Reizen naar zonnige en warme bestemmingen in Zuid-Europa en ver weg. Mooie steden, streken en stranden. Couleur locale, natuur en food. Met en zonder kinderen.
De Vlindervallei is één van de meest bijzondere plekken op Rhodos. Hier, in een groene vallei vol watervallen en beekjes, strijken iedere zomer zwermen vol vlinders neer. Leuk om te zien in het juiste seizoen, maar ook zonder de vlinders is Butterfly Valley een mooie plek om te wandelen.
Een wandeling door de idyllische Valley of Butterflies is een heerlijk uitstapje in de natuur van Rhodos!
Waar ligt de Vlindervallei?
De Vlindervallei ligt hier, in het binnenland van Rhodos, in het noordelijk deel van het eiland. Vanuit de meeste badplaatsen op Rhodos is het met een huurauto maar een half uurtje rijden. Alleen vanuit Lindos en de zuidelijker gelegen plaatsen ietsje langer. Met de bus naar de Vlindervallei gaan kan ook.
Vlindervallei Rhodos bezoeken
Voor een bezoek aan de Vlindervallei is het handig te weten wat de beste periode is om er naartoe te gaan (half juni t/m half september) en voor wie het wel of niet geschikt is. In dit blog vind je informatie over openingstijden (ook in het voorjaar en in oktober nog!) en de entreeprijs, en lees je over parkeren bij de Vlindervallei, de verschillende ingangen, toiletten en restaurants bij de Vlindervallei, welke bus naar de Vlindervallei gaat, welke dagtrips je naar de Vlindervallei kunt boeken en tot slot nog overnachtingmogelijkheden en andere tips in de buurt van de Vlindervallei.
Uiteraard zie je in dit reisblog ook m’n foto’s van de wandeling door de Vlindervallei.
Vlindervallei Rhodos
‘A walk in paradise’ belooft de brochure die ik in mijn handen heb. Eigenlijk had ik de flyer van de Valley of Butterflies niet eens nodig, want een wandeling in de feeërieke Vlindervallei stond al op m’n lijstje sinds mijn eerste bezoek aan Rhodos. Het leek me zo mooi!
Butterfly Valley Rhodos
Vanwege eerdere bosbranden in het binnenland van Rhodos konden we dit unieke natuurpark de eerste keer niet bezoeken, maar dankzij Visit Greece kreeg een herkansing om Butterfly Valley (of Petaloudes Valley, zoals de Grieken het noemen) alsnog met eigen ogen te zien.
In dit blog neem ik je mee naar de dromerige Valley of Butterflies!
Wandeling Vlindervallei
Tijdens een wandeling in de Vlindervallei ben je in een heerlijk groene omgeving. Over een slingerend pad met trappetjes wandel je langs een beekje met rotsen, vijvers en enkele watervalletjes tussen bomen vol vlinders door. Hier en daar gaat de route over een rustiek houten bruggetje of zie je een klein ‘uitzichtpunt’. Romantiek ten top! Bovendien is het ook reuze leuk om de Vlindervallei met kinderen te bezoeken.
Een verrassende en betoverende ‘boswandeling’ op Rhodos!
Wat is er bijzonder aan de Vlindervallei?
De Vlindervallei op Rhodos is een unieke plek in Griekenland. Rhodos is namelijk het enige Griekse eiland waar jaarlijks een bijzondere variant van de zogenaamde ‘Spaanse vlag’ neerstrijkt, een speciaal soort vlinder. Niet een handvol, maar tienduizenden tegelijk.
De Vlindervallei is sowieso al een idyllisch plekje, maar de vlinders maken het extra bijzonder!
Waarom zitten er vlinders op Rhodos?
Aangetrokken door de speciale geur van de bomen in dit bijzondere dal bij Petaloudes kiezen de vlinders er al decennia voor om in de zomer –het broedseizoen- juist hier te rusten, in deze bijzondere biotoop.
Jaarlijks zie je grote zwermen vlinders in dit beboste dal op Rhodos.
De schaduw van de bomen, de vochtigheid van de beek en de speciale zoete geur van hars van de ‘liquidambar orientalis’, de Oosterse amberboom, die van oorsprong alleen in Zuidwest-Turkije en op Rhodos voorkomt, maakt deze vallei een ideale plek voor de vlinders om de warmte te ontvluchten.
Van verborgen parel naar populaire plek
Hoewel de vlinders hun weg in de verborgen vallei al lang wisten te vinden bleef het dal door de dichte begroeiing lang geheim. Beweerd wordt dat de Italianen –die een eeuw geleden drie decennia over Rhodos heersten- de route naar de vallei begaanbaar hebben gemaakt. Dankzij hen konden de mensen op Rhodos het fenomeen van de duizenden vlinders jaarlijks bewonderen en met de komst van het toerisme werd dit ooit verborgen paradijs een populaire plek.
Wat voor soort vlinders zie je bij de Vlindervallei op Rhodos?
Je ziet bij deze Valley of Butterflies geen vlinders in allerhande kleuren, zoals bij de Butterfly Farm op Aruba, Butterfly Valley in Turkije, Butterfly Park in Benalmádena, Butterfly Garden in Dubai, Butterfly Sanctuary in Australië, Butterfly Gardens in Canada, Papilonia in Praag of bij vlindertuinen in Nederland, maar één speciale soort en dan wel een heel bijzondere: de Panaxia Quadripunctaria. Deze nachtvlinder, die in het Nederlands ‘Spaanse Vlag’ heet is een beschermde vlindersoort.
Spaanse Vlag vlinder
In Nederland en België komt de Spaanse vlag ook voor. Hij wordt jaarlijks niet alleen in het uiterste zuiden van Limburg waargenomen, maar, zo las ik hier, ook steeds vaker in de buurt van Hoek van Holland, Noord-Brabant en Vlaams Brabant. Op Europese schaal wordt de vlinder beschermd volgens de Habitatrichtlijn.
De Spaanse vlag-vlinder die je bij ons ziet is de algemene soort, maar op Rhodos komt de meest bedreigde soort voor. Hij lijkt een beetje op een veel meer voorkomende vlinder met de naam Grote Beer, maar dat is ‘m niet!
Op Rhodos zie je een zeldzame variant van de Spaanse Vlag: de Euplagia Quadripunctaria Rhodosensis.
Waar zie je de vlinders?
Breng je hoogzomer een bezoek aan Butterfly Valley op Rhodos dan zie je de vlinders sowieso. Zie je ze niet? Kijk dan goed, want als ze stil zitten zijn ze goed gecamoufleerd. Door de camouflagekleuren zie je ze haast niet op de boomstammen zitten, maar kijk je beter dan zie je er ineens tientallen of honderden bijelkaar! Niet alleen op bomenstammen en in open boomstronken, maar ook op de rotsen verstoppen ze zich. Op de groene blaadjes zitten ze ook. Daar vallen ze meer op.
Hoe zien de vlinders eruit?
Qua vorm lijken de vlinders in de Vlindervallei meer motten dan vlinders. Als ze stil zitten zie je slechts kleine bruinzwarte driehoekjes met een paar witbeige streepjes als een soort tijgerstrepen of zebrastrepen erop. En het grappige is dat ze allemaal op dezelfde manier zitten: altijd met het meest spitse puntje van hun vleugels omhoog.
Zwart met wit en… oranjerood!
Er zitten zoveel vlinders bijelkaar dat het van een afstandje wel een bruin met beige deken lijkt. Spreiden ze echter hun vleugels uit en vliegen ze weg dan zie je ineens oranje! Een donkeroranje kleur die naar rood neigt op hun onderste vleugels.
Van te voren had ik me zo voorgesteld om bij de Vlindervallei prachtige foto’s van fladderende vlinders te maken. Mooie close ups ook. Maar dat viel absoluut niet mee. De vlinders zaten net te ver weg en het mooie oranjerood op de vleugels van de vlinders fotograferen bleek erg lastig. Als ze stil zitten zie je alleen het zwarte deel en slechts heel kort soms even het rood.
Zodra ze wegvliegen zie je het oranjerood wel, dus is een filmpje veel mooier dan een (onscherpe) foto. Ik maakte een paar slow motion video’s van de vlinders.
Slapende vlinders
De vlinders lieten hun felle kleur dus maar weinig zien, maar eigenlijk is dat maar goed ook. In de laatste maanden dat de vlinders op de bomen in Butterfly Valley zitten eten ze vrijwel niet meer en leven op hun reserves. Overdag slapen ze. Als ze door toeristen gestoord worden voelt dat als gevaar en dus willen ze vluchten, maar door dan te moeten vliegen in plaats van slapen raken ze zoveel energie kwijt dat ze sterven, terwijl ze juist in die laatste fase nog eitjes moeten leggen zodat er volgend jaar weer nieuwe vlinders zijn.
Wees lief voor de vlinders
Verstoor de vlinders dus niet voor jouw perfecte plaatje of onvergetelijke filmpje, maar heb respect voor de vlinders en laat ze lekker slapen. Hoe leuk een filmpje vol fladderende vlinders misschien ook is… Hier en daar zie je er vanzelf wel een paar vliegen, ook zonder ze te storen.
Geen vlinders te zien?
Zie je de vlinders überhaupt niet? Dan is het broedseizoen voorbij, zijn de eitjes gelegd en zit de laatste fase van hun ‘life cycle’ erop. Dan is het wachten op de rupsen en dus de nieuwe vlinders in het late voorjaar, in juni. Maar ook dan kun je alsnog genieten van je wandeling bij Butterfly Valley.
Beste periode Vlindervallei
Wil je ook naar Rhodos en naar de Valley of Butterflies? De beste tijd voor een bezoek aan de Vlindervallei is van half juni tot half september, met juli en augustus als beste maanden. Dát is de tijd dat de vlinders er volop te zien zijn.
Omdat het dan ook hoogseizoen op Rhodos is, is het er meestal wel redelijk druk en warm. Ga dus bij voorkeur vroeg, om zowel de drukte als de hitte voor te zijn.
Wanneer naar de Vlindervallei?
Ik bezocht Butterfly Valley in augustus, wat een goed moment is om de vinders te zien, net als eind juni en juli, maar ook in het voorjaar of najaar kun je er naartoe, want ook zonder de vlinders is een wandeling door de Vlindervallei een aanrader. De bosrijke vallei is een heerlijk plekje en het is leuk om over het pad en de bruggetjes door de groene kloof te wandelen.
Vlindervallei zonder vlinders en toeristen
Het was hoogseizoen (een deel van het land had nog zomervakantie) en dus was het redelijk druk bij de Vlindervallei, maar niet te druk. Ben je in de late lente of de herfst op Rhodos dan zie je de Vlindervallei zonder de zwermen vlinders, maar… ook zonder zwermen toeristen. Dat heeft dus zeker ook voordelen, dus ook als je in mei of oktober op Rhodos bent kun je gaan!
Openingstijden Vlindervallei Rhodos
Butterfly Valley is van 1 mei tot eind oktober dagelijks geopend. Dit jaar (2023) tot 30 oktober. Het bovenste gedeelte bij het klooster is het hele jaar door te bezoeken, maar het is het leukst om in het zomerseizoen te gaan.
Van 10 juni tot en met 10 september is de Vlindervallei van 8:00u tot 18:00u geopend.
Van 1 mei tot begin juni en van 11 september tot eind oktober van 8:30u tot 16:30u.
Wat kost de Vlindervallei?
Voor een bezoek aan de Vlindervallei betaal je in het hoogseizoen 5 euro per persoon en in het laagseizoen 3 euro per persoon. Kinderen mogen gratis naar binnen.
Hoogseizoen: van 10 juni t/m 10 september 2023: 5 euro
Laagseizoen: van 1 mei t/m 9 juni en 11 september tot 30 oktober 2023: 3 euro
Foto’s wandeling Vlindervallei
Voordat ik je zo mijn overige tips voor een bezoek aan de Vlindervallei verklap, laat ik eerst nog wat foto’s zien van m’n wandelingin de Vlindervallei en natuurlijk nog een paar van de vlinders.
Vlindervallei als het warm is
Hoewel je onder de beschutting van de bomen in het beekdal loopt en het geluid van kletterend water al verkoelend werkt kan het toch best warm zijn om te wandelen. Zelfs nu –eind oktober- is het nog dik 25 graden op Rhodos, dus ga lekker vroeg.
Tip: In de zomer kun je er al om 8:00u naartoe, in voor- en najaar vanaf 8:30u.
Is de wandeling in de Vlindervallei zwaar?
Ondanks de hoogteverschillen en de hitte is de wandeling fysiek niet zo zwaar. Zie het dus niet als een heuse hike, maar meer als een leuk toeristisch wandelingetje waar je wel een beetje van gaat zweten, maar vooral lekker van geniet, ook als de vlinders er niet zijn.
Vlindervallei als je slecht ter been bent
Ben je slecht ter been dan is een bezoek aan de Vlindervallei niet ideaal. De wandeling bestaat uit redelijk wat trappen en houten bruggetjes. Het pad is niet volledig glad maar van stenen waardoor het hier en daar wat oneffen is. Voor mensen zonder gezondheidsproblemen is het prima te doen, maar loop je moeilijk of is een klein beetje klimmen al zwaar dan kun je het beter niet doen, tenzij je gewoon maar een klein stukje doet. Dat kan ook. Wel zijn er wat houten bankjes.
Hoe lang doe je over de wandeling bij de Vlindervallei?
Wij hebben er maar een uurtje gewandeld en gefotografeerd, omdat we nog meer mooie plekken op Rhodos op het programma hadden staan (check m’n RHODES HIGHLIGHT op Instagram voor leuke TIPS!), maar de meeste mensen zullen er net iets langer zijn, zeker als je nog verder omhoog naar het klooster van Kalopetra wil.
Vlindervallei Rhodos met kinderen bezoeken
Ben je met kinderen op vakantie op Rhodos dan is een wandelingetje in de Vlindervallei absoluut leuk om te doen. Er waren ontzettend veel gezinnen met kinderen, ook juist met vrij jonge kinderen al. Zoals je op m’n foto’s ziet waren er veel mensen die de Vlindervallei met kinderen bezochten.
Vlindervallei met jonge kinderen
Als je kindje een beetje kan lopen, maar niet meer elk trapje afdondert of over elke steen struikelt, is het een leuk uitje. Doe het niet met een buggy, dat is i.v.m. de trappen absoluut niet handig, maar laat je kind zelf lopen of gebruik een rugdrager.
Niet doen bij de Vlindervallei
Er zijn een aantal dingen die je echt niet moet doen bij de Vlindervallei en één ervan is lawaai maken. Praat dus niet te hard, roep niet, fluit niet en klap zeker niet in je handen! De vlinders zijn erg gevoelig voor geluid. Je stoort ze er niet alleen mee, maar ze kunnen er zelfs door sterven omdat ze dan van schrik opvliegen en teveel energie gebruiken, wat ze juist in de zomermaanden niet moeten doen.
Roken in de Vlindervallei is verboden en je mag de paden niet af.
Schoenen Vlindervallei
Voor een wandeling in de Vlindervallei is het verstandig fijne schoenen aan te trekken. Op sneakers kan het prima, op wandelschoenen ook, of wat steviger sandalen of andere geschikte schoenen. Slippers of badslippers zijn niet handig, maar ik zag wel mensen die dat droegen.
Wat meenemen naar de Vlindervallei?
Hoewel de Vlindervallei door de vele bomen en schaduwrijke plek is en dus aangenamer dan in de volle zon op het strand liggen, is het slim om water mee te nemen en een petje of hoed als je dat fijn vindt. En natuurlijk een opgeladen telefoon of camera om foto’s en filmpjes te maken.
Restaurant Vlindervallei
Iets eten of drinken kan o.a. bij Butterfly Restaurant Bar. De restaurants zie je op het kaartje in dit blog verder naar onderen. Ook kun je na je bezoek aan Butterfly Valley doorrijden naar restaurant Alexandros Panorama. Het adres is Valley of Butterflies, Psinthos 71410, Rhodos.
Museum en klooster van Kalopetra bij Vlindervallei
Er is ook nog een Museum of Natural History, aan de onderkant van de Vlindervallei, maar daar zijn wij niet geweest. Helemaal aan de andere kant, aan de bovenkant, vind je het klooster: Monastery of Kalopetra. Ook daar kun je naartoe wandelen.
Hikes in de buurt van de Vlindervallei
Wil je er een langere hike van maken kies dan voor een uitgebreide wandeling. Online kun je zoeken naar wandelroutes, bijvoorbeeld via All Trails.
Voor meer wandelingen op Rhodos kun je ook één van deze twee boekjes aanschaffen:
Kun je makkelijk verdwalen bij de Vlindervallei? Nee.
Je hoeft niet bang te zijn dat je zult verdwalen in de Vlindervallei. Er is maar één route door de Vlindervallei. Iedereen loopt datzelfde pad. Ga je ook nog in de omgeving wandelen, zorg dan wel voor een goede kaart, genoeg water en een opgeladen telefoon.
Parkeren kan op verschillende plekken. Er zijn drie parkeerplaatsen bij de Vlindervallei. Parking 1 ligt het laagst. Iets hoger ligt P2 en aan een zijweg P3. Wij namen P2, bij de Main entrance. Als daar plek is is dat het handigst. Kijk maar op het kaartje hieronder. Wil je echter het museum ook nog bezoeken dan is de onderste parkeerplaats het handigst.
Ingang Vlindervallei
Er zijn drie verschillende ingangen naar de Vlindervallei, afhankelijk van waar je parkeert. Is er plek kies dan voor de hoofdingang. Tussen de parkeerplaatsen rijdt soms een treintje, maar die heb ik niet gezien.
Kaart Vlindervallei
Op onderstaande kaartje heb je een beetje een overzicht van de Vlindervallei. Zo zie je een beetje wat waar ligt en wat je kunt verwachten. Butterfly Valley Map:
Vlindervallei bus
Heb je geen eigen vervoer op Rhodos dan kun je de lokale bus naar de Butterfly Valley nemen. Vanaf het KTEL busstation aan de rand van de oude stad in Rhodos Stad is er een bus naar Petaloudes (Butterfly Valley). Zelf heb ik vanaf dit busstation met mijn tieners ook de bus naar Lindos en enkele andere plekken genomen.
De bus naar Butterfly Valley (Petaloudes) is bus 55, maar check het zelf even voor het geval het verandert. Kijk ook hoe laat er nog een bus terug gaat. Het nadeel is dat de bus niet frequent gaat en niet zomaar vanuit elke plaats. Je kunt op de website van Rodos Public Transport kijken en dan naar de busstop Butterflies Valley gaan. Kom je er niet uit kijk dan in Google Maps. Hier zie je een voorbeeld van zaterdag 28 oktober:
Vlindervallei transfer
Ook kun je een transfer vanaf Faliraki, Rhodos-stad, Ixia of Ialysos boeken. Dit biedt meer zekerheid. Je weet dan dat je weer opgepikt wordt. Het kan in combinatie met Seven Springs, dan zie je twee mooie plekjes in de natuur op Rhodos op één dag: transfer naar Butterfly Valley & Seven Springs.
Vlindervallei tour
Wil je graag meerdere dingen op één dag zien boek je vervoer naar de Vlindervallei dan in combinatie met een bezoek aan Filerimos Hill. Je kunt deze combinatie boeken via Guide and Go. Pickups zijn mogelijk vanaf Kremasti, Ialysos, Ixia, Rhodos Stad, Kalithea, Faliraki, Afandou en Ladiko.
Een privé-tour (vervoer en gids) is ook mogelijk. Dit is alleen interessant als je met een groepje bent, anders is het erg duur: Private tour Butterfly Valley. Vanaf je hotel word je opgehaald met een minivan. De entree betaal je zelf maar je krijgt wel een rondleiding van een lokale gids.
Vlindervallei taxi
Een taxi naar de Vlindervallei nemen kan ook, maar is prijzig. Als je met meer mensen bent is dit wel het overwegen waard, maar in je eentje is het een beetje zonde. En je moet ook een taxi terug vinden, maar ik kan me niet herinneren dat ik die zag staan. De meeste mensen boeken daarom een transfer zoals ik net al noemde.
Doen in de buurt van de Vlindervallei
Combineer je bezoek aan de Vlindervallei eventueel met een bezoek aan het nabijgelegen Farma of Rhodes, een kleine zoo annex kinderboerderij. Zeker als je Rhodos met kinderen bezoekt is dit een leuke tip. Je vindt er struisvogels, lama’s, pony’s, schapen en exotische dieren.
Farma of Rhodes of Bee Museum
Of breng voor of na je wandeling in de Vlindervallei een bezoek aan het Bee museum. Wij gingen er ook naartoe. Foto’s daarvan deelde ik al op Facebook.
Tour naar Vlindervallei
Diverse tours en transfers naar de Vlindervallei bieden een combinatie aan van een bezoek aan de Valley of Butterflies met iets anders leuks of moois in de omgeving. Hier enkele voorbeelden van leuke day trips:
Tip: Hou je van dit soort groene plekken en wil je meer zien van de natuur op Rhodos dan is Seven Springs (Epta Piges) ook iets voor jou.
Overnachten in de buurt van de Vlindervallei
Wil je niet zo ver van de Valley of Butterflies vandaan verblijven? Kijk dan hier eens of je een leuke accommodatie ziet. In de omgeving zie je nog wel dat er (eerder) bosbranden hebben plaatsgevonden, maar je kunt er weer veilig naartoe. Lees eventueel het blog Rhodos na de bosbranden.
Wat dacht je van Zenia Villa of Rhodian Gaea Nature Villa? Of… ga back to basic bij Drolma Ling Nature Cabins. Zoek eventueel zelf iets leuks in de buurt van Theologos en dan het binnenland in.
Tip: White Village, één van de pareltjes van Eliza, ligt er ook niet ver vandaan.
Eigenlijk maakt het niet zoveel uit waar je zit, want ook vanuit het mooie Rhodos Stad (dikke aanrader!) of vanuit bekende badplaatsen Faliraki en Ixia is het niet ver.
Butterfly Valley of Valley of Butterflies?
Zoals je in dit blog zag gebruikte ik de naam Buttterfly Valley en Valley of Butterflies doorelkaar. Officieel heet het Valley of Butterflies, maar ook bij de vallei zelf zie je dat Butterfly Valley net zo gangbaar is en veel mensen zeggen het ook zo.
In het Duits noem je de Vlindervallei Tal der Schmetterlinge, in het Frans Vallée des Papillons en in het Spaans Valle de las mariposas. Ook wordt de Vlindervallei vaak Petaloudes Valley genoemd.
Spanish Flag
De Spaanse Vlag-vlinder heet in het Engels Spanish Flag, maar ook wel Jersey Tiger. In het Duits Spanische Fahne. De wetenschappelijke naam is ‘Euplagia quadripunctaria’, maar de naam van de speciale subvariant op Rhodos is de ‘Euplagia quadripunctaria rhodosensis‘. In Zuid-Turkije, Libanon en Syrië komt ook nog een andere subvariant voor: de ‘Euplagia quadripunctaria fulgida’.
Boek over vlinders
Ben je dol op vlinders en wil je er alles over weten? Bestel een mooi boek over vlinders.
3D vlinders
Wil je vlinders in huis halen? Bekijk deze mooie 3D-vlinders voor op de muur.
Vlinder koffer
Hou je van vlinders dan zijn deze trolleys ook wel iets voor jou! Dus… bestellen maar, pak je koffer en kom naar Rhodos! Nu nog lekker (november is zelfs nog aangenaam) of boek alvast voor volgend jaar!
Reis naar Rhodos boeken
Een vakantie naar Rhodos boek je o.a. bij de volgende reisorganisaties:
De Japanse Tuin op Landgoed Clingendael in Den Haag is een unieke plek. Deze kwetsbare maar prachtige tuin in Japanse stijl is gratis te bezoeken en is afgelopen weekend weer open gegaan. Ik ging direct na opening weer en maakte nieuwe foto’s van de Japanse Tuin in de herfst.
In dit blog vertel ik over deze bijzondere tuin en zie je hoe de tuin er momenteel –half oktober- bij staat. Alle foto’s maakte ik zelf.
De Japanse Tuin in herfstkleuren…
Japanse Tuin in de herfst
Wil je de Japanse Tuin in de herfst bewonderen, wacht dan niet te lang, want de tuin is in oktober altijd maar twee weken te bezoeken. Dit najaar is dat van zaterdag 14 tot en met zondag 29 oktober 2023, van 10:00u tot 16:00u.
Wil je weten wat ‘het beste moment’ is om naar de Japanse Tuin toe te gaan of wanneer de Japanse Tuin op z’n mooist is? Of wil je iets meer over de achtergrond van de Japanse Tuin weten? Lees dan zeker verder.
Tips voor je bezoek aan de Japanse Tuin
Voor praktische informatie over je bezoek aan de Japanse Tuin kun je beter direct onderaan dit blog kijken, in het laatste deel. Je leest welke ingang van de Japanse Tuin je moet hebben (twee ingangen zijn ‘afgesloten’), wat niet mee naar binnen mag, hoe lang een wandeling door de Japanse Tuin duurt, wanneer je beter niet kunt gaan, waar horeca is, wat je er nog meer kunt doen en tips voor een bezoek aan de Japanse Tuin met kinderen. Belangrijke en handige tips dus!
Maar… eerst breng ik je er even naartoe. Want waar ligt de Japanse Tuin eigenlijk?
Japanse Tuin op Landgoed Clingendael
De Japanse Tuin ligt hier, aan de rand van Den Haag, precies op de grens van Den Haag en Wassenaar. Je vindt de tuin bij het Sterrebos op Landgoed Clingendael. Het Sterrebos is een stervormig bos op het landgoed. Kijk maar op Google Maps, dan zie je de stervorm. Ook Instituut Clingendael, het gebouw aan het water, vind je er vlakbij.
Japanse Tuin bezoeken
Het landgoed -dat ook wel Park Clingendael genoemd wordt- is sowieso al een prachtplek voor een wandeling, maar de Japanse Tuin is wel echt uniek, met name in de herfst.
Het landgoed, park en bos zijn altijd te bezoeken, maar de Japanse Tuin slechts enkele weken per jaar. In verband met de kwetsbaarheid van de tuin is hij in de herfst maar 2 weken open en in het late voorjaar zes weken. Ook dan is het er mooi. In voorjaar 2024 kun je er vanaf het laatste weekend van april weer naartoe.
Lukt het je niet om in het najaar naar de Japanse Tuin te gaan? In het voorjaar is de tuin ook weer open: vanaf eind april 6 weken. Hier (klik) zie je de Japanse Tuin in mei.
Wat zie je in de Japanse Tuin?
In de Japanse Tuin zie je niet alleen zeldzame bomen en planten, waarvan sommige al meer dan een eeuw oud, veel Japanse esdoorns en hier en daar een paddenstoel in het groene mos, maar ook een typisch Japans paviljoen en diverse Japanse ornamenten zoals lantaarns en watervaten, een Boeddhabeeld, wensstenen en natuurlijk de opvallende rode bruggetjes.
In Japanse sferen
Een wandeling in de Japanse Tuin geeft je het gevoel even heel ergens anders te zijn. Op reis! In Japan natuurlijk, maar op een enkele plek doet het mij, met name door de varens, ook altijd een beetje aan Costa Rica denken. Aan de Azoren zelfs ook wel.
De Japanse Tuin is hoe dan ook een heel ander stukje natuur dan je in ons Nederland gewend bent. Zie het maar als een sprookjeswereld om even in te verdwalen.
Marguerite Mary
De meeste objecten in de Japanse Tuin komen uit de verzameling van Marguerite Mary, barones van Brienen, alias freule Daisy, die lang geleden op het landgoed woonde en die de tuin begin twintigste eeuw heeft laten aanleggen.
Marguerite is overigens ook míjn tweede naam, schreef ik hier laatst al, maar in Japan was ik nog niet, ook al woonde ik wel een jaar in Azië. Ik werkte in Bangkok en woonde hier, in een houten huisje, in Thailand.
Hoezo is er een Japanse Tuin in Den Haag?
De barones kwam uit een adellijke familie en reisde begin twintigste eeuw per boot naar Japan. Onder de indruk van de Japanse tuincultuur liet ze allerhande tuinattributen naar Nederland verschepen en zette deze in haar tuin. Geen souvenirtjes als een koelkastmagneet of sleutelhanger zoals je nu misschien koopt, maar echt grote objecten zoals Japanse lantaarns, watervaten en bijzondere beelden.
Dus mocht je je altijd al afgevraagd hebben waarom er een Japanse Tuin is in Nederland, nu weet je het!
De tuin was indertijd haar privétuin, maar sinds de jaren 60 is het open voor publiek. Inmiddels is de Japanse Tuin al meer dan 20 jaar een Rijksmonument en het feit dat wij nu van de Japanse Tuin kunnen genieten hebben we dus mede aan Marguerite te danken!
Japanse Tuin in voorjaar of najaar
Omdat de Japanse Tuin zo’n bijzondere tuin is is het voor veel Hagenaars, maar ook voor dagjesmensen, toeristen, wandelaars, landschaps- en natuurfotografen, expats en andere bezoekers een geliefde plek om te bezoeken. Zelf ga ik ook elk jaar minstens één keer, maar soms zelfs twee keer.
In het voorjaar is de Japanse Tuin ook heel mooi. Hier zie je m’n foto’s van de Japanse Tuin in mei dit jaar, maar in de herfst ben ik vaker geweest. De foto’s in dit blog nam ik allemaal in de herfst.
Japanse Tuin in oktober
De afgelopen jaren bezocht ik de Japanse Tuin vrijwel altijd direct in het openingsweekend al. Zo was ik er op 14 oktober 2023, 15 oktober 2022 en 16 oktober 2021, maar de foto’s verschillen behoorlijk van elkaar!
Om de allermooiste herfstkleuren te zien kun je dit jaar beter nog een paar dagen wachten. Update: Ik ging eind oktober terug naar de Japanse Tuin en toen was het veel mooier!
Hoewel ik er ieder jaar weer nieuwe foto’s van maak, vind ik enkele foto’s die ik ooit voor mijn eerste blog over de Japanse Tuin maakte, wat later in oktober, het mooist en meest herfstachtig. Hoewel de foto’s van 2021 ook wel echt knalden!
Hoe staat de Japanse Tuin er momenteel bij?
Japanse Tuin half oktober
De herfstkleuren zijn dit jaar wat later lijkt het. Ik vond de tuin afgelopen zaterdag, half oktober 2023, nog net iets te groen. Op de kopfoto en de 4 vierkante foto’s aan het begin na nam ik alle foto’s die je tot nu toe zag afgelopen zaterdag 14 oktober.
Zijn er al mooie kleuren?
Er waren wel herfstkleuren maar nog niet alle bomen waren gekleurd en met name de Japanse esdoorns nog niet allemaal. Mijn favoriete boom, waar ik meestal voorzichtig ‘doorheen’ fotografeer, had ook nog weinig kleur. Wat dat betreft kun je dus beter nog heel even wachten, maar… ook weer niet te lang, want de tuin is in totaal maar 16 dagen open in de herfst.
Beste moment om de Japanse Tuin te bezoeken
Tja, wat is dan het beste moment om de Japanse Tuin te bezoeken? Dat weet je nooit precies. Elk jaar toont de herfst zich op net weer een ander moment in volle glorie. Vorig jaar bijvoorbeeld was de Japanse Tuin op 15 oktober al behoorlijk herfstig getint met veel gekleurde blaadjes, maar dit jaar was de tuin op 14 oktober nog relatief groen.
Jaren geleden was de Japanse Tuin op 18 of 19 oktober echt heel mooi. Nog wat later, als de herfst verder gevorderd is, kan ook zeker, maar het verschilt natuurlijk per jaar.
Foto’s Japanse Tuin
Dit jaar maakte ik de foto’s op 14 oktober en waren nog niet alle bomen prachtig gekleurd. Momenteel is de tuin nog erg groen vond ik. Er waren wel herfstkleuren te zien hoor, zeker wel, maar van sommige bomen waarvan ik de blaadjes andere jaren mooi rood, oranje of geel zag waren deze dit weekend nog vrij groen.
Ter vergelijking: zo kleurrijk zag het er twee jaar geleden op 16 oktober uit. Met name op deze en deze foto zie je hoe prachtig het kan zijn.
En zo zag het er 6 jaar geleden uit, een paar dagen later. Het is dus mooier om nog even te wachten. Aan de andere kant zijn de weersvoorspellingen nou niet bepaald gunstig de komende tijd, dus je kunt ook gewoon je kans grijpen als het even iets beter weer is.
Foto’s Japanse Tuin herfst 2023
Hieronder zie je -naast de foto’s die je net al zag- een deel van m’n foto’s van de Japanse Tuin op 14 oktober 2023:
Zo staat de Japanse Tuin er momenteel bij.
Foto’s Japanse Tuin herfst 2022
Hieronder zie je m’n foto’s van de Japanse Tuin op 15 oktober 2022 toen er duidelijk al meer herfstkleuren te zien waren dan dit jaar:
Foto’s Japanse Tuin herfst 2021
Hieronder zie je m’n foto’s van de Japanse Tuin op 16 oktober 2021, één van de mooiste keren dat ik de Japanse Tuin bezocht:
Teleurstelling?
Hoewel ik de laatste jaren soms een beetje teleurgesteld was bij aankomst in de Japanse Tuin en ik er niet meer zó van kon genieten als jaren geleden, ga ik toch elke keer weer.
De ene keer is het nog te groen, de andere keer is het licht niet mooi en dan weer zijn er teveel mensen om mooie foto’s te maken. Tja, al die mensen toch die hetzelfde willen als ik, haha…
Mooiste foto’s Japanse Tuin
En toch, als ik dan weer thuis ben en mijn foto’s bekijk (en vooral die van 2 jaar geleden die je hierboven ziet weer terug zie en die van zes jaar geleden) denk ik: wauw, het is toch eigenlijk wel echt een heel bijzondere plek!
Zeker als je er even rustig rondkijkt en ontdekt wat er behalve bomen en blaadjes allemaal in de Japanse Tuin te zien is. En als je een beetje geluk hebt met de omstandigheden. Of gewoon ook eens een nét wat andere foto maakt, vanuit een ander perspectief.
Wat fotograferen in de Japanse Tuin?
Sommige foto’s maak ik elk jaar, zoals deze, door het ronde raam van het paviljoen heen, maar zaterdag stond er een man te pontificaal in de weg dus lukte het niet. De kopfoto van dit blog maakte ik dan ook eerder al, niet dit jaar.
De bruggetjes fotografeer ik natuurlijk ook elk jaar weer even, evenals de verschillende ornamenten. En ook de boeddha zet ik er altijd even op. Ook een foto zoals deze, met mijn camera tussen de blaadjes in de boom, maak ik al jaren. Soms kleurt het water bijna turkoois, zoals op deze foto die ik in 2021 maakte.
Als je goed kijkt vind je meestal ook wel een paar paddenstoelen. Deze (op de twee foto’s hieronder) stonden er afgelopen zaterdag, maar de twee paddenstoelen op de foto eronder, van vorig jaar, is mooier.
Mooiste moment om de Japanse Tuin te bezoeken
Zoek je het mooiste moment om de Japanse Tuin te zien of te fotograferen dan speelt –los van al mooie herfstkleuren- het weer natuurlijk ook een rol. In de stromende regen is er geen zak aan (vind ik) en met een zonnetje wil meteen iedereen.
Zondag 15 oktober 2023 was wat dat betreft ook een dag met elk weertype: van (overwegend) zon en wolken tot regen, wind en hagel. Hoewel ik er dus zaterdag al was, toen het iets beter weer was, was het qua weer gisteren heel wisselend met verrassend genoeg eigenlijk nog best veel zon.
Is het nogal grijs weer dan is de Japanse Tuin minder mooi. Een miezertje kán er een mysterieus sfeertje aan geven, maar soms ook helemaal niet en het moet ook gewoon meezitten met het licht.
Japanse tuin met telefoon fotograferen
Als je m’n foto’s van 2021 bekijkt zijn die toch beduidend mooier dan die van dit jaar vind ik, terwijl ik die met dezelfde telefoon maakte, al jaren een iPhone XR. Alleen scheen de zon toen veel meer. Niet dat fel zonlicht nou per definitie mooier is, in tegendeel soms, maar in dit geval liet het licht de kleuren toen veel mooier uitkomen en lichtte zelfs het kroos op het water bijna fel turkoois in plaats van groen op.
Het beste moment om de Japanse Tuin te bezoeken hangt van de vordering van de herfstkleuren af, maar misschien is voor jou het beste moment het moment waarop er zo min mogelijk mensen zijn of gewoon een dag waarop het zonnetje lekker schijnt.
De beste tijd om de Japanse Tuin te bezoeken als je hoopt op een rustig moment is meestal doordeweeks direct in de ochtend, als de meeste mensen op hun werk zitten en de dagjesmensen er nog net niet allemaal zijn of juist aan het eind van de middag. Kom ook weer niet te laat, want de Japanse Tuin sluit al om 16:00u.
Ga je doordeweeks direct om 10:00u of juist het laatste uur, tussen 15:00u en 16:00u, dan is het meestal rustiger.
Goed te weten is dat kinderen in Den Haag tot en met 22 oktober 2023 herfstvakantie hebben, dus dan is het waarschijnlijk ook net iets drukker dan de week erna, hoewel ik er doorgaans meer mensen zie met een peuter dan met wat oudere kinderen. Die boeit het meestal niet zoveel, maar dat komt wel weer als ze groot zijn.
Japanse Tuin in het weekend
Wil je de Japanse Tuin het liefst voor jezelf hebben dan wordt het lastig, zeker in het weekend. Hoewel het me zaterdagochtend nog erg mee viel (omdat nog niet iedereen er van wist waarschijnlijk) is de Japanse Tuin in het weekend vaak ontzettend druk. Op de drukke momenten moet je soms even wachten voordat je erin mag.
Update: Gisteren (zondag) was het zelfs zo druk hoorde ik dat je er op gegeven moment helemaal niet meer in mocht! Kom dus bij voorkeur niet in het weekend maar doordeweeks als je die keuze hebt.
Update eind oktober: Op zaterdagochtend, in de regen, ging ik weer en had ik de Japanse Tuin heel even voor mezelf! Het was veel kleurrijker dan twee weken eerder, dus laat gaan èn met slecht weer gaan kan ook voordelen hebben.
Mensen op de foto
Echt mooie foto’s maken zonder mensen erop valt in de Japanse Tuin niet mee. Meestal loopt er wel ergens iemand in de weg of duikt net achter een bosje vandaan waar jij van een afstand het ultieme plaatje van wilde schieten.
Dresscode
Op zich is het niet altijd erg als er wat mensen op de foto staan, het gaat bovendien niet iedereen om ‘het perfecte plaatje’, maar kom je wel voor mooie shots dan stoort het enorm als iemand neonkleuren op een jas heeft of totaal vloekende kleuren draagt.
Wat mij betreft zou er dan ook een dresscode ‘herfsttinten’ mogen gelden, haha. Of mooi contrasterende kleuren desnoods, dat kán interessant zijn, maar niet teveel ‘onrust’. Maar goed, misschien maakt jou dat allemaal niets uit.
Lelijk lint
Terwijl ik nog druk met dit blog bezig was hoorde ik dat er vandaag een lint gespannen is bij het paviljoen in de Japanse Tuin. Zo’n rood met wit geblokt lint aan dit prachtige paviljoen! Natuurlijk heeft het een functie, maar echt, dat ziet er natuurlijk niet uit! Wie dat bedenkt… Ik ben dus blij dat ik er op tijd was en onderstaande foto nog kon maken, ook al stonden er mensen op.
Japanse Tuin fotograferen
Wil je aantrekkelijke foto’s maken dan is mooi licht natuurlijk ook altijd fijn. Of juist van dat weer waarbij je een beetje een mysterieuze sfeer krijgt. Ook ik maak liever foto’s op een beetje een ‘magisch moment’ dan op een volledig bewolkte dag.
Mist is natuurlijk mooi, maar dat heb je zelden in Den Haag. Wat dauwdruppeltjes zijn natuurlijk wel weer prachtig, direct in de ochtend, of na een regenbui. Maar de meeste mensen gaan toch liever voor dat mooie zonlicht op de gekleurde blaadjes. Of gewoon een foto op het rode bruggetje.
Wanneer naar de Japanse Tuin?
Op basis van bovenstaande kun je zelf beslissen wat het beste moment is, maar dan nog weet je het nooit zeker. Het kan ineens toch druk zijn, er kan een bui vallen of het valt zomaar mee.
Wil je weten wat in 2023 het beste moment is om de Japanse Tuin te zien én te fotograferen, dan raad ik je aan om dit jaar nog een paar dagen te wachten of zelfs nog een week te wachten, maar ook weer niet te lang, want de laatste zondag van de maand is je laatste kans en dan is het er ongetwijfeld weer heel druk!
Openingstijden Japanse Tuin
Zoals ik al schreef is de Japanse Tuindagelijks geopend van 10:00u tot 16:00u. Persoonlijk vind ik het jammer dat je er niet vroeger naartoe kunt of rond zonsondergang nog, maar ik snap wel dat ze voorzichtig zijn met zo’n unieke en oude tuin en dat extra uren wellicht te belastend is. Echter spreid je dan de drukte wel meer, omdat mensen dan voor of (vaker) na hun werk nog kunnen gaan.
Hoe kom je op Landgoed Clingendael?
Zoals ik al zei ligt de Japanse Tuin op Landgoed Clingendael. Je kunt met de auto naar Landgoed Clingendael, maar er is geen speciale parkeerplaats op Landgoed Clingendael. Parkeren bij de Japanse Tuin kan dus ook niet.
Parkeren Japanse Tuin Landgoed Clingendael
Parkeren kan in de buurt, langs de weg, in de wijk, maar niet op het landgoed zelf. Let op: doordeweeks is het betaald parkeren! In het weekend gratis. Maar…
Op de fiets of met de bus
Woon je in Den Haag kom dan lekker op de fiets (voor mij is het 20 minuten fietsen) of met de bus, als je een handige verbinding hebt (die heb ik totaal niet). Op de fiets is het voor mij 20 minuten, met het openbaar vervoer bijna een uur, dus dat is echt een belachelijk slechte verbinding, maar wellicht heb jij wel een mooie OV-verbinding.
Je kunt met de auto, bus, fiets of lopend naar de Japanse Tuin op Landgoed Clingendael.
Kom je met de trein naar Den Haag, dan moet je naar Den Haag Centraal. Vanaf Den Haag Centraal kun je met de bus naar Landgoed Clingendael.
Wandeling naar de Japanse Tuin vanaf het station
Hou je van wandelen en heb je de tijd dan kun je er ook een lekker lange wandeling van maken vanaf het station via de burlende herten bij de Koekamp en het Haagse Bos richting Park Clingendael en de Japanse Tuin.
Waar is de ingang van de Japanse Tuin?
Ben je eenmaal op Landgoed Clingendael dan sta je nog niet meteen in de Japanse Tuin. De ingang van de Japanse Tuin zat in het verleden (voor corona) aan beide kanten, dus ook aan de kant van het Sterrebos, maar nu mag je er al enkele jaren alleen aan de kant van de Theeschenkerij in, vanaf hier dus, vlakbij IJgenweis.
Ingang Landgoed Clingendael
Om IJgenweis en de ingang van de Japanse Tuin te vinden moet je eerst Landgoed Clingendael op. Dit kan via de hoofdingang op de Wassenaarseweg, hier, maar ook via de kleinere ingangen aan de andere kanten van het landgoed, op de Van Alkemadelaan, de Van Ouwenlaan en de Ruychrocklaan.
Wandel vanaf die ingangen richting Instituut Clingendael en van daaruit door naar de Japanse Tuin. De meeste mensen komen echter vanaf de hoofdingang.
Hoe moet je lopen vanaf de hoofdingang van Landgoed Clingendael?
Vanaf de hoofdingang van Landgoed Clingendael, aan de kant van de Wassenaarseweg, zijn er twee manieren om bij de ingang van de Japanse Tuin te komen. Als je niet wil verdwalen is het het handigst om eerst rechtdoor te lopen, richting Instituut Clingendael en dan rechtsaf te slaan. Het staat daar ook aangegeven. Je loopt langs het water en vlak voordat je Theeschenkerij IJgenwijs ziet ligt de ingang van de Japanse Tuin aan je rechterhand.
Avontuurlijke route
Ook is er een avontuurlijker route. Deze nam ik zelf. Wandel je bij binnenkomst op Landgoed Clingendael vlak na het huis bij de ingang het schuine pad naar rechts in (waar je ook je fiets aan houten fietsenhekken kwijt kunt als je op de fiets bent) dan kun je een pad volgen naar het Sterrebos. Het Sterrebos is een stervormig bos op Landgoed Clingendael waar de Japanse Tuin deel van uitmaakt.
Japanse Tuin vanuit het Sterrebos?
Sla je wat smalle en spannende ‘doolhofachtige’ paadjes in, zoals de meeste Haagse insiders doen, dan kom je, net als ik, uiteindelijk bij één van de drie deuren naar de Japanse Tuin uit. Twee ervan bevinden zich aan de kant van het Sterrebos, maar helaas, je moet omlopen.
Omlopen naar Japanse Tuin
Terwijl je in het Sterrebos notabene al lángs de Japanse Tuin loopt, moet je toch eerst naar de andere kant van het water zien te komen, dus langs het water lopen, de witte brug bij Instituut Clingendael over (op m’n foto hierboven) en dan rechtsaf weer langs het water om de Japanse Tuin aan de andere kant te kunnen betreden.
De ‘insider route’ naar de Japanse Tuin is dus niet meer de beste route. Terug kan dat wel.
Ingang Japanse Tuin
Van de twee ingangen aan de kant van het Sterrebos is de ‘rechter’ ingang alleen een uitgang die verder slechts door invaliden gebruikt mag worden. De ‘linker’ ingang (ook in het Sterrebos), waar ik via het paadje dat ik altijd neem uitkwam, is ook geen ingang. Die deur zat dicht. Je moet dus omlopen en dus was de eerder genoemde route handiger, maar op zich is even dwalen door het Sterrebos ook wel weer leuk.
Ingang bij Theeschenkerij
De ingang aan de ándere kant van het Sterrebos is wél de ingang. Zo was het de afgelopen jaren al, maar lang geleden kon je er ook vanaf de andere kant in, dus dat schept soms wat verwarring, ook omdat de oorspronkelijke donkergroene bordjes vanaf de ‘fietsenstalling’ de Japanse Tuin ook aan die kant aangeven.
Tegenwoordig moet je dus de ingang vlakbij de theeschenkerij hebben. Als je met je rug naar de theeschenkerij staat is het er ietsje rechts van. Loop het houten bruggetje over en je bent er.
Uitgang Japanse Tuin
De uitgang van de Japanse Tuin bevindt zich wél aan de kant van het Sterrebos. Heb je je kinderwagen dus bij de ingang geparkeerd dan moet je daarna dus weer omlopen, maar afgelopen zaterdag zag ik wel enkele mensen met jonge kinderen er bij de ingang weer uitgaan. Het ligt er denk ik een beetje aan hoe druk het is en welke bewaker je treft.
Mag de kinderwagen, buggy, fietsje, step of scootmobiel?
Kinderwagens, kinderfietsjes, stepje, buggy’s en scootmobiels mogen de Japanse Tuin in elk geval niet in; daar zijn de paden te smal voor en de tuin te kwetsbaar. Je kunt ze -op eigen risico- vóór de ingang in het gras parkeren.
Overweeg eventueel een draagzak of rugdrager mee te nemen als je met een baby of dreumes wil gaan. De vrouw op het bruggetje op de foto hieronder droeg haar baby ook in de draagzak.
Rolstoel in de Japanse Tuin?
Voor rolstoelen geldt een uitzondering. Met een rolstoel mag een kleiner deel van de tuin bezocht worden. De ingang is in dat geval wél in het Sterrebos, op de plek waar de uitgang zit voor de andere bezoekers.
Mag de hond mee?
Honden mogen de Japanse Tuin niet in.
Hoe lang duurt een wandeling door de Japanse Tuin?
Een wandeling door de Japanse Tuin duurt niet lang. Het is eigenlijk maar een heel klein rondje van hooguit een paar honderd meter, dus je bent geen kilometers aan het wandelen. Kom je met de auto of bus dan is de wandelroute er naartoe verder dan de wandeling door de tuin op zich.
Hoeveel tijd heb je nodig voor de Japanse Tuin?
Echt groot is de Japanse Tuin niet, dus een bezoek aan de Japanse Tuin kost je niet veel tijd, maar het verschilt natuurlijk van persoon tot persoon. De een wil het alleen even zien, de ander wil uitgebreid fotograferen. Ik zag een meisje rustig met een boek op de vlonder van het paviljoen zitten, wat volgens mij nu niet meer mag, maar de meeste mensen wandelen het rondje en gaan weer.
Ben je er net op een heel druk moment dan kan het zijn dat je even moet wachten voordat je de tuin in kunt of dat het helemaal niet meer lukt, maar ik heb dit zelf gelukkig nog niet meegemaakt.
Mag je picknicken in de Japanse Tuin?
Nee, er is absoluut geen plek om te picknicken in de Japanse Tuin. Als je op de houten vlonder van het paviljoen mag zitten zou je even een boterhammetje kunnen eten, maar daar is het niet voor bedoeld en volgens mij mag je er –in verband met dat gespannen lint- sinds vandaag niet meer zitten.
In het mos zitten is al helemaal uit den boze. Bankjes zijn er ook niet. Elders op Landgoed Clingendael vind je wel bankjes.
Is de Japanse Tuin de moeite waard?
Misschien vraag je je –nu je dit allemaal gelezen hebt- af of een bezoek aan de Japanse Tuin dan wel de moeite waard is. Jazeker! Je moet ‘m een keer gezien hebben en naarmate je er meer over weet wordt het ook steeds leuker om er terug te gaan of om net even wat mooiere foto’s te maken. Ik vind dat elke keer weer leuk om te doen en door de veranderingen in weertype en het verkleuren van de blaadjes ziet het er elke keer toch net weer anders uit.
Wandelen op Landgoed Clingendael
Bovendien ligt de Japanse Tuin op Landgoed Clingendael en dat is sowieso een erg mooie plek om te wandelen, of je nou richting Oud-Hollandse Tuin gaat, het bos in gaat of een ander deel van het grotere park verkent.
Japanse Tuin met kinderen
Wil je de Japanse Tuin met je kinderen bezoeken? Als je je jonge kinderen meeneemt zorg dan dat ze op de paadjes blijven en de kwetsbare tuin niet in banjeren. Na je wandelingetje door de Japanse Tuin is het leuk om even naar de speeltuin vlakbij te gaan, op slechts een paar honderd meter afstand, gewoon op Landgoed Clingendael nog. Ook kun je een wandelingetje door het bos maken en op zoek gaan naar de Kabouterboom. Ik ben ‘m ook al vaker tegengekomen. Kijk hier maar.
Iets oudere kinderen zitten meestal niet echt op een bezoek aan de Japanse Tuin te wachten. Mijn pubers willen helaas al jaren niet meer mee. Sterker nog, mijn puberdochter zei, nadat ik bijna 3 dagen met dit blog bezig ben geweest: ‘Een blog over de Japanse Tuin boeit echt niemand.’ Haha, nou, bedankt. Oké, zo’n lang blog misschien niet, maar de tuin op zich zeker wel.
Wat kost de Japanse Tuin?
Een bezoek aan de Japanse Tuin is gratis! Ook voor het landgoed hoef je niet te betalen. Fijn dus dat er nog uitjes te bedenken zijn die geen geld kosten.
Kun je naar het toilet in de Japanse Tuin?
De Japanse Tuin heeft geen toilet, maar IJgenweis wel. Dat zit er echt vlakbij. Wil je niks drinken, maar wel even naar de wc? Voor 1 euro kun je naar het toilet. IJgenweis is open tot en met 29 oktober!
Wat is er in de buurt van de Japanse Tuin?
Behalve een wandelingetje door de Japanse Tuin maken, kun je even door het Sterrebos dwalen, mooi over Landgoed Clingendael wandelen, het bos bij Clingendael in duiken of iets drinken bij de theeschenkerij. Het is echt een prachtig landgoed en bijzonder bos! Ben je met kids check dan m’n tips hierboven.
Behalve de Japanse Tuin zijn er nog veel meer mooie plekken voor een herfstwandeling in Den Haag. Ik tipte er al eens een heleboel in dit blog: Bos en natuur in Den Haag.
Je kunt natuurlijk ook je eigen tuin in Japanse stijl creëren of aankleden. Bestel bijvoorbeeld eens wat esdoorns en kijk hoe ze het bij jou in de tuin of zelfs op je balkon doen.
Japanse spullen
Denk ook eens aan Japanse verlichting voor binnen of buiten. Of experimenteer op een regenachtige herfstdag of straks in de donkere dagen voor Kerst eens met het zelf maken van Japanse schilderijen. Misschien best een leuke en ontspannende bezigheid! Vraag voor Kerst eens een kimono. En een Japans theepotje is natuurlijk ook wel heel toepasselijk. Of droom nog even verder met een tuinposter van de Japanse Tuin.
Naar Japan
Vind je de Japanse Tuin mooi, maar zou je het liefst eens écht naar Japan gaan en er een mooie rondreis maken? Bij onderstaande reisorganisaties kun je een individuele reis naar Japan boeken en bij enkele ook groepsreizen naar Japan.
Ben je dol op alles wat met Japan te maken heeft? Dan mag je straks in het voorjaar ook de bloei van de sakura in het Bloesempark niet missen!
Ben jij wel eens bij de Japanse Tuin geweest?
Alle foto’s in dit blog maakte ik zelf, de meeste foto’s afgelopen zaterdag, 14 oktober 2023, maar ook een aantal op 15 oktober 2022 en 16 oktober 2021. Het blog bevat enkele affiliate links.
Zoals niemand zal zijn ontgaan waren er in juli hevige bosbranden op het Griekse eiland Rhodos. Waar waren de branden precies en hoe is de situatie nu op Rhodos? Is Rhodos weer veilig? Kun je na de bosbranden weer gewoon op vakantie naar Rhodos? Ja, al lang weer!
Rhodos na de bosbranden
Op uitnodiging van het Grieks Verkeersbureau ging ik in augustus naar Rhodos. Hoe zag het eiland er na de ‘wildfires’ uit, welke hotels zijn getroffen en wat merk je nog van de recente bosbranden op Rhodos? Is alles weer open en waar kun je naartoe? In dit blog lees je erover.
Wil je niet zoveel lezen, maar vooral leuke tips en mooie beelden? Bekijk dan m’n Rhodos-stories via de RHODES-highlight op Instagram. Daar komt elke dag wat bij: van stranden en natuur tot bezienswaardigheden en leuke adresjes!
Terwijl de toeristen én de katten loom in de schaduw lagen was ik aan het werk op Rhodos. Het doel? Jou laten zien dat je er gewoon weer naartoe kunt!
Heel Rhodos in brand?
Hoewel de bosbranden op Rhodos breed werden uitgemeten in de pers en er inderdaad vele hectaren bos verbrand zijn is het niet zo dat het hele eiland in brand stond, zoals sommige mensen denken. Absoluut niet! Het betrof slechts een deel van het eiland, de panieksituatie was maar een paar dagen en de branden zijn al lang weer voorbij. Rhodos is weer veilig!
Er zijn geen mensen overleden bij de bosbranden op Rhodos. Dieren helaas wel, dat is natuurlijk ook ontzettend schrijnend, maar onder toeristen en de lokale bevolking zijn gelukkig geen doden gevallen.
Hoe is het nu op Rhodos?
Sommige bewoners kampen natuurlijk nog met de gevolgen van de bosbranden, maar voor toeristen is de situatie al lang weer gewoon zoals het was. Er heerst een volkomen normale vakantiesfeer op het eiland.
De lucht is blauw, de zee is helder, en mensen genieten weer volop!
Het is op veel plekken nog steeds heel groen op het eiland!
Verschroeid eiland?
Laat je eenzijdige dronebeelden zien met de mededeling ‘Rhodos na bosbranden verschroeid eiland’ dan lijkt het alsof alles in de as ligt. En dat is niet zo. Evenals suggererende teksten als ‘Zo ligt het Griekse eiland Rhodos er nu bij’, waardoor de suggestie gewekt wordt dat alles is zoals ze laten zien. Hoe naar ook, zo is het in het geheel niet. Sterker nog, het gros van de toeristen komt het überhaupt niet tegen!
Ik bezocht Rhodos in augustus tijdens een persreis, 4 weken na de branden, en laat je graag die andere kant zien, in Instastories, op Facebook en straks in blogs (ja, dit is nog maar een ‘inkomertje’), maar, eerst even terug naar juli, toen het begon.
Bosbranden Rhodos
Van 18 tot en met 28 juli 2023 werd het eiland Rhodos getroffen door bosbranden. Eerst woedden de branden vooral in het binnenland van Rhodos, in de buurt van de bergdorpen Salakos, Eleousa en Apollona, maar mede door de wind breidde het vuur zich na enkele dagen uit richting Laerma, Vati, Asklipio, Lardos, Kiotari en Gennadi. De brandhaarden kon je op Google Maps zien.
Wildfires Rhodes
Op NASA beelden in het artikel How the wildfires spread across Rhodes is goed te zien hoe de branden zich vanuit centraal Rhodos richting kust verspreidden. Op zaterdag breidde het vuur zich ineens snel uit naar de zuidoostkust waar veel toeristen in de badplaatsen verbleven en eigenlijk brak toen de paniek pas uit. Pas als toeristen getroffen worden wordt iets wereldnieuws. Zo gaat dat vaak.
Met man en macht werd geprobeerd de bosbranden in het zuidoosten van Rhodos te doven, maar dat bleek een lastige klus. Mede door de harde wind was het moeilijk het vuur onder controle te krijgen en waren de rookwolken van verre te zien. Vanaf de stranden zagen toeristen de blusvliegtuigen af en aan gaan.
Evacuaties Rhodos
Door de ontstane rook moesten uiteindelijk bijna 20.000 vakantiegangers die in de omgeving aan de kust verbleven geëvacueerd worden, ook vanuit plekken die feitelijk niet in brand stonden. Het betrof vooral het gebied ten zuiden van het mooie Lindos.
In het noorden van Rhodos was je het veiligst, dus werden velen daar naartoe geëvacueerd. Ook vluchtten sommige vakantiegangers zelf naar de luchthaven of naar Rhodos Stad, waar het leven gewoon door ging.
Bosbranden Rhodos in de media
In het ene geval verliep de evacuatie en de communicatie met reisorganisaties soepeler dan in het andere. Niemand wil natuurlijk overhaast zonder spullen moeten vertrekken of ergens op de grond moeten slapen, ik ook niet, maar dramakoppen verkopen in de pers, terwijl de mooie verhalen de media meestal niet haalden en die waren er ook!
Hulp van de lokale bevolking
De Griekse bevolking –waarvan een deel natuurlijk zelf ook getroffen was- heeft ontzettend veel toeristen vrijwillig geholpen. Supergastvrij en genereus kwamen ze met eten of water aan en reden belangeloos met hun eigen auto’s keer op keer heen en weer om toeristen in veiligheid of naar de luchthaven te brengen.
Aangezien het hoogseizoen net begonnen was zaten vrijwel alle hotels vol waardoor opvang lastig was en niet iedereen direct een bed kon bemachtigen. Dat is natuurlijk vervelend, maar er is op allerlei manieren geprobeerd te helpen. Scholen, sporthallen, hotellobby’s, veerboten, er werd vanalles ingezet voor de opvang en evacuatie van eilandbewoners en toeristen.
Vluchten voor het vuur
Ik denk dat velen de foto van de man met een kind op zijn arm wel gezien hebben, op de vlucht voor het vuur. En überhaupt de vluchtende stroom mensen op Rhodos. Het deed bijna denken aan mensen op de vlucht voor oorlog, terwijl ze voor een relaxte vakantie kwamen. Zo’n 20.000 mensen moesten in veiligheid worden gebracht, waaronder ook Nederlanders. Een situatie die je niet mee wil maken natuurlijk.
Gecancelde vluchten naar Rhodos
Eind juli schrapten verschillende luchtvaartmaatschappijen tijdelijk hun vluchten naar Rhodos, ook voor vakantiegangers die helemaal niet bij het vuur in de buurt zouden komen. Dat is balen natuurlijk als je al maanden naar je vakantie uitkeek. In feite kon je gewoon gaan, mits je niet in het getroffen gebied zat, maar in veel gevallen werd het zekere voor het onzekere genomen. Reisorganisaties werden ondertussen platgebeld.
Op Rhodos baalden ze natuurlijk, want feitelijk kon je op heel veel plekken nog gewoon vakantie vieren. Niet het hele eiland was een ‘inferno’ en niet iedereen werd gerepatrieerd. Dat mensen bang waren is begrijpelijk, en als je moet vluchten voor de vlammenzee is dat ook echt niet leuk, maar er waren ook vakantiegangers die niets merkten en helemaal niet weg wilden!
Gratis terug naar Rhodos
Omdat het natuurlijk niet leuk is als je er al was en je vakantie moest onderbreken kondigde de Griekse premier Mitsotakis iets opvallends aan. Op de Britse tv verklaarde hij enkele weken geleden dat hij gedupeerde toeristen terug wil laten komen naar Rhodos.
Wie moest vluchten voor de bosbranden of zijn of haar vakantie als gevolg van de branden moest inkorten wil de Griekse regering, in samenwerking met de lokale autoriteiten, een week gratis vakantie op Rhodos aanbieden, in de herfst of lente, om alsnog van het eiland te kunnen genieten.
Toeristen terug laten komen
Een mooi gebaar, maar de vraag is hoe ze dat willen gaan realiseren. Het is niet duidelijk of het om vluchten of verblijf gaat en hoe dat dan geregeld wordt. Reisorganisaties kunnen in elk geval niet zomaar een gratis vakantie aanbieden, dus hoe Mitsotakis dit allemaal dacht uit te voeren? Het lijkt mij lastig, maar goed, de intentie geeft al aan dat hij de toeristen graag weer terug ziet.
Kom alsjeblieft terug naar Rhodos!
Ook veel Griekse ondernemers en mensen die van het toerisme op Rhodos leven vonden de maatregelen, zoals geannuleerde vluchten en gesloten hotels, dan ook te ingrijpend en vroegen al snel of de toeristen alsjeblieft terug konden komen en niet zouden omboeken als ze al geboekt hadden. Zeker nu –begin september- kun je echt gewoon gaan!
Hotels gesloten of open in Rhodos?
Slechts drie hotels op Rhodos zijn gesloten, omdat ze eerst opgeknapt moeten worden, de rest is sinds 1 augustus weer open en niet getroffen. Alweer ruim 5 weken dus! Van alle accommodaties op Rhodos is 99% is weer volledig operationeel.
In Rhodos Stad en in heel veel andere gebieden was helemaal niets aan de hand. Het leven ging en gaat er gewoon door, en op de rest van het eiland inmiddels ook al lang weer.
Reisadvies Rhodos
Het reisadvies voor Rhodos is maar tijdelijk geel geweest, maar is alweer weken groen en het dagelijks leven op Rhodos verloopt weer volledig normaal. De branden zelf waren grotendeels niet in de toeristengebieden, op een klein stukje kust na. Vakantie vieren kon en kan er gewoon als tevoren.
Rhodes is back!
Toen het Grieks Verkeersbureau me na de bosbranden benaderde voor een individuele persreis om op korte termijn te laten zien dat Rhodos weer veilig is, twijfelde ik geen moment. Ook al was ik 2 jaar geleden al op Rhodos geweest (ik verbleef toen met de kinderen in Rhodos Stad), ik wilde graag laten zien hoe de situatie op Rhodos nu was.
Griekenland en Turkije
Aangezien het nog zomervakantie was en ik eerst nog met de kinderen naar Turkije zou gaan (waarvan je al het een en ander op Facebook en Instagram kon zien), zou het eind augustus worden.
Op zich zijn Griekenland en Turkije natuurlijk prima te combineren, en om niet onnodig heen en weer te hoeven vliegen had ik zelfs al een mogelijke route uitgestippeld voor het geval ik het aan elkaar kon plakken, maar de reis was voor mij alleen en de kinderen moesten sowieso direct na Turkije weer naar school, dus dat werd een beetje ingewikkeld en wel heel snel.
In augustus naar Rhodos
Het werd het laatste weekend van augustus, als school net weer een week begonnen was. M’n zoon ging volgens de gewone regeling naar zijn vader, terwijl m’n 16-jarige dochter, die dat niet meer doet, had aangegeven wel een paar dagen en nachten alleen te durven blijven. Dat maakte het wel extra spannend, maar het moest er maar eens van komen. Ik ben reisblogger en wil niet langer alles af moeten zeggen.
Midden in de nacht weg
Tegen 2 uur ’s nachts –na nog geen 2 uurtjes slaap- trok ik stilletjes de deur achter me dicht en ging naar Schiphol. Ik was nog maar krap 4 dagen ervoor geland uit Turkije, dus de prijs voor duurzaam reizen gaat dit jaar niet naar mij, maar goed, dit was voor werk.
De vlucht was al om 5:00u. Ik sloeg dus bijna een nacht over, maar ik deed het! Dan had ik mooi meteen een lekker lange dag op Rhodos. Perfect.
Visit Greece
Op uitnodiging van Visit Greece reisde ik terug naar Rhodos om te laten zien dat je nog steeds heerlijk vakantie kunt vieren op Rhodos en dat je op het grootste deel van het eiland helemaal NIETS van de recente bosbranden merkt. En inderdaad, dat bleek zo te zijn.
De eerste stories van mijn recente bezoek aan Rhodos kun je al op Instagram zien. Je vindt ze onder de highlight RHODES. Zet je geluid aan en je komt direct in de sfeer met een Grieks muziekje en de eerste beelden van stranden en bezienswaardigheden.
Ook op Facebook en Twitter deel ik elke dag weer een paar foto’s van de plekken die we bezochten. Maar goed, voor het verhaal hier op m’n blog begin ik nu even bij het begin. De vlucht met Transavia en de aankomst op Rhodos!
Na een fijne vlucht met met prachtig uitzicht over verschillende Griekse eilanden, waaronder Kos en Symi, kwam het zonovergoten Rhodos in zicht. Ter hoogte van Ialyssos viel de fel turkooizen reep water langs de stranden van noordwest-Rhodos direct op en vlogen we Rhodos ‘binnen’.
Hotels vlakbij de luchthaven van Rhodos
We vlogen inmiddels zo laag dat ik duidelijk enkele resorts met zwembad onder me zag, zoals het Sunshine Rhodes hotel (rechtsonder) en daarna het Blue Horizon hotel, het Sun Beach Resort en het gerenoveerde Electra Palace hotel (met nieuw zwembad, wat je via de satellietfunctie in Google Maps nog niet ziet, maar vanuit de lucht wel).
Zoek je dus een hotel vlakbij de luchthaven (bijvoorbeeld als je niet zo’n lange transfer wil) dan moet je in Ialyssos (Trianda) of Ixia zijn, maar iets kleinschaligs in het mooie middeleeuwse centrum van Rhodos Stad is natuurlijk ook leuk!
Rhodos bezoeken na de branden
Nadat ik door Konstantinos, de Head of Information & Promotion van de afdeling Tourism van de Municipality of Rhodes van de airport gehaald werd en hij me wat papieren overhandigde, bleek al snel dat ik niet de enige blogger was.
Persreis Rhodos
Er was de dag ervoor meer pers op Rhodos aangekomen: Bianca, die voor het magazine TRAVELBOOK mee was, en Lotte van Reisgoesting, een Belgisch reisblog. Je ziet ze op de foto hieronder, samen met mij, later op de dag, in Lindos, waar ik al eerder over schreef.
Rodos Palace hotel in Ixia
In het 5-sterren Rodos Palace hotel in Ixia (dat met vlucht erbij te boeken is via Sunweb, Prijsvrij en de Vakantiediscounter) stonden ze al te trappelen om op pad te gaan. M’n kamer was zo vroeg nog niet klaar, dus hup, omkleden in de wc’s.
Snel viste ik wat zomerse kleding uit m’n bagage. Het was al warm en dus flink zweten. Deo op, knot in, niks vergeten? Powerbanks, check. Dopper, check. O, en toch nog een supersnel ontbijt -met zicht op de gasten die al lekker een duik namen of loom in de schaduw lagen- en… gáán!
Geen strand of zwembad voor ons, nee, een persreis is geen vakantie, dus… aan het werk! De thermometer tikte zo’n 35 graden aan, maar ik had er zin in!
Samen met de andere Nederlandse en de Belgische blogger werd ik door Konstantinos naar Rhodos Stad gebracht voor een meeting met de Deputy Mayor of Tourism. Hier, op het kantoor bij de Tourist info in Rhodos Stad, op steenworp afstand van het mooie middeleeuwse centrum (wat ook heel mooi is om te verblijven!), maakten we tevens kennis met de Director of the Department of Tourism in Rhodes.
Op pad met een kenner
Met traditioneel Rhodiaanse melekouni’s (zachte ‘koekjes’ van sesam en honing) in de hand stapten we even later in de auto. De allervriendelijkste Konstantinos leidde ons twee volle dagen rond over zijn eiland. Niet in het tempo waarin toeristen dat doen, maar in sneltreinvaart.
Wat de meeste toeristen in 1 of 2 weken doen zagen wij in 2 dagen.
Roadtrip Rhodos
We maakten een roadtrip langs verschillende bekende bezienswaardigheden op Rhodos, maar ontdekten ook leuke geheimtips. De eerste stop was het dorp Koskinou waar we al snel merkten dat we alle drie uit hetzelfde hout gesneden waren. Ondanks de hitte huppelden we blij door de leuke straatjes en klikten er naar hartenlust op los.
Vol programma
Het indicatieve programma werd al snel uitgebreid met nog veel meer interessante plekken. Dat is het leuke als je met een local op pad bent. Je ziet en hoort dan net wat meer.
Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat zijn we op pad geweest. Pittig met deze temperaturen en na zo’n ultrakorte nacht, maar tegelijkertijd genieten. Hier doe ik het voor!
Wil je zelf ook graag veel van Rhodos zien, zowel de oostkant als de westkant van Rhodos? Je kunt Rhodos gemakkelijk met een huurauto verkennen.
Rhodes
Op Instagram kun je in m’n stories zien waar we op Rhodos zoal naartoe gingen. Ik ben pas bij de eerste (na)middag met delen, dus er komen nog veel leuke tips aan. Niet alleen stranden, maar ook bezienswaardigheden en mooie plekken in het binnenland volgen nog. En heerlijke adresjes! Check de highlight RHODES als je het leuk vindt. En zet je geluid aan!
Tip: vergeet niet om je geluid aan te zetten als je m’n stories bekijkt, want ik zoek er elke keer een toepasselijk muziekje bij.
Vakantiesfeer
Al direct ontdekten we dat de sfeer op Rhodos gewoon als op ieder ander vakantie-eiland was. Mensen genieten van het zonnetje, nemen een duik in zee of zwembad, doen leuke excursies, gaan lekker eten. Alles normaal. Niets verried dat er onlangs bosbranden waren. En dat is ook niet zo gek.
15% van het eiland getroffen
De branden die in juli op Rhodos gewoed hebben hebben zo’n 15% van het eiland getroffen, een relatief ‘klein’ deel dus. Desondanks is er ongeveer 18.000 hectare bos en vegetatie in vlammen opgegaan, zijn duizenden olijfbomen verbrand, zaten dieren gevangen tussen vuren en zijn er huizen verwoest. Dat is natuurlijk verschrikkelijk, want elke hectare, huis of dier is er een teveel, maar 85% van Rhodos is nog gewoon zoals het was!
Groot eiland
Er is weliswaar veel hectare bos verwoest, wat doodzonde is, en zwartgeblakerde landschappen zien er natuurlijk naargeestig uit, maar Rhodos is best een groot eiland. Het is niet zo groot als Kreta (waar ik in juni en juli vorig jaar was, zoals je in m’n jaaroverzicht kon zien), maar wel 3x zo groot als Samos of Zakynthos en zelfs bijna 5x zo groot als Kos, dus dan kun je je er misschien beter een voorstelling van maken.
Hierboven kijk ik uit over het noordwesten, de branden waren in het zuidoosten.
Je ziet er niks van
Op het overgrote deel van Rhodos was helemaal niets aan de hand, toen niet en nu niet. Er zijn nog steeds veel bosrijke en groene plekken in het binnenland van Rhodos en op de meeste plekken waar toeristen komen zie je helemaal niets van de recente bosbranden.
Is Lindos verbrand? Nee!
Ook het dorp Lindos dat veel in het nieuws was is compleet onaangetast door de branden! De bosbranden hebben er weliswaar in de omgeving gewoed, maar van het dorp zelf is 0% getroffen.
Denk dus niet dat Lindos platgebrand is, want dat is niet zo. Het was vooral de rook die maakte dat mensen uit Lindos geëvacueerd moesten worden, maar daar merk en ruik je nu helemaal niets meer van. Lindos ligt er nog net zo prachtig bij als 2 jaar geleden. En zoek je een mooi plekje om te overnachten, dan kan dat hier.
Waar waren de bosbranden op Rhodos?
De bosbranden op Rhodos troffen vooral het binnenland en een stukje kust bij Kiotari en Lardos. Iets ten zuiden van Lindos zijn dus wel getroffen gebieden, maar ook daar gaat het toeristenleven inmiddels gewoon weer door.
In de omgeving kun je daar nog wel verbrande stukken zien, maar echt niet overal! In het plaatsje Pefkos (Pefki), onder Lindos, waar we de eerste avond doorbrachten, zagen we er ook helemaal niets van. Je moet er echt naar op zoek gaan wil je het kunnen zien.
Het gros van de toeristen komt helemaal niet bij de getroffen gebieden in de buurt.
Verbrande gebieden
Ook al waren wij de eerste dag vlakbij het ‘rampgebied’, we hebben niet de ramptoerist uitgehangen en er verder niets van gezien. Uit journalistiek en menselijk oogpunt had ik natuurlijk wel met dorpsbewoners in de getroffen gebieden willen spreken en ook wat fotografie betreft had ik het best interessant gevonden om wat dramatiek in beeld te brengen als verbrande auto’s of platgebrande huizen, maar hielp ik daar de mensen op Rhodos mee?
Toerisme Rhodos
Nee, ik kon beter laten zien hoe het overgrote deel van het eiland er gewoon nog uit ziet. De mensen op Rhodos hebben er immers ook belang bij dat het toerisme zo snel mogelijk weer terug bij normaal is, aangezien velen van het toerisme leven. En ja, dat was ook de reden dat ik was uitgenodigd: laten zien dat je gewoon weer naar Rhodos kunt!
Niets te merken
Tijdens mijn persreis Rhodos eind augustus ontdekte ik dat je echt helemaal niets van de recente bosbranden hoeft te merken. Heb je een hotel aan zee, in een badplaats als Kolymbia, Faliraki, Trianda, Ixia of Rhodos Stad, en bezoek je de bekende highlights dan kom je de verbrande bossen niet eens tegen.
De meeste mensen bezoeken tijdens een vakantie op Rhodos sowieso Rhodos Stad en Lindos, geliefd is ook het kleurrijke eilandje Symi en daarnaast zijn er nog vele andere bezienswaardige plekken en mooie baaitjes, zoals Anthony Quinn Bay en Kallithea Springs, en nee, dan zie je helemaal niets van de recente branden. Ook ietsje landinwaarts bij Seven Springs in de groene natuur niet. En ook bij Tsambika zie je goed hoe groen Rhodos nog gewoon is.
Kiotari en Lardos
Kun je dan helemaal geen platgebrande bossen of zwartgeblakerde stukken tegenkomen? Jawel. Reis je Lindos voorbij en verblijf je in Kiotari (ten zuiden van Lindos en Lardos) dan kun je het nog wel zien. Van alle vakantiebestemmingen op Rhodos is de badplaats Kiotari immers het zwaarst getroffen en ja, dat zie je hier en daar nog in de omgeving. Gelukkig zijn de wegen weer toegankelijk, zijn de winkels en restaurants in Kiotari al lang weer open en kun je er gewoon vakantie vieren.
Prachtige resorts
Er liggen in deze omgeving prachtige luxe resorts, voor wie daarvan houdt, en chillend op je bedje ben je de branden van juli al lang weer vergeten. Zuidelijker gaan kan ook weer. Wat dacht je van het luxueuze Gennadi Grand Resort? Zelf ga ik altijd het liefst de hele dag op pad, maar hier kun je ultiem relaxen…
Verbrande plekken op Rhodos
Als je naar het iets zuidelijker gelegen Gennadi reist of vanaf Kiotari richting binnenland kun je verbrande stukken landschap zien. Maar los van deze plekken is het overgrote deel van het landschap op Rhodos nog helemaal in tact. Het is niet zo dat hele dorpen verwoest zijn en dat je overal op het eiland zwartgeblakerde huizen of uitgebrande auto’s ziet. Nee, totaal niet.
Bosbranden bij Vlindervallei
De enige plek waar wij zelf de gevolgen van de bosbranden hebben gezien was in de omgeving van de Vlindervallei. Dat had niets met de bosbranden van dit jaar te maken, maar met die van twee jaar geleden. In augustus 2021 waren er namelijk ook bosbranden op Rhodos, net voordat ik met mijn kinderen op vakantie ging naar Rhodos. Om die reden konden wij toen niet naar de Vlindervallei.
Naar de Vlindervallei konden we nu wel weer, het is er prachtig, maar er naartoe rijdend zie je inderdaad verbrande bossen. Dat is natuurlijk een triest gezicht, maar je ziet ook dat de natuur toch zijn gang weer gaat.
Eenmaal ín de Vlindervallei zie je helemaal niets van de bosbranden! Bekijk m’n blog over de Vlindervallei maar!
Waar naartoe op Rhodos na de bosbranden?
Los van het relatief kleine gedeelte op Rhodos waar je de gevolgen van de bosbranden nog kunt zien hebben wij vooral ándere plekken op Rhodos bezocht, juist om te laten zien dat je echt prima op vakantie naar Rhodos kunt, precies zoals voorheen, zowel aan de oost- als aan de westkust.
Kun je naar Lindos?
Wellicht heb je het beeld dat er tientallen hotels op Rhodos zijn verbrand of verwoest of dat Lindos getroffen is. Dat is absoluut niet waar. Dat het vuur vlakbij de bekende plaats Lindos woedde heeft mensen angstig gemaakt, maar met Lindos zelf was uiteindelijk niets aan de hand.
De meeste hotels werden puur vanwege de rook gesloten en als voorzorgsmaatregel, maar hebben geen vlam gevat. Je kunt gewoon naar Lindos en ziet daar helemaal niets van de branden. Wat dacht je van dit mooie adresje in Lindos?
Welke hotels zijn verbrand?
Slechts drie hotels zijn dusdanig getroffen dat ze gerenoveerd moesten worden hoorde ik tijdens de persreis. Deze hotels gaan zeer waarschijnlijk begin volgend jaar weer open of wellicht in het najaar nog. Het betreft o.a. het prachtige 5-sterren Lindian Village hotel van de Curio Collection van het Hilton. Hotels van de Curio Collection zijn overal ter wereld te boeken, van Kreta (tip!) tot Dubai, en dit hotel lag helaas direct naast een stuk bos dat vlam vatte. Je vindt het platgebrande stuk bos tussen Lardos en Kiotari.
Het 5-sterren Lindian Village hotel in Lardos (Kiotari) is vanaf 1 oktober weer te boeken via Booking.com (lijkt het, kijk maar), maar via de reisorganisaties nog niet.
Wel naar Kiotari?
Wil je de Griekse ondernemers steunen boek dan juist wél je accommodatie in de getroffen gebieden, zoals Kiotari en Lardos. Ze zullen alleen maar extra blij zijn met je komst en ook hier merk je er in je accommodatie verder niets van en kun je van hieruit het prachtige eiland ontdekken.
Hotels Rhodos weer open
Onderstaande (grote) hotels in Kiotari en Lardos (ten zuiden van Lindos) zijn enkele voorbeelden van hotels die tijdelijk gesloten waren. Niet omdat ze verbrand of aangetast waren, maar voornamelijk vanwege de schadelijke rook door de branden verderop. Ze zijn inmiddels al lang weer open!
Deze hotels in Kiotari en Lardos zijn op 1 augustus 2023 weer open gegaan:
… en nog meer hotels en appartementen, ook kleinere accommodaties uiteraard, in Kiotari, Lardos en Pefki!
Lindos hotel
Verwarrend is dat veel hotels de naam Lindos in hun hotelnaam hebben staan, terwijl ze feitelijk een stuk buiten het dorpje Lindos liggen, zoals TUI Blue Lindos Bay (bij Vlycha Beach, waar je niets van de recente bosbranden in de omgeving ziet) en adult only hotelLindos BLU, wat volgens Konstantinos (waar we mee op pad waren) één van de beste hotels van Rhodos is. Wauw, het ziet er inderdaad erg mooi uit!
Mensen hebben Lindos misschien onthouden als plek waar de branden vlakbij waren en denken ‘O, daar moet ik nu dus niet naartoe’, maar dat is echt onzin!
Hotels gesloten of open?
Hotel Lindian Village is inderdaad tijdelijk gesloten, maar ligt feitelijk een stuk zuidwestelijker dan Lindos, maar zelfs daar is de rest van de hotels gewoon weer open! Hotel Lindos Village dat qua naam erg op Lindian Village lijkt, is ook gewoon open.
Het kindvriendelijke Lindos Imperialmet aquapark dat naast Lindian Village ligt is ook gewoon alweer weken open.
Omdat het hotel Lindian Village nog gesloten is wekt dit wellicht de indruk dat het dorp Lindos getroffen is, maar dat is niet zo. Dit hotel ligt bovendien niet eens echt in Lindos! Mensen die op vakantie waren in Lindos moesten weliswaar evacueren, maar van brand in het beeldschone stadje was absoluut geen sprake. Lindos is nog steeds een prachtig dorp. Dat liet ik laatst al zien in een blog over Lindos, maar ook in dit blog zie je al een paar nieuwe foto’s en binnenkort laat ik er meer van zien. Houd Facebook maar in de gaten!
Lindos Princess, Princess Adriana en Rodos Princess hotel
Wat opvalt is dat ook veel hotels het woord ‘Princess’ in hun naam hebben staan, dus dat schept ook verwarring. Lindos Princess Beach Resort & Spa is 1 augustus weer open gegaan, net als The Princess Andriana, beide van de H Hotels Collection, maar Rodos Princess in Kiotari nog niet. Op de Instagrampagina’s van hotels kun je hier en daar een update na de bosbranden lezen, zoals het Princess Andriana resort hier deed.
Hotels in Kiotari, Pefki, Lardos en omgeving Lindos
Bovengenoemde hotels zijn zomaar een paar hotels in Kiotari en Lardos. Je kunt zelf verder zoeken naar mooie hotels in Lindos en omgeving, in Kiotari, Lardos of Pefki (Pefkos). Of, als je dat liever wil, toch in een ander deel van Rhodos.
Waar verblijven op Rhodos?
Wil je niets van de recente bosbranden zien ga dan wat noordelijker zitten, bij het veelgeboekte Faliraki (een populaire en levendige badplaats), bij Kolymbia (er zijn erg mooie hotels in Kolymbia!), Trianda, Ixia of toch in Rhodos Stad, wat wat mij betreft de leukste plek is om te verblijven. Maar Lindos is natuurlijk ook leuk.
Wat dacht je van Melenos, het betoverend mooie adresje op m’n foto hieronder? Update: de review erover staat inmiddels online!
Wellicht ben je best benieuwd naar Rhodos, maar ben je bang voor nieuwe bosbranden op het eiland. Dat snap ik, maar het kan overal gebeuren! De situatie wordt goed in de gaten gehouden. Men is echt alert en later in het jaar neemt de kans op bosbranden sowieso af.
Zijn er nog plekken waar je niet mag komen?
Er zijn geen plekken meer waar je niet mag of kunt komen. Wellicht dat er in een dorpje in het binnenland van Rhodos een keer een stukje afgezet is waar iets verbrand is, opgeknapt moet worden of op instorten staat, maar in principe mag je overal komen en kun je dus ook gewoon weer naar het zuiden van Rhodos reizen als je dat graag wil.
Off road rijden op Rhodos
Alle activiteiten op Rhodos zijn ook gewoon weer hervat. Het enige wat ik van een Nederlands stel hoorde (een stel dat op de fiets de heuvels op Rhodos trotseerde) was dat ze van de verhuurmaatschappij van de mountainbikes het advies hadden gekregen nu niet off road te fietsen. Dat mocht eind augustus niet, maar wellicht dat dit later in het seizoen geen probleem is. Met de auto gingen we ook gewoon stukjes off road.
Sowieso is het een aanrader om ook de minder gebaande paden te betreden. De westkant van het eiland bijvoorbeeld. Dit kan met een huurauto, die je van te voren kunt boeken via Sunnycars of ANWB, maar beter nog met een jeep of buggy.
Nieuwe bomen planten
Ondertussen is men op een aantal plekken op Rhodos al met het planten van nieuwe bomen begonnen, dus dat is mooi. Maar, zelfs zonder dat te doen zal het ecosysteem zich op veel plekken vanzelf weer gaan herstellen, ook al kunnen daar soms enkele jaren overheen gaan.
In het najaar naar de zon?
Wil je in het najaar nog naar de zon? Denk dan eens aan Rhodos.Het is er in oktober vaak nog heerlijk warm en zelfs in november nog aangenaam, ook het zeewater!
Zoek je iets voor het najaar of wil je in de winter op zonvakantie? Tips vind je in de volgende blogs:
Ben je al over de zomervakantie van 2024 aan het nadenken (ja, die mensen zijn er!) dan vraag je je misschien af of we volgend jaar opnieuw bang moeten zijn voor bosbranden en of je eigenlijk nog wel in juli of augustus naar Rhodos kunt gaan? Natuurlijk! Zoals ik al zei kan het overal gebeuren, of je nou naar Zuid-Frankrijk rijdt of naar een mediterraan eiland vliegt, maar de kans dat jij het net meemaakt is klein.
Ik kan niet zeggen dat er nooit meer bosbranden op Rhodos zullen zijn, maar dat kan ik voor bijna geen enkele Zuid-Europese bestemming garanderen.
Bosbranden Griekenland
Ook op Corfu en Evia waren bosbranden, alsmede een stuk ten oosten en westen van Athene. En Evros, in het noordoosten van Griekenland werd onlangs nog flink getroffen. Daarna leek het even niet op te houden met de ellende, want ineens waren er ook nog overstromingen in Noord-Griekenland! Gelukkig geldt dat niet voor het zuidelijk gelegen Rhodos. Het is nog steeds prachtig weer op Rhodos. Dertig graden in september!
Bosbranden Zuid-Europa
Wat bosbranden betreft is Griekenland niet uniek. Bosbranden komen al sinds jaar en dag op heel veel zuidelijke bestemmingen voor. Van Zuid-Frankrijk tot Spanje en Portugal, van Sicilië tot Turkije, het kan overal gebeuren en gebeurt elk jaar. Vlak voordat ik deze zomer met mijn kinderen naar het Turkse Kemer vertrok waren daar ook net bosbranden. Toch was ik niet bang om te gaan.
Hittegolf, klimaatverandering, aangestoken?
Bosbranden zijn niet nieuw. Na een lange hittegolf waren de branden in Zuid-Europa (en niet te vergeten op Hawaï) dit jaar wel intenser. Klimaatverandering speelt een rol, maar ook nalatigheid van de mens. Door een achteloos weggooide sigaret of zelfs het bewust aansteken ontstaan ook branden. En dit kan dus ontzettend grote gevolgen hebben.
Drama voor lokale bevolking
Waar het ook gebeurt, bosbranden of natuurbranden zijn altijd verschrikkelijk, niet alleen voor een toevallige toerist, maar vooral voor de mensen die er wonen. De lokale bevolking in een getroffen gebied is pas echt de dupe, door het verlies van huis en haard, of zelfs geliefden, ook al was dat nu op Rhodos gelukkig niet het geval.
Dieren tijdens bosbranden
Ook al zijn er op Rhodos dit jaar geen menselijke slachtoffers gevallen door de bosbranden, duizenden dieren hebben het helaas niet gered. Gevangen tussen vuren konden ze soms letterlijk geen kant uit, waardoor dramatische taferelen en trieste situaties ontstonden. Daar lees je weinig over, maar dat leed is er natuurlijk ook.
Mijn blog is echter een reisblog en dus ligt ook bij mij de focus op de reiziger, maar uiteraard laten dit soort dingen mij niet koud.
Tips Rhodos bosbranden
Als vakantieganger kun je echt prima weer naar Rhodos, gewoon in de zomer en waar je maar wil, maar ben je toch een beetje angstig dan lees je hieronder wat je kunt doen als je echt graag naar Rhodos wil maar het risico op bosbranden wil beperken.
1. Ga in het voorjaar of najaar naar Rhodos. Met name in het najaar is het vaak nog heerlijk weer op Rhodos. In de lente kan het qua weer nog wel wat onstabiel zijn en kan er af en toe een bui vallen, maar wil je lekker veel ondernemen dan is het voorjaar zo gek nog niet. Vakanties naar Rhodos zijn in het laagseizoen goedkoper (de meeste zwembaden bij hotels gaan doorgaans 1 mei weer open) en ook ter plekke betaal je voor sommige bezienswaardigheden of ligbedjes de helft van het hoogseizoen. Met iets lagere temperaturen doe je meer en is de kans op bosbranden kleiner.
2. Kies voor een strategisch slimme plek. Aan de rand van een bos of in het binnenland loop je natuurlijk meer risico dan in de stad. Rhodos Stad heeft een prachtig oud centrum, veel gezelligheid én hotels aan zee, dus daar zit je zeker niet verkeerd.
Hoewel je ook prima naar Faliraki, Kallithea of één van de mooie hotels in Kolymbia kon en kan gaan, kun je -zeker in de zomer- ook voor Ixia/Ialyssos/Trianda kiezen. Je zit dan aan de windkant (noordwest, wind van zee) en vlakbij de luchthaven van Rhodos (die bij Ialyssos ligt). Met jonge kindjes zijn de stranden aan de oostkant echter wel iets fijner en is de zee veiliger.
3. Wil je toch graag in het binnenland van Rhodos verblijven, meer in de natuur, maar ben je een beetje bang voor nieuwe bosbranden? Boek dan van tevoren een huurauto op Rhodos, zodat je in geval van nood altijd zelf weg kunt rijden en niet afhankelijk bent van een transferbus van een reisorganisatie, een lokale bus of taxi.
Een auto huren op Rhodos kan via Sunnycars of ANWB, of vergelijk prijzen via Easyterra. Ook kun je een vakantie boeken waarbij je huurauto er al bij in zit. Kijk maar eens wat een mooie plekjes Eliza was here op Rhodos heeft. Of boek een flydrive Rhodos.
4. Ben je bang dat je in nood weg moet maar heb je geen rijbewijs en heb je de beelden van de evacuaties te voet nog op je netvlies? Een rugzak is natuurlijk altijd handiger dan een trolley of rolkoffer, net als een draagzak voor je kind in plaats van een buggy, als je over onverharde paden moeten wandelen. Maar goed, veel mensen moesten onvoorbereid weg en laten we eerlijk zijn: wat we in juli zagen was wel echt een grote uitzondering, dus laat je daar niet door leiden. Neem gewoon je koffer mee als je dat wil en vrees niet zoveel.
5. Uiteraard is het altijd verstandig het reisadvies te checken, naar welk land je ook gaat. Het reisadvies voor Rhodos is gewoon weer groen. Bosbranden, aardbevingen, overstromingen, politieke onrust, het zijn allemaal zaken die waar dan ook voor kunnen komen.
Wat de bosbranden in Griekenland betreft geldt wel het algemene advies: ‘Door droogte en hoge temperaturen is er in Griekenland in de zomerperiode een hoog risico op natuurbranden. Informeer u ter plaatse over de lokale situatie. Volg altijd de aanwijzingen van de lokale autoriteiten op. Houd u zich aan de veiligheidsinstructies. Houd de berichten in de media goed in de gaten.’
6. Boek je reis bij een reisorganisatie die is aangesloten bij de ANVR en het Calamiteitenfonds. De bekende reisorganisaties zijn daar sowieso bij aangesloten. Als de situatie in een bepaald gebied dan officieel als calamiteit erkend wordt, zoals voor zuidoost-Rhodos in juli tijdelijk het geval was, dan heb je meer rechten dan als je alles zelf hebt geregeld.
7. Sluit een reis- en annuleringsverzekering af. Op zich is –zoals in het geval van het uitbreken van bosbranden- het ‘niet meer op vakantie durven of willen gaan’ geen geldende reden voor de annuleringsverzekering, maar staat het hotel waar je naartoe zou gaan in brand of kun je wegens verplichte evacuaties niet naar je plaats van bestemming dan wel.
8. Wees voorzichtig als je rookt, gooi geen sigaretten achteloos weg, ga niet barbecueën in het bos en ga niet gezellig ergens een fikkie stoken. Door onoplettendheid met vuur kan gemakkelijk een bosbrand ontstaan.
9. Vrees niet zoveel. Noodweer, bosbranden, overstromingen, auto-ongelukken, maagklachten. Er kan altijd iets gebeuren op reis, overal, maar je kunt niet alles voorzien. Maak je zelf niet gek met wat er allemaal kan gebeuren, maar vaak vrees je van te voren vooral en als je er eenmaal bent valt het 100% mee! Ik snap dat de beelden die in de media verschenen niet fijn waren, maar echt, zo is het al lang niet meer!
Geen bosbranden
Wil je 100% zeker geen bosbranden in het buitenland meemaken? Boek dan een hotel in Scheveningen. Blogs over beach clubs en andere leuke blogs met tips in Scheveningen schreef ik genoeg. Ook altijd leuk, maar… liever wil je naar Griekenland toch?!
Kun je weer gewoon op vakantie naar Rhodos?
Tot slot het antwoord op de vraag ‘Is Rhodos weer veilig te bezoeken na de bosbranden?’ Ja, dat lijkt me duidelijk. Of, om in de termen van mijn puberdochter te spreken, die mijn stories teveel vindt: ‘Ja, nu weet ik wel dat je weer naar Rhodos kunt!’
De bosbranden zijn voorbij en vakantiegangers genieten weer gewoon als voorheen, ook straks in 2024 weer.
Lekker genieten, lekker eten…
Als je er bent denk je helemaal niet aan de recente bosbranden en kun je gewoon net zo goed vakantie vieren als op elke andere plek. Dus… boek gewoon die vakantie naar Rhodos en laat je verrassen door de mooie natuur, de heerlijke stranden en baaien, de eeuwenoude cultuur en… het eten!
Restaurant Hellas in Pefkos -op de middelste foto hieronder- is misschien wel de beste culinaire ervaring die je op Rhodos kunt hebben… De ultieme restauranttip voor fijnproevers! Eten was hier een belevenis!
Vakantie boeken
Tot slot zie je hier nog mijn kamer in het Rodos Palace hotel in Ixia waar ik op uitnodiging verbleef. Veel tijd hebben we niet in het hotel doorgebracht aangezien we steeds op pad waren, maar zoek je iets in Ixia en hou je van een groot of luxe all inclusive hotel dan is dit zeker een aanrader.
Wil je naar het Rodos Palace Hotel dan kun je dit het beste als pakketreis inclusief vlucht boeken. Dit kan via Sunweb, Prijsvrij en de Vakantiediscounter. De foto maakte ik de laatste avond.
Foto’s en blogs Rhodos
Alle foto’s in dit blog heb ik zelf gemaakt. Ik maakte de foto’s in augustus 2023. De foto’s waar ik zelf op sta zijn grotendeels gemaakt door Konstantinos, het hoofd van de afdeling Informatie en Promotie van Rhodos.
Wil je meer foto’s van mijn recente bezoek aan Rhodos zien? Bekijk m’n Rhodos-stories (er komen er nog veel meer aan!) of bekijk de foto’s die ik tot nu toe op Facebook en Twitter heb geplaatst.
Blogs met concrete tips wil ik uiteraard ook nog schrijven. Wel kun je alvast lezen over Rhodos Stad, Lindos, Symi en mooie beach clubs n.a.v. een eerder bezoek aan Rhodos.
Ik bezocht Rhodos op uitnodiging van de Greek Tourism Board (GNTO) en de Municipality of Rhodes.
Noord-Italië is een fijne vakantiebestemming, omdat het eigenlijk alles heeft: prachtige berggebieden, mooie meren, de heerlijke mediterrane kust, kleurrijke dorpen en natuurlijk schitterende steden. Je kunt er naar hartenlust rondreizen, wandelen, wintersporten, wijn proeven, zonnen, zwemmen, bezienswaardigheden bezoeken en niet te vergeten eten.
Noord-Italië
Terwijl ik met mijn hoofd nog in Napels en omgeving zit waar ik begin maart was en ik vooral van het heerlijke Zuid-Italië (en de eilanden Sardinië en Sicilië) hou, had ik dit uitgebreide blog over Noord-Italië al tijden op de planning staan, want in het noorden van Italië heb ik ook mooie plekken bezocht.
Een groot pluspunt van Noord-Italië is dat het niet zo ver rijden is en je er dus ook goed met de auto, bus of trein naartoe kunt, als je niet wil vliegen of minder wil vliegen. In de zomer of in de winter, in de lente of de herfst, het noorden van Italië heeft ontzettend veel te bieden!
Mooiste plekken in Noord-Italië
In dit blog neem ik je mee naar alle uithoeken en mooiste plekken van Noord-Italië. Naar betoverende bergen, wondermooie meren, sfeervolle steden, dromerige dorpen en pittoreske kustplaatsen.
Maak een roadtrip door Noord-Italië of kies jouw droomplek uit voor je volgende vakantie!
Of je nou zoekt naar grandioze uitzichten en wandelingen in demooie natuur of juist van die knussefotogenieke stadjes en onbekende dorpjes, hier ontdek je waar het mooi is! Onderaan het blog vind je informatie over praktische zaken en boekingstips voor een vakantie in of naar Noord-Italië.
‘Mooiste’ is natuurlijk persoonlijk, maar plekken als de Dolomieten, Cinque Terre en Venetië kun je bijna onmogelijk níet mooi vinden. Deze bestemmingen horen dan ook absoluut tot de hoogtepunten van Noord-Italië en zijn super om te bezoeken, juist ook buiten het hoogseizoen. In dit blog komen die bestemmingen dan ook zeker aan bod, maar… er is nog veel meer moois te zien in Noord-Italië. Laat je verrassen!
Soms wil ik plekjes waar ik geweest ben (óf juist waar ik graag nog naartoe wil!) liever geheim houden, maar ik kan toch niet alles tegelijk doen, dus deel ik hier veel tips. Genoeg inspiratie voor nog vele vakanties in Italië!
Lago Maggiore vanuit de luchtZonsondergang aan de kust van Noord-Italië
Rondreis of roadtrip Noord-Italië
Maak eenroadtrip door het noorden van Italië, een mooie rondreis met eigen auto of huurauto, en ontdek zo de mooiste plekken van Noord-Italië. Wil je niet alles zelf uitzoeken, dan kun je een reeds uitgestippelde reis met eigen auto boeken via een bekende touroperator als TUI, maar je kunt ook met SNP naar Italië en kijk ook zeker eens naar een individuele rondreis Noord-Italië van bijvoorbeeld Riksja Travel of & Olives.
Ook als je niet wil rondreizen, maar je vakantie liever op één plek doorbrengt waar vandaan je uitstapjes of wandelingen maakt, zul je mooie tips tegenkomen. Kies hieronder jouw ideale vakantiestekje uit of doe ideeën op voor dagtrips ter plaatse.
Maar… nu eerst even voor de oriëntatie: welke regio’s vallen onder Noord-Italië en aan welke landen grenst Italië allemaal?
Regio’s Noord-Italië
Noord-Italië grenst aan Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk en Slovenië en bestaat uit 8 regio’s. Grofweg van noordwest naar noordoost zijn dat Valle d’Aosta, Piemonte, Ligurië, Lombardije, Emilia Romagna, Trentino-Alto Adige (Zuid-Tirol), Veneto en Friuli-Venezia Guilia (Friuli-Julisch Venetië).
Een klein gedeelte van Toscane ligt noordelijker dan het zuiden van Ligurië en noordelijker dan een stukje van Emilia Romagna, en zelfs Florence ligt nog best noordelijk, maar de grens tussen Noord-Italië en Midden-Italië kun je grofweg trekken van La Spezia aan de westkant tot de badplaats Rimini aan de oostkant van Italië.
In dit blog gaat het echt om de regio’s die officieel bij het noorden van Italië horen, bij Nord Italia, kortweg Nord.
De meeste foto’sin dit blog heb ik zelf gemaakt, ook de luchtfoto’s. Daarnaast maakte ik twee collages in Canva. De kopfoto, de foto van Lago di Braies, de foto’s van de Dolomieten en het filmpje onderaan zijn door Tom van Galekkeropvakantie.nl gemaakt en de foto van de gave Cima Cadin (zie verder) is gemaakt door Martin Vrbicky en met toestemming gebruikt.
Tips Noord-Italië
Het blog is geheel door mij zelf geschreven. De tips zijn uit eigen ervaring, maar naast mijn tips en niet te missen bucketlist bestemmingen in Noord-Italië, lees je ook leuke geheimtips die ik tijdens jarenlange online zoektochten ontdekte en noteerde, maar waar haast niemand van weet. Van onbekende dorpjes tot verrassende natuur in Noord-Italië. Pak er lekker een kop koffie of Italiaanse wijn bij en begin met lezen!
roadtrip, rondreis, vakantie, hotel en andere overnachtingen in Noord-Italië
video Noord-Italië
1. MOOIE BERGGEBIEDEN NOORD-ITALIE
Het eerste wat je tegenkomt als je Noord-Italië binnenkomt –zowel vliegend als over land- zijn de bergen. De Italiaanse Alpen. Ook al zijn de Franse, Oostenrijkse en Zwitserse Alpen onder Nederlanders bekender, de Italiaanse Alpen zijn ook prachtig en echt een aanrader!
De Dolomieten zijn natuurlijk machtig mooi, en mag je niet missen tijdens eenroadtrip Noord-Italië, maar er zijn nog meer mooie bergregio’s. Hieronder lees je tips in de Dolomieten èn tip ik andere mooie berggebieden in Noord-Italië.
Dolomieten (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)
Tre Cime (Dolomieten)
Het bekende plaatje van de Drei Zinnen (Tre Cime op z’n Italiaans!), die drie opvallende toppen, heb je vast wel eens gezien. De Tre Cime liggen in de Dolomieten en hier hiken is natuurlijk een absoluut hoogtepunt! Kalksteenplateau’s, ruige toppen, knalblauwe luchten en sneeuw. Hier wil elke fanatieke wandelaar een keer gewandeld hebben.
Cadini di Misurina (Dolomieten)
Een gaaf punt wat niet ver van de Tre Cime vandaan ligt is Cima Cadin in de Cadini di Misurina. Een pad naar een groene top met daar achter die superpuntige grijze pieken. Kijk nou toch wat een gaaf uitzichtpunt! Onderstaande foto is van Martin Vrbicky en heb ik met toestemming gebruikt.
Cadini di Misura (foto: Martin Vrbicky)
Ook cool lijken me trouwens de (in de winter) bevroren watervallen van Serrai di Sottoguda, bij de Marmolada, de hoogste top van de Dolomieten. En niet te vergeten de vele coole uitkijkplatforms in de Dolomieten.
Bergen boven de wolken uit in Noord-Italië
Valle d’Aosta
Zuid-Tirol (Alto Adige) en Trentino zijn redelijk bekend, maar toch zijn er ook minder bekende berggebieden in Noord-Italië die zeer de moeite waard zijn. Denk maar eens aan Valle d’Aosta, een kleine maar uiterst fijne Noord-Italiaanse regio tussen de toppers van de Alpen!
Valle d’Aosta ligt in het meest noordwestelijke hoekje van Italië. Het grenst aan Frankrijk en Zwitserland en ligt precies tussen de Mont Blanc en de Matterhorn. Hier vind je hooggelegen skigebieden waar je tot in mei kunt skiën! Ik deed het ook. Je leest erover in dit blog. Hier zie je mij op de lange latten. Maar in de zomer rustig vakantie vieren in een huisje in de Aosta Vallei is ook heerlijk!
Niet alleen in de winter, maar ook in de zomer kun je een heerlijke vakantie in de bergen, het dal of tussen de heuvels vol wijngaarden van Valle d’Aosta hebben, waar je kunt wandelen (zie verderop in dit blog) of fanatiek kunt fietsen. Dat geldt natuurlijk ook voor andere bergachtige regio’s in Noord-Italië, maar wat het Aostadal extra aantrekkelijk maakt is dat het nog net wat minder bekend is bij Nederlanders. Hoewel, van het nabijgelegen Nationaal Park Gran Paradiso heb je vast wel eens gehoord! Het ligt op de grens met Piemonte.
Het heuvelachtige en groene Piemonte wordt omgeven door hoge bergen. Eind jaren 90 heb ik hier met een studiereis geskied, in Sestrière, in Olympisch skigebied Via Lattea, vlak nadat de Wereldkampioenschappen skiën er gehouden waren, maar ook in de zomer en wandelend kun je in Piemonte goed uit de voeten, zowel in het noorden en westen als in de wijngebieden. Volgens journalist en schrijver Rik Rensen is Piemonte het best bewaarde geheim van Italië. Bij de wijnregio’s in Noord-Itaië komt het zo nog terug.
Hieronder zie je de -in de Alpi Biellesi gelegen- Monte Bo (Cima di Bo) vanuit de lucht. Ik nam de foto vanuit het vliegtuig naar Milaan. En het leuk is: mijn dochter heet Bo.
Monte Bo (Alpi Biellesi) vanuit de lucht
2. MOOIE MEREN NOORD-ITALIE
Noord-Italië staat natuurlijk bekend om de vele mooie meren. Zowel op de grens met Zwitserland vind je mooie meren als net ten zuiden ervan. Je vindt de meren ten noorden van de stad Milaan en Como, ten oosten van Bérgamo en tussen Bréscia en Verona.
Gardameer (Lago di Garda)
Het grootse en populairste meer van Noord-Italië is het Gardameer, het Lago di Garda. Massa’s Nederlanders rijden jaarlijks richting Gardameer, naar één van de vele campings vooral, of een huisje in de buurt. Mede door het microklimaat gaan mensen hier graag naartoe op vakantie. Ondanks de nabijheid van de Alpen vind je hier namelijk weelderige begroeiing, zoals palmbomen, olijfbomen, citroenbomen, cipressen en oleanders in bloei. Wel verschilt zowel het landschap als de sfeer per kant van het meer.
Aan de oostoever vind je kindvriendelijke zandstranden, maar wil je een mooie route rijden met de auto, ga dan ook eens naar de westoever. Ook de noordoever en de zuidoever verschillen erg van elkaar.
Liever fietsen? In 2026 moet ook eindelijk het 140 kilometer tellende fietspad rond het Gardameer af zijn, een fietsroute deels over vlonderpaden, waarvan al enkele trajecten klaar zijn. Wel kun je nu al fietsen bij het Gardameer, ook georganiseerd: Fietstour bij het Gardameer.
Mooiste plaatsjes aan het Gardameer
Ook als je niet aan het Gardameer verblijft is het mooi om er een dagje naartoe te gaan. Aan het Gardameer vind je pittoreske plaatsjes zoals Sirmione, Salò, Riva del Garda, Peschiera del Garda, Malcesine, Limone sul Garda, Lazise,Tremosine sul Garda (wauw!), Desenzano del Garda, Torri del Benaco en Bardolino. Je kunt ze gemakkelijk zelf bezoeken, maar er zijn ook leuke tourtjes te boeken!
Bezoek zeker de eilandjes in het Lago Maggiore, zoals Isola Bella en Isola del Pescatori. Of neem de funivie, een wel heel aparte kabelbaan, die een beetje op de kabelbaan op Elba lijkt. De funivia gaat naar het Terrazza Panorámica, een mooi uitzichtpunt!
Onderstaande foto maakte ik vanuit het vliegtuig, vliegend naar Milaan. Je ziet het Lago Maggiore prachtig liggen, met links het Zwitsers deel (met Locarno) en rechts het Italiaanse deel. Vanuit Milaan een dagje naar het Lago Maggiore kan straks hopelijk ook weer, maar iets meer tijd hebben is wel zo leuk.
Lago Maggiore vanuit de lucht (Zwitserland links, Italië rechts in beeld)
Comomeer
Het Comomeer (Lago di Como, door de Italianen ook wel Lario genoemd) is ook erg mooi, met plaatsjes zoals Varenna, Tremezzoen Bellagio. Lago di Como ken je misschien wel van Lago di Beau, waar je wekelijks beelden van kon zien in het programma van Beau van Erven Dorens. Zo zag je Beau rondwandelen in het schilderachtige Bellagio, misschien wel het mooiste plaatsje aan het Comomeer. Fietsen kan er ook. Wat dacht je hiervan? Fietstour bij het Comomeer.
Net wat minder bekend is het meer van Iseo, het Lago d’Iseo. Zowel vanuit Bergamo als vanuit Brescia is het goed te bereiken. Je kunt er mooie boottochtjes maken of naar Monte Isola, een eilandje in het Iseo meer. De omgeving is mooi bergachtig.
Ortameer (Lago d’Orta)
Het kleine Lago d’Orta (Ortameer) is ook leuk om te ontdekken. Wat dacht je van het schilderachtige plaatsje Orta San Giulio? Dat is echt een must see! Leuk om er rond te wandelen met zicht op het eilandje Isola San Giulio.
Meer van Braies (Lago di Braies)
Een meer dat erg populair is onder Instagrammers is het Lago di Braies. Het meer van Braies (Lago di Braies) ligt in de Italiaanse regio Süd-Tirol en staat ook wel bekend onder de Duitse naam: Pragser Wildsee. In tegenstelling tot het Gardameer en het Comomeer wordt bij het Braiesmeer de Nederlandse naam amper gebruikt, maar misschien komt dat nog.
Lago di Braies wordt steeds vaker het mooiste meer van de Dolomieten of het mooiste meer van Noord-Italië genoemd. En inderdaad, kijk eens hoe beeldig en betoverend het is! Ja, het meer van Braies is absoluut een fotogenieke plek!
Het beeldige en betoverende Lago di Braies.
Lago di Braies (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)
Reschenmeer (Lago di Resia)
Wat me ook erg mooi lijkt om te fotograferen is het kerkje van een verzonken dorp in het Reschenmeer. De beroemde kerktoren in de Reschensee, of, op z’n Italiaans, het Lago di Resia. Je hebt er misschien wel eens foto’s van gezien.
Meer van Lugano
Het meer van Lugano, kortweg Lugano, ligt op de grens met Zwitserland. Wil je naar de Italiaanse kant van het meer van Lugano kijk dan even heel goed welk deel bij Italië hoort en welk deel bij Zwitserland, want dat is niet zo logisch als het lijkt. De grens loopt nogal gek en kringelend. Het grootste deel is Zwitsers. In het Italiaanse deel vind je het pittoreske plaatsje Porlezza, met bijvoorbeeld hotel Europa.
Wil je meerdere meren en bezienswaardigheden in één reis zien, maar liever niet op eigen houtje? Boek een groepsrondreis langs verschillende meren in Noord-Italië!
Meer mooie meren in Noord-Italië
Er zijn in het merengebied in Noord-Italië nog tal van andere mooie meren, zoals het Idromeer (Lago d’Idro), het meer van Caldonazzo (Lago di Caldonazzo), het Levicomeer (Lago di Levico), het meer van Varese (Lago di Varese), het Lago di Carezza en enkele andere kleinere meertjes.
Wil je specifiekere informatie over de bekendste meren in Noord-Italië bestel dan de Trotter reisgids Italiaanse meren. Onderaan dit blog komt de gids nog terug.
Mooiste plaatsjes rond de meren in Noord-Italië
Niet alleen aan de bekende meren liggen mooie plaatsjes, ook rond de andere meren kun je volop mooie dorpjes bezoeken. Schilderachtige plaatsjes waar je tijdens een zomerse vakantie in Noord-Italië er zeker een paar van moet ontdekken. Lekker een beetje rondslenteren, iets eten of drinken op een terrasje en genieten van het Italiaanse ‘dolce vita‘.
Rond de meren vind je enkele van de mooiste dorpen van Noord-Italië, maar verderop in dit reisblog tip ik de állermooiste!
Heb je meer met de zee dan met meren? Noord-Italië heeft ook de Middellandse Zeekust nog! Aan de ene kant de Ligurische Zee en aan de andere kant van de laars de Adriatische Zee.
Aan de Adriatische kant liggen enkele populaire badplaatsen als Bibione, Lido di Jesolo en Rimini, met lange zandstranden, maar vooral de Ligurische kust is erg mooi!
Italiaanse Riviera
De lange kuststrook aan de Ligurische Zee staat bekend als de Italiaanse Riviera en kun je opdelen in de Riviera di Ponente en Riviera di Levante, met Genua ertussen.
De Riviera di Ponente is het stuk kust dat van Genua tot aan Menton in Zuid-Frankrijk loopt; op de kaart aan de ‘linkerkant’ zeg maar. De Riviera di Levante ligt aan de andere kant van Genua, ten zuidoosten van de stad, aan de ‘rechterkant’ van Genua dus. Beide horen bij Ligurië.
Riviera di Levante en Riviera di Ponente
De Riviera di Ponente bestaat op zijn beurt weer uit de Riviera delle Palme (Palmenriviera) en de Riviera dei Fiori (Bloemenriviera), aan de kant vanZuid-Frankrijk. De Riviera di Levante daarentegen (en met name Cinque Terre!) is de kust die je meestal op foto’s van de Italiaanse Riviera ziet; dit is de kust met die ultiem pittoreske plaatsjesen is daarom het meest geliefd!
De 5 Cinque Terre dorpjes zijn de állermooiste dorpjes van Noord-Italië!
Het mooiste en meest tot de verbeelding sprekende stukje van de Riviera di Levante is Cinque Terre. Je vindt hier 5 dorpjes op een rijtje, de een nog mooier dan de ander, en die móet je een keer gezien hebben!
Van noord naar zuid zijn het Monterosso, Vernazza, Corniglia, Manarola en Riomaggiore. Stuk voor stuk kleurrijk en prachtig tegen de helling gelegen. Ik heb ze alle vijf bezocht (je leest het hier) en er zelfs overnacht met uitzicht op één van de mooie baaitjes.
De dorpjes op zich zijn prachtig om te bezoeken, maar ben je een beetje sportief ingesteld dan moet je ook echt een wandeling van dorp naar dorp maken. Zelf wandelde ikvan Vernazza naar Monterosso, maar je kunt ook een route hogerop kiezen. Het geheel valt onder Nationaal Park Cinque Terre.
Let op: de kust bij Cinque Terre wordt door veel toeristen, bloggers en zelfs reisorganisaties abusievelijk Bloemenriviera genoemd, maar officieel klopt dit niet! De Bloemenriviera ligt aan de kant van Frankrijk. Italiaanse Riviera kun je wèl zeggen.
Behalve de vijf Cinque Terre dorpen bezocht (of verbleef) ik ook (in) nabijgelegen plaatsjes zoals Bonassola en Levanto en het zuidelijker gelegen Portovenere, wat ook echt een aanrader is, ook als je wat minder goed ter been bent. Dit kleurrijke plaatsje ligt aan de Golfo dei Poeti. Vanuit La Spezia reisde ik hier met de bus naartoe omdat daar net geen trein komt. De Cinque Terre dorpjes zijn daarentegen juist wel ideaal om met de trein te bezoeken, beter zelfs dan met de auto.
Iets noordelijker ligt ook nog een prachtig stukje van de Riviera di Levante. Nét toen corona uitbrak zou ik die kant gaan ontdekken, begin maart 2020, maar ik durfde het niet meer aan. De bedoeling was om een aantal stadjes ten zuidoosten van Genua te gaan ontdekken, waaronder Camogli, Portofino, Moneglia en enkele minder bekende dorpjes.
Aan de kant van Frankrijk ligt de Bloemenriviera, de Riviera dei Fiori. Kijk ook hier eens voor een vakantie aan de Italiaanse kust. Bij het stukje over kleurrijke kustdorpen noem ik zo wat plaatsen die daar de moeite waard zijn.
Ga met je eigen auto of een huurauto op pad en ontdek de mooiste dorpjes zelf!
4. MOOISTE DORPEN NOORD-ITALIE: bergdorpen en kustdorpen
Bij de stukjes over Cinque Terre en de meren kwamen al een aantal supermooie dorpjes aan bod, maar er zijn nog meer mooie dorpen in Noord-Italië, ook in de bergen!
Bard
Het mooiste dorp echt in het noorden van Italië vond ik Bard. Borgo di Bard ligt in Valle d’Aosta en staat bekend om het fort op de top: Forte di Bard. Niet alleen het uitzicht op Forte di Bard is geweldig (ja, je kunt met de kabelbaan omhoog!), ook de ligging aan de rivier (Fiume Dora Bàltea) is mooi. In het fort kun je Museo delle Alpi bezoeken, maar een wandeling door het middeleeuwse dorpje is ook even leuk! Ik genoot er echt van. Het voelde als terug in de tijd gaan.
Behalve Bard zijn er wat verder de bergen in nog meer traditionele bergdorpen. Bezoek ook eens onbekende dorpen als La Thuile en Morgex. Ik was hier zelf tijdens een wintersport, maar in La Thuile voelde het al lenteachtig. Leuk om hier ook eens in de zomer te gaan kijken.
Ook het vlakbij Bard gelegen Donnas, wat we ook passeerden, is een middeleeuws dorp. In het nabijgelegen Pavone Canavese kun je overnachten in een kasteel: Castello di Pavone. De foto’s maakte ik in maart:
Bard, Donnas, Pavone Canavese, La Thuile en andere dorpjes in Valle d’Aosta
Mooie dorpen in Lombardije
Niet alleen in Valle d’Aosta maar ook in Lombardije vind je nog ‘geheime’ en dromerige dorpjes. Bagolino lijkt me bijvoorbeeld ook betoverend mooi. Ik ontdekte het op Instagram. En zo zijn er vast nog meer, dus ga eens op zoek!
Tip: volg het instagram account Borghi d’Italia en je komt sowieso superpittoreske dorpjes in Italië tegen.
Mooie dorpjes Emilia Romagna
Ook verder zuidelijk zijn prachtige dorpjes te vinden. Wat dacht je bijvoorbeeld van het in het binnenland gelegen Brisighella? Dit mooie dorpje ligt tussen Bologna en Rimini, in de provincie Ravenna. Het middeleeuwse Castell’Arquato moet ook mooi zijn, net als Vigoleno, nabij Parma en Piacenza. Of het verrassende Dozza! Oh! Maar ook het fotogenieke Verucchio of het mooi tegen een rots gelegen San Leo, vlakbij San Marino.
Dorpjes in Emilia Romagna waar nog niet iedereen geweest is!
Mooie dorpen in Ligurië
Ligurië staat bekend om de kleurrijke kustplaatsjes die hieronder aan bod komen, maar reis je wat meer richting Frankrijk of langs de kust van de Riviera dei Fiori en sla je eens een weg landinwaarts in dan zul je nog verbaasd zijn wat voor verrassingen je hier, in de Cinque Valli, tegen kunt komen. Wat dacht je bijvoorbeeld van het fotogenieke bergdorpjeApricale? En van Castel Vittorio?
De kleurrijke plaatsjes aan de kust van Ligurië, zoals Monterosso, Vernazza, Manarola, Riomaggiore, Portovenere, Portofino en Camogli noemde ik net bij de mooiste kust van Noord-Italië al, maar niet alleen aan de Riviera di Levante, ook aan de Riviera di Ponente vind je nog kleurrijke plaatsjes, zoals het schattige Varigotti, het leuke kleine Laigueglia, het richting San Remo gelegen Imperia en het middeleeuwse Cervo (niet te verwarren met het protserige Porto Cervo op het overigens verder schitterende Sardinië).
Ook aan de Adriatische kant zijn mooie en gekleurde stadjes te vinden, zoals Comacchio en Chioggia , maar vooral het op een eilandje gelegen Burano. Dat vond ik zo leuk! Je kunt er ook overnachten!
Burano is een eilandje bij Venetië en is ook zo leuk kleurrijk!
Mocht je Italië met Slovenië willen combineren dan cross je vanaf Venetië of Udine misschien het liefst via Triëst meteen verder, maar mis ook vestingstadje Palmanova niet. Hier op Google zie je van bovenaf de ‘città fortezza’ duidelijk liggen. Door mijn blog over vestingsteden kwam ik het op het spoor. Hieronder komen meer Noord-Italiaanse steden aan bod.
5. MOOISTE STEDEN NOORD-ITALIE
Citytrip Noord-Italië
Milaan, Venetië, Bologna, Turijn, Verona… Noord-Italië heeft schitterende steden die zoveel te bieden hebben dat je er met gemak puur op citytrip naartoe kunt, maar uiteraard kun je ze ook bezoeken tijdens een rondreis door Noord-Italië of een roadtrip Noord-Italië.
Een stad die je -ondanks zijn bekendheid en ‘massatoerisme’- in elk geval écht niet mag missen, is Venetië. Echt, Venetië is een stad als geen andere, zo prachtig, uniek en fotogeniek. Hoe bekend en toeristisch ook, hier móet je geweest zijn. Ik bezocht Venetië in een rustige maand, in januari, en ook al heb je dan geen warm weer, het is er dan wel heerlijk rustig. Juist in de winter vond ik de sfeer bijzonder en genoot ik dubbel!
De Noord-Italiaanse havenstad Genua (Genoa) bezocht ik alweer wat langer geleden; samen met mijn half-Italiaanse ex heb ik er een middag met heel warm weer rondgeslenterd, maar dat was niet genoeg, dus hier wil ik zeker nog eens terug. Er is genoeg te doen in Genua! Tip: boek een Fietstour in Genua! Vanaf Genua reisden we door naar Sardinië. Deze foto’s maakte ik vanaf de boot.
Ook bezocht ik het minder bekende La Spezia, maar daarnaast heb ik nog heel wat steden in Noord-Italië op m’n lijstje staan, waaronder Bérgamo, Brescia, Triëst, Ravenna, Modena, Padua en Udine en misschien één van de ommuurde steden als Montagnana, Citadella en Castelfranco Veneto.
Hou je meer van bergstadjes dan zijn Trente en Bolzano (Bozen) natuurlijk een bezoek waard. Of het historische Aosta in het Aostadal.
‘Roadtrip’ Aostadal in maart
6. MOOISTE NATUURGEBIEDEN OM TE WANDELEN IN NOORD-ITALIE
In de bergen in Noord-Italië waar ik dit blog vol tips mee begon kun je natuurlijk heerlijk hiken. Echte wandel diehards komen in de Italiaanse Alpen goed aan hun trekken en de reeds genoemde Dolomieten zijn dan zeker een must, maar ook wie gewoon een keertje wil wandelen zonder er meteen een echte wandelvakantie van te maken kan mooie wandelgebieden in Noord-Italië vinden.
Tre Cime (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)
Wandelroutes in de Dolomieten vind je hier. Koop je liever een wandelgids of kaart? Check dan hier Engelstalige wandelgidsen voor de Dolomieten.
Wandelen in de Dolomieten (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)
Bij de meren en aan de kust lopen ook schitterende wandelpaden, en natuurlijk ook gewoon in het binnenland van Noord-Italië. Hieronder een paar suggesties voor wie mooie wandelgebieden zoekt, zowel voor eenvoudige wandelingen van een paar uur voor wie eens een dagje wil wandelen tot langere hikes voor ervaren wandelaars.
Ik wandelde het trajectvan Vernazza naar Monterosso. Houd er rekening mee dat dit in verband met de vele trappen aan de kant van Monterosso een best wel pittige route is, maar wel heel mooi! Wil je het ook doen, lees dan zeker mijn blog over deze prachtige wandeling die je prima in een paar uur tot een halve dag kunt doen.
Sentiero Alto Cinque Terre (het hoge pad boven langs)
Je kunt er ook voor kiezen het hoger gelegen pad te bewandelen. De Alta Via delle Cinque Terre, tussen Portovenere en Levanto. Deze wandelroute waarop je de Cinque Terre dorpen mooi van bovenaf ziet liggen loopt via Telegrafo, Cigoletta, Termine en Punta Mesco.
Sentiero del Pellegrino Noli-Varigotti (pelgrimspad)
Niet aan de Riviera di Levante maar aan de Riviera di Ponente kun je het pelgrimspad tussen Noli en Varigotti wandelen met o.a. degrotta del Falsari. Gaaf om te doen als je in Savona, Loano, Finale Ligura of Pietra Ligure verblijft.
Bij Tartano, niet ver van het Comomeer, vind je de Ponte nel Cielo, een superlange Tibetaanse brug. De loopbrug hangt hoog in de bergen en is maar liefst 234 meter lang. Met zijn 140 meter hoogte (boven de vallei) is het de hoogste Tibetaanse brug van Europa. Je moet er van te voren een ticket voor kopen, maar het is natuurlijk wel heel gaaf om te doen! Kijk hier maar. Wauw! Een ticket kost 5 euro. Voor kinderen onder de 15 is het gratis.
Hou je van wandelen, maar liever gewoon vlak en juist niet zo spectaculair hoog, denk dan ook eens aan de Po delta. Behalve wandelen kun je er ook goed fietsen en eventueel paardrijden. Voor een vakantie met kinderen is het leuk om te overnachten op een camping in de Po Delta.
Het Natuurpark van de Po-Delta staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en bestaat uit zowel land als water, met lagunes, stranden, (schier)eilanden, duinen en kanalen waar de Po-rivier de Adriatische Zee in stroomt. Er groeien vele soorten planten die nergens anders te vinden zijn. Vogels kijken kan er ook goed en als je geluk hebt kun je er flamingo’s spotten.
Giants Trek
Echte bergwandelaars kunnen niet alleen in de Dolomieten, maar ook in Valle d’Aosta veel kanten uit. Je kunt de Giants Trek wandelen, een langeafstandswandeling die een pittige ronde maakt langs enkele van de hoogste bergen van Europa, namelijk de Mont Blanc, de Matterhorn en de Monte Rosa.
Etappe 1 loopt van Courmayeur naar La Thuile, waar ik zelf ook een (korte) wandeling gemaakt heb, in maart. Een kaart van de Giant Trek vind je op LoveVdA, de website van Valle d’Aosta.
De Mont Blanc (Monte Bianco) kun je aan de Italiaanse kant met de skyway bereiken, maar echte diehards doen natuurlijk de wereldberoemde langeafstandswandeling Tour du Mont Blanc. Hier moet je wel echt voor getraind zijn! De rifugios (hutten) aan Italiaanse kant vind je hier.
Neem de Skyway…… en bewonder het uitzicht vanaf de top van de Monte Bianco
Alpi Marittime
Wat meer richting Frankrijk gelegen vind je ook nog een mooi berggebied: de Alpi Marittime, de Zee Alpen of Mediterrane Alpen, met onder andere de Monte Argentera. Je bevindt je hier in mooie natuurgebieden die doorlopen tot in Frankrijk waar je onder andere Nationaal Park Mercantour vindt, en je kunt Frankrijk en Italië dus ook mooi combineren.
Ook een erg mooi natuurgebied om te wandelen is Parco Naturale Fanes-Sennes-Prags. Je leest er meer over op de website van Süd Tirol. SNP natuurreizen biedt een minitrek langs berghutten aan in dit gebied. Ook de kopfoto van dit blog is in dat natuurpark gemaakt.
Bijzondere plekken in Noord-Italië
Behalve bekende natuurgebieden, meren, steden, kustplaatsen en beroemde bezienswaardigheden in Noord-Italië zijn er ook volop onbekende plekken en onontdekte dorpjes. Ga eens ergens kijken waar je nog nooit van gehoord had of wat niet in je reisgids staat en ontdek je eigen mooiste plekje in Noord-Italië.
Grotta Azzurra del Torrente
Door het checken van Italiaanse Instagramaccounts ontdekte ik nog meer mooie plekjes, zoals Castello di Zumelle en een hele coole blauwe grot: de Grotta Azzurra del Torrente, ook welGrotta Azurra di Mel. Deze blauwe grot ligt in de provincie Belluno in de regio Veneto en is echt nog een hidden gem!
Geheimtip: de Blauwe Grot! Nee, niet de blauwe grot bij Capri, Malta of Zakynthos, die ik ook allemaal heb gezien, maar een blauwe grot in Noord-Italië!
Wijnregio’s in Noord-Italië
7. WIJNGEBIEDEN IN NOORD-ITALIE
Voor food & wine kun je ook prima in Noord-Italië terecht. Wijn uit Noord-Italië is zelfs beroemder dan je in eerste instantie misschien denkt. Wijngebieden in Noord-Italië? Niet iedereen weet ze zomaar op te noemen, maar zometeen zeg je ‘O ja!’.
Wijn uit Valle d’Aosta
Nog niet zo bekend in Nederland is wijn uit Valle d’Aosta. Wijn van de hoogste wijngaarden van Europa! In mijn blog over de Skyway naar de top van de Monte Bianco vertelde ik al over de bergwijn Cave Mont Blanc, maar we bezochten ook een wijngaard in de bergen, waarna we bij Ermes Pavese in Morgex een Blanc de Morgex et de la Salle mochten proeven.
Ondanks dat het niet het juiste seizoen was (het voorjaar) was het leuk om meer te leren over wijn uit de Alpen. En kijk hoe prachtig het ligt!
Wijngaard in Valle d’AostaWijn proeven in Valle d’Aosta
Wijn uit Piemonte
Hoor je echter Barolo of Barbera dan zeg je: o ja! Ik wel althans. Beide komen uit de beroemde wijnregio Piemonte. Deze Ricossa uit Piemonte was onlangs in de bonus bij Albert Heijn. Je ziet in de Nederlandse supermarkten en online wijnwebwinkels wel meer soorten wijn uit Piemonte, maar het leukst is het natuurlijk om de beroemde wijnregio’s zelf te bezoeken!
Wijn uit PiemontePiemonte
Wijn uit de Veneto
In Nederland is wijn uit Piemonte en Veneto bekender dan wijn uit Valle d’Aosta, maar daarom vond ik het juist heel leuk om er te gaan kijken. Bezoek zelf ook eens een heerlijke wijnregio in Italië of doe als voorpret alvast een wijnproeverij.
Heb je juist meer met grappa dan met wijn? Dan is Bassano del Grappa een must see. Hier vind je namelijk het grappa museum! Sowieso is het een prachtig plaatsje, met name vanwege de Ponte degli Alpini, de bijzondere brug die een beetje aan de Ponte Vecchio in Florence doet denken, maar eigenlijk nog specialer is. Een plek die ik op Instagram zelden voorbij zie komen, maar die in elk geval wel op mijn lijstje staat!
De keuken van Noord-Italië is anders dan in het zuiden van Italië, maar ook zeker lekker. Ook per streek zijn er nog weer verschillen; in de bergen merk je de invloed van de Alpen en dus wat steviger kost en aan de kust juist meer vis en seafood. In Ligurië of een onbekend plekje in het binnenland, het maakt zeker uit, maar smullen zul je!
Typisch Noord-Italiaanse gerechten als vitello tonnato en ossobucco ken je vast wel. Polenta ook. En risotto natuurlijk. Het komt allemaal uit het noorden. Maar ook verschillende kazen, truffel en balsamico azijn! En dat is nog lang niet alles. Proef het zelf. Van antipasti tot panettone.
Uiteraard maakt het ook uit waar je eet, bij locals thuis, in een toeristentent, in een berghut of in een sterrenrestaurant. Wil je eens echt subliem eten? Dat kan op veel plekken, maar bij de jaarlijkse verkiezing met beste restaurants werd Lido 84 aan het Gardameer als hoogste nieuwe binnenkomer gemeld.
Wist je trouwens dat pesto ook uit Noord-Italië komt? Pesto genovese natuurlijk! Oftewel, pesto uit Genua. In Levanto, een plaatsje aan de kust van Ligurië, deed ik jaren geleden een workshop pesto maken. Met een vijzel natuurlijk en precies op de lokale manier. Leuk! Hier zie je foto’s van de pesto workshop.
Ook leuk: breng een bezoek aan FICO Eataly World, een mega overdekte beurs annex boerenmarkt van maar liefst 100.000m2 met foodcourt en workshops. Het ’themapark’ ligt aan de rand van Bologna en heeft als doel het behoud van de Italiaanse keuken en landbouw en je maakt er kennis met de culinaire tradities van Italië. Onderstaande foto maakte ik elders in Noord-Italië, maar zul je er ook zeker tegenkomen.
Salumi, altijd lekker!
8. VERVOER NAAR EN IN NOORD-ITALIË
Vliegen naar Noord-Italië
Wil je vliegen naar Noord-Italië dan zijn er luchthavens bij Milaan en Venetië, maar ook Bérgamo, Genua, Bologna en Turijn zijn opties en daarnaast zijn er nog wat kleinere vliegvelden. Vanuit Nederland is vliegen naar Milaan vaak het meest voordelig, maar soms is een prijsvechter naar een kleinere stad ook zeker interessant.
Zie je een mooie deal naar Pisa (Toscane) dan is dat ook een optie als je bijvoorbeeld naar Ligurië wil. Zelf vloog ik voor mijn bezoek aan Cinque Terre ook naar Pisa omdat dat goedkoop was en nam vanaf Pisa de trein naar La Spezia en Cinque Terre. Het een en ander hangt ook af van waar je wil zijn in Noord-Italië. Geniet in elk geval van de vlucht over de Alpen en de meren, want dat is prachtig!
Het zou goed zijn als we met z’n allen minder vliegen, maar ooohhhh, als er één regio mooi is om overheen te vliegen dan zijn het de Alpen wel!
De toppers van de Alpen vanuit mijn window seatVliegen naar Noord-Italië
Met de trein naar Noord-Italië
Uiteraard kun je ook met de trein naar Noord-Italië. Dit was altijd best een ingewikkelde reis, met overstap of meerdere keren overstappen, maar sinds een paar maanden kun je rechtstreeks met de trein naar Italië en dat is natuurlijk superfijn!
Via NS International moet je nog wel overstappen als je met de trein naar Italië wilt (je kunt via München naar bijvoobreeld Milaan, Turijn, Verona, Bolzano en Trento), maar de directe nachttrein naar Italië boek je bij GreenCityTrip. Zonder overstappen naar Noord-Italië!
Heb je de tijd en wil je nog meer landen zien of ook de rest van Italië ontdekken, denk dan ook eens aan Interrail. Zelf deed ik dit met mijn kinderen naar Spanje (hier lees je over mijn interrail ervaring), maar Italië kan natuurlijk ook!
In Italië kun je prima met de trein reizen.
Met de bus naar Noord-Italië
Met de bus naar Italië is ook een optie. Ook dit heb ik zelf drie keer gedaan. Eén keer naar de wintersport en twee keer naar Toscane (nog zuidelijker dus). Met Eurolines reisde ik naar Florence. Eurolines is nu onderdeel van Flixbus en is in heel Europa te boeken. Met Flixbus kun je rechtstreeks (of met 1 overstap) naar Milaan, Verona en Venetië, maar ook naar andere plaatsen in Noord-Italië.
Bus van luchthaven Milaan naar de stad
Met de auto naar Noord-Italië
De meeste Nederlanders zullen ervoor kiezen om met de auto naar Noord-Italië te gaan. In de winter voor de wintersport, maar met name in de zomer, voor een bezoek aan de meren in Noord-Italië of andere bestemmingen in het noorden. Of om rond te reizen, want een mooie roadtrip in Noord-Italië maken is natuurlijk ook leuk! Met een huurauto kan dat natuurlijk ook!
Maak een roadtrip langs de mooiste plekken van Noord-Italië!
San Bernardo bergpas naar Noord-Italië
Zelf reed ik met mijn toenmalige vriend twee keer met de auto naar Noord-Italië, waar vandaan we verder naar Sardinië reisden. We gingen niet door de tunnel, maar over de pas, juist in verband met de mooie uitzichten. Ik dacht altijd dat het de San Bernadino pas was, de kleine Sint Bernhardas (Col du petit Saint Bernard), maar als ik de foto’s terugkijk zie ik dat het volgens mij de grote Sint-Bernhardpas was: de Colle del Gran San Bernardo, de Grand Saint Bernard.
De bergpas slingerde mooi, kwam langs een meer en bij de grens stonden allemaal prullaria van Sint Bernardhondjes. In Italië stopten we bij een uitspanning in de bergen waar je in een eenvoudige setting op houten banken in het groen de beste kazen en worsten kon eten. Een superleuke stopplek waarvan ik helaas de naam niet meer weet en niet terug kan vinden. Deze foto’s zijn niet van daar, maar van de grens:
Onderweg van Zwitserland naar Italië
Stelviopas
Ook een bekende en wel heel coole bergpas is de Stelvio pass. Deze beroemde Stelviopas is een bergweg door de Italiaanse Alpen en heeft maar liefst 48 haarspeldbochten, maar snellere routes zijn er ook.
Onderstaande route van Zwitserland naar Italië reed ik ook een keer (met de bus):
Met de bus onderweg naar Italië…
Auto huren in Noord-Italië
Ga je niet met je eigen auto naar Noord-Italië, maar wil je er wel graag een auto tot je beschikking hebben? Een auto huren kan via Sunnycars, een betrouwbare aanbieder. Zo kun je lekker zelf rondtouren in Italië.
Onderweg in Noord-Italië
Openbaar vervoer in Noord-Italië
Rondreizen in Noord-Italië kan ook prima met het openbaar vervoer, hoewel het wel een beetje verschilt per regio en afhankelijk is van wat je allemaal wil zien. Steden zijn goed bereikbaar, maar kleine dorpjes of natuurgebieden soms net wat lastiger.
Trein in Noord-Italië
Alle grote steden in Noord-Italië hebben treinstations. Steden als Milaan en Verona hebben goede treinverbindingen, maar uiteraard andere ook. Vanuit Milaan kun je veel kanten op en vanuit Bologna kun je richting noorden. De Freccia is een snelle verbinding, maar stoptreinen zijn er ook.
Handige kaarten om de treinverbindingen in Italië te zien vind je hier en hier. De dienstregeling check je gemakkelijk op Trenitalia of donwload de app.
Tip: reis je niet met de trein, maar wil je wel een keer een gave treinreis maken tijdens je vakantie? Boek dan een dagje met de Bernina Express! Of doe de Cinque Terre dorpen per trein. Dat deed ik ook!
Vooral Cinque Terre is een prachtig stukje om met de trein te doen!
9. ROADTRIP, RONDREIS, VAKANTIE, HOTEL EN ANDERE OVERNACHTINGSMOGELIJKHEDEN IN NOORD ITALIË
Hotels in Noord-Italië
Losse hotels in Noord-Italië kun je zelf rechtstreeks boeken of kijk op Booking.com naar het aanbod. Daar kom je soms echt nog wel hele gave plekjes tegen!
Autorondreis Noord-Italië
Wil je niet alles zelf uitzoeken, dan kun je ook een uitgestippelde rondreis met eigen auto in Noord-Italië boeken. Dit kan o.a. via TUI. Zij hebben een 10-daagse individuele auto rondreis Noord-Italië, een roadtrip naar de meren en Venetië. Via de ANWB kun je autorondreizen naar o.a. Piemonte boeken, maar kijk ook zeker eens naar deze afwisselende individuele rondreis Noord-Italië van Riksja Travel.
Rondreizen naar Noord-Italië zijn er niet alleen individueel, maar ook in groepsverband, zowel met het vliegtuig als met de bus. Je kunt een cultureel getinte rondreis Noord-Italië boeken via SRC Cultuurvakanties, o.a. naar Bologna en Emilia Romagna, maar ook een reis naar het merengebied in Noord-Italië en deze groepsreis naar de Italiaanse Riviera. Dit zijn veelal reizen buiten de schoolvakanties.
Actieve vakantie Noord-Italië
Noord-Italië leent zich perfect voor een actieve vakantie zei ik al. Bij SNP Natuurreizen boek je zowel wandelvakanties in Noord-Italië als andere actieve vakanties, in zomer en winter. Wat de wandelvakanties betreft bieden ze vanalles aan, zoals minitreks en huttentochten.
Wil je niet rondreizen, maar gewoon lekker op één plek verblijven en van daaruit eventueel het een en ander ondernemen? Via zowel grote als kleine aanbieders kun je ook een vakantie naar Noord-Italië boeken.
met TUI naar Italië (uitgebreid en divers aanbod, ook als je gewoon zon, zee, strand in Riminiwil of een vakantie aan het populaire Gardameer zoekt)
Je vindt volop vakantiehuizen in Noord-Italië (van Emilia Romagna en Piemonte tot Ligurië), maar ook agriturismi, authentieke stenen huizen, natuurhuisjes en appartementen. Liever wat luxer? Er zijn ook boetiekhotels en wellnesshotels. Kortom, wat je maar wil. Hieronder zomaar wat tips.
Hierboven sliep ik (op uitnodiging) in een luxe hotel met wellness in La Thuile in Valle d’Aosta, maar overnacht je meestal wat eenvoudiger dan kun je er ook voor kiezen om eens een dagje naar de thermen te gaan, bijvoorbeeld naar QC Terme Monte Bianco, een spa- en wellness-resort in het idyllische bergstadje Palleusieux, ook in Valle d’Aosta.
Op de piste in Valle d’Aosta
Leuke plekken voor een overnachting in Noord-Italië
Nou ja, er kan sowieso vanalles, van luxe hotel tot vakantiehuis, van appartement tot B&B. Een agriturismo, een bijzonder boetiekhotel of iets leuks lokaals ergens? Kijk zelf wat jij voor moois ontdekt in de omgeving van de…
Los van alle informatie die ik al gegeven heb, kun je natuurlijk ook nog een reisgids raadplegen. Heb je zin in al wat voorpret bestel dan nu één van deze reisgidsen van Noord-Italie.
Trotter Italiaanse meren
Wil je vooral de meren in Noord-Italië bezoeken dan raad ik je aan de Trotter reisgids Italiaanse meren te bestellen. In deze reisgids lees je tips bij het Comomeer, Gardameer, meer van Iseo, meer van Lugano, Lago Maggiore, het Ortameer en Milaan. Je komt het echte verhaal achter de klassieke trekpleisters te weten, maar leest ook over verborgen parels buiten de platgetreden paden.
De reisgids geeft budgetvriendelijke restaurants en adressen en bevat 26 kaarten en plattegronden. Een onmisbare gids dus! De Trottergids Italiaanse Meren ontving ik van uitgeverij Lannoo. De foto voorop de reisgids is genomen vanaf Villa Monastero in Varenna, aan het Comomeer.
Nou, genoeg inspiratie dacht ik zo. Toch? Niet? Nou, vooruit, tot slot nog een filmpje van Noord-Italië, gemaakt door Tom van Galekkeropvakantie.nl. Als je dat ziet wil je meteen weg! Veel plezier met de voorpret!
Ik ben zelf 14x in Italië geweest, waarvan 5x in Noord-Italië, maar ik heb er nog lang niet alles gezien. Heb je zelf nog leuke aanvullingen of bijzondere bestemmingstips, vertel het dan gerust hieronder. Niet puur spammen graag, maar vertel gewoon wat er nog meer voor moois in Noord-Italië te zien is of welke bezienswaardigheden jij zeker zou aanraden!
De opzet van dit blog stond al een jaar in concept. Ik heb het nu eindelijk afgemaakt. Het was ontzettend veel werk, maar ik weet zeker dat veel mensen die naar Noord-Italië gaan er iets aan hebben. Is dat in jouw geval ook zo, laat het dan weten of deel het bericht op Facebook (en volg Followmyfootprints daar ook meteen even), dat vind ik leuk!
Omdat ik alle tips in dit blog gratis weggeef zou ik het superfijn vinden als je -als iets in dit blog je geïnspireerd heeft en je daardoor ergens een nachtje of vakantie wil boeken– je dit dan via één van de linkjes in dit blog doet; zo ontvang ik (in een aantal gevallen) een heel klein beetje commissie voor het vele werk. Dank je wel en heel veel plezier!
De Marker Wadden bezoeken en dan lekker gaan wandelen op de Marker Wadden, dat wil je een keer gedaan hebben! Waarom? Omdat de Marker Wadden een uniek stukje (nieuwe!) natuur in Nederland is. Ik wandelde de kustroute met het vlonderpad en de vogelkijkhutten, maar maak zeker zelf ook eens een mooie wandeling op de Marker Wadden!
Update najaar 2023: Wil je de komende maanden nog even wegzijn van alles? Boek dan nu jouw huisje op de Marker Wadden!
Heerlijk een dagje wandelen op de Marker Wadden!
Marker Wadden
De ongerepte en weidse Marker Wadden bestaan pas enkele jaren en zijn sinds 2018 te bezoeken. De eilandengroep ligt in het Markermeer, hoort bij Flevoland en is onderdeel van Nationaal Park Nieuw Land waar ook de Oostvaardersplassen en de Lepelaarplassen onder vallen.
De Marker Wadden bestonden eerst uit 5 eilanden, maar dit jaar zijn er 2 bijgekomen. Deze luchtfoto maakte ik twee jaar geleden vanuit het vliegtuig:
Op het eiland staan een paar huisjes, maar eerst vertel ik wat meer.
Hoe zijn de Marker Wadden ontstaan?
De Marker Wadden archipel is gemaakt door de mens, door het graven van zand, klei en slib uit het Markermeer. Op deze manier is er nieuwe natuur gecreëerd en inmiddels is het er al heel groen met vele planten- en bloemensoorten. De Marker Wadden dragen zo bij aan natuurherstel en zijn een nieuw leefgebied geworden van vogels, vissen en vlinders. Een prachtige plek om te wandelen dus!
Wil je ook wandelen op de Marker Wadden? De boot vaart van maart t/m oktober.
Van het vlonderpad op de Marker Wadden heb je misschien al wel eens een foto voorbij zien komen. Van de vogelkijkhut ook, maar er is nog meer. In totaal is er zo’n 12 kilometer aan wandelpaden op de Marker Wadden. Je vindt de wandelpaden op het Haveneiland, het enige eiland van de Marker Wadden dat te bezoeken is.
Wandeling Marker Wadden
Een wandeling op de Marker Wadden brengt je naar verschillende uithoeken van het eiland, langs stranden en moerassen, bloemen en planten, vogelspotplekken en vlonderpaden. Het landschap is mooi weids, dus je kunt ver kijken en genieten van de rust en dat midden in het Markermeer!
Maak een wandeling op de Marker Wadden en ontdek een unieke archipel in eigen land!
Wandelroutes op de Marker Wadden
Je kunt gewoon het pad volgen en op je gevoel gaan wandelen, maar wandel je graag een bepaalde route dan kun je kiezen uit de volgende wandelingen op de Marker Wadden:
Je kunt de routes downloaden. Ook kun je bij aankomst op het eiland voor 2 euro een globale kaart van het eiland kopen zodat je een beetje een idee hebt waar je naartoe kunt.
Waar naartoe op de Marker Wadden? Welke route is mooi?
Wordt het de Kustroute, de Vogelvluchtroute of de Vlinderroute?
Wandelen op de Marker Wadden
Het is niet zo dat als je de ene route loopt en niet de andere dat je dan veel mist. Alle wandelroutes beginnen bij het Eilandpaviljoen (de ‘strandtent’ op loopafstand van waar je aankomt met de boot) en de routes overlappen elkaar gedeeltelijk.
Welke wandelroute je ook kiest, het is sowieso fijn om te wandelen op de Marker Wadden, in welk seizoen dan ook, en ook elk jaar zal het er weer anders zijn naarmate de natuur zich verder ontwikkelt.
De Marker Wadden zien er met elk weertype, elk seizoen en elk jaar weer anders uit.
Foto’s Marker Wadden
Ik wandelde grotendeels de Kustroute en een deel van de Vogelvluchtroute. In totaal wandelde ik die dag 8,9 kilometer.
Hieronder zie je foto’s die ik maakte tijdens mijn wandeling op de Marker Wadden en natuurlijk ook foto’s van het vlonderpad op de Marker Wadden.
De foto’s staan in de volgorde van waar ik langs kwam. De Steltloper bezocht ik eerst even en ik heb een klein stukje van de wandeling overgeslagen, omdat ik ook nog even lekker naar het paviljoen bij het strandje wilde en niet wist of ik het dan wel zou redden.
Als je de foto’s bekeken hebt, lees je onderaan nog wat praktische informatie voor een bezoek aan de Marker Wadden en meer mooie wandelgebieden in Nederland.
Eerst neem ik een kijkje in uitkijktoren de Steltloper.
Uitkijktoren De Steltloper van binnen.
Het uitzicht over zee, pardon, het Markermeer.
Het uitzicht over het eiland.
Mooie nieuwe natuur gezien vanuit de Steltloper.
Het uitzicht lijkt wel een schilderij met die lucht er zo bij.
Ik laat de uitkijktoren achter me en wandel verder.
Ik zet duizendblad op de foto.
En een Margrietje.
Ik geniet van de rust.
Mooi toch?
Ik blijf fotograferen…
Als ik achterom kijk zie ik de uitkijktoren nog in de verte.
Hieronder zie je waar ik ondertussen wandelde.
Op het eiland staan ook een paar bankjes voor als je even wil uitrusten.
Ik zie en hoor veel vogels in de verte.
Er staat van alles in bloei op de Marker Wadden.
En kijk, daar is vogelkijkhut De Lepelaar.
Doorkijkje bij de Lepelaar.
Het is nog een fotogenieke plek ook!
Soms zie ik wandelaars in verte, maar verder wandel ik alleen.
Je kunt de QR-code scannen en kijken of je vlinders ziet.
Overal groeit en bloeit wat.
Prachtig vlonderpad dwars door het moeras.
Genieten dit. Wat een rust en dat middenin de zomervakantie!
Vanaf het vlonderpad kijk ik nog even om naar de Lepelaar.
Dan weer zie ik de Steltloper in de verte.
Ook kom ik een malaiseval tegen die gebruikt wordt om insecten te vangen en te onderzoeken.
De nederzetting (links) en de Steltloper vanaf de andere kant van het water gezien.
Je kunt ook op pad met de eilandwachter, de boswachters van de Marker Wadden.
Vogels spotten kan goed, maar let op het vlonderpad wel even op waar je loopt.
Als je goed kijkt, zie je hieronder in de verte de tv-toren van Lelystad.
Vanaf het schelpenpad zie je veel bloemen in bloei staan.
Nog een vlonderpad!
Vlonderpad Marker Wadden.
Een vlonderpad door het water.
Je ziet het uitkijkpunt weer in de verte, op de foto hieronder.
Allerlei bloemen op de Marker Wadden. Ik fotografeer ze met mijn telefoon.
Neem een verrekijker mee, dan kun je alles van dichtbij bekijken. Met mijn telefoon is het lastig inzoomen:
De toren in Lelystad en de brug op de Marker Wadden die je ook bij aankomst al ziet.
Bijzonder gezicht dit:
Zeilboten in de haven van de Marker Wadden.
Horeca op de Marker Wadden
Na mijn wandeling strijk ik neer bij het Eilandpaviljoen. Je vindt dit ‘strandpaviljoen’ op loopafstand van de plek waar je aankomt op de Marker Wadden. Je kunt er zowel binnen als buiten zitten, aan weerszijden, maar ik kies voor het terras met zeezicht. Oké, meerzicht.
In het Eilandpaviljoen kun je koffie drinken, een soepje of tosti eten of een lekker drankje na je wandeling. Het is niet echt een uitgebreid restaurant, dus neem zeker ook wat te eten mee, maar even lekker zitten met iets te snacken of drinken kan wel.
Toiletten zijn er uiteraard ook. Ze zijn zowel binnendoor als vanaf de buitenkant toegankelijk.
Terras aan weerszijden van het Eilandpaviljoen. En… een strand!
Drankje na de wandeling.
Kaart Marker Wadden
Als je aankomt op de Marker Wadden (op het Haveneiland) staan er bij het Eilandpaviljoen eilandwachters van Natuurmonumenten die je informatie kunnen geven over het eiland, waar je een eenvoudige kaart kunt kopen: de Wandel- en Zoekkaart. Deze kaart kost 2 euro voor niet leden en 1,40 voor leden. In het paviljoen en op het huisje bij het minisupermarktje hangt ook een kaart.
Een rondleiding met gids boeken kan ook. Ik deed dit niet, aangezien ik juist even rust aan mijn hoofd wilde, maar wil je echt veel te weten komen dan is dat natuurlijk zeker een aanrader.
Tip: Ook kun je ter plekke nog een rondleiding met gids boeken.
Alleen wandelen op de Marker Wadden
Ben je alleen en vraag je je af of het veilig is om in je eentje te gaan wandelen op de Marker Wadden dan kan ik je geruststellen. Ook ik bezocht de Marker Wadden in mijn eentje en je kunt er prima alleen rondwandelen. Je verdwaalt niet snel omdat alles zo open en weids is, maar neem voor de zekerheid het kaartje mee of maak een foto van de kaart die je ziet hangen en noteer het noodnummer van de eilandwachters in je telefoon wat je ter plekke kunt vinden of vragen.
Marker Wadden met kinderen
Ook met kinderen kun je hier een leuk rondje wandelen. De bekende vogelkijkhut De Steltloper is heel dichtbij en sowieso leuk om te bezoeken en nog even lekker naar het strand is ook altijd fijn. Met een beetje geluk kunnen ze zelfs vuurstenen of resten van beren, wolven, elanden en mammoeten vinden uit de tijd van de jagers en verzamelaars die in dit gebied leefden.
Ga ook wandelen op de Marker Wadden en ontdek het zelf!
Honden mogen niet mee wandelen over het hele eiland, maar zijn wel welkom in de haven.
Hoe, wat, waar en wanneer naar de Marker Wadden?
Vanuit de Bataviahaven in Lelystad gaat er een boot naar de Marker Wadden. Deze veerdienst vaart helaas niet in de winter, maar van het voorjaar tot en met oktober. Als het weer het toelaat wordt er vanaf maart 2022 weer gevaren. Wil je toch in de winter? Boek dan een huisje op de Marker Wadden.
Zelf ging ik in juli naar de Marker Wadden, in de zomervakantie, maar elk seizoen heeft zijn charme. Ik had helaas niet zulk mooi weer; toen ik de weersvoorspellingen zag maakte ik me best een beetje zorgen, maar uiteindelijk viel het (op de heenweg na) erg mee op het eiland en was het toch heel mooi! Vlak voordat ik terug moest werd het zelfs zonnig zoals je ziet!
De Abel Tasman waarmee ik naar de Marker Wadden voer.
Boot naar de Marker Wadden
Er zijn verschillende soorten boten die voor de overtocht naar de Marker Wadden worden ingezet. Eind juli was dat de Abel Tasman, een traditioneel driemaster zeilschip, maar er worden ook andere boten gebruikt. De bootreis op zich was al leuk en duurt ongeveer drie kwartier. Vanaf Lelystad vaar je naar het hoofdeiland. De andere eilanden zijn nog niet te bezoeken.
Op de heenweg raakte ik aan de praat met een dame die ook alleen was en op de terugweg had ik toevallig een gesprek met Barbara Halverhout, de exploitatiemanager van de Marker Wadden.
Vanuit Enkhuizen zijn soms ook dagtrips mogelijk, maar de reguliere boot gaat vanuit Lelystad. Er gaat een ochtendboot en een middagboot. Je moet van te voren voor de ochtend of de middag kiezen. Ik wilde graag de ochtend, maar omdat ik het OV vanuit Den Haag moest komen koos ik toch voor een middag op de Marker Wadden.
Op de foto hieronder zie je de boot en het vertrekpunt van de boot. Ik maakte de foto toevallig een keer onderweg naar het buitenland, vanuit het vliegtuig:
De Abel Tasman in de haven van Lelystad.
Ticket Marker Wadden
Je ticket voor de boot naar de Marker Wadden is een retourticket (voor dezelfde dag) en meteen ook je entree voor het eiland. Vanaf begin 2022 zijn er weer tickets te boeken meldt Natuurmonumenten op hun website. Je ziet dan ook de exacte tijden van de boot, zowel heen als terug. Hier kun je je ticket boeken: ticket boot Marker Wadden.
Korting op de boot naar de Marker Wadden
Ben je lid van Natuurmonumenten dan krijg je een fikse korting voor de overtocht. Ik overwoog al een tijd om lid te worden van Natuurmonumenten. Toen ik bij het boeken van tickets voor de boot naar de Marker wadden zag dat het prijsverschil voor de overtocht voor leden en niet leden wel heel groot was, besloot ik lid te worden. Het duurde een paar maanden voordat ik uiteindelijk mijn pasje en welkomstgeschenk kreeg, maar de korting kreeg ik meteen al, dus dat is alvast een tip!
De hoge korting op de prijs van de boot was voor mij een reden om eindelijk lid te worden van Natuurmonumenten.
Bereikbaarheid Bataviahaven
De Bataviahaven is bereikbaar met de bus en met de auto. Zelf nam ik de trein naar Lelystad en vanaf daar de bus naar Bataviastad en Bataviahaven. In de bus zie je direct wie er naar de Marker Wadden gaat en wie er naar de fashion outlet gaat. Echt een totaal ander publiek!
Kom je met de auto dan kun je bij Bataviastad parkeren.
Overnachten op de Marker Wadden
Overnachten op de Marker Wadden kan ook. Er is geen hotel, maar er zijn eilandhuisjes van Landal. Ideaal als je een paar dagen rust wil, een beetje wandelen, vogels spotten, een boek lezen of als je de kinderen lekker wil laten banjeren op een strandje. Persoonlijk lijkt het mij vooral mooi omdat je dan ook de zonsondergang en zonsopkomst op de Marker Wadden kunt fotograferen!
Hou je van zwemparadijzen, binnenspeeltuinen en wil je graag vermaakt worden, dan is dit absoluut niet jouw plek, maar hou je van wandelen, rust en iets bijzonders, dan wel!
Last minute Marker Wadden
In december zijn nog enkele huisjes vrij (ideaal voor de ultieme rustzoekers!) of boek alvast voor volgend jaar, want ze zijn geliefd en het zijn er maar een paar, dus ze gaan snel! Bekijk hier de verschillende type huisjes op de Marker Wadden.
Het 2-persoonshuisje kan met Kerst nog! Of boek een groter huisje voor de zomervakantie!
De Marker Wadden, een ideale bestemming voor rustzoekers.
Meer wandeltips in Nederland
Hou je van wandelen en natuur lees dan ook onderstaan de blogs over wandelingen in andere mooie natuurgebieden in Nederland:
Lijkt het jou ook leuk om eens naar de Marker Wadden te gaan?
Ik bezocht de Marker Wadden in juli 2021, op eigen kosten en eigen initiatief. In het blog staan enkele affiliatelinks naar de huisjes. Alle foto’s maakte ik er zelf.
Op een zonovergoten lentedag maak ik samen met een vriendin een roadtrip naar het Zuid-Hollandse Goeree. We hebben een aantal plekken op de planning staan waar we graag naartoe willen en Vogelobservatorium Tij prijkt ver bovenaan dat lijstje. Sinds ik het eivormige Tij aan het Haringvliet vorig jaar voorbij had zien komen op Instagram móest ik er naartoe!
Vogelobservatorium Tij
Vogelobservatorium Tij is gratis te bezoeken en is zó tof! Het ei is geopend sinds april 2019 en is echt uniek! Van hout gemaakt, in de vorm van een reusachtig ei, en met riet bedekt, is het de mooiste vogelkijkhut van Nederland en zelfs één van de meest bijzondere vogelobservatoriums van heel Europa!
Tij (’t ei), wat een mooie vogelkijkhut!
Tij
Vogelobservatorium Tij is een prachtig natuurkunstwerk van RAU architecten, in samenwerking met RO&AD architecten, die ook de schuine Pompejus en de Mozesbrug in Brabant waar ik laatst was èn het verbluffend gave ontwerp op het nog onbekende vogeleiland Bliek op hun naam hebben staan.
Vogelkijkhut Tij is een prachtig natuurkunstwerk!
Tij bezoeken
Wil je ook naar Tij toe? In dit blog lees je hoe je er komt, hoe de wandeling naar Tij is, hoe je (belangrijk!) de waterstand kunt checken en waar je Tij mooi mee kunt combineren, zodat je er een leuk dagje uit van kunt maken. Tussendoor zie je de foto’s die ik er maakte, zodat je een goede indruk krijgt, zowel van de hut als van de wandeling.
Tips Tij
Wil je een weekendje weg in deze regio of op vakantie in de buurt van Tij lees dan zeker de vele extra tips bijna onderaan dit blog. Praktische informatie over parkeren bij Tij of koffie bij Tij en belangrijke wetenswaardigheden voor een bezoek aan Tij vind je daar ook. Ik eindig het blog met andere toffe fotoplekken in eigen land en natuur in Zuid-Holland!
Ligging Tij
Waar ligt die prachtige vogelkijkhut nou eigenlijk? Vogelobservatorium Tij ligt hier, vlakbij Marina Stellendam, aan het Haringvliet in Zuid-Holland, in natuurgebied Scheelhoek. Het ei staat op het eiland Goeree in Zuid-Holland en kijkt uit op de Haringvlietsluizen, het Haringvliet en in de richting van Voorne-Putten.
Een unieke bezienswaardigheid in mijn eigen provincie!
De naam Tij (’t ei)
In 2019 werd een wedstrijd uitgeschreven waarbij Natuurmonumenten en de Vogelbescherming mensen hadden gevraagd een geschikte naam te bedenken voor ‘het nest’ in het Haringvliet; een naam die niet alleen past bij het ontwerp maar ook bij de plek. De naam Tij won.
‘Het nest’ of ‘’t ei’ werd Tij!
‘Tij’ is eigenlijk een knipoog naar ‘’t ei’, zoals veel mensen de eivormige hut al waren gaan noemen en past natuurlijk tegelijkertijd mooi bij de getijden: hoog en laag tij. Juist eb en vloed maken de deltanatuur extra bijzonder dus ook dat komt in de naam nu terug.
Ontwerp Tij
Tij ziet er zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant super origineel uit. Het is zo kunstzinnig ontworpen dat je het eigenlijk geen vogelkijkhut meer durft te noemen. Nee, Tij is veel meer dan een houten wand met een paar kijkgleuven. Tij is een werkelijk prachtige constructie die perfect in de omgeving past.
Wat een prachtig ontwerp!
Binnenkant Tij
Foto’s van de binnenkant van Tij heb je misschien wel eens op Instagram voorbij zien komen, maar had je er nog nooit van gehoord of had je Tij nog nooit gezien dan zul je waarschijnlijk ‘Oh!’ roepen, net als ik de eerste keer dat ik het ontdekte, zo bijzonder is het. Wauw, wat ontzettend mooi gemaakt met al dat hout. Echt prachtig bedacht!
Tij ziet er zo mooi en bijzonder uit. Het is een super instagrammable plek!
Buitenkant Tij
Maar ook al zie je op Instagram meestal foto’s van de binnenkant, de buitenkant is juist ook uniek! Aan de buitenkant is het namelijk een ei! Een ei op een nest. Als je erin staat merk je het niet zo, maar het ei is 8 meter hoog en 11 meter lang! Het ei is mooi met riet bedekt waardoor het perfect bij de natuur past.
Ei aan het Haringvliet
Je ziet het ei alleen als je over het water (het Haringvliet) langs vaart òf als je –in je enthousiasme- níet meteen door het tunneltje naar het ei rent, maar eerst even door de kijkgaatjes tuurt aan het begin van de grofhouten tunnel die naar Tij leidt.
Door de gleufjes zie je het ei ineens. Oh!
Strandje bij Tij
Als het water laag staat verschijnt er een strandje om de hut heen, maar daar mag je volgens mij niet komen. Het is het domein van de dieren, dus zet er je eigen footprints niet neer. Ik zag überhaupt geen mogelijkheid om daar te kunnen komen (de foto’s nam ik keurig door het gaatje), dus wie dat wel doet, doet volgens mij iets wat niet mag. Wel kun je ook wandelen in natuurgebied Scheelhoek waar Tij eigenlijk in ligt.
Uitzicht Tij
Tij ligt direct aan het Haringvliet en biedt uitzicht op de mooie deltanatuur en de broedeilanden waarop je vogels kunt spotten, maar kijk ook eens de andere kanten op. Vanuit Tij heb je 360 graden zicht en kun je –zeker als echte vogelspotter- naar hartenlust naar vogels en waterdieren kijken. Los van het rondje (dat een beetje aan een zon doet denken) en de smalle ellipsvormige spleten zijn er genoeg plekken waar je doorheen kunt kijken.
Telescoop of verrekijker
Ben jij geen vogelspotpro, maar vind je het gewoon een keer leuk, neem dan je verrekijker mee als je die hebt, zodat je net wat meer kunt zien. Van de telescoop die er volgens Natuurmonumenten zou staan zag ik alleen de poot en het opstapje.
Welke vogels zie je bij Tij?
In het broedseizoen (grofweg van maart tot en met juli) kun je veel broedvogels zien die bezig zijn met hun broedvlucht, zoals de visdief (een bekende steltloper), de grote stern (ook wel de icoon van dit gebied genoemd) en de kokmeeuw. Buiten het broedseizoen zie je in het omringende water (dat vrij ondiep is) drooggevallen slikken waar vogels graag landen en waar je dan eenden, maar ook bevers, zilverreigers, lepelaars en ijsvogels kunt zien. Tip: check deVogelmigratiekalender van het Haringvliet.
Zelfs wie niks met vogelkijkhutten of vogels spotten heeft wil hier geweest zijn.
Foto op de trap
Je kunt op een van de houten krukjes gaan zitten, maar de meeste mensen die niet voor de vogels komen, komen er voor een foto op de trap of gewoon ergens bovenin. Wij deden het eigenlijk even snel snel, dus ik heb er een beetje spijt van dat ik niet even een foto heb laten maken terwijl ik boven stond, en dan met losse haren (en iets leukers aan), maar goed, ik heb er in elk geval een paar. Het is ook wel echt een hele bijzondere plek en ook als je zelf niet op de foto wil kun je hier een prachtige foto maken, zeker als er geen andere mensen zijn.
Tunnel Tij
Zoals ik al zei kun je ook nog even door de kijkgaten bij het tunneltje kijken. Leuk om te weten is dat je er zwaluwen kunt horen. In de wand van de tunnel zitten namelijk nesten van de oeverzwaluw.
De houten tunnel op zich vind ik ook mooi gemaakt. Ook hier kun je dus een mooie foto van maken, terwijl bijna niemand dat doet. Op Instagram staan altijd dezelfde foto’s van Tij, maar deze zie je nooit.
Locatie Tij
Voordat ik er naartoe ging en nog niet had uitgezocht waar Tij nou precies lag had ik er een heel ander beeld bij. Door foto’s zoals deze van de Vogelbescherming dacht ik dat de vogelkijkhut in een heel afgelegen gebied lag, middenin een wijds natuurgebied, en dat is op zich ook wel zo, het ligt aan de rand van vogelreservaat Scheelhoek, maar het ligt tegelijkertijd toch nog wel dichtbij de Haringvlietdam die je hieronder op de foto ziet.
Hoe kom je bij Tij?
Ik had al eens gekeken hoe ik met het openbaar vervoer naar Tij kon komen, maar ook al woon ik in dezelfde provincie (Zuid-Holland), het was nogal een mijl op zeven. Met de auto kon het meer dan twee keer zo snel, dus toen een vriendin ook al een keer had gezegd dat ze er naartoe wilde (nadat ze Tij bij ‘3 op reis‘ had gezien) was de keuze snel gemaakt.
Tij ligt niet ver van Marina Stellendam aan de Deltahaven. Je kunt hier gratis parkeren en dan via een natuurpad naar Tij wandelen. Om bij Tij te komen moet je dus eerst een klein stukje wandelen.
Waar begint de wandeling? Hier!
Wandeling naar Tij
In een hoek van parkeerplaats (rechts achterin) zie je een bordje van Natuurmonumenten waarop Tij al aangegeven staat. Het pad is onverhard maar goed te doen. Het is echt maar een hele korte wandeling. Als je in gedachten doet alsof je opjungle trekking bent wordt het des te avontuurlijker. Je wandelt tussen het groen door over een pad waarvandaan je nog niet veel ziet, maar wat het des te spannender maakt: straks zie je Tij echt!
Jungle trekking in eigen land.
De wandeling is een eitje!
Pad naar Tij
De wandeling naar het ei (Tij) is maar 5 minuutjes, dus letterlijk een eitje en voor bijna iedereen te doen. Voor wie slecht ter been is is het goed te weten dat je onderweg wel een trap af moet (en terug weer op). Het pad is vrij smal en hier en daar oneffen met zand of schelpjes. Ook moet je een stukje over een vlonder zonder reling. Houd kleine kinderen in dat geval in de gaten of aan de hand zodat ze er niet afkukelen.
Als je net aan de wandeling begint denk je misschien waar wandelen we helemaal heen en hoe lang duurt dit, maar ineens ben je er. Het is echt totaal niet ver.
Met vriendin Josefien (op de foto’s) deed ik de wandeling naar Tij.
Duurzaam ontwerp
Duurzaamheid was een belangrijk aspect bij het ontwerp en de bouw van dit bijzondere ei. Het ‘nest’ bestaat uit een met lokaal riet afgedekte, houten eivormige constructie die in Finland computergestuurd gezaagd is en in zo’n 400 onderdelen met de boot is vervoerd. Het is allemaal op locatie gemonteerd en is volledig remontabel gebouwd, zoals dat tegenwoordig vaak heet. Het is een duurzaam bouwwerk en het waterpeil komt nooit hoger dan waar het riet begint.
Op de houten balken zag ik Antwerp staan:
Opening Tij
Tij is sinds april 2019 te bezoeken en is geopend in het kader van het project Droomfonds Haringvliet en mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcodeloterij. Natuurmonumenten, ARK Natuurontwikkeling, Sportvisserij Nederland, Staatsbosbeheer, Vogelbescherming Nederland en het Wereld Natuur Fonds hebben hier tezamen gewerkt om het Haringvliet een nieuwe recreatieve impuls te geven.
Haringvliet
Sinds 2019 staan dankzij het zogenaamde Kierbesluit de Haringvlietsluizen tussen Voorne Putten en Goeree Overflakkee vaak weer een klein stukje open, waardoor zout zeewater het zoete Haringvlietbinnen kan stromen, zodat trekvissen als paling, zalm en zeeforel daar kunnen paaien en ze niet naar hun paaigebieden zwemmen die stroomopwaarts liggen of juist in zee.
Na bijna 50 jaar afgesloten te zijn geweest staan de Noordzee en het Haringvliet weer met elkaar in verbinding.
De natuur biedt zo niet alleen voedsel, rust en broedplekken voor (trek)vissen en (trek)vogels, maar ook weer meer mogelijkheden voor bewoners van de regio, toeristen en dagjesmensen om te genieten in de natuur. Het eveneens in het Haringvliet gelegen Natuureiland Tiengemeten is wat dat betreft ook een aanrader, ook met kinderen!
Wandelingen en informatie over het Haringvliet
Wil je het Haringvliet beter leren kennen dan zijn er volop mooie wandelingen mogelijk. Je vindt de wandelingen bij het Haringvliet in een boekje dat je kunt downloaden op Haringvliet.nu. Ook is het leuk te weten dat het Haringvliet onderdeel uitmaakt van het nieuw te realiseren NP NL Delta, een Nationaal Park in ontwikkeling.
Tip: download dit boekje met wandelingen in en om het Haringvliet.
Tij met kinderen bezoeken
Tij is ook superleuk om met kinderen te bezoeken. Til kleine kindjes op en laat ze eerst even door het gleufje naar het immense ei turen en ga daarna het tunneltje door. Ook kinderen zullen dit een bijzondere plek vinden. Er zitten overal gaten waar ze door kunnen kijken.
Ga je met kinderen? Neem dit super verrekijkertje mee! Sowieso leuk als sinterklaascadeau!
Ik had mijn tieners niet bij me, maar het is zelfs een puberproof uitje als je in de buurt op vakantie bent. De wandeling is maar 5 minuutjes, het totale bezoek duurt ook niet lang en de binnenkant van het ei is helemaal instaproof.
Ben je met een baby of dreumes dan is een draagzak handiger dan een kinderwagen, zowel op het pad er naartoe (onverhard en met trap) als in de hut. Voor peuters is de korte wandeling prima te doen, mits je ze bij de vlonders even aan het handje houdt. Doe ze bij hoog water regenlaarzen aan.
Tij met hond bezoeken
Honden mogen niet mee naar Tij, niet los en niet vast. Ben je met z’n tweetjes met hond dan kun je het afwisselen, want het is niet zo ver wandelen. Op het terras vlakbij zijn honden (volgens mij) wel welkom. Daar zag ik ze in elk geval wel.
Tij met rolstoel
Het pad naar Tij is helaas niet rolstoelvriendelijk. Het is een zanderig pad en je komt een vrij steile trap tegen.
De wandeling naar Tij is niet geschikt voor mensen met een rolstoel of kinderwagen.
Verder is voor iedereen de korte wandeling op zich al leuk om te doen!
Let op
Praat niet te veel, maar wandel in stilte, dan schrikken de vogels niet en zie en hoor je meer!
Ga in coronatijden met niet teveel mensen tegelijk Tij in. Zie je dat het druk is, wacht dan even. Toen wij aankwamen waren er gelukkig slechts 3 andere mensen en daarna waren we alleen.
Check jezelf (en je kinderen) na je wandeling altijd op teken.
Laat geen afval achter in het observatorium of op de weg er naartoe.
Check van te voren de waterstand (zie het kopje Hoog water hieronder!)
Tij als het regent
Tij is overdekt, maar niet volledig. In het midden zit een gat, dus bij regen kun je wel schuilen (ook in de houten tunnel), maar in het midden van de vogelkijkhut kun je alsnog een beetje nat worden. Het is echter verstandig niet zo zeer op regen, maar vooral op hoog water te letten.
Hoog water
Bij hoog water (80cm boven NAP) kan het pad ietsje onderlopen, dus trek in dat geval niet je witste of nette schoenen aan of kies bij hoog tij voor regenlaarzen. Komt de waterstandboven de 85 cm boven NAP dan raadt Natuurmonumenten een bezoek aan Tij af. Ze raden aan om in het najaar, de winter of het vroege voorjaar sowieso vooraf te checken of Tij bereikbaar is.
De waterstand vind je op de website van Rijkswaterstaat en dan specifiek op hun waterinfo-site. Kies op de kaart als locatie Hellevoetsluis. Selecteer linksboven Waterbeheer en bij de legenda rechtsonder Waterhoogte. Kijk ik vandaag (7 november) dan zie ik 76 cm, dus dan kun je gaan, maar check het altijd zelf even.
Ticket Tij
Je hebt geen ticket nodig voor Vogelobservatorium Tij. De mooie vogelkijkhut is gratis te bezoeken. Ook de coronacheck-app heb je niet nodig.
Tijdsduur bezoek Tij
Voor een bezoek aan Tij hoef je (los van de reis er naartoe) niet veel tijd uit te trekken. Ben je een echte vogelaar dan kun je er misschien uren zitten turen, maar de meeste mensen wandelen er naartoe, kijken er even, maken wat foto’s en wandelen weer terug. Inclusief het wandelen kan dit makkelijk in een half uurtje.
Openingstijden Tij
Tij is dagelijks geopend van (half) 9 tot 5 uur.
Adres Tij
Het adres van Tij is Deltahaven 69, 3251 LC Stellendam. Het navigatieadres is Deltahaven 44, Stellendam en daarna moet je nog een meter of 250 doorrijden.
Parkeren bij Tij
Direct bij de hut parkeren kan niet, maar wil je bij Tij parkeren dan moet je je auto op de parkeerplaats van Jachthaven Stellendam zetten.
Restaurant bij Tij
Wil je na de korte wandeling en je bezoek aan Tij een kopje koffie drinken of even ergens iets nuttigen of uitgebreid lunchen dan kan dat bij Bästa dat ook in de jachthaven ligt. Gewoon even het hoekje omlopen en je ziet het terras al.
Wij hadden van te voren al een ander adres op het oog, namelijk de wat verder weg gelegen Brasserie Zeven aan het Grevelingenmeer, maar Bästa in Stellendam (direct in de jachthaven waar je ook parkeert) is het dichtstbij als je direct iets wil eten of drinken. Je kunt hier dan ook naar het toilet. Onze eerste indruk van het terras van Bästa was niet direct ‘wauw’, maar nu ik de website zie denk ik: ‘Mmm, dát ziet er goed uit!’
Overnachten bij Tij
In de jachthaven bij Tij kun je appartementen huren. Apartotel Dock Stellendam heeft appartementen voor 2 of 4 personen en zelfs een appartement voor 14 personen! B&B de Zandgors zou ook kunnen. Meer tips (onder andere een erg mooi vakantiepark) staan verder naar onderen.
Wat te doen in de buurt van Tij?
Wil je Tij gaan bekijken en er een mooi dagje uit van maken, dan is er gelukkig nog veel meer te zien en te doen in de buurt van Tij (of onderweg van of naar Tij), zowel op Voorne-Putten als op Goeree-Overflakkee.
Dacht jij ‘Ik ga niet helemaal die kant op rijden alleen maar voor zo’n hut’, er is genoeg moois te zien in de omgeving hoor!
De voormalige eilanden Voorne Putten en Goeree Overflakkee horen overigens bij de provincie Zuid-Holland en dus niet bij Zeeland, wat mensen wel eens denken.
Tips Voorne Putten
Op Voorne Putten kun je vestingsteden als Brielle en Hellevoetsluis bezoeken (zo combineer je stad en natuur), bij Rockanje kun je lekker naar het strand of mooi fietsen en wandelen. Ook een aanrader is het eiland Tiengemeten. Dit ligt wat verder weg in het Haringvliet en is te bereiken met de boot vanaf Nieuwendijk 1 (Zuid-Beijerland). OokOud-Beijerland is een bezoekje waard. Hier kun je zelfs street art spotten!
Tips Goeree
Op Goeree is Ouddorp een leuke plaats om te bezoeken (of te verblijven) en mis ookGoedereede niet! Wij maakten een wandelingetje door het dorp en zaten er even op een terrasje. Bij Ouddorp kun je bovendien prachtig fietsen en wandelen in de duinen, van het prachtige uitzicht genieten of lekker naar het strand. Met een beetje geluk kun je bij de dam zelfs zeehonden spotten! Tip: wandel eventueel een etappe van het Nederlands Kustpad wat hier ook loopt. Meer tips op Goeree Overvlakkee vind je op de website Visit GO.
Overnachten in de omgeving
Zelf overnachtte ik eerder al eens samen met mijn kinderen in Badhotel Rockanje, een fijn hotel met zwembad en op loopafstand van zee. Hier lees je mijn blog over Badhotel Rockanje op Voorne Putten. Uiteraard kun je ook kiezen voor een overnachting in één van de andere plaatsen die ik net noemde. Hotels, huizen, B&B’s of appartementen vind je gemakkelijk via Booking.com, maar bekijk ook zeker de vakantieparken hieronder.
Vakantieparken in de buurt van TIJ
Vakantieparken en campings vind je ook veel in deze omgeving, vooral naarmate je dichterbij Zeeland komt. Enkele voorbeelden:
Oasis Punt West (van Oasis Parcs) is een erg mooi vakantiepark op het randje van Zuid-Holland en Zeeland. Dit prachtige nieuwe park heeft luxe villa’s aan het Grevelingenmeer. Ik heb er een kijkje genomen. Zie de foto hierboven. Je kunt dit luxe vakantiepark ook boeken via TUI, Belvilla en Booking.com.
Aan de andere kant van de Brouwersdam vind je ook nog Center Parcs Port Zélande, te boeken via ANWB en dé Vakantiediscounter.
Oasis Punt West (op mijn foto hierboven) is een schitterend gelegen waterrijk vakantiepark met luxe villa’s aan het Grevelingenmeer.
Bijzondere plekken in eigen land bezoeken en fotograferen
Bezocht jij Tij vooral omdat het zo’n toffe plek is om te fotograferen en zet je sowieso graag bijzondere plekken in eigen land op de foto? Ga dan ook eens naar de doorgezaagde bunker. Ook een unieke plek om te fotograferen! Net als de Kempentoren, de Piramide van Austerlitz en het Hemels Gewelf. En wat dacht je van dekubuswoningen? Ook die blijven fotogeniek!
In het blog staan niet alleen veel tips, maar ook enkele affiliatelinkjes. Ik vind het leuk om mooie en bijzondere plekken te delen, maar verdien niks met het schrijven van een blog als deze, ook al kost het me los van het bezoek anderhalve dag werk, dus is het superfijn als je iets via de linkjes boekt of koopt (iets totaal anders mag ook!), dan krijg ik een heel klein beetje commissie. Voor jou maakt dat qua prijs niets uit!
Ik bezocht Vogelobservatorium Tij begin juni, samen met vriendin Josefien, gewoon privé. De foto’s waar ik (met witte broek en ‘nest’ op mijn hoofd) op sta heeft zij gemaakt, alle overige foto’s heb ik zelf gemaakt.
Roadtrips in Europa, in 2020 en 2021 waren ze populairder dan ooit. Nu we minder (makkelijk) konden vliegen, maar nog wel graag rondreizen, verkozen velen de autovakantie in Europa boven devliegvakantie naar een eiland of ver weg. En ook het reizen met een camper is hot. Maar… het vliegtuig pakken en dan ter plekke een auto huren om te gaan roadtrippen won in september ook weer aan populariteit.
Wil je in oktober nog een roadtrip in Europa maken of alvast inspiratie opdoen voor een roadtrip Europa volgend jaar? Lees dan dit blog met 7 mooie roadtripbestemmingen, dichtbij, in België, en verder weg!
Een georganiseerde fly drive boeken kan, maar je kunt ook gewoon zelf op pad.
Roadtrip Europa: waar naartoe?
Vanuit Nederland met de auto op vakantie of toch vliegen en ter plekke met een huurautoop pad, het kan allebei, ook in oktober nog. Of eigenlijk gewoon het hele jaar door. In dit blog lees je tips voor een toffe roadtrip in Europa! Roadtrips langs de kust van 7 Europese regio’s waar je niet alleen uitgestrekte stranden of perfecte golven vindt, maar ook onverwachte schoonheid, local food of de zuidelijke zon.
Roadtrip Europa: 1 week of langer
Een roadtrip van een week of een roadtrip van 2 of 3 weken door Europa,de keuze is aan jou. Het is maar net hoeveel tijd je hebt. Een aantal plekken leent zich uitstekend voor een korte rondreis, zoals België en Bretagne, andere ook zeker voor een langere vakantie, zeker als je al die toffe (surf)stranden, mooie wandelroutes en leuke adresjes hebt gezien.
Van Bretagne tot het Baskenland, hier vind je toffe tips!
Roadtrip bestemmingen in Europa
Met de auto naarZuid-Frankrijk of Italië heb je waarschijnlijk al vaker gedaan (vooral Toscane blijft favoriet bij Nederlanders), maar denk ook eens aan minder voor de hand liggende bestemmingen als Cornwall of Cantabrië.
De kust van Engeland, de Atlantische kust van Frankrijk, Spanje en Portugal, ook daar kun je een mooie roadtrip maken! Liefst met een zonnetje in de zomer, maar ook in andere jaargetijden. Of je nou een surfer of gewoon een sealover bent, graag wandelt of graag tourt, met dit blog help ik je op weg.
Maak een roadtrip dichtbij of zoek de zon op in de Alentejo of op Tenerife!
Rondreizen, surfen, eten, ontdekken…
Bestemmingen die niet alleen mooi zijn om rond te rijden, maar ook om te surfen, te relaxen en te genieten van lekker eten bij bijzondere restaurants. Kokkerellen in je appartementje of camper kan, maar ontdek ook zeker de lokale keuken, want laten we eerlijk zijn, dat maakt een vakantie of reis nou juist zo fijn!
‘Proef de smaken die een regio kruiden.’
Overnachten tijdens roadtrip
Heb je een camper dan ben je van een bed verzekerd en is het natuurlijk fijn om op mooie camperplekken aan de kust te staan (ook al is niet elke regio even campervriendelijk en wild kamperen in sommige regio’s streng verboden), maar kies je voor je eigen auto of huurauto dan kun je van te voren allerlei leuke adressen uitzoeken voor onderweg. Dat ene boetiekhotel bijvoorbeeld, een beetje luxe, of dat huis met tuin aan zee. Accommodaties die je meestal níet op Booking.com vindt. Hoe je dat doet lees je hieronder.
Surf & Stay
Laat je verleiden door onderstaande bestemmingen en lees daarna verder in het bijbehorende boek: Surf & Stay – 7 roadtrips in Europa van Veerle Helsen. Daarin vind je niet alleen de beste surfstranden, maar ook originele adressen, geheimtips en goed verstopte stekjes!
7 roadtrips in Europa
Wil je een roadtrip in Europa maken kijk dan eens naar de volgende bestemmingen. De volgende regio’s komen aan bod:
Maak eens een roadtrip langs één van deze mooie kustregio’s in Europa.
Roadtrip Europa: route tips
Weet je nog niet precies waar je naartoe wil of stond één van deze regio’s juist al op je wensenlijstje? Hieronder lees je per bestemming ‘routetips’ voor jouw roadtrip langs de kust: leuke plaatsjes, verlaten stranden, baaien, havenstadjes, hikes of hoogtepunten in het binnenland.
Mooie road trip routes in Europa met de leukste geheimtips!
Je leest over supermooie (surf)stranden en plaatsen waar je naartoe kunt gaan. Ook ontdek je hier en daar een bijzonder adres, maar voor de echte geheimtips moet je het boek aan schaffen, want daar staat nog zoveel meer in! Plekken die je niet overal vindt, die niet op allerlei reisblogs en andere websites staan en die je ook niet zomaar tegenkomt.
Review Surf & Stay
Wil je niks missen tijdens een roadtrip of surftrip in of naar één van deze regio’s? Het boek Surf & Stay – 7 roadtrips in Europa is wat roadtrip- en/of surfboeken betreft echt een must have!
Speciaal voor dit blog ploos ik het boek pagina voor pagina uit, net als ik dat deed bij een fotoboek met 1.000 plekken die je echt gezien moet hebben. Iets 10 minuten doorbladeren en dan snel een stukkie tikken is niet mijn ding, ik steek er tijd en liefde in!
Dit is dan ook geen vluchtige review die voorbij vliegt als de pagina’s in dit fimpje, maar het werd bijna een studie. Ik checkte de tips ook echt en dat was heel veel werk! Klik in dit blog op de vele linkjes naar foto’s van de beschrijvingen en wees net zo verrast als ik was!
Is dit boek een aanrader, ook als je als niet-surfer nog nooit van ‘swell’ hebt gehoord? Ja!
Roadtrip tips
Ik deel in dit blog leuke tips die ik tegenkwam in elke regio, maar ook al lijkt het alsof ik alles al weggeef, ik verklap lang niet alles hoor! Dat is natuurlijk ook de bedoeling niet. Dit blog is slechts het begin van je reis, om je te prikkelen; voor de ultieme trip moet je je door het boek laten betoveren.
Een aantal tips en mooie plekken uit het boek noem ik bewust omdat ik denk dat niet-surfers (jij misschien) Surf & Stay anders niet snel zouden kopen, terwijl ook jij er juist zoveel verrassends in kunt vinden. Ik wil dus ook niet-surfers die willen roadtrippen enthousiast maken voor deze 7 Europese regio’s en ze aansporen dit waardevolle boek te bestellen of straks voor Sinterklaas of Kerst cadeau te vragen.
Zelfs de meest doorgewinterde reiziger -ja, ook jij!- zal verrast zijn wat Europa nog allemaal te bieden heeft!
ROADTRIPBESTEMMINGEN in EUROPA
Ik begin in Engeland (let op, daar wil jij straks ook naartoe!) en eindig met België; tussendoor komen Frankrijk, Spanje en Portugal aan bod. Hier komen ze:
1. Roadtrip Cornwall (Engeland)
Ruig en nog redelijk ongerept, maar ook een zacht microklimaat met palmbomen! Het Britse Cornwall is een tropisch stukje Engeland dat heel anders oogt dan de rest van het land. Reis van badplaats Bude met stranden als Northcott Mouth, Summerleaze en Crooklets beach en de bijzondere Bude Sea Pool verder langs de kust. Steek te voet de cooleTintagel Bridge over of rij naar Surf Side Polzeath. Iets verder liggen Booby’s Bay en Constantine Bay.
Reis door naar Watergate Bay Beach bij Newquay, het surfstadje bij uitstek, of kies voor de afgeschermde baai van Tolcarne Beach. Fistral Beach is dé surfspot. En wat dacht je van Holywell Bay? Wauw!Ook Trevaunance Bay doet aan zonnige bestemmingen verder weg denken.
St. Ives is een bekende badplaats, maar niet voor niets. Met zijn gezellige straatjes, charmante stranden met bootjes in de baai, lekkere bakkertjes en leuke koffie- en wijnbars is het er goed toeven. Kijk, hier wil je gewoon naartoe!
Kynance Cove
Verder naar het puntje vind je Gwenver Beach en Sennen Beach. En wat dacht je van het haventje van Mousehole of Porthleven (mmm… mosselen!). En, last but not least: Kynance Cove! Wauw, wat waanzinnig mooi!
South West Coast Path
Een must? De South West Coast Path wandelen! Prachtige wandelingen langs de kust van Zuidwest-Engeland. Dit stond al een tijdje op mijn lijstje en ik heb er op de Vakantiebeurs al eens uitgebreid informatie over gehaald, maar het komt er maar steeds niet van om er naartoe te gaan, omdat ik vaak toch weer voor iets ècht zuidelijks koos.
cadeau.
