderdaad niet iedereen) scheelt dit inderdaad. De kosten? Volwassenen 33 euro. Kinderen (6 t/m 17 jaar) 25 euro.
Vroege tours vóór de reguliere openingstijden
Je kunt ook een extra vroege tour boeken, om 8 uur ’s ochtends al! Je hebt dan een uur voor openingstijd al toegang tot de Vaticaanse Musea, de Sixtijnse Kapel en de St. Pieter: Vroege tour Vaticaanstad. Het is niet goedkoop, maar je hebt dan geen last van de drukte!
Vaticaanse musea en Sixtijnse kapel bezoeken op vrijdagavond (tip!)
Op drukke of warme dagen kun je ook voor de late toegang kiezen. Dit kan alleen in de zomermaanden (meivakantie t/m herfstvakantie) en alleen op vrijdagavond. Je gaat dan om 19:00u (na de normale sluitingstijd) nog bij de Vaticaanse Musea en de Sixtijnse Kapel naar binnen en krijgt een rondleiding! Het kan alleen met een speciale tour: Late toegang Vaticaanse Musea & Sixtijnse Kapel inclusief rondleiding.
Tours in het Nederlands
De meeste tours zijn in het Engels of in meerdere talen mogelijk, maar niet allemaal in het Nederlands. Wil je alles goed begrijpen, dan is het toch wel fijn om het gewoon in het Nederlands te horen, zeker als je niet zo goed Engels kunt of met kinderen bent.
Hieronder zie je enkele tours in Vaticaanstad met Nederlandse gids. Het is ietsje duurder dan in het Engels. Bijkomend voordeel is sowieso wel dat je niet in de rij hoeft te wachten. Er zijn verschillende tours mogelijk die erg op elkaar lijken, maar net weer even anders zijn:
Tijdens deze tour bezoek je de Sint-Pieter en het Sint-Pietersplein, het Vaticaans museum, de Sixtijnse Kapel, de tapijtengalerij, de kaartengalerij en antieke beelden van Apollo.
Voor volwassen en kost het 62 euro, voor kinderen 46, voor kinderen t/m 6 jaar is het gratis. Identiteitsbewijs meenemen!
Tijdens deze tour bezoek je Sint Pietersbasiliek, het Sint-Pietersplein, de Vaticaanse Musea, de Sixtijnse kapel, de zaal van de dieren, de Laocoöngroep, het torso van Belvedere, het bad van Nero, de galerij van Vlaamse wandtapijten, de galerij van de kaarten, het beroemde beeldhouwwerk de Pietà van Michelangelo en de Baldakijn van Bernini. Na de tour kun je op eigen gelegenheid de koepel van de basiliek beklimmen als je dat wil (lift niet inbegrepen, trap wel).
Deze tour kost 64 euro voor volwassenen en 50 voor kinderen. Gratis voor kinderen onder de 7 jaar. Identiteitsbewijs meenemen!
De reviews over deze tours zijn erg positief!
Kortingskaart Rome, Vaticaan, openbaar vervoer en hop on hop off bus
Ook kun je eventueel via deze link een OmniaCard kopen met nog meer voordelen voor je bezoek aan Rome en Vaticaanstad: Rome Vaticaan pas. De OMNIA kaart voor Rome en het Vaticaan geeft je toegang tot het Vaticaan Museum, Sixtijnse kapel en de St. Pieter Basiliek. Gratis Hop-on Hop-off bus tour, korting op vele andere bezienswaardigheden en gratis openbaar vervoer.
Meer leuke tours en tickets in Rome
Guide & Go biedt nog veel meer leuke tours en mogelijkheden voor het van te voren kopen van tickets aan. Bekijk alle bezienswaardigheden, passen en mogelijkheden hier: Alle tickets en tours in Rome. Een andere aanbieder van dit soort tickets is Ticketbar. Bekijk hier het aanbod van Ticketbar in Rome.
Scroll je naar beneden dan zie je alle mogelijkheden qua tours, tickets en rondleidingen in Vaticaanstad: Ticketbar Vaticaan. Check voordat je iets boekt wel altijd in welke talen het kan.
Duizelt het je al? Dat snap ik. Ik vond het ook een hele uitzoekerij!
Zet het even op een rijtje
Duizelt het je al? Dat snap ik. Ik vond het zelfs als reisblogger zo’n uitzoekerij dat ik er chagrijnig van werd en het liefst helemaal niks meer van te voren wilde boeken, maar in de drukke maanden raad ik dat wel aan. Kom je er niet uit? Zet alles dan even rustig op een rijtje en neem op basis daarvan een beslissing:
-Wat wil je per se zien? Sint-Pieter, Sixtijnse Kapel en/of de rest van de Vaticaanse musea?
-Op welke dagen ben je in Rome?
-Welke dag kun je naar Vaticaanstad?
-Wil je vroeg of laat of rond lunchtijd?
-Vind je het erg om in de rij te staan? (variërend van een kwartier tot anderhalf uur)
-Wil je op eigen houtje of wil je een rondleiding?
-Moet die rondleiding in het Nederlands zijn of mag een andere taal ook?
-Hoeveel geld heb je te besteden?
-In welk seizoen ga je?
-Wil je zekerheid of juist vrijheid en neem je de gok?
Vragen die je misschien nog hebt en leuke weetjes over Vaticaanstad:
Tot slot heb je misschien nog een paar vragen over Vaticaanstad. Ik beantwoord ze hieronder.
Weke taal spreken ze in Vaticaanstad?
De officiële taal van Vaticaanstad is het latijn, maar je ziet en hoort er overal gewoon Italiaans. Ook met Engels kun je er uiteraard terecht.
Welke munt heeft Vaticaanstad?
Ondanks dat Vaticaanstad geen lid van de Europese Unie, maar je kunt er wel gewoon met euro’s betalen. Wist je dat er speciale euro’s met de paus erop bestaan? Kleine kans echter dat je die ergens als wisselgeld zult terugkrijgen als je iets koopt. Muntenverzamelaars betalen er flink geld voor!
Kun je pinnen in Vaticaanstad?
Pinnen kan gewoon in Vaticaanstad. Er zijn meerdere ATM’s. Zorg wel dat je ook cash bij je hebt. Althans, ik vind dat zelf altijd een fijn idee mocht je ergens niet kunnen pinnen, automaten niet werken of als je ineens ergens alleen cash kunt betalen.
Heb je een paspoort nodig als je naar Vaticaanstad gaat?
Ga je van Rome ‘de grens over’ naar Vaticaanstad dan hoef je je paspoort niet mee te nemen. Een kopie kan natuurlijk altijd, maar je hoeft ‘m nergens te laten zien. Wel kan het handig zijn een paspoort of ID mee te nemen als je met kinderen reist en bij de entree van de musea hun leeftijd wil/moet aantonen, bijvoorbeeld om te bewijzen dat je kindje 4 of 5 jaar is (en nog geen 6) of dat je puber 16 of 17 is (en nog geen 18). Dat scheelt aardig wat euro’s. Voor tours is dit soms verplicht!
Leuk weetje: er bestaat een Vaticaans paspoort.
Upcoming trips van de Paus
Niet zo relevant, maar gewoon leuk om te weten. Bloggers zeggen vaak wat een ‘upcoming trips’ zijn, maar de paus ook! Hier kun je zien welke reizen de paus op de planning heeft staan: reizen van de Paus. Franciscus’ eerstvolgende reis is naar Marokko.
Soms kan het handig zijn dit te weten. Zo was ik zelf eens gelijk met de Paus in Istanbul en kon toen door hem de Blauwe Moskee niet bezoeken. Maar goed, nu dwaal ik af.
Wat meenemen naar Vaticaanstad?
Neem behalve dat eventuele paspoort (zie boven) iets te drinken mee voor tijdens het wachten (ook weer niet te veel), bescherm jezelf tegen de zon of eventueel de regen (maar geen lange paraplu’s, alleen kleintjes) en neem eventueel iets te lezen mee. Het is hét moment om je reisgids eens echt te lezen.
Wat mag niet mee naar binnen?
Scherpe voorwerpen, grote rugzakken en lange paraplu’s mogen niet mee naar binnen. Zorg dus dat je geen mesje of schaartje of iets dergelijks in je tas hebt, want dat ben je dan kwijt. Videocamera’s mogen ook niet! Je tas gaat door de scan. Hier lees je meer over wat wel/niet mee mag naar de Vaticaanse musea en de Sint-Pieter: Useful information for visitors.
Met grote rugzak of trolley naar Vaticaan
Ben je al uitgecheckt en kun je je bagage niet bij je accommodatie achterlaten dan kun je het meenemen. Er is een gratis garderobe. Heb je geen zin om te sjouwen dan kun je het van te voren hier kwijt: Luggage Storage Vatican City.
Wat moet je aan?
Ga je in de zomermaanden? Korte broeken of korte jurkjes/rokjes kun je beter voor een andere dag bewaren. Kleed je netjes: geen blote schouders, blote buik of blote knieën. Doe verder lekkere schoenen aan; geen hakken, dat loopt sowieso niet lekker op die kleine keitjes.
Ga bedekt gekleed: geen blote schouders, blote buik of blote knieën!
Kun je met een kinderwagen de Vaticaanse musea in?
Kinderwagens en buggy’s mogen niet mee naar binnen. Je kunt ze achterlaten bij de ingang. Met een baby is een draagzak dus wel handig. En ga dan sowieso voor een skip the line ticket, want eerst lang wachten met een kindje in de draagzak en dan nog uren rondlopen is een beetje te veel van te goede.
Toilet en babyverschoonplek
Zorg dat je voor vertrek naar het toilet bent geweest. Op zich logisch, maar reis je met kinderen dan weet ik als ouder uit ervaring dat je dit soort dingen vaak tegen je kinderen zegt en het vervolgens zelf in de haast vergeet.
Eenmaal binnen in de Vaticaanse Musea kun je uiteraard gewoon naar het toilet. Ook zijn er in het museum meerdere plekken waar je je baby kunt verschonen.
Iets eten of drinken in het museum
In het museum zijn een paar plekken voor koffie of lunch: zowel cafetaria als een selfservice restaurant.
Hoe kom je bij Vaticaanstad?
Zoals ik al zei kun je prima lopend naar Vaticaanstad. Vanaf veel bekende plekken in Rome is het als je goed ter been bent prima te doen. Vanaf Piazza Navona is het ongeveer 20 minuten. Vanaf het Pantheon 25 minuten a een klein half uurtje.
Ga lekker lopend naar Vaticaanstad!
Met de metro naar Vaticaanstad
Je kunt ook met de metro naar Vaticaanstad. Wij hebben de metro niet eens gebruikt (de lijnen lopen net echt handig langs de bezienswaardigheden), maar wil je dit wel dan moet je metrolijn A hebben. De halte is Ottaviano. Vanaf daar moet je nog wel een stukje lopen.
Met de hop on hop off naar Vaticaanstad
Met de bus naar Vaticaanstad kan ook. Een handige manier is de hop on hop off bus (als je van plan bent meerdere bezienswaardigheden op dezelfde dag of in een paar dagen te bezoeken). Er zijn er meerdere (echt belachelijk veel, je weet soms gewoon niet meer welke je moet kiezen).
Heen waren we lopend gegaan, maar na ons bezoek namen we de rode hop on hop off bus van City Sightseeing. Onderweg krijg je informatie (via koptelefoontjes) in o.a. het Engels en Duits. Je kunt deze bus nemen vanaf bijvoorbeeld Termini of het Colosseum, maar er zijn nog meer bekende stops.
Voor een bezoek aan het Vaticaan stopt hij bij de brug naar Castel Sant’Angelo (de Engelenburcht), aan de centrumkant van de straat op de Lungotevere Tor di Nona. De halte heet Vaticano. Zie je dit dan moet je eruit (de bus stopt ietsje voorbij de Engelenburcht):
Deze foto nam ik de dag ervoor, toen we er al langs gekomen waren, maar nu waren we dus lopend. Ook is er een die de brug nog over gaat; op die bus staat Vaticaanstad ook nog groot genoemd. Maar nodig is dat niet.
Kijk, hier zie je de Sint-Pieter al in de verte:
Je kunt hier oversteken, over de Ponte Sant’Angelo:
Of, zoals wij deden, hier, over de Ponte Vittorio Emanuele.
Overnachten in Vaticaanstad?
Nodig is het niet, maar misschien vind je het idee wel leuk om een nachtje in Vaticaanstad te slapen. Of nou ja, er vlákbij. In Residenza Paolo VI bijvoorbeeld. Voor als je iets bijzonders zoekt. Op 1 minuut van de Sint Pieter. Wellicht een idee als je extra vroeg in de rij wil staan of als eerste voor de deur wil staan.
Of zoek zelf iets anders vlakbij: hotels en appartementen vlakbij Vaticaanstad. Klik wel even door naar de kaart. Je kunt beter et aan de andere kant van de Tiber zitten (dichtbij de andere bezienswaardigheden) dan ten noorden van Vaticaanstad.
Hier vind je meer hotel in Rome. Ik verbleef in hotel Erdarelli. Relatief eenvoudig en al wat ouder, maar op zich prima en qua locatie wel supercentraal.
Een glimp van de Sint-Pieter vanuit de airportbus
Heb je helemaal geen tijd gehad om Vaticaanstad te bezoeken maar reis je toevallig wel met de SIT Bus Shuttle van Roma Termini naar luchthaven Fiumicino? Dan met je goed opletten, want dan kun je vanuit de bus nog een blik op de Sint-Pieter werpen. Ik had dat totaal niet verwacht, maar toch leuk nog even.
Ik bezocht Vaticaanstad 2x. De eerste keer was 25 jaar geleden. Ik was er toen als 21-jarige met mijn moeder die destijds bij de KRO werkte. We waren met een groep KRO’ers mee op een ledenreis en hebben alles toen uitvoerig bestudeerd. Nu, afgelopen februari, was ik er met mijn eigen dochter. Omdat ze een beetje ziek was hebben we niet alles van binnen gezien, maar toch erg genoten.
Ben jij er al eens geweest? In welke maand was dat, wat heb je gezien en hoe lang moest je wachten?
Wil je in korte tijd veel van Rome zien, een goede indruk van de stad krijgen, veel interessante informatie horen en vind je het leuk om dat op de fiets te doen, doe dan net als ik deed een fietstour langs de highlights van Rome. In 3 uur tijd kom je langs de belangrijkste bezienswaardigheden en hoogtepunten van ‘de Eeuwige Stad’.
Tip: ook als je de tour niet gaat doen of niet naar Rome gaat is het leuk om te lezen. Er staan een paar leuke weetjes over Rome in.
Fietstour in Rome
Vanaf het moment dat ik besloten had met mijn dochter naar Rome te gaan, wist ik: ik wil een fietstocht doen! Eerder fietste ik al in steden als Valencia, Wenen en Istanbul. In elke stad waar ik het gedaan had vond ik het hartstikke leuk. Op een sportieve en leuke manier kun je in korte tijd veel van de stad zien!
En dus ging ik samen met mijn dochter van 11 mee met een fietstour van Baja Bikes in Rome. We kozen voor de ‘Rome met kinderen’-tour, die hetzelfde is als de Highlights Rome Tour. Overweeg je de Rome Fietstour ook te doen, lees dan zeker verder!
Highlights Tour Rome
Hieronder zie je wat we zoal zagen tijdens de tour. Tussendoor vertel ik enkele weetjes die we te horen kregen van onze gids, Lieke. Zij is één van de Nederlandse gidsen van Baja Bikes in Rome.
Ik verklap uiteraard niet álles wat ze verteld heeft, want het is natuurlijk leuk als je zelf ook nog wat nieuws hoort, maar je krijgt wel een beetje een idee zo. (O, en let niet op m’n rimpels en wallen.)
Maar… eerst de hoogtepunten van Rome! De highlights Rome fietstour begint met dé highlight van Rome: het Colosseum. We stoppen op een plek met uitzicht op het beroemde bouwwerk. Je ziet ‘m hierboven op een zonniger dag, 2 dagen eerder, en iets verder naar onderen in dit blog in de verte.
Het Colosseum is het grootste amfitheater uit de Romeinse tijd en een waar icoon. Wist je dat het in slechts 8 jaar gebouwd is?!
Vroeger werd het Colosseum voor vanalles gebruikt: er vonden gladiatorengevechten en gevechten met wilde dieren plaats. En, je kunt het je bijna niet voorstellen, maar het amfitheater werd zelfs eens met water gevuld om zeeslagen na te spelen. We zien er tekeningen van.
Het Colosseum werd zelfs eens met water gevuld om zeeslagen na te spelen!
Ook stonden er in vroeger tijden standbeelden tussen alle bogen. Wat zonde dat die weg zijn!
De keizerlijke Fora
We vervolgen onze weg via de brede Via dei Fori Imperiali, langs de keizerlijke fora. We stoppen bij het Forum van Trajanus en de vroegere markten van Trajanus (hieronder, waar ik al een kijkje had genomen).
Zuil van Trajanus
Iets verderop staan we stil bij de Zuil van Trajanus, een overwinningszuil met meer dan 200 meter afbeeldingen erop! Je ziet ‘m hierboven, achter mijn dochter. De zuil van dichtbij zie je hieronder.
Bovenop de zuil staat Petrus (van Petrus en Paulus) met 2 sleutels. Paulus staat ergens anders in de stad. Als je dichtbij staat kun je het je bijna niet voorstellen, maar binnenin is zelfs nog een wenteltrap.
Monument van Victor Emanuel II
De volgende stop is vlakbij, op de Piazza Venezia, bij het Monument van Victor Emanuel II, een enorm gebouw dat overal bovenuit torent. Het wordt ook wel het Altare della Patria genoemd, het Altaar van het Vaderland.
Waarom is het zo groot? Het moest het pausdom overtreffen. Dat is niet helemaal gelukt, maar opvallend is het wel.
Veel Italianen vinden het te protserig, zo’n groot gebouw in het mooie historische centrum van Rome. Vaak krijgt het bijnamen als suikertaart, typemachine of kunstgebit.
Tip: wil je een mooi uitzicht over Rome, ga hier dan zeker omhoog! Je kunt een stuk met de trappen (dat is gratis) of nog verder, met de lift (dan kost het je 10 euro). Veel Romeinen vinden het het mooiste uitzicht van Rome omdat het de enige plek is in Rome waar je niet op het gebouw zelf uitkijkt.
Op het gebouw staan ook een paar paarden. Van onderaf gezien lijken ze misschien niet zo groot, maar eentje is zelfs 13 meter lang en hoog! En, leuk weetje: er werd ooit zelfs een etentje ín het paard gegeven. Kijk maar.
Trevi fontein
We vervolgen onze weg via kleine straatjes en komen bij de Trevi Fontein. Vroeg in de ochtend voordat de tour begon was ik er al langsgelopen met mijn dochter en zag dat de fontein werd schoongemaakt. Onze gids vertelt ons dat dit elke maandag gebeurt.
Doe jij ook toevallig net op maandag de fietstour ga dan zeker nog een keer terug om de fontein in volle glorie te zien en er eventueel een muntje in te werpen. In een ander blog zal ik nog een keer iets meer over de Trevi fontein vertellen. Mis ‘m in elk geval niet, want als je het over highlights Rome hebt is de Trevi Fontein natuurlijk één van de meest bekende!
Nasoni
Onze volgende stop is geen echte bezienswaardigheid, maar is een drinkfonteintje, een nasone. Nasone betekent grote neus, waar het soms een beetje aan doet denken. Als je goed oplet zie je meer fonteintjes in Rome (de zogenaamde nasoni) en het goede nieuws is: het is drinkwater. Neem dus je Dopper of een ander flesje of drinkfles mee en vul het tussendoor gewoon bij zo’n fonteintje. Een goedkope en milieuvriendelijke oplossing.
Budgettip!
De gids vertelt dat toeristen altijd onder de fontein hangen om eruit te drinken, maar een Romein doet dat anders: die houdt zijn vinger bij de straal en het water komt dan door een gaatje aan de bovenkant omhoog. Dat drinkt een stuk makkelijker.
Alleen als er ergens ‘non potabile’ staat kun je het niet drinken, maar anders wel. Ik heb het ook gedronken en het is betrouwbaar. Je wordt er niet ziek van. Er zijn er heel veel van in Rome, dus je komt er geheid een keer één tegen.
Via Condotti
Via de dure winkelstraat Via Condotti vol met shops van luxe merken als Dolce & Gabbana, Burberry, Hermès, Louis Vuitton, Bulgari, Armani, Prada en Dior fietsen we naar de Piazza di Spagna. Mooi hoe je de trappen en vooral de kerk al in de verte ziet liggen.
De Spaanse Trappen
Onderaan de Spaanse Trappen vertelt de gids iets over de Scalinate de la Trinità dei Monti, zoals de Italianen de Spaanse Trappen zelf noemen, vernoemd naar de kerk bovenaan de trappen. Waarom noemen wij het dan Spaans? Dat is vanwege de Spaanse ambassade die hier ook zit, op de Piazza di Spagna.
De trappen zijn destijds aangelegd omdat de Trinità dei Monti, de kerk bovenaan, beter bereikbaar moest zijn. Onderaan de trappen zie je een fontein. Je ziet ‘m op de foto’s in mijn blog over de Spaanse Trappen.
De fontein heeft de vorm van een bootje. Vroeger overstroomde Rome wel eens. Eén keer, in de zestiende eeuw, kwam het water zelfs tot hier. Toen het water weer zakte bleef er één bootje liggen. Vandaar de vorm van de fontein.
Tip tussendoor: het is leuk om (net als wij) vlakbij de Spaanse Trappen te verblijven. Wij hadden een eenvoudig 2-sterrenhotel tussen de Spaanse Trappen en de Trevi Fontein, maar luxer kan ook.
Via Margutta
We fietsen door leuke kleine straatjes, waaronder de Via Margutta, het kunstenaarsstraatje van Rome, richting onze volgende stop.
Piazza del Popolo
We stoppen op de Piazza del Popolo, een bekend plein in Rome met een obelisk erop en meerdere kerken, met o.a. de ’tweelingkerk’ die je hieronder ziet: de Santa Maria di Montesanto en de Santa Maria dei Miracoli.
Leuk om te weten is dat de poort aan de andere kant van het plein vroeger de entree was van Rome. Als je Follow my footprints op Facebook volgt kon je ‘m hier al zien.
Ook kun je vanaf Piazza del Popolo de trappen naar de Pincioheuvel beklimmen. Dan sta je al bij Villa Borghese, het bekendste park van Rome. Tijdens de tour hebben we er helaas geen tijd voor en gaan verder.
Campo Marzio
Vanaf het Piazza del Popolo fietsen we weer door een mooi stukje van Rome. Het is de wijk Campo Marzio. Hier is het fijn en leuk fietsen.
Door rustige straatjes…
Langs verrassende pleintjes….
Pantheon
En dan zijn we ineens bij het Pantheon. Toen we er zondag waren stond er een erg lange rij en was er uiteindelijk net een mis (het Pantheon is een kerk geworden), maar nu kunnen we zo doorlopen. In slechts een paar minuten zijn we binnen!
Leuk om te weten is dat de diameter van de koepel van het Pantheon maar liefst 43,3 meter is. Enorm groot dus. Hij is nog nooit ingestort, zelfs niet door aardbevingen. Zoals je uiteraard zult weten en anders zelf wel ziet zit er een gat in het dak, daardoor is de koepel sterker. Maar ook de muren zijn heel sterk: ze zijn op sommige plekken 6 meter dik.
Je zou het niet zeggen, maar het gat in het Pantheon is bijna 9 meter doorsnede!
Voor het gat in het Pantheon (de oculus) zit overigens geen glas. Als het dus regent regent het naar binnen. In de originele marmeren vloer zitten ongeveer 20 gaten om het water weg te kunnen laten stromen. Door het gat konden bovendien de goden naar binnen kijken dacht men.
Uiteraard schijnt ook de zon erdoor naar binnen en dat is elke jaargetijde en moment van de dag anders. Op 21 april om 12 of 1 uur schijnt de zon precies op de ingang. Dit is ook precies de verjaardag van Rome. Rome werd immers op 21 april 753 voor Christus gesticht.
In het Pantheon liggen 4 mensen begraven, waaronder koning Victor Emanuel en koningin Margherita naar wie de Pizza Margherita vernoemd is.
Pauze? Pizza!
Over pizza gesproken, we hebben even een korte pauze en mijn dochter en ik kopen snel een stukje pizza. Dat kost weinig en is bijna altijd lekker, hoewel deze een beetje vet is. Mijn dochter kiest voor de margherita, ik voor een pizza met fiori di zucca, oftwel zucchini flowers, courgettebloemen. Als ik afreken hoor ik: ‘Denise?’ Toevallig zit er net iemand die ik ken met haar zoon te lunchen!
Piazza Navona
We stappen weer op onze fiets voor het vervolg van de fietstour door Rome en zetten koers naar Piazza Navona. Piazza Navona is ook echt een must see als je het over de highlights van Rome hebt. Het is een enorm groot (langwerpig) plein met 3 fonteinen en veel terrasjes. Een toeristische, maar mooie plek in Rome. Stiekem vind ik het zo leuk dat wij hier gewoon fietsen!
Campo de’ Fiori: de bloemenmarkt
Nog geen 5 minuutjes fietsen verder zijn we op de Campo de’ Fiori, de bloemenmarkt. Er is markt en behalve bloemen wordt er nog meer verkocht. Ook zien we op het plein een standbeeld van een wetenschapper: Bruno. Hij was sterrenkundige en is op de brandstapel geëindigd.
Piazza Farnese en Palazzo Farnese
Vlakbij maken we een stop op Piazza Farnese met o.a. Palazzo Farnese. Dit kende ik nog niet. Ook wijst de gids ons op de ‘badkuip-fonteinen’.
Fontana delle Tartarughe: de schildpaddenfontein
Weer een paar minuten verderop stoppen we bij een fontein met schildpadjes erop: de Fontana delle Tartarughe, op de Piazza Mattei.
De Ghetto: de Joodse wijk
De gids wijst ons op de Joodse wijk waar ik al met mijn dochter ben geweest: de Ghetto Ebraico di Roma. Vroeger stond er een muur omheen. In 1861 kwam er een eind aan, maar nog altijd staat het bekend als de joodse wijk. Je vindt er koosjer eten en de winkels in de wijk zijn op zaterdag dicht, in verband met de sabbath.
In de Ghetto kun je goedkoop en lekker eten. Ben je er in het juiste seizoen dan moet je zeker de artisjokken proberen! Die heb ik inderdaad ook al op! Ga dus zeker even zelf terug naar deze wijk.
De tour zit er (bijna) op
We stoppen nog even een tweede keer bij het immense Altare della Patria of Il Vittoriano, het Monument van Victor Emanuel II.
En fietsen dan met het Forum Romanum aan onze rechterhand terug naar het startpunt.
Exact om 13:00u zijn we weer terug bij het startpunt, een mooie ervaring rijker en veel minder eng dan ik van te voren gedacht had. Het was een erg leuke besteding van onze laatste dag in Rome. De tour juist aan het begin van je citytrip doen kan natuurlijk ook heel goed!
Er kan weer iets van onze bucketlist af: we hebben gefietst in Rome!
Route Fietstour Rome
Mocht jij deze ‘Highlights Rome’-tour ook doen dan kan het zijn dat de route een klein beetje afwijkt of dat de volgorde net even anders is, maar in grote lijnen kom je langs dezelfde highlights. Goed te weten: Vaticaanstad zit er niet bij. Wil je daar ook naartoe? Lees dan mijn tips voor Vaticaanstad.
Twijfel je nog of je het aandurft (vooral ook als (eenouder)gezin met kinderen), lees dan zeker mijn andere blog over fietsen in Rome. Sowieso staan er nog wat handige tips in!
Baja Bikes of Bici & Baci?
De tours in Rome worden uitgevoerd door Bici & Baci. Via hen boeken is duurder, dus ik zou het als ik jou was via mij doen. Ben je met kinderen? Ga dan voor de Kids Tour: Naar Rome met kinderen. Deze is gelijk aan de Highlights Rome Fietstour. Wijzigen of annuleren is toegestaan, dus waarom niet? Boeken kan hier: Baja Bikes Tours in Rome.
Ik deed de tour op uitnodiging van Baja Bikes. Mijn positieve ervaring is echter oprecht.
Rome is een geweldige stad om te voet te ontdekken, maar een fietstour doen is extra leuk! Niet alleen voor volwassenen, maar ook voor gezinnen met kinderen of tieners. Stel je voor: op je ‘eigen’ fiets langs de highlights van Rome, hoe leuk is dat?! Ik deed het ook met mijn dochter!
Ga je op citytrip naar Rome en wil je in korte tijd veel van de stad zien? Dan is een fietstour in Rome een goed idee, ook met kinderen! Hier lees je mijn ervaring!
Fietsen in Rome
Ik hoor je al denken: ‘Met kinderen fietsen in Rome? Is dat niet eng? Is fietsen in zo’n drukke stad als Rome niet hartstikke gevaarlijk? En dan nog met kinderen ook!’
Fietsen in Rome, is dat niet hartstikke eng?
Grote kans dat jij dit ook denkt of dat die gedachte door je hoofd geschoten is. En dat is niet gek. Rome is natuurlijk een drukke stad en het laatste wat je wil is dat je kind (of jou) iets overkomt in Rome, dus twijfel je waarschijnlijk. Dat snap ik, ik had het ook! Ook ik vroeg me af of het wel verantwoord en veilig was om te gaan fietsen in Rome.
Fietsen in Rome met kinderen: is dat niet gevaarlijk?
Nu ik het gedaan heb kan ik je zeggen dat het jammer is als je het vanwege die angst niet doet, want het is echt heel leuk en uiteindelijk lang niet zo eng als het lijkt. Echt niet! Ik vind onze dagelijkse fietstocht in Den Haag enger! In Rome deed het ik het samen met mijn 11-jarige dochter (en nog meer kinderen) en vertel je hoe het was.
Met je kind(eren) of tiener fietsen in Rome? Doe het!
Fietsen huren of een fietstour doen
Je kunt zelf fietsen huren, maar juist met een tour mee gaan is extra leuk omdat je dan veel meer informatie te horen krijgt dan je anders tussendoor even zelf zou lezen. Bij verschillende bezienswaardigheden (ook die waar je anders wellicht aan voorbij was gelopen) worden interessante weetjes verteld.
Met kinderen fietsen in Rome
In Parijs, Madrid en Barcelona durfde ik het in mijn eentje met 2 kinderen nog niet aan, maar dat lag meer aan het feit dat ze elkaar soms in de weg zitten dan aan de fietskunsten per kind. Nu ik alleen met mijn dochter weg ging voelde het al relaxter. Met 1 kind is alles gewoon net wat makkelijker. Dus boekte ik die tour. Ook als ik met mijn zoon alleen naar Rome was gegaan had ik het gedaan.
Leuk, het ging gebeuren: wij gingen fietsen in Rome!
O god, gaat alles wel goed?
Toen ik het geregeld had sloeg de twijfel ineens toe. Was het eigenlijk niet te gevaarlijk? Is het wel verantwoord om met kinderen te gaan fietsen in Rome? M’n dochter fietst weliswaar elke dag naar school, met mij, maar Rome is wel even anders dan Den Haag!
En dan ook nog op een totaal andere fiets! Voor de zekerheid zetten we het zadel een beetje laag, zodat ze goed bij de grond kon. Even oefenen in het steegje achter de fietsverhuur:
Handrem in plaats van terugtraprem
Ik moet bekennen dat ik ‘m wel even kneep. Er bleken alleen fietsen met handrem te zijn en mijn dochter heeft op haar fiets thuis een terugtraprem. Sterker nog:
Ze had überhaupt nog nooit op een fiets met handremmen gefietst!
Wat als ze straks op een onverwacht moment in plaats van de handrem te gebruiken naar achteren zou trappen? Brrr, ik zag al allemaal enge scenario’s voor me. Ietwat wiebelend oefende ze even in het straatje waar we onze fiets kregen. Ik was bang dat ze straks te hard in de linker handrem zou knijpen, terwijl ze beter vooral de rechter kon gebruiken. Om eerlijk te zijn: ik hield mijn hart vast.
Fietspaden in Rome
Ook fietspaden zie je niet veel in Rome, dus ook dat was nog een dingetje waar ik van te voren niet bij stil had gestaan. In veel steden waar ik gefietst heb hadden ze die wel. Wenen bijvoorbeeld is een super fietsvriendelijke stad en ook Valencia was heel geschikt om te fietsen. Maar Rome? In Rome zie je amper fietspaden. Was het dan wel veilig om te gaan fietsen? Volgens de gids wel. We gingen het ervaren!
Leuk weetje!
De gids vertelde trouwens dat sommige mensen in Rome het zat zijn dat er maar geen fietspaden komen en dat ze soms zelf ’s nachts met verf de straat op gaan om stiekem fietspaden te maken. Ik heb ze niet gezien (uiteindelijk heb ik alleen langs de Tiber fietspaden gezien, op een andere dag), maar grappig vind ik het wel.
Met kinderen fietsen in Rome: hoe ging het?
Het eerste kwartier van de tour was het wennen, ook met schakelen, want ook dat had ze nog nooit gedaan, maar daarna ging het prima. Kinderen leren hartstikke snel (dat bleek maar weer) en ze had het eigenlijk zo onder de knie.
Er gebeurde helemaal niks engs. Soms fietsten we naast elkaar, maar meestal achter elkaar, wat het verstandigst is. En het fijnste: ze was weliswaar nog niet zo lekker (ze had behoorlijk koorts gehad), maar ze vond het leuk!
Druk verkeer?
Het viel me op dat Rome qua verkeer eigenlijk helemaal niet zo druk is als ik dacht! In Napels en heel veel Spaanse steden (waar ik ook erg van hou!) is het veel drukker en chaotischer qua verkeer. Ik vond het in Rome zelfs relatief rustig. Amper files of getoeter, en al helemaal niet kris kras doorelkaar rijdend wat ik in Napels en Palermo had gezien. Ik had me voor niks zorgen gemaakt.
Wat zie je tijdens de fietstour door Rome?
Waarschijnlijk vraag je je af wat je allemaal ziet tijdens de fietstour door Rome. Boek je de ‘Kids fietstour’ van Bajabikes in Rome (wat dezelfde is als de ‘Highlights fietstour‘) dan kom je langs de belangrijkste bezienswaardigheden en hoogtepunten van Rome: het Colosseum, de Trevi Fontein, de Spaanse Trappen, Piazza Navona, het Pantheon (wij hadden zelfs tijd om even naar binnen te wippen) en het Forum Romanum. Maar dat niet alleen! Je ziet nog veel meer!
Deze bezienswaardigheden mag je sowieso niet missen in Rome!
Fietsen langs bezienswaardigheden in Rome
Daarnaast maak je tijdens de tour ook nog stops bij andere bezienswaardige plekken in Rome, zoals het forum van Trajanus, de markt van Trajanus (in de verte), La strada dei pittori (het kunstenaarsstraatje), Piazza del Popolo met de Porta Flaminia (de stadspoort van vroeger), het mausoleum van Augustus (deze hebben wij volgens mij overgeslagen), Palazzo Montecitorio (het Italiaanse Parlement) met de obelisk ervoor, Campo di Fiori (de Bloemenmarkt), Piazza Farnese, de Ghetto Ebraico (de oude joodse wijk), het Campidoglio (de Capitolijn) en het grote Monument van Victor Emanuel II.
Heel veel hoogtepunten in 1 tour dus!
Foto’s en verhaal over de tour
In een apart blog (anders werd het een beetje veel) neem ik je echt mee op de tour. Ik laat je daarin bovengenoemde highlights zien, met een verhaaltje erbij over wat er zoal verteld werd, zodat je echt weet wat je van de tour kunt verwachten. Toch moet je het fietsen uiteindelijk zelf ervaren; juist het feit dat je zelf langs de highlights fietst maakt het zo leuk!
Praktische zaken
Wel vertel ik hieronder nog wat praktische zaken als je wil gaan fietsen, vooral ook als je met kinderen wil fietsen in Rome. Waarschijnlijk heb je veel vragen, hopelijk staat het antwoord op jouw vraag erbij. Heb je nog een andere vraag, stel ‘m gerust!
Waar fiets je?
Je fietst een route in Rome die al heel vaak gefietst is en de gids weet dus echt wel waar je beter wel of niet kunt fietsen. Soms fiets je een stukje over de weg, met auto’s naast je, maar nooit lang. Oversteken doe je met z’n allen tegelijk, vrijwel altijd over een zebrapad en dan stap je meestal even van je fiets af en wandelt.
Wegen, steegjes en pleinen in Rome
Soms fiets je over een plein of een stukje tussen wandelend publiek, maar het grootste deel van de tour fiets je door kleine straatjes waar geen auto’s rijden, maar wel af en toe een scooter. Niemand van ons is voor zijn sokken gereden of heeft brokken gemaakt. Ook de kinderen die mee waren zijn geen van allen een keer gevallen.
Wat voor fiets krijg je?
Je krijgt een sportieve stadsfiets. Voor kinderen zijn er kinderfietsen, althans kindermaten; het zijn fietsen die op mountainbikes lijken. Ook voor volwassenen zijn het vrij sportieve fietsen. Er zitten handremmen op en versnellingen. De fietsen kunnen niet op slot, maar de gids houdt het in de gaten.
Zijn er ook e-bikes?
Heb je liever een e-bike dan kan dat ook. Dit kost 20 euro extra.
Moet je een helm op?
Tijdens de fietstours in Rome is een helm niet verplicht, maar ze raden het wel aan. In onze groep deed niemand het. Ik heb best even getwijfeld (ik had van te voren tegen mijn dochter gezegd dat het vaak verplicht is en vond dat wel een fijn idee), maar uiteindelijk was dat niet zo en deden we het niet. Twijfel je aan de fietskunsten van je kind, doe het dan wel. Het kan een hoop letsel schelen. Het is je eigen verantwoordelijkheid.
Vanaf welke leeftijd mogen kinderen fietsen in Rome?
Fietsen in Rome kan met kinderen van 8 jaar en ouder. Jonger moet je het niet doen, ook zelf niet. Voor de tour is de minimum leeftijd 8 jaar. Als je kind kan fietsen is het prima te doen. Wel moet(en) je kind(eren) uiteraard gewend zijn om te fietsen, dus fietservaring is wel een must. Met een kind dat vrijwel nooit fietst of heel langzaam fietst moet je het gewoon niet doen. Ik denk dat je zelf je eigen kind(eren) het best in kunt schatten.
Fietservaring
Wees ook weer niet té bang. Mijn 11-jarige dochter fietst elke dag, maar toch twijfelde ik of het wel slim was. Te veel twijfels zijn echter niet nodig, uiteindelijk ging het allemaal heel goed en ik had het niet willen missen. Alleen het eerste kwartiertje was het even wennen, toen lagen we steeds een beetje achter, maar gelukkig ging het al snel heel goed.
Is fietsen in Rome gevaarlijk?
Conclusie: is fietsen in Rome gevaarlijk of eng? Nee. Ook al zijn er weinig tot geen fietspaden, je kunt gewoon fietsen in Rome. Juist met een groepje val je meer op dan wanneer je het alleen zou doen. Wel rijden er soms scooters langs je heen, maar je wordt echt niet zomaar omver gereden. De kans dat jij zelf een voetganger aanrijdt is groter.
Is het niet vermoeiend?
De fietstour is totaal niet vermoeiend. Je stopt heel vaak en hoeft maar een paar hele kleine stukjes te ‘klimmen’. Wij waren na de tour in elk geval niet moe. Mijn dochter was tussendoor alleen een beetje moe omdat ze de dagen ervoor koorts had gehad, maar totaal niet door de tour.
Gaan er meer kinderen mee op zo’n tour?
Ja, boek je een fietstour in de schoolvakantie dan is de kans groot dat er ook andere kinderen op de fietstour meegaan en dat is wel zo leuk. Mijn dochter kletste hieronder bij een stop even met de dochter van collegablogger Saskia van Kidseropuit die toevallig op dezelfde dag dezelfde tour deed met haar kinderen. Zo toevallig was dat! We wisten niet eens van elkaar dat we naar Rome gingen. Haar ervaring met fietsen in Rome komt ongetwijfeld ook nog op haar blog te staan. De foto’s in dit blog waar ik samen met mijn dochter op sta heeft zij gemaakt.
Tieners
Behalve haar kinderen van 9 en 11 (die je ook op enkele foto’s ziet) waren er nog twee iets oudere kinderen bij: een jongen met zijn vader en een meisje met haar moeder. Voor tieners/pubers is zo’n tour dus ook echt heel leuk! Het voordeel is ook dat wat oudere kinderen vaak al genoeg geschiedenis op school hebben gehad om alles wat beter te begrijpen en te kunnen plaatsen.
Fietszitje
Jonge kinderen die maximaal 25 kilo wegen kunnen mee in een fietszitje. Wel denk ik dat het voor iets oudere kinderen die lekker zelf kunnen fietsen net iets leuker is dan wanneer je steeds in zo’n zitje zit en de informatie nog niet snapt, maar heb je een kind dat makkelijk overal mee naartoe te nemen is dan kun je het prima doen. Er zijn genoeg momenten waarop je peuter/kleuter even kan staan of lopen en er is altijd wel iets leuks te zien onderweg.
Hoe groot is de groep?
Onze groep bestond uit 11 deelnemers. Dat was een ideaal aantal. Omdat de tours erg populair zijn boeken er vaak veel Nederlanders op dezelfde tour, maar dan worden er meerdere groepjes van gemaakt. Ben je tegelijk met een ander gezin in Rome dan kun je ter plekke vragen of je bij elkaar in het groepje mag. Per groepje gaat er een aparte gids mee. Een privé tour kan ook maar daar gelden aparte prijzen voor.
Zijn het alleen maar gezinnen met kinderen?
De ‘kindertours’ van Baja Bikes zijn geen tours met alleen maar kinderen of alleen maar gezinnen met kinderen, maar zijn dezelfde tours als de highlight tours. In vakantieperiodes (de voorjaarsvakantie, de meivakantie, de zomervakantie, herfstvakantie en kerstvakantie) is de kans echter wel groot dat er meerdere gezinnen met kinderen gaan fietsen in Rome. Moeders met dochters, vaders met zoons, gezinnen met 1 of 2 kinderen, of meer nog misschien, en ook eenoudergezinnen. Ook al zijn het geen echte kindertours het zijn op zich wel kindvriendelijke fietstours.
Wat vinden de Italianen van al die fietsende Nederlanders?
De Romeinen staan er wisselend tegenover. Ook al wordt er door toeristen volop gefietst in Rome, Italianen zelf vinden het een beetje raar. De één is licht geïrriteerd (wat ik me ergens best kan voorstellen), de ander bekijkt de voorbijkomende fietsers hoofdschuddend (van ‘die zijn niet wijs’) en weer een ander staat even stil (oude mannetjes vooral), kijkt juist met bewondering en begroet je met een brede glimlach, vooral als je met kinderen of een blonde dochter fietst.
In welke taal is de fietstour?
De fietstours kun je in verschillende talen doen (Nederlands, Engels en Duits), maar reis je met kinderen dan is het natuurlijk fijn dat het gewoon in het Nederlands kan. Let dus even op dat je de Nederlandstalige tour boekt.
Is de informatie niet saai voor kinderen?
Er wordt vaak gestopt en dan iets verteld over wat je ziet. Het verhaal is niet puur op kinderen gericht, maar wordt op zich wel leuk verteld, dus het is niet saai. Mocht je kind even echt geen interesse hebben, laat het dan gewoon even; er is er altijd wel wat te zien.
Wat kost een fietstour in Rome?
Fietsen langs de hoogtepunten van Rome kost 27,50. Dit is de 3 uur durende tour met gids genaamd Highlights Rome. De highlights tour is dezelfde route als de kids tour. Klik via deze pagina met tours in Rome op ‘Naar Rome met kinderen’. Er geldt kinderkorting: voor kinderen onder de 16 jaar betaal je 22,50.
Waarom zou je bij Baja Bikes boeken?
BajaBikes is een betrouwbare organisatie die al sinds 2005 fietstours in Rome aanbiedt. Ze werken samen met Bici & Baci in Rome die behalve fietstours ook Vespa tours en Segway tours aanbiedt. Mocht je denken slim te zijn en het rechtstreeks bij Bici & Baci boeken dan ben je duurder uit dan wanneer je het via mij bij Baja Bikes doet. Je betaalt bij Baja Bikes bovendien geen boekingskosten en er gelden geen annuleringskosten.
Fietstour aan het begin of eind van de vakantie?
Veel mensen boeken een fietstour aan het begin van hun vakantie of citytrip Rome. Dat wordt vaak aangeraden. Op zich is dat inderdaad slim omdat je dan snel al vrij veel ziet en je vaak ook nog veel tips krijgt, zoals waar je lekker kunt eten of wat leuk is om te beklimmen, etc. Hieronder wijst de gids bijvoorbeeld een lekkere Forno aan (een goede bakker, waar je ook pizza to go kunt kopen).
Wij deden de fietstour juist aan het eind. De meeste bezienswaardigheden hadden we de dagen ervoor al gezien (met mooier weer), maar juist alles weer even terug te zien en er dan een extra verhaal bij horen is ook leuk. Inmiddels had ik goed door waar wat zat en was ik ook niet bang om de groep kwijt te raken of zo.
Waar zit Baja Bikes in Rome?
Baja Bikes werkt dus samen met een plaatselijke touraanbieder zei ik al: Bici & Baci. Als je boekt krijg je de bevestiging van Baja Bikes per mail. Het adres waar je moet zijn staat in de mail (Via Cavour, vlakbij het Colosseum en de Via dei Fori Imperiali). Check altijd de datum en tijd nog even.
Hoe kom je er?
Ik ging er met mijn dochter wandelend naartoe. Een klein half uurtje was dat, inclusief fotostops. Wij zaten vlakbij de Spaanse Trappen (in een goedkoop hotel tussen de Spaanse Trappen en de Trevi Fontein, super centraal!)
Wandelen is prima te doen (pak Google Maps op je telefoon erbij en je vindt het altijd) en vaak minder stressvol dan een metro pakken. Wandelend vanaf station Termini (waar je ook veel betaalbare accommodatie vindt) is het ongeveer 20 minuutjes.
Waar kun je in de buurt verblijven?
Weet je zeker dat je de tour wil doen en verblijf je het liefst in de buurt van het startpunt, dan kun je hier een hotel of appartement (ook luxe appartementen in Rome met heel goede reviews) in de buurt van het Colosseum of de hippe wijk Monti zoeken. Maar waar wij zaten was ook perfect!
Hier enkele verblijfstips in Rome voor als je in de buurt wil zitten! Of boek vlucht en hotel samen: via de Vakantiediscounter naar Rome.
Zorg dat je op tijd bent
Op de dag van de tour moet je een kwartier van te voren aanwezig zijn. Je moet nog even iets invullen ter plekke, een fiets en eventueel helm passen en je kunt er als het echt nodig is nog even naar de wc. De tour vertrekt om 9:45u, dus je moet er om 9:30u zijn. Ook fijn voor de andere deelnemers als je op tijd bent.
Wat is handig om mee te nemen tijdens de fietstour?
*Er zitten geen mandjes op de fietsen dus neem een rugzakje mee. Ook om eventueel een extra vest in te doen of juist je jas in te kunnen doen als het warmer wordt.
*Ook handig (vind ik zelf altijd) is een buideltasje voor je telefoon en portemonnee. Dan heb je het voor het grijpen.
*Neem een (hervulbaar) flesje water mee (of iets anders te drinken) en eventueel een reepje, koekje of iets anders voor als je snel trek hebt tussendoor.
Wat is verder nog handig te weten?
*Als het regent gaat de tour meestal gewoon door (je krijgt dan een poncho), maar vind je dat niet fijn dan mag je gratis wijzigen of annuleren.
*Sowieso mag je gratis wijzigen, dus voor de zekerheid kun je alvast boeken!
*Je betaalt contant, op de dag van de tour.
*Er is 1x een korte pauze. Je kunt dan ergens naar het toilet gaan of bijvoorbeeld een stukje pizza halen zoals wij deden. Houd je het echt niet meer tijdens de tour dan kun je meestal wel ergens naar het toilet.
Was het nou eng?
Dus: was het nou echt zo eng? Nee, alleen in het begin een beetje, maar al snel helemaal niet meer. Doe het gewoon! Boek het en geniet van de tour!
Het fietsen ging goed, er is niets gebeurd en we hebben heel veel gezien!
Welke fietstours zijn er in Rome?
Er zijn verschillende fietstours in Rome, zowel kortere als langere. Ik zet hieronder nog even op een rijtje uit welke fietstours je kunt kiezen:
Highlights Rome
De tour die het meest geboekt wordt is de 3 uur durende fietstour langs de highlights van Rome die ik met mijn 11-jarige dochter gedaan heb. Deze tour is voor iedereen maar ook geschikt voor gezinnen met kinderen.
Wij hadden heel veel al lopend gezien, maar toch was dit nog leuk om te doen. Ik fietste nu alleen met mijn dochter, maar met mijn zoon van 9 had het ook goed gekund. Die anticipeert goed in het verkeer en is niet zo’n dromer als zijn zus.
Bezoek je de bezienswaardigheden ook echt met de tour?
Uiteraard heb je tijdens de tour geen tijd om het Colosseum in te gaan of de Spaanse Trappen tot bovenaan te beklimmen, maar wij hadden pauze bij het Pantheon en daar stond op maandag (in tegenstelling tot zondag) zowaar geen rij en dus kon dat wel even. Dat zal verschillen per keer, dus ga er niet vanuit.
In dit blog zie je wat je allemaal ziet tijdens de Highlights Tour.
Via Appia Tour
Heb je de highlights al gezien en veel bezienswaardigheden in Rome al echt bezocht dan kun je ook de Via Appia tour doen. Deze tour duurt ook 3 uur, kost 35 euro per persoon en vertrekt om 14:00u ’s middags. Zelf heb ik de Via Appia Antica tijdens een eerder bezoek aan Rome al gezien, maar ik denk dat ook dit een leuke tour is!
Tijdens deze fietstour (ook weer met Nederlandse gids) verlaat je het centrum van Rome richting het platteland en ontdekt de historische Via Appia Antica, een van de bekendste en belangrijkste wegen uit de Romeinse Oudheid, uit de 3e eeuw voor Christus!
Bezienswaardigheden Via Appia Tour
Behalve de oude Via Appia zie je tijdens deze fietstour ook de Catacomben, het Romeinse Aquaduct, de Thermale baden van Traiano en van Cracalla, de Keizerlijke Muren, de tempel van Annia Regilla, het Mausoleum van Cecilia Metella en van Romolo, het Nymphaeum van Egeria, het park van Caffarella en Circus Maximus. Een fietstocht door de Oudheid!
Hieronder zie je een stukje van de Via Appia Antica, tijdens mijn eerste bezoek aan Rome, met mijn moeder.
Panorama route
Ook kun je kiezen voor de Panorama route in Rome. De panorama fietstour lijkt me geweldig, ook al heb ik er best al veel van gezien. Met kinderen zou ik hier alleen niet zo snel voor kiezen. Deze tour duurt namelijk 5 uur en dat is voor de meeste kinderen toch wel wat te lang.
Doe je de panoramische tour dan fiets je via de Via del Viminale over bekende heuvels in Rome, zoals de Aventijn, de Capitolijn en de Pincio. Vanaf deze heuvels heb je prachtig uitzicht over de mooiste monumenten ter wereld, zoals het Colosseum, het Forum Romanum, de Sint Pieter en nog veel meer.
Bezienswaardigheden Panorama fietstour
Met de panorama tour (die wij dus niet deden) kom je behalve langs enkele bekende bezienswaardigheden ook langs de volgende plekken in Rome: het presidentieel paleis Quirinale (met uitzicht!), de Trinità dei Monti (met uitzicht op de Spaanse Trappen en de Piazza di Spagna), het Pincio terras (uitzicht op de stad) en Villa Borghese, Porta Flaminia, Campidoglio (panorama van het Forum Romanum), Circus Maximus (waar wij gewoon zelf zijn geweest), de Aventijn en Piazza dei Cavalieri di Malta (mooi uitzicht op de stad!), de bruggen van Rome, Tibereiland (waar ik zelf ook nog geweest ben), Trastevere en Kasteel Sant’Angelo.
De Panorama route is wel erg lang met kinderen, de highlights tour (die wij deden) is precies goed! De Via Appia Tour kun je doen als je de highlights gehad hebt.
Baja Bikes heeft de fietstour voor mij als blogger betaald. Ik werk al geruime tijd samen met Baja Bikes en heb er goede ervaringen mee. In dit blog las je mijn eerlijke mening.
Lijkt het jou ook leuk om te gaan fietsen in Rome?
Sardinië is niet alleen maar een eiland dat mooi ligt te wezen te midden van de licht turkooizen wateren van de Middellandse Zee, ook qua leuke steden, stadjes, dorpen, cultuur, architectuur, archeologie, gastronomie en wijnen heeft het ontzettend veel te bieden!
Er zijn heel veel leuke plaatsjes op Sardinië die je kunt bezoeken of waar je kunt verblijven. Leuke steden en authentieke dorpjes met restaurantjes, terrassen en historische bezienswaardigheden. Met prachtig gelegen landhuizen.
Of je nou van bergen of kusten houdt, van geschiedenis of gastronomie, van wandelen of wijn, of net als ik van allemaal, op Sardinië zit je goed.
Auto of camper huren Sardinië
Huur een auto op Sardinië, maak een heerlijke mediterrane roadtrip en verken het eiland van boven tot onder! Ook campers zie je veel op Sardinië. Je kunt een camper huren in Alghero of Cagliari. Of misschien ben je wel met je eigen auto. Autohuur op Sardinië kun je regelen via Sunnycars. Wil je niet voor verrassingen komen te staan, dan raad ik je aan het via hen te doen.
Campings, luxe hotels en huizen op Sardinië
Moet je je vakantie naar Sardinië nog boeken? Dan vind je hier ook genoeg inspiratie en tips. Van
campings op Sardinië tot schitterende huizen op Sardinië en luxe hotels op Sardinië. Maar ook leuke landhuizen. Eliza was here heeft mooie adresjes. Of boek een fly drive Sardinië!
Kijk zeker ook bij VakantieinSardinie.nl. Een kant en klare autorondreis Sardinië inclusief bootovertochten boeken kan daar ook. Of kijk eerst hieronder eerst welke badplaatsen of andere mooie plaatsen op Sardinië je aanspreken.
Mijn Sardinië-tips!
Al heel lang wil ik deze mooie plaatsjes op Sardinië met jullie delen. Het is alweer een tijdje geleden dat ik er was, maar deze steden en dorpen blijven mooi! Nog steeds zie ik dat mensen er naartoe gaan. Ik ben in bijna alle steden en dorpen die ik noem geweest!
In welk stadje je ook bent, zoek altijd het ‘centro storico’ op, dat is altijd het meest pittoresk.
Sardijnse vriend
Samen met mijn half-Sardijnse vriend van destijds reisde ik twee zomers op Sardinië rond. We bezochten zijn familie maar zagen ook heel veel van het eiland. Hij hield enorm van autorijden en dus reden we oneindig veel kilometers op Sardinië.
Leuke steden en mooie dorpjes op Sardinië
Het was een hele puzzel om weer terug te vinden wat waar was, maar in combinatie met m’n aantekeningen en Google Images is het gelukt. Een mooi overzicht met de allerleukste en mooiste stadjes en dorpen op Sardinië. De foto’s zijn wat ouder, maar kijk daar alsjeblieft doorheen. Sardinië is schitterend! Een eiland met mooie steden en authentieke dorpjes.
Mooie plaatsen bezoeken op Sardinië
In dit overzicht staan zowel mooie steden in het noorden als in het zuiden, en zowel aan de oostkust van Sardinië als aan de westkust. Enkele mooie badplaatsen in Sardinië, maar ook dorpjes in het binnenland. Sommige plaatsen zijn vooral leuk om er even een korte stop te maken, andere lenen zich voor een langer bezoek. Bij sommige plaatsen geef ik er accommodatie-tips bij!
Ontdek typisch Sardijnse stadjes, authentieke dorpjes, oude mijnstadjes, spookdorpen, wijngaarden en nuraghen.
Mooiste dorpjes en stadjes op Sardinië
Een overzicht van de mooiste stadjes en dorpjes op Sardinië volgt hieronder. De 5 must see steden op Sardinië staan bovenaan!
Alghero
Een stad die je zeker moet bezoeken is Alghero. Een mooie oude stad aan zee, met een leuke sfeer. De stad is jarenlang in Catalaanse handen geweest en wordt wel eens ‘Klein Barcelona’ genoemd. Er wordt zelfs nog een dialect gesproken dat op het Catalaans lijkt.
Qua sfeer is Alghero heel anders dan andere steden en dorpen op Sardinië. Het is wat ‘opener’ en de restaurantjes en terrassen op de oude stadsmuur (en zelfs erín) zijn erg gezellig. Wat mij betreft is dit één van de leukste plaatsjes op Sardinië. Zowel hierboven als hieronder zie je Alghero. Een relaxte en toch levendige stad, ook al zie je dat laatste op de foto’s niet echt.
Cagliari, de hoofdstad van Sardinië is ook echt een bezoek waard. Het is een grote, kleurrijke stad met veel historie. Cagliari is een havenstad en tevens een universiteitsstad. As je hier rond wandelt voelt het ineens alsof je op citytrip op het Italiaanse vasteland bent, en toch ligt het aan zee. Op Booking.com vind je jouw ideale hotel of appartement in Cagliari.
Wat dacht je van het schitterende hotel Villa Fanni met grote tuin in Cagliari?
De wijk Castello is het oude centrum van Cagliari, bij de stadsmuren. Het heeft ook een nieuw deel, maar het historische deel van Cagliari is het leukst, met oude gebouwen, steile straatjes, mooie doorkijkjes, winkels en terrassen. Je moet wel even een stukje klimmen, maar terrasjes zijn er ook.
Castelsardo
Castelsardo valt direct op omdat je het kasteel met de wachttorens al van verre af ziet. Het ligt op een rots en is een heerlijk romantisch vakantiestadje met smalle oude straatjes en uitzichtpunten. Castelsardo ligt in het noorden van Sardinië, aan de kust.
Er zijn schattige adresjes te vinden in Castelsardo, zoals Real B&B Primo Sole. of het heerlijke La Roccia Dell’Elefante. Of kies voor een eenvoudige B&B met uitzicht op het kasteel: B&B Nonna Sini. Parkeren kan gratis in de straat.
Liever all-in? Boek dan een all inclusive vakantie Sardinië in een hotel met zwembad op loopafstand van Castelsardo: hotel Pedraladda.
Bosa
Bosa is ook een mooi middeleeuws stadje met gekleurde huisjes. Leuk om hier een paar uurtjes door te brengen. Een beetje slenteren door het historische centrum, een terrasje pakken of beklim de trappen naar het kasteel en geniet van het uitzicht. Het strand is overigens vlakbij.
Orgosolo is heel apart. Hier zie je nog steeds overal kogelgaten in plaatsnaamborden en verkeersborden. Het meest opvallend in Orgosolo zijn de murales, de muurschilderingen. Nu zouden we het street art noemen, maar vroeger niet. Toch is het er al heel lang. Ik vond het heel mooi om te zien!
Wil je een nachtje slapen in Orgosolo? Hier vind je accommodatie in Orgosolo: bijvoorbeeld B&B Il Portico, middenin het centrum van Orgosolo, met uitzicht op de Supramonte. Of Da Antonio, een eenvoudige, typisch Italiaanse B&B die makkelijk bereikbaar is met de auto en zelfs het OV, en waar je ook nog veilig een motor kunt stallen mocht je op motorvakantie in Sardinië zijn.
Of ga voor of pension Jannas, met zwembad, net even buiten Orgosolo.
Nuoro
Nuoro (niet te verwarren met Nora) is de hoofdstad van Barbagia. Halverwege de twintigste eeuw was deze stad en de omgeving het toneel van bandieten en politie. Nuoro is best groot, dus verwacht geen klein schattig plaatsje. Je kunt er even een stop maken en door het oude centrum wandelen. Nuoro wordt ook wel ‘het Athene van Sardinië’ genoemd. Ik heb er helaas geen foto’s van.
Overnachten kan op dit authentieke adresje: Agriturismo Costiolu. Of bij het landelijk gelegen Ermosuras. Of kies voor dit fijne plekje middenin het centrum van Nuoro: B&B Il Centro.
Oliena
Oliena staat bekend om de wijn. Het is dan ook leuk om hier een cantina te bezoeken. Cantine Sociale Oliena is in de jaren 50 opgericht door een paar wijnboeren om de productie van de Cannonau te bevorderen. De druif groeit vooral in de provincie Nuoro, maar komt waarschijnlijk uit Spanje.
In de omgeving kun je mooi wandelen. Ik deed het ook. Hier zie je vanaf de bergen (waar we een flinke hike deden) Oliena liggen.
Dorgali
Het plaatsje Dorgali is ook bekend vanwege de Cannonau wijn. Ook ik bezocht er een wijnhuis. Dorgali ligt vlakbij de Golfo di Orosei waar je schitterende stranden hebt.
Tip: wat dacht je van dit mooi gelegen country house net buiten Dorgali?
Cala Gonone
Cala Gonone ligt niet ver van Dorgali. Veel mensen gaan naar Cala Gonone vanwege de supermooie stranden, baaien en grotten in de buurt, maar het plaatsje op zich is ook leuk. Het heeft een klein haventje.
Tip: Ga voor dit superleuke adresje: Palmasera Charming Suites. Liever een hotel met zwembad? Hotel Nuraghe Arvu it is! Ook met 3-persoonskamers en 4-persoonskamers!
Tiscali
In de omgeving van Dorgali ligt ook nog de berg Tiscali, een gewilde plek om te bezoeken op Sardinië, maar lastig te vinden. Ga je wandelen dan is het een flinke klim, maar zo ziet het eruit. Recente reviews zie je hier.
Baunei
Baunei is een mooi bergdorp aan de oostkant van Sardinië. Drink koffie, ga lunchen of bekijk de zonsondergang vanaf bar Belvedere. In de omgeving kun je mooi wandelen. Ook is het leuk om in de namiddag het treintje te nemen: de trenino Supramonte. Dit toeristentreintje gaat door het mooie berggebied Supramonte. Het vertrekt om half 5 en tegen 11 uur ben je weer terug. Je ziet de prachtige omgeving.
Tip: ga vanuit Baunei een dagje naar de kust en maak een schitterende boottocht langs de mooiste baaitjes van Sardinië zoals Cala Goloritzé en Cala Mariolu!
Arbatax
Arbatax is ook een bezoek waard. Het heeft een haven en staat bekend om de rode rotsen waar je even een kijkje kunt nemen. Vanuit Arbatax kun je boottochtjes in de omgeving doen. Vanuit het nabijgelegen Santa Maria Navarrese kan dat ook.
Tortolì
Vlakbij ligt het plaatsje Tortolì, tegen een berg aan. Op zich is hier niet zoveel te zien, maar het ligt mooi.
Olbia
Olbia is één van de aanvlieghavens op Sardinië. Het is een stadje in het noordoosten van Sardinië, vlakbij de Costa Smeralda. Het heeft een historisch centrum, enkele bezienswaardigheden en in de omgeving zijn enkele kastelen.
Zoek je een hotel met zwembad in Olbia, vlakbij de luchthaven van Olbia, dan is Jazz hotel een aanrader. Wil je graag veel sporten tijdens je vakantie? Ga dan voor Geovillage Sport & Wellness Resort, aan de andere kant van Olbia.
Ook in het noorden van Sardinië ligt Porto Cervo, een hele bekende badplaats. Het is een mondaine en dure kustplaats met luxe jachten, exclusieve boetiekjes, beroemdheden en paparazzi. Overnachten in luxe 4 en 5 sterrenhotel? Boek dan hier je vakantie Porto Cervo.
Nog zo’n plaats is Porto Rotondo, maar vooral Porto Cervo associeer ik met Sylvio Berlusconi en jetset. Het is er totaal anders dan op heel veel andere plekken op Sardinië.
Tip: ten noordwesten van Olbia en de Costa Smeralda ligt de plaats Santa Teresa Gallura. Je vindt hier een waanzinnig mooi gelegen resort: Resort Valle dell’Erica!
Posada
Posada is een dorpje in het noordoosten van Sardinië. Het ligt op een heuvel. Op de top ligt het kasteel Castello della Fava waarvandaan je een schitterend uitzicht hebt.
Iets zuidelijker strekt zich tussen Siníscola en Lula de bergketen Monte Albo uit. Volgens mij was dat deze op de foto hieronder. Dit was onderweg. Mooi gezicht zo toch met die zon op de rotsen?
Budget overnachtingstip: camping Amfibi Treks, met kant en klare tenten. De camping ligt vlakbij het plaatsje Santa Lucia. Deze camping op Sardinië is populair bij Nederlandse eenoudergezinnen.
Orosei
Orosei ligt aan de oostkust van Sardinië en heeft een historisch centrum. Wij hebben vooral de omgeving verkend. Je vindt hier Su Gorroppu, één van de diepste kloven van Europa. Ook kun je er nuraghi, typisch Sardijnse bouwwerken bewonderen.
Tip: wat dacht je van dit leuke natuurhuisje in Orosei?
Tempio Pausania
Tempio Pausania is een dorpje in het noordelijke binnenland van Sardinië. Een rustig plaatsje om even rond te slenteren. Niet om iets specifieks te zien (misschien de kathedraal), maar gewoon om even de lokale sfeer te proeven. In de omgeving zie je veel kurkeiken.
Overnachten kan bij B&B Letto & Latte. Of bij B&B Calycanto: supercentraal en toch met een tuintje. Of buiten Tempio Pausania bij dit charme adresje met 4-persoons appartement: La Vignaredda in Aggius.
Sassari
Sassari ligt ook vrij noordelijk, maar dan iets meer naar het westen, niet ver van Porto Torres waar je wellicht met de boot aankomt. Het is een studentenstadje met mooie oude paleizen. Sassari werd in de Middeleeuwen gesticht, maar al in de prehistorie woonden in deze omgeving mensen.
Naar Stintino ga je niet vanwege het dorpje op zich (dat stelt namelijk niet veel voor), maar ga je echt voor de stranden! Rij je iets verder door dan kom je bij Spiaggia Pelosa. Megadruk in het hoogseizoen, maar wel echt schitterend! Hier heb je nou écht spierwit zand en kristalhelder water! Lees meer over Stintino en andere mooie stranden op Sardinië in de blog Mooiste stranden van Sardinië.
Oristano is een stadje in het westen van Sardinië. Het heeft Spaanse invloeden, aangezien het in handen van de Aragonezen is geweest. Het stadje zelf kan ik me niet meer zo goed herinneren, maar de bottarga, een bekend Sardijns gerecht, des te meer. Het komt uit deze streek. Eigenlijk is het viskuit. Je eet het meestal als saus door pasta heen. Volgens mij at ik het toen in een risotto, wat ook heerlijk was.
Gairo
Gairo Vecchio is een spookdorp, een verlaten dorp zoals je ze wel meer ziet op Sardinië en Sicilië. Het is heel bijzonder en bizar tegelijk om hier rond te lopen. Gairo heeft ook een nieuw gedeelte, maar het gaat dus om Gairo Vecchio, oud Gairo.
Montevecchio
Montevecchio is een oud en verlaten mijnstadje dat op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Het ligt bij Arbus en Guspini. Je kunt er een rondleiding doen. Ook bij Ingurtosu kun je er nog resten van zien.
Argentiera
Ook bij Argentiera in het noordwesten kun je een verlaten zilvermijn zien. Het ligt bij zee.
Iglesias
En ook Iglesias is een oud mijnstadje. Je vindt er bovendien veel kerken. De naam van het plaatsje is dus geen toeval. In de omgeving vind je leuke kleinschalige natuurhuisjes.
Nora
Nora (niet te verwarren met Nuoro) is een voormalig Punisch-Fenicisch stadje in het zuiden van Sardinië. Je vindt er resten van een Romeinse tempel, Romeinse baden, een aquaduct, een forum, een theater en mozaïekvloeren. Nora ligt op Capo di Pula, een uitstekend stukje land bij Pula.
Carloforte
In Carloforte ben ik zelf niet geweest helaas. Omdat het op een apart eilandje in het zuiden van Sardinië ligt (het eiland San Pietro) kwam het er niet van, maar achteraf vind ik dat erg jammer. Het lijkt me een heel sfeervol plaatsje!
Laconì
Laconì ligt echt diep in het binnenland van Sardinië. Het is een bergdorpje met enkele bezienswaardigheden maar staat vooral bekend om Parco Aymerich, een schitterend stukje natuur met bossen en watervallen. Het is onbekend onder Nederlanders, maar kijk op instagram en je ziet hoe mooi het is. Een geheimtip!
Senorbì
Ook het dorp Senorbì zul je in geen enkel ander lijstje tegenkomen. Dat is niet zo gek, want het is ook niet het mooiste dorpje van Sardinië en het heeft ook niet veel bezienswaardigheden. Een pleintje en een kerkje en dat was het wel zo’n beetje. Toch heb ik hier heel wat tijd doorgebracht omdat de familie van mijn toenmalige vriend er woonde. Als uitvalsbasis was het zo gek nog niet. Je zat relatief dichtbij zowel het zuidoosten, het zuiden als het zuidwesten van Sardinië.
Een vriend van mijn vriend was er schaapsherder; ’s ochtends vroeg brachten we hem een bezoek toen hij met zijn kudde schaapjes op pad ging.
Ollolai
Nooit stond Ollolai op een toeristische kaart, maar sinds het reality programma Het Italiaanse Dorp op tv is (waarin stellen en gezinnen worden gevolgd die voor 1 euro een huis hebben gekocht in Ollolai en daar iets proberen op te bouwen) wil ‘iedere’ Nederlandse toerist op Sardinië er ineens naartoe. Er worden zelfs al rondleidingen door het dorp georganiseerd. Natuurlijk is het leuk om er even een kijkje te nemen!
Hieronder zie je overigens weer een ander dorpje waar we zijn geweest. Van sommige weet ik de naam niet meer, maar het blijft leuk om nieuwe en minder bekende plekjes te ontdekken. Stadjes en dorpjes in het binnenland of aan de kust, op het platteland of in de bergen, net waar je van houdt.
Sardinië in 1 of 2 weken
Al deze plaatsen in een weekje of 2 weken vakantie op Sardinië bezoeken lukt je niet (de afstanden zijn best groot!), maar kies gewoon uit wat je aanspreekt en ga lekker op pad. Boek eventueel een fly & drive Sardinië!
Rondreizen èn stranden
Na (èn tijdens!) het rondtouren over het eiland is het natuurlijk heerlijk relaxen op één van de vele mooie stranden van Sardinië. Die mag je ook echt niet missen! Vrijwel nergens in de Méditerranée vind je zulke mooie stranden als op Sardinië!
Tip! Tip! Tip!
Nog meer mooie plekjes op Sardinië
Tip: boek dus een fly drive Sardinië of huur via Sunnycars een auto op Sardinië en ga zelf op zoek naar onbekende plekjes, verlaten bergdorpjes of geheime strandjes. Maak ook zeker een keer een mooie wandeling in een natuurgebied, want de natuur en de bergen op Sardinië zijn erg de moeite waard!
Op Kim’s reisblog Ontdek je bestemming tipt Kayleigh nog meer interessante plekken op Sardinië, zoals ‘de tafelberg’, grotten, de berenrots, flamingo’s en de mooiste kerk op Sardinië. Je leest al haar tips hier: must sees Sardinië.
Op vakantie naar Sardinië
Wil je op vakantie naar Sardinië? Reizen naar Sardinië boek je zowel bij de grote touroperators als bij enkele kleinere reisspecialisten. Een pakketreis met vlucht en accommodatie boek je o.a. bij:
Heb je al een vakantie naar Sardinië geboekt en wil je ook graag nog een auto huren om al deze plekken zelf te kunnen ontdekken? Dat kan. Losse autohuur boek je o.a. bij Sunnycars.
Hotels, appartementen, pensions en B&B’s op Sardinië
Wil je helemaal zelf een reis naar Sardinië uitstippelen, zoek dan zelf de leukste adresjes via Booking.com. Natuurlijk is het leuk om hotelletjes zelf te benaderen, maar zelf vind ik het altijd wel handig om alles bij Booking.com te boeken. Met een beetje zoeken vind je echt de leukste adresjes. Gebruik de filtermogelijkheid om jouw ideale accommodatie te vinden.
Vanuit Nederland kun je vliegen naar de volgende luchthavens op Sardinië: Olbia, Cagliari en Alghero.
In plaats van vliegen kun je ook met de auto en de boot naar Sardinië. Wij namen destijds de boot vanaf Genua.
Reisgids Sardinië
Natuurlijk kun je veel Sardinië-informatie online vinden (sla de link naar deze blog meteen op en volg Follow my footprints op Facebook voor meer Sardiniëblogs), maar een gids van papier blijft ook altijd prettig vind ik. Kies dan wel voor een recente reisgids Sardinië. Een paar tips:
Sardijnse wijn kopen
Ben je net als wij toen helemaal met de auto naar Sardinië gekomen? Vergeet dan niet een paar lekkere flessen Sardijnse wijn mee terug te nemen voor thuis. Dit is bij Tenuta Sella & Mosca, één van de vele wijnhuizen die je kunt bezoeken op Sardinië.
Hieronder zie je mij nog met een klein nichtje uit de Italiaanse familie.
Sardinië of Sicilië?
Misschien had je Sardinië nog nooit overwogen, maar Sicilië wel. Ondanks dat Sardinië net als Sicilië een groot Italiaans eiland is zijn het toch twee totaal verschillende eilanden met een geheel eigen sfeer. Ik ben fan van beide eilanden, maar ik vind ze allebei op hun eigen manier interessant.
Ben je ook benieuwd naar Sicilië lees dan mijn blog over Palermo eens. Dat vind ik persoonlijk een ontzettend gave stad. En wat dacht je van het strand van San Vito lo Capo?
Ben je net deze zomer op vakantie naar Sardinië geweest? Wat vond jíj mooie dorpjes op Sardinië? En welke grotere stad sprak jou aan? Laat gerust weten wat jij nou echt het allerleukste plaatsje op Sardinië vond en waarom. Andere tips zijn uiteraard ook welkom.
Ben je dol op Italiaanse stadjes en dorpen? Dan moet je ook zeker eens naar de beroemde Cinque Terre!
