Categoriearchief: Myanmar

inle-lake-myanmar

Individuele reis langs de mooiste plaatsen van Myanmar

Een reisblog over de mooiste plaatsen van Myanmar, voormalig Birma. Een prachtig en puur land vol pagodes. Eén van de meest indrukwekkende landen die ik bezocht heb. De ideale bestemming voor een individuele reis door een nog vrij authentiek deel van Azië. Wil jij ook een rondreis maken door dit mooie land? De allermooiste plaatsen van Myanmar en andere reistips vind je hier.

boot-irrawaddy

Rondreizen in Myanmar

Reis je rond in Myanmar, dan ontdek je al snel dat het nog een beetje een mysterieus land is. Enerzijds omdat nog lang niet iedereen voormalig Birma bezocht heeft, maar vooral ook door de bijzondere sfeer. Een beetje ‘mistig’ en mystiek, bijna magisch! En niet alleen de sfeer, ook de geur. Ik kan het bijna niet omschrijven.

Myanmar had iets puurs en ‘anders’ wat ik in geen enkel ander land had ervaren.

rondreizen-myanmar

lokale-bevolking-myanmar

Anders dan andere Aziatische landen

Myanmar wordt in rap tempo populairder maar is nog niet door massatoerisme overspoeld. Mij deed het een béétje aan Nepal denken (waar ik eerder was), en een heel klein beetje aan Sri Lanka (waar ik later was), maar toch was het weer heel anders.

Een land dat hoe dan ook een onvergetelijke indruk op me gemaakt heeft!

meisje-thanaka-myanmar

Voor wie is Myanmar geschikt?

Myanmar is geen land voor de verwende vakantieganger (ook al kun je natuurlijk de duurste hotels boeken, ook hier luxueuze accommodaties met spa kiezen en voor prijzige excursies als ballonvaarten en dergelijke gaan), maar het is meer een land voor de wat avontuurlijker ingestelde reiziger.

Het land is nog vrij authentiek en puur (zelfs de plaatsen met bekende bezienswaardigheden) en soms voelt het alsof je bent teruggeworpen in de tijd. Je kunt uiteraard een groepsreis boeken, maar individueel vind je misschien fijner. Een mooie reiservaring zul je hier hoe dan ook hebben!

rondreis-myanmar

Wat lees je in dit reisblog over Myanmar?

Onderaan deze blog vertel ik welke highlights je in Myanmar echt niet mag missen, geef ik wat handige tips en concrete informatie, en laat ik weten wie je eventueel kan helpen bij het samenstellen van je reis, maar eerst vertel ik even hoe ik het gedaan heb. Tussendoor laat ik wat van mijn foto’s zien.

Backpacken in Myanmar

Samen met twee andere reizigsters, een Nederlandse en een Canadese, die net als ik in Bangkok woonden, vloog ik van Thailand naar Rangoon (Yangon) en trokken we met een kleine rugzak en de Lonely Planet twee weken door Myanmar. Zonder plan, op de bonnefooi, waren we vertrokken, met een paar highlights in ons hoofd die we zeker wilden bezoeken.

Hoe reisden we rond?

We reisden het land rond met lokale bussen, twee keer met een nachtbus zelfs. Ook namen we een boot over de Irrawaddy (11 uur lang!), de fiets en reisden we één dag met een auto met chauffeur naar een plek die anders niet bereikbaar was. Zo’n privétaxi is daar niet duur, zeker niet als je met zijn drieën bent. We verbleven in een zeer eenvoudige YMCA en in 7 verschillende guesthouses en hotels.

Mandalay-reis

Best zwaar, maar een onvergetelijke reis

In de tijd dat ik ging waren de bussen nog heel eenvoudig, de wegen erg slecht, de steden en dorpen ’s avonds donker en liep je rond met dikke pakken kyats; muntgeld heb ik er überhaupt niet gezien. Het was één van mijn zwaarste reizen, door het eenvoudige vervoer, het twee keer ‘slapen’ in de bus, het hoge tempo en het hele vroege opstaan (omdat we zoveel mogelijk wilden zien), en ik ook nog ziek werd, maar het was onvergetelijk!

Welk vervoer en welke plaatsen?

Inmiddels is Myanmar makkelijker te bereizen. Het is nog steeds een vrij avontuurlijke bestemming, maar reizigers en toeristen komen er nu veel meer dan toen. Qua vervoer is er ook veel veranderd, vooral de bussen zijn veel beter geworden, maar reizen met de trein kan ook. Daarnaast kun je natuurlijk verschillende trajecten (vooral de langere afstanden) vliegen. Dat kan slim zijn, want Myanmar is een groot land!

Keuzes, tips en hulp bij het boeken van een reis naar Myanmar

Door de omvang van het land of wellicht doordat je maar beperkt de tijd hebt, kun je niet alles zien, dus je moet wel keuzes maken. Hou het een beetje relaxt! Kom je er zelf niet uit? Vraag hulp of tips aan iemand die er geweest is of aan een gespecialiseerde reisorganisatie. Lees dus snel verder!

Schwedagon-bekende-pagode-yangon

Individuele rondreizen van Van Verre Reizen

Reisorganisatie Van Verre biedt individuele rondreizen aan door Myanmar. Je reist dan niet in een groep, maar maakt een privé-rondreis; in je eentje, als stel, met een vriend(in), als gezin of met een groepje vrienden.

De reizen variëren van 15 dagen tot 30 dagen. Op de site van Van Verre Reizen staat een aantal voorbeeldreizen naar Myanmar, maar je kunt een reis ook op maat laten samenstellen. Op basis van jouw reisideeën komen ze dan met een reisvoorstel.

Bouwstenen met trips van een paar dagen

Handig daarbij zijn ook de speciale bouwstenen die je in je reis kunt inplannen. Er zijn bouwstenen van een paar dagen, maar ook van een week. Je kunt zelf verschillende bouwstenen aan elkaar plakken of er iets uitpikken wat je graag georganiseerd wil doen. Om een idee te hebben wat dat allemaal gaat kosten kun je een offerte laten maken. Ben je serieus geïnteresseerd dan helpen ze je zo goed mogelijk om in overleg met jou en rekening houdend met jouw wensen jouw ideale rondreis te plannen.

Follow-my-footprints-myanmar

De mooiste plaatsen van Myanmar:

Welke bezienswaardigheden moet je zeker zien in Myanmar?

Of je nou twee, drie of vier weken gaat, een aantal bestemmingen mag je écht niet overslaan in Myanmar. Wat mij betreft zijn dat sowieso Bagan en Inle Lake. Dit zijn wel echt dé hoogtepunten.

Waarom naar Bagan?

Bagan behoeft eigenlijk weinig woorden. Je hoeft maar op Bagan te googelen of deze foto’s te zien en je weet: daar wil ik naartoe. Stel je voor: meer dan 3.000 stupa’s en tempels bijelkaar! Deze oneindige hoeveelheid tempels, de sfeer, de pagode’s bij zonsondergang en bij zonsopkomst, het is onvergetelijk. Tegenwoordig worden er ook veel ballonvaarten boven Bagan gemaakt, dus dat kan zelfs ook nog.

Bekende tempels zijn de Shwesandaw Paya en de Mingalazedi, maar er zijn nog vele andere mooie. Sommige kun je bezoeken of beklimmen, andere alleen bewonderen. Hoe dan ook is Old Bagan hét hoogtepunt van je reis naar Myanmar. Overnachten kan in Nuaung-U.

bezienswaardigheid-myanmar

gouden-tempel-bagan

Waarom naar Inle Lake?

Ook Inle Lake (het Inle meer) zie je op veel foto’s van Myanmar terug, en dan met name de vissers. De vissers roeien niet met hun armen, maar draaien één been als het ware om de peddel heen om vooruit te komen. Ook de netten zien er niet uit als visnetten die wij kennen, maar hebben een speciale vorm.

Een boottocht over het meer (liefst ’s ochtends vroeg!) is echt een must. Je ziet niet alleen de vissers, maar ook de dorpjes met paalwoningen (waar je ook in kunt), de traditionele bevolking (de Shan en de Intha), pagodes, een markt (zowel op het land als op het water) en andere plekken rond het meer. Er zijn bijna twintig van deze ‘drijvende’ dorpjes op palen. Een bekende is Ywama Village.

Let op: maak je net als ik een boottocht al heel vroeg ’s ochtends, dan kan het wel heel koud zijn. Je kunt georganiseerde tours doen, maar leuker is het (zoals wij deden) om met een paar mensen zelf een bootje te regelen. Al voor zo’n 5 dollar per persoon (toen ik ging 3 dollar) heb je een boottocht van een dag.
Overnachten doe je in Nyaung Shwe.

visser-inle-lake

paalwoningen-inle-lake

Meer bekende bezienswaardigheden in Myanmar

Maar ook Yangon, Mandalay en Amarapura (met de bekende U Bein brug) mag je niet overslaan. Heb je nog tijd over? Dan zou ik zeker ook Mount Popa (‘s ochtends vroeg erg mooi), Inwa en Bagó bezoeken. Of ga juist ook voor een wat minder bekende bestemming als Monywa.

witte-pagode-mandalay

Zelf maakte ik ook nog een boottocht over de Irrawaddy rivier, ook dat was bijzonder. En ik maakte vanaf Pyin U Lwin (Maymyo) een korte trekking (meer een wandeling) naar de watervallen van Anikasan.

Anikasan-waterval

Cultuur, bergen of strand?

Voor cultuur zit je bijna overal in Myanmar goed. Er zijn zoveel interessante plaatsen, pagodes en andere cultuurschatten. Wat dat betreft is het echt een schitterend land. En ook vanwege de mensen zelf, die ik weer heel anders vond dan andere Aziaten.

Hou je van cultuur maar ben je daarnaast ook graag in de bergen? Ga dan wandelen in de omgeving van Kalaw of reis door naar het onbekende Loikaw.

Eindig je de reis het liefst aan het strand? Kies dan nog voor een paar dagen voor de palmenstranden bij Ngapali. Ik ben zelf in Myanmar niet naar het strand gewest. Wil jij het wel, dan is november t/m april de beste reistijd, eventueel oktober al.

Ben jij er geweest? Wat vond jij qua stranden de mooiste plaatsen van Myanmar?

myanmar-palmen

Beste reistijd Myanmar

De beste periode voor een reis naar Myanmar zijn de maanden november tot en met april. In maart en april kan het heet zijn. Ik was er eind februari, begin maart en vond dat overigens helemaal niet. De regentijd is van mei t/m oktober. Het voordeel van het regenseizoen is dat het iets goedkoper is. Soms ook rustiger, maar als iedereen zomervakantie heeft is het toch weer iets drukker.

Prijsniveau

Ondanks dat steeds meer reizigers Myanmar bezoeken is het nog steeds een relatief goedkoop land. Het is niet extreem goedkoop, Laos is goedkoper, maar al met al is Myanmar ook zeker niet duur. Maak je niet te veel vluchten dan scheelt dat enorm. Ander vervoer is goedkoop, eten kan er voor een paar euro, en overnachten kan in elke prijsklasse. Let er wel op dat het in het hoogseizoen en in de meest populaire plaatsen uiteraard lastiger kan zijn dat ene leuke guesthouse of hotelletje te boeken.

Visum

Voor Myanmar heb je een visum nodig. Je moet dit van te voren regelen. Het kan online, maar dan moet je wel een credit card hebben. Zelf naar de ambassade in Brussel gaan kan ook. Of via de visumdienst. Zorg dan wel dat je dit bijtijds regelt, minimaal drie weken voor vertrek!

vrouw-myanmar

Informatiebijeenkomst

Op 24 juni, 26 augustus, 21 oktober en 27 december 2017 houdt Van Verre informatiedagen over verschillende landen in Azië. Dit is in Monnickendam. Op 24 juni 2017 kun je in de middag naar de informatiebijeenkomst over Laos en Myanmar.

schwedagon-paya

Myanmar is overigens ook goed te combineren met een bezoek aan Thailand. Zeker als je minimaal een maand de tijd hebt is dit een optie. Lees hier over los bij te boeken tourtjes in Thailand. Meer blogs over Azië lees je hier.

Azie Reizen Van Verre

Dit betreft een gesponsorde blogpost in samenwerking met Van Verre Reizen. De tekst is echter gewoon door mij geschreven en ook de foto’s zijn door mij gemaakt.

 

trein-srilanka

Ontdek de wereld op het Verre Reizen Event

UPDATE: VERRE REIZEN EVENT: 21 en 22 oktober 2023 in Den Haag! 

Zaterdag 21 en zondag 22 oktober 2023 is het zo ver: dan is het Verre Reizen Event weer. Dit reis-evenement in de Fokker Terminal in Den Haag is dé reisbeurs voor iedereen die graag op reis gaat en dan het liefst naar verre bestemmingen.

fokker-terminal-den-haag

Verre Reizen Event

Wil je wakker worden op een exotische plek in een heerlijk warm land of een onvergetelijk mooie rondreis maken? Een schitterende reis in Afrika, Azië, of Midden-Amerika? In je eentje, met z’n tweetjes, met een groep of een verre reis met kinderen? Op het Verre Reizen Event kun je inspiratie opdoen.

Meer dan 200 verre bestemmingen zijn op het evenement aanwezig. Elke 30 minuten worden er landenshows verzorgd door ervaren reisspecialisten die de reizen zelf hebben gemaakt.

Verre reizen

Heb je al een idee waar je naartoe wil of ben je nog aan het oriënteren? Heb je vragen over een verre reis of een bepaalde bestemming? Op het Verre Reizen event krijg je als bezoeker advies en uitleg over het boeken van een verre reis bij professionals. Je ontmoet de mensen achter de schermen van veelal kleinschalige maar zeer gespecialiseerde reisorganisaties en kunt zelfs direct een reis samenstellen en boeken bij de ervaren reisspecialisten. 

Welke reisorganisaties zijn er op het Verre Reizen Event?

Een compleet overzicht van deelnemende reisorganisaties vind je hier. Het zijn vrijwel allemaal zeer ervaren reisspecialisten die helemaal thuis zijn in de bestemmingen die ze aanbieden.

Je ziet er zowel onbekende reisorganisaties tussen staan als de bekendere, zoals AsiaDirect, 333 Travel, Sawadee, en ook ANWB-reizen. Welke precies verschilt per jaar. Kijk op de website bij ‘deelnemers’ en je ziet een overzicht. Deze hieronder is er dit jaar niet:

Wat voor soort verre reizen?

Het gaat zowel om individuele reizen als groepsreizen, en ook gezinsreizen. Of je nou iets actiefs en avontuurlijks zoekt, een rondreis in een onbekend land of een luxe camperreis door Canada of Australië, er is keuze genoeg!

Kom naar het Verre Reizen event en de voorpret kan beginnen!

montezuma-costa-rica

Leuke locals in het backpackersplaatsje Montezuma, Costa Rica.

Ook ik ga graag ver weg. Van Zuidoost-Azië tot Latijns-Amerika, en van het Midden-Oosten tot West-Afrika!

Reizen die je nooit meer vergeet

Dat mooie natuurgebied, die lastige route, dat heerlijke eten, die bijzondere ontmoeting, die aparte accommodatie, dat droomeiland of die tempel waar vandaan je de zon zag opkomen. Je vergeet het nooit meer. Een reis gaat voorbij, maar de ervaring hou je voor altijd. Mooie plekjes draag je mee in je hart.

perhentian-kecil

Perhentian Kecil, Maleisië, 16 jaar geleden.

Gelukkig ga ik nog best vaak op reis. En van oudere reizen heb ik gelukkig de foto’s nog. Duizenden… Hier zie je er een paar, sommige ‘nieuw’, andere uit de oude doos, maar nog niet eerder getoond. Kijk je mee?

Ontmoet de wereld!

kinderen-zriba-tunesie

In mijn eentje met de kinderen in Zriba, Tunesië, 2013.

man-atlas-marokko

Man in de Marokkaanse Atlas.

Bekijk Sawadee's Zuid-Afrika reizen

Afrika en het Midden-Oosten

Ik maakte vele verre reizen naar verschillende landen en heb er stuk voor stuk mooie herinneringen aan. Zo was ik niet alleen in het relatief eigenlijk nog dichtbij gelegen Libanon, Syrië, Israël, Egypte, Turkije, Tunesië en Marokko, maar ook in het West-Afrikaanse Senegal. Lees hier mijn blog over Senegal.

kindje-in-nepal

Kindje, onderweg in Nepal.

khaosan-road

Khaosan Road 15 jaar geleden.

sri-lanka-binnenland-richting-kandy

In de buurt van Kandy, in het binnenland van Sri Lanka.

Azië

Het fijnst vond ik Azië. Als backpacker bezocht ik Maleisië en Singapore, tijdens mijn werk in de reisbranche bezocht ik Nepal, en met de vader van mijn kinderen ging ik naar Sri Lanka.

Daarnaast woonde en werkte ik een jaar in Thailand waarvandaan ik reizen naar Laos en Myanmar maakte. Update 2018: onlangs was ik eindelijk voor het eerst in Indonesië!

tabaksplantage-cuba

Cubaan aan het werk op een tabaksplantage bij Pinar del Río, Vinales.

costa-rica-strand

Op het strand in Costa Rica.

cubaanse-mannen

Cubaanse mannen wachten met een krantje op de tribune tot de honkbalwedstrijd begint.

Costa-Rica

De prachtige flora van Costa Rica.

Latijns-Amerika

Ik hou van Azië, maar ook Mexico, Cuba, Costa Rica en Venezuela waren mooi. In Mexico was ik met mijn moeder, in Cuba met een ex, in Costa Rica met een vriendin en in Venezuela in mijn eentje!

Lees ook: 5 totaal verschillende landen in het Caribisch Gebied.

Het liefst zou ik ook met mijn kinderen zulke mooie verre reizen maken… Zoals Carolien van Dream The World deed met haar man en dochter. Hier zie je een blog met de accommodaties waar ze verbleven tijdens hun rondreis door Costa Rica.

Tip: lees mijn blog Verre reizen met kinderen!

cubaanse-bruiloft

Cubaanse bruiloft in Havana.

Bestemmingen op mijn bucketlist

Uiteraard staan er nog heel veel landen op mijn bucketlist. Ik wil terug naar Thailand, maar ik wil ook nog naar Vietnam, China en India. En naar Iran, Jordanië (update 2018: eindelijk was ik er!), Oman en Dubai. Maar ook naar Brazilië, Colombia en Peru! En naar Gambia en al jaren naar Madagaskar!

En eigenlijk wil ik naar nog veel meer landen. Ik wil vooral rondreizen en veel zien, maar ook chillen op Bali, Caye Caulker, Koh Rong, de Malediven, in Goa of op Zanzibar. En wat dacht je van de stranden en de natuur op Socotra?

natuur-laos-vangvieng

De schitterende natuur bij Vang Vieng in Laos.

Wat is jouw ultieme droom?

Met de Trans-Siberië expres door eindeloos verlaten landschappen reizen? De zon op zien komen boven de tempels van Bagan? Met de kinderen naar Zuid-Afrika of Sri Lanka gaan? Eilandhoppen langs de eilanden van Hawaï? Op fotografiereis in Nepal? De Himalaya beklimmen? Of naar een land uit het sprookje van 1001 nacht?

mooi-uitzicht-vang-vieng-laos

Een simpel hostel in Laos met één van de beste uitzichten ooit.

Reisvirus

Heb je het reisvirus eenmaal te pakken dan wil je vaak alleen nog maar meer zien. Dan wil je weer weg gaan, verder, naar steeds weer nieuwe plekken. Europa is mooi, hier op Followmyfootprints laat ik dat ook vaak genoeg zien, maar er is meer! Voel jij dat ook zo? Dan word je vast helemaal blij van het Verre Reizen Event. Kom ook en ontmoet de wereld!

volveran-foto-cuba

Volverán! Leus op een muur in Cuba.

Verre Reizen Event 2023 (update!)

Het Verre Reizen Event is niet nieuw, maar bestaat al jaren. Niet alleen in Antwerpen, maar ook in Den Haag, in de Fokker Terminal.

Je kunt luisteren naar presentaties over onbekende bestemmingen en inspiratie opdoen voor bijzondere reizen naar landen ver weg. Of je nou van low budget backpacken of van zeer luxe reizen houdt, het kan allemaal.

sadhu-nepal

Een Sadhu in Nepal.

Bestemmingen verre reis

Heel veel landen, regio’s en eilanden zijn elk jaar weer aanwezig. Bekende bestemmingen maar ook minder voor de handliggende reisbestemmingen als Kyrgystan en Turkmenistan. Wilde je altijd al eens naar Ladakh of naar Sikkim en Bhutan? Of droom je juist van de Galapagos eilanden of Paaseiland? Van een reis met een camper of een expeditie ver weg?

Update 2022: Kijk zelf even welke (vertegenwoordigers van) bestemmingen er in 2022 allemaal bij staan. Dit hierboven schreef ik eerder, maar ik zag bijvoorbeeld Guatemala, Belize, Uganda, Tanzania, Namibië en Nepal er al bij staan.

Update 2023: Wil je graag naar Belize? Naar Indonesië, Sri Lanka, de VS, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland of Zuid-Afrika? Naar Ras al Khaimah misschien? Er zijn heel verschillende bestemmingen waar je presentaties van kunt bijwonen, van Suriname tot Tanzania of Zuid-Korea.

swayambhunath-tempel-kathmandu

Swayambhunath tempel in Kathmandu, in 1998.

srilanka-kandy-en-nuwara-eliya

De prachtige omgeving van Nuwara Eliya.

wat-arun-bangkok

Wat Arun in Bangkok.

vang-vieng-laos

Uit de oude doos: Vang Vieng in Laos.

Waar is het Verre Reizen Event en hoe laat?

Het Verre Reizen Event is in de Fokker Terminal, bij de Binckhorst in Den Haag.

Adres: Binckhorstlaan 249, 2516 BB, Den Haag.

Het Verre Reizen Event is van 10:00u tot 17:00u.

dorpje-in-de-andes

Dorpje waar ik sliep tijdens een 2-daagse trekking in de Andes in Venezuela.

Wat kost het Verre Reizen Event?

Een ticket aan de kassa kost 10 euro. Als je nu online bestelt betaal je 7,50. Kinderen tot 17 jaar mogen gratis mee naar binnen. Online koop je je tickets voor het Verre Reizen Event dus met 25% korting.

baalbek-libanon

Gesluierde meisjes bij Baalbek in Libanon.

Route en parkeren

Kom je met de auto? Het kan slim zijn je navigatie uit te zetten en te volgen wat er op de website staat: locatie. Parkeren is gratis! Er zijn 400 parkeerplaatsen.

bangkok-15-jaar-geleden

Bangkok 15 jaar geleden…

Met het openbaar vervoer naar het Verre Reizen Event

Je kunt ook met de trein naar het Verre Reizen Event. Neem de trein naar Den Haag Centraal en dan de bus. De Fokker Terminal ligt op 5 minuten rijafstand van het centraal station. Neem vanaf station Den Haag Centraal Lijn 28.

Uitstappen bij halte Zonweg, loop terug naar de Binckhorstlaan, steek over en volg het voetpad aan je linkerhand. De Fokker Terminal ligt aan de achterzijde van het bouwterrein.

Veel plezier en wie weet zit jij straks echt in de trein in Sri Lanka…

trein-binnenland-sri-lanka

Met de trein naar het binnenland van Sri Lanka.

hangmat-bij-huisje-costa-rica

Hangmat bij hostel met houten cabinas in Puerto Viejo, Costa Rica.

Blogs die je wellicht ook leuk vindt om te lezen:

reisblogger-denise-thuis

Gewoon thuis, bij mijn boekenkast vol reisboeken.

Tip: Heb je altijd al eens naar restaurant Mama Kelly gewild, combineer dat eventueel nu; je bent in de buurt. Of eet voordat je met de trein terug naar huis gaat even een hapje bij het wereldse Mingle Mush, direct achter Den Haag Centraal, met eten uit verschillende landen. Of… ga ook nog street art spotten in de Binckhorst! Weet je wat? Maak er gewoon een heel weekend Den Haag van!

dreumes-myanmar

De kinderen van Myanmar fotoreportage

De kinderen in Myanmar, wat waren ze fotogeniek! Zo puur, zo mooi. Prachtig om te portretteren. Je ziet mijn foto’s in deze fotoreportage over de kinderen van Myanmar.

Kinderen Myanmar

Tijdens reizen die ik vroeger naar landen in Azië, Afrika of Latijns-Amerika maakte fotografeerde ik altijd graag de kinderen die ik onderweg tegenkwam. Om te laten zien hoe de kinderen in hun dagelijks doen zijn in een land dat zo anders is dan dat van ons, maar ook gewoon vanwege hun puurheid of ontwapenende lach. Het is vaak leuk ze op de foto te zetten.

kinderen-myanmar

Kinderen in Myanmar en camera’s

Sinds de intrede van de digitale camera en de smartphone is het voor de kinderen zelf ter plekke ook leuk dat ze de foto meteen kunnen zien. Niet iedereen had immers een polaroid camera vroeger. Hilariteit alom soms. En toch verschilt het; per land, per streek en per kind. Soms poseren kinderen graag, soms gaan ze gewoon door met wat ze aan het doen waren en soms duiken ze geschrokken weg.

Kinderen die nog nooit een camera gezien hadden

Toen ik in Myanmar was viel me vooral dat laatste op, in tegenstelling tot wat ik in Thailand, Laos en Maleisië gewend was geweest. Kinderen schrokken, draaiden huilend hun gezicht weg; sommige hadden überhaupt nog nooit toeristen gezien. Het was immers 2002! Andere kinderen keken met lichte nieuwsgierigheid of lachten meer.

Portretten van kinderen uit Myanmar

Bekijk de reportage hieronder met portretten van de kinderen van Myanmar. Kinderen en jonge monniken (novices) in o.a. Rangoon (Yangon), Mandalay, Amarapura (bekend van dé brug), Bagan en Bagó (Pegu). Maar ook bij Mount Popa en Inle Lake en in kleinere dorpjes zoals Inwa en Pyin U Lwin.

meisje-thanaka

Meisje-jongen

broertjes-portret

kleuter-myanmar

jongens-Myanmar

man-baby-amarapura

dreumes-myanmar

Kinderen-irrawaddy

kinderen-birma-2002

Tussen de 0 en de 12 waren ze, in 2002. Inmiddels zijn het tieners, pubers, volwassenen. Wat is er van ze geworden? Waar wonen ze? Zijn ze in hun dorpjes gebleven, naar school gegaan, en heeft een enkeling de kans gekregen te gaan studeren? Hoe ziet het leven van de kinderen en de jeugd van toen er nu uit? Precies zal ik het nooit weten, tenzij ik met mijn foto’s van toen terug zou gaan.

Politiek gezien breken er in elk geval eindelijk betere tijden aan sinds de overwinning van Aung San Suu Kiye en daarmee het eind van het militaire bewind; eindelijk is er een door het volk gekozen parlement. Wat dat betreft zijn er zeker positieve ontwikkelingen.

kinderen-amarapura

kinderen-ubein-brug

novice-mount-popa

Met een eenvoudige compact camera

Ik maakte bovenstaande foto’s van de kinderen van Myanmar met een eenvoudige compact camera. Voor deze reportage heb ik met mijn iPhone foto’s van de foto’s gemaakt. Ze zijn dus niet allemaal scherp, maar toch staan er nog mooie beelden bij. De allergaafste foto die ik had ben ik helaas kwijt. Het negatief moet ik nog wel hebben, maar ik heb ‘m ooit afgedrukt (en ingelijst!) en kan ‘m niet meer terug vinden. Het was een haarscherp portret van het meisje dat je naast me op deze foto ziet, met thanaka op haar gezicht, wat je in Myanmar bij veel kinderen ziet:

Denise-followmyfootprints-myanmar

Mysterieus land

Ik vind het zonde om niks met al die oude foto’s te doen, niet alleen omdat ik het nog graag wilde delen maar ook omdat Myanmar (voormalig Birma, in het Engels Burma) nog steeds tot de verbeelding spreekt. Los van een aantal reisbloggers die ik ken hebben nog maar weinig mensen om mij heen het land bezocht. Dat zal vast gaan veranderen, maar vooralsnog blijft het nog steeds een beetje mysterieus.

shwedagon-pagode

Foto’s uit de oude doos…

Zoals ik onlangs in een interview met Expedia al zei wil ik proberen om vaker over een verre bestemming te posten waar ik geweest ben. Ik heb immers zoveel bijzondere landen gezien en vind het zonde om al dat moois in de kast te laten liggen. Vandaar een blog als deze, over de kinderen van Myanmar. Zelf word ik er meteen weer helemaal blij van en hopelijk inspireert het jou om deze bestemming anno 2016 of in de toekomst te gaan bezoeken.

ceremonie-myanmar

Peuter-tillen

baby-thanaka

novices-myanmar

Welke foto van de kinderen in Myanmar trok jouw aandacht?

bellen-marokko

Vrouwen rond de wereld – fotoblog

Jaarlijks wordt tijdens Internationale Vrouwendag op 8 maart de strijdbaarheid en het solidariteitsgevoel van vrouwen wereldwijd gevierd. Vrouwen van overal ter wereld komen op deze International Women’s Day op voor hun rechten; ze strijden tegen onderdrukking, uitbuiting en seksisme.

Foto’s van vrouwen overal ter wereld

Speciaal voor deze gelegenheid heb ik mijn oude foto’s verzameld van vrouwen wereldwijd. Allerlei soorten vrouwen, uit verschillende landen, van verschillende rassen, klassen en leeftijden, traditioneel en modern, in zware beroepen en in hun vrije tijd. Allemaal hebben ze in elk geval één ding gemeen: ze zijn vrouw.

Vrouwen uit Azië, Afrika, Zuid-Amerika en Europa

Bekijk hier de collectie prachtige portretten van krachtige vrouwen rond de wereld. Ik maakte alle foto’s zelf, op verschillende plekken ter wereld; in Afrika, Azië en Zuid-Amerika, maar ook gewoon in Europa. Het zijn oude en nieuwe foto’s door elkaar, hierdoor zijn ze niet allemaal even scherp.

Niet eerder vertoonde foto’s

Een inkijkje in het leven van vrouwen in steden en langs rivieren, van de binnenlanden tot de bergen, de Andes tot de Atlas. Je ziet voornamelijk niet eerder vertoonde foto’s van vrouwen in Nepal, Sri Lanka, Myanmar, Senegal en nog veel meer bijzonder mooie landen.

Verkoopsters in de Irrawaddy Myanmar

Verkoopsters van fruit en zoetigheden in de Irrawaddy rivier in Myanmar

Gesluierde vrouw in Marokko

Gesluierde vrouw in traditionele kledij in Marrakech in Marokko

Jonge vrouwen in Valencia

Jonge Spaanse vrouwen klaar voor een avondje uit in Valencia

Vrouwen werken in het veld Nepal

Vrouwen aan het werk op de rijstvelden in Nepal

Vrouwen bij Dakar

Vrouwen met vis langs de kust bij Dakar (Senegal)

Vrouwen Marokko onderweg

Vrouwen in het binnenland van Marokko

Vrouw in Ouarzazate

Marokkaanse vrouw in Ouarzazate

Marokkaanse vrouw met kind

Vrouw met kind in de draagdoek in het binnenland van Marokko

Vrouwen op de markt in Marokko

Vrouwen met hun kind op de markt in Marrakech

Vrouw met thanaka op haar gezicht aan het werk op het land in Myanmar

Vrouw in de Andes Venezuela

Oude vrouw in klein bergdorpje in de Andes in Venezuela

Vrouw met sigaar op Cuba

Cubaanse vrouw met sigaar in Havana

Vrouwen doen de was in de rivier in het binnenland van Marokko

Sjouwster in de bergen in Nepal

Zwaar werk voor vrouwen in de bergen in Nepal

Vrouw in traditionele longyi in Myanmar draagt fruit op haar hoofd tijdens processie

Mooie Spaanse meiden

Twee Spaanse meiden tijdens een festival in een dorpje in Catalonië

Vrouw senioren Akyaka

Oudere dame wandelt langs het strand in het Turkse plaatsje Akyaka

Vrouw met baby Syrische vluchteling

Syrische vluchtelinge met haar dochtertje in Istanboel

Vrouwen in Marrakech

Jonge meid in het centrum van Marrakech

Midden-Amerikaans kostuum

Vrouw in Panamees kostuum op het Embassy Festival in Den Haag

Meisje in Bagó Myanmar

Birmees meisje in Bagó draagt grote mand op haar hoofd

Thaise versierkunst meloen

Thaise versierkunst met meloen

Moustache brothers Mandalay 2002

Vrouw van Lu Maw, de neef van Par Par Ley, die met nog een broer de Moustache Brothers in Mandalay vormde, een komisch trio dat in het ‘geheim’ optrad en zich afzette tegen de militaristische regering.

Mexicaanse vrouw treedt op voor toeristen bij Chitzen Itza

Mexicaanse vrouw treedt op voor toeristen bij Chitzen Itza; ze lijkt niet blij…

Een vrouw en haar gezin nemen een bad in een rivier in Sri Lanka.

Vrouwen en kinderen op het strand in Sri Lanka

Mooie vrouw op Embassy Festival

Meisje/vrouw schenkt Middenamerikaans drankje in op Embassy Festival

Nonnen op Gran Canaria

Nonnen wandelen langs een kerststal van zandsculpturen op het strand van Las Canteras in Las Palmas de Gran Canaria

Oude vrouw Marokko

Oude vrouw in Marokko tilt zware last

Senegaleze vrouw met gezin

Moeder met kinderen in het binnenland van Senegal

Thais eten op straat

Vrouw beheert Thais eetstalletje op straat in Bangkok

Thaise kussens driehoekig

Het naaien van de typisch Thaise driehoekige kussens

Vrouw met kind in Nepal

Vrouw met dochter op de arm in Nepal

Vrouw met kinderen in Kathmandu

Vrouw met kinderen in Kathmandu

Vrouw op de markt bij Inle Lake

Vrouw met fruit op de markt bij Inle Lake n Myanmar

trommelende vrouwen Catalonië

Trommelaarsters tijdens feestdag in het Catalaanse Palafrugell

Kaasverkoop Catalonië

Trotse kaasverkoopster op de markt in Catalonië

Moeder en kind in Dakar in Senegal

Toeristes op leeftijd Spaanse badplaats

Toeristes in beroemde Spaanse badplaats

vakantiegangers in Lloret

Vrouwelijke vakantiegangers in korte broek in Lloret de Mar

Senegaleze vrouw met baby bij vissersboot

Senegaleze vrouw met baby op haar rug bij vissersboot

Marokkaanse vrouwen kletsen gezellig bij

Welkomstceremonie Nepal

Welkomstceremonie in Nepal

Vrouw met gezin op de Peloponnesos

Vrouw met haar gezin in een plaatsje op de Griekse Peloponnesos

Vrouwen en monnik op een busstation in Sri Lanka

Bruiloft Akyaka Turkije

Bruid danst een speciale dans op haar bruiloft in het fijne plaatsje Akyaka

Cubaanse vrouw in Havana

Cubaanse vrouw doet een soort dans op een plein in het oude centrum van Havana

Vrouwen in Marrakech tijdens mijn eerste bezoek aan de stad in 2004

Maleisische vrouw met haar kinderen op het strand van Cherating

Toeristen in Spanje

Twee Westeuropese toeristes luisteren naar een vriendin tijdens een avondje uit in Spanje.

Vrouwen theekransje Marokko

Groepje Marokkaanse vrouwen op krukjes in het centrum van Marrakech

Brood bakken Tunesië

Tunesische vrouw bakt brood in een berberdorpje in het binnenland van Tunesië

Aziatische vrouw Santorini

Pasgetrouwd echtpaar uit Azië gaat op de foto tijdens hun huwelijksreis op Santorini

Westerse vrouw op Grieks eiland

Westerse vrouw geniet op Santorini samen met haar man van een drankje en het uitzicht.

Brigitte Bardot Cote dAzur

Brigitte Bardot op de cover van het boek Cote d’Azur dat in Nice overal in de boekwinkels ligt.

Beeld blote vrouwen hoofd

Beeld van drie blote vrouwen in het park Albert I in het Franse Nice.

 

Thema Internationale Vrouwendag

Ieder jaar heeft Internationale Vrouwendag een thema. In 2016 is dat Sisterhood, oftewel zusterschap. Als vrouwen elkaar steunen staan ze sterker. Het motto is: bekritiseer elkaar niet, misgun elkaar niets, maar zorg dat je er voor elkaar bent. Accepteer elkaar, ondanks verschillen in huiskleur, cultuur of achtergrond.

We are all sisters!

Dit ben ik zelf, samen met een vrouw uit Myanmar, op de top van Mount Popa, tijdens mijn backpackreis in 2002 door Myanmar.

Haha, en dit ben ik ook! Meer dan 20 jaar geleden! In 1995 in Syrië, in de Omayyaden moskee in Damascus. Een vriendin en studiegenoot van Mediterrane Studies maakte de foto.

 

Dat alle vrouwen overal ter wereld gelukkig zijn…

In plaats van onderdrukt te worden en zwaar fysiek werk te moeten doen zou het mooi zijn als vrouwen waar dan ook ter wereld zichzelf kunnen zijn, zich kunnen ontwikkelen, zich geen zorgen over de toekomst van hun kinderen te hoeven maken of in armoede te moeten leven en bovenal: dat ze gelukkig zijn!

zonsopkomst-bagan

Bagan – een magische plek in Myanmar

Bagan, de stad van duizenden pagodes. Nergens ter wereld vind je iets vergelijkbaars. Bagan in Myanmar is echt wat je noemt een magische plek. Ontelbaar veel grotere en kleinere pagodes steken omhoog terwijl de zon oranje kleurt en ondergaat of vanuit de stilte juist langzaam opkomt. Onvergetelijk!

Bagan Myanmar

Bagan in Myanmar staat op de bucketlist van vele reizigers. Ik was er lang geleden al! Bagan is echt een must see als je naar Myanmar gaat. Je mag het absoluut niet missen!

Mijn ervaring in Bagan

Eén van mijn meest bijzondere reisherinneringen vond hier dan ook plaats. Want hier, in Bagan, te midden van die duizenden pagoda’s, zei ik bovenop een tempel mijn twenties vaarwel en verwelkomde mijn thirties. Op mijn allerlaatste dag als twintiger zag ik de zonsondergang boven Bagan.

Zonsopkomst boven Bagan

Maar daar liet ik het niet bij. De dag erna, op 24 februari 2002, mijn eerste dag als dertiger, stond ik om 5 uur op en fietste samen met mijn reisgenootje (die net als ik in Bangkok woonde) tegen half 6 –in het donker nog- vanuit Nyaung U weer naar de tempelvallei, nu voor de sunrise.

zonsopkomst-bagan

De Mingalazedi en de Shwesandaw Paya

Op de foto’s zie je eerst de zonsondergang en daarna de zonsopkomst. Vanaf de Mingalazedi en de Shwesandaw Paya, met zicht op al die andere tempels, payas en pahto’s: de Sulamani, de Ananda, de Gubyaukgyi, de Nagayon en de Abeyadana; ze lijken allemaal op elkaar en toch zijn ze net weer een anders.

Het Myanmar van toen

De lucht kleurde, van verschillende tinten blauw en paars naar roze en oranje. Wat was dit mooi! Een specialer verjaardagscadeau kon ik me niet wensen. Het was mooi, zo magisch. Een onvergetelijk moment. Kijk naar de throwback travelpics die ik met mijn niet-digitale camera maakte en geniet mee tot de zon onder gaat en weer opkomt.

Foto’s Bagan Myanmar

pagodes-bagan

uitzicht-pagodes

sunset-bagan

Bagan-2002

vallei-tempels-bagan

mooi-myanmar

golden-temple

magisch-myanmar

bagan-myanmar

monniken-myanmar

fiets-bagan

shwesandaw-paya

zicht-vanaf-shwesandaw

mooiste-reiservaring

Followmyfootprints-myanmar

Hoe zou mijn verdere leven eruit gaan zien?

Daar zat ik dan. In kleermakerszit, met mijn blote voeten en mijn blik over Bagan, denkend aan het leven dat nog voor me lag. Bleef ik in Thailand wonen of ging ik terug naar Nederland? Hoe zou het gaan lopen?

Mijn mooiste reismoment in magisch Myanmar

Toen we de zonsopkomst nog met z’n tweetjes zagen

Alweer 14 jaar geleden is het. Ongelofelijk! Het lijkt nog zo dichtbij. Een magische plek zal het nog steeds zijn, maar wat zal er ook veel veranderd zijn. Bij de zonsopkomst waren we met z’n twéétjes! Dat zal nu echt niet meer kunnen, nu steeds meer reizigers en toeristen Myanmar ontdekken.

paard-wagen-bagan

… in plaats van met massa’s toeristen tegelijk zoals nu…

In 2002 al zag ik bussen vol Fransen en Italianen in Bagan (verder nergens in het land), maar alleen bij zonsondergang.  Bij zonsopkomst waren we alleen, samen met een jonge monnik die stilletjes op het puntje van de pagode zat.

Op Tripadvisor las ik dat het inmiddels dringen geblazen is om een plekje te vinden. Wat jammer! Ik zag dat er nu zelfs auto’s tot bij de tempels rijden; wat zonde, dat was eerst niet! Ik zag mensen op de fiets en met paard en wagen, zoals op de foto hierboven.

Ballonvaart boven Bagan

Ook de ballonvlucht is nu heel populair. Ik denk dat je het tegenwoordig niet meer zónder de luchtballonnen kunt zien, hoewel me dat wel ook heel mooi lijkt.

Pagan, de hoofdstad van het Birmaanse rijk

Bagan werd vroeger Pagan genoemd. Ooit was het de hoofdstad van het Birmaanse rijk. Leuk om te weten is dat Bagan vroeger bewoond was. De Birmanen leefden gewoon tussen de tempels. Niet een paar mensen, nee, echt duizenden! Dat moet ook heel bijzonder geweest zijn. Gek om je dat voor te stellen.

Hoeveel tempels zijn er in Bagan?

Hoeveel pagodes Bagan precies heeft? In mijn herinnering las ik destijds over 5.000 pagodes, maar nu lees ik verschillende aantallen; 2.000, 2.200, 4.000. Hoeveel het er precies zijn weet ik niet, maar dat doet er eigenlijk ook niet toe. Feit is dat het zien van al die puntjes aan alle kanten een heel bijzonder gezicht is. Dat vergeet je nooit!

magisch-bagan

Een unieke plek, een droomplek!

Waar in Bagan zijn de sunset en sunrise het mooist?

Het is slim om even te checken vanaf welk punt de sunrise of sunset het mooist is. Destijds stond in de Lonely Planet:

Mingalazei’s uppermost terrace is one of the highest points now accesible to visitors. Being the westernmost monument at Bagan, it’s a particularly good spot for the panoramic afternoon view of all the monuments lying to the east.

Ik weet niet of daar nu iets aan veranderd is, ik las zelfs dat deze pagode een tijdje gesloten was, maar er zijn vast wel andere plekken en secret spots te vinden.

Mag je de tempels in Bagan nog beklimmen?

Blogcollega Eva Hopstaken hoort steeds vaker geluiden van reizigers en mensen uit de reisbranche dat je de tempels niet meer mag beklimmen. Bij veel van de bekende tempels zijn rode borden geplaatst. Op zich is het ook niet zo gek natuurlijk. Willen we alles mooi houden dan moet je niet met massa’s toeristen alles maar blijven beklimmen.

Tempels Bagan verboden te betreden?

Kun jij als je in 2019 of 2020 naar Myanmar gaat nog wel een tempel op in Bagan? Ik weet het niet. Niet meer allemaal in elk geval. Eva schrijft er dit over: Tempels Bagan verboden te betreden? Maar dat is zeker geen reden om er niet meer naartoe te gaan. Want daar zíjn is alleen al magisch.

In 2002 was ik al in Myanmar

Ik bezocht Myanmar al in 2002, vanuit Bangkok waar ik toen woonde. Relatief vroeg dus, de meeste mensen gaan het pas nu ontdekken. Ik ken nog steeds maar een handje vol mensen die er ook geweest zijn. Ga jij naar Myanmar? Koop dan de meest recente Lonely Planet van Myanmar (update 2019: check even of er inmiddels nieuwere zijn!)

Hoe kom je in Bagan?

Uiteraard leiden meerdere wegen naar Bagan. Je kunt met de auto, de bus, de boot; je kunt er zelfs naartoe vliegen!

Met de boot naar Bagan

Zelf bereikte ik Bagan na een 11 uur durende bootreis vanuit Mandalay. Dit kostte destijds 16 dollar. Niet goedkoop dus, maar het was absoluut een leuke ervaring, zo over de Irrawaddy rivier (tegenwoordig wordt dit de Ayeyarwady genoemd) , vanaf ’s ochtends heel vroeg al.

Het was een grote boot. Je kon beneden zitten, op stoeltjes, of boven op het dek staan. Het was vooral leuk dat de boot af en toe stopte zodat je de lokale bevolking met hun bepakkingen de boot op zag komen of verkoopsters met lekkernijen in het water zag staan. Wij hadden zelf chapati’s mee (die ’s ochtends al om 5 uur vers voor onze neus in Mandalay werden gemaakt, mmm…!) en rijpe avocado’s van een marktje.

Waar logeren in Bagan?

In Bagan logeerde ik in New Park, in Nyaung U, net buiten Bagan. Ik heb even gegoogeld en het bestaat nog. Het heeft 1 ster en het was inderdaad eenvoudig (4 dollar pp in een driepersoonskamer). Het had een tuin, dat was fijn, maar inmiddels zijn er veel heerlijkere plekken bijgekomen. Kijk hier waar jij graag wil overnachten: overnachten bij Bagan. Er staan hele gave adresjes tussen!

Op de fiets naar de tempels in Old Bagan

Vanuit het guesthouse fietste je in 45 minuten naar Old Bagan. Inmiddels hebben ze ook scooters en e-bikes zag ik, maar het fietsen was ook bijzonder! Wel fris nog ’s ochtends. Ook de locals nemen gewoon de fiets, naar hun werk of ook naar de pagodes.

bagan-vroeger

Meer mooie plekken in Myanmar

Na Bagan (waar we 3 nachten bleven) reisden we door naar Mount Popa. Hier lees je een reisblog over meer mooie plekken in Myanmar.

Krijg jij ook al zin om naar Myanmar te gaan? En wat vond jij de meest magische plek waar je ooit geweest bent? Was dat ook Bagan? Of was het Angkor Wat, Ayers Rock, de Taj Mahal, Petra of iets heel anders? Ik ben benieuwd!

toilet-irrawaddy-boot

Wereld Toilet Dag: toiletten wereldwijd

Het is Wereld Toilet Dag! En dus vandaag een blog over toiletten op reis. Toiletten in het buitenland zien er namelijk vaak toch net even anders uit. Een blog over toiletten wereldwijd en toiletervaringen n sanitaire voorzieningen tijdens mijn vele reizen.

Toiletten op reis

Gekke toiletten, een penetrante geur, vieze bromvliegen op de bril, vervelende muggen bij je billen en poepsporen aan de rand van de pot. Wc-papier dat niet in het toilet mag maar in een plastic afvalbakje ernaast moet, je behoefte zelf door moeten spoelen met een bakje water, of op je slippers in plassen plas staan. Je hebt er vast wel eens iets van meegemaakt, zeker als je veel reist.

Buitenlandse toiletten

Net als iedere andere reiziger of vakantieganger heb ik wel de nodige buitenlandse toiletherinneringen. Op een onbewoond eiland in Venezuela ’s nachts je hangmat niet uit willen omdat je het dan achter een palmboom of bosje moet doen. Ook al was het een onbewoond eiland, je gaat gekgenoeg toch ergens achter zitten.

Toiletervaringen

Op het achterdek van een boot met je billen bloot moeten. Zuchten bij het zoveelste ranzige hurktoilet ‘en route’, of dat er überhaupt nergens een fatsoenlijk toilet te vinden is.

Tip: koop hier een plastuit, plaskoker of plaszak voor onderweg op reis of voor extra hygiëne op buitenlandse toiletten.

Geen toilet in de bus

Eén van de meest vervelende dingen waar je op reis mee te maken kan hebben vind ik: bussen zonder toilet. Dat je écht heel nodig moet tijdens lange busreizen in Thailand, bijvoorbeeld tijdens deze busreis vanaf een dorpje aan de Mekong terug naar Bangkok, een rit die meer dan 10 uur duurde.

Busreis van meer dan 20 uur

Ook tijdens een busreis van meer dan 20(!) uur in Myanmar, om een groot deel van het binnenland en een bergachtig gebied in Myanmar te doorkruisen, hield ik het soms bijna niet meer!

Urineren op straat

En dat er dan eindelijk gestopt werd om te plassen en dat je dat dan ‘op straat’ moest doen. De mannen deden het naast de bus, in de berm, de vrouwen áchter de bus. En allemaal tegelijk hè? Dat vonden ze daar heel gewoon. Niks privacy! De Birmaanse vrouwen droegen van die handige lange wijde wikkelrokken, maar ik natuurlijk weer net niet.

Niks privacy!

Naar de wc tijdens backpackreizen

Vaak ook was ik tijdens mijn backpackreizen blij nog net een bus gevonden te hebben, maar die vertrok dan natuurlijk net bijna (of het leek zo, want meestal duurt het dan toch nog wel even), maar dat je dan niet meer naar de wc durfde te gaan uit angst straks de bus te missen. Soms is er wel een toilet aan boord maar vaak is het zo dat je er òf niet op mag, òf dat hij verstopt of tè smerig is.

Plas ophouden

Of deze: 2 dagen steeds je plas op moeten houden op de slowboat van de Thaise grens naar Luang Prabang in Laos, omdat die niet stopte tussendoor, alleen in Pakbeng, voor de overnachting. Wel zat ik daar een keer op een toilet (of eigenlijk stond, want het was geen toilet zoals wij gewend zijn) met werkelijk heel gaaf uitzicht op de omringende natuur. Kom daar in Nederland maar eens om. 😉

Ongesteld in de woestijn

Ook zoiets: ongesteld zijn in de woestijn. En dat je je dan afvraagt waar je in godsnaam je tampon moet laten. Ja, dat is lástig hoor. Hoewel je dat zelfs in een mooie of luxe hotelkamer dichter bij huis kunt hebben. Ik vind het toch zo bizar dat in badkamers vaak alleen open afvalbakjes staan! Zelfs zonder zakje erin!

Ranzig toch?

Plastic zakjes mee op reis

Plastic zakjes neem ik dus standaard mee. Mijn advies aan hoteleigenaren: een plastic zakje (niet zo’n papieren ding en zeker niet doorzichtig!) klaarleggen voor dit soort vrouwendingen. En doe er een deksel op! En voor die andere momenten waarop het nodig kan zijn kun je een plastuit, plaskoker of plaszak voor op reis kopen.

Toiletten op reis

Maar goed, dat zijn allemaal luxe problemen. En niet in elk land is het zo abominabel gesteld met de toiletten. Eenmaal terug thuis ben je het vaak snel vergeten. Zelfs als je aan de dunne bent geweest komt het als je weer een normaal eetpatroon, veilig drinkwater, een andere temperatuur en een eigen badkamer hebt wel weer goed. Je laat de foto’s zien en vertelt er een grappig verhaal bij.

Toiletfoto’s

Hieronder zie je een aantal toiletfoto’s die ik wereldwijd maakte:

Dwalend door de kleine steegjes van Damascus in Syrië, op zoek naar een toilet. Ik kwam uit in een ruimte met meerdere toiletten. Een beschrijving van de geur zal ik je besparen. Dit was de schoonste…

toilet-damascus-syrie

Toiletten midden in de natuur bij de Horton Plains bij Nuwara Eliya in Sri Lanka. Even verderop staat een bord met de tekst: ‘Walk to the end of the world’.

Horton-plains-srilanka

Overnachten in tenten in de Sahara. Dat klinkt avontuurlijk. Maar stiekem hadden we in een apart gedeelte van het tentenkamp gewoon toiletten. En douches!

toiletten-sahara

De mooiste toiletten die ik op reis ooit tegenkwam. Qua kleur althans. Ook in Marokko. Niet gefotoshopt of niks hoor, dit is de echte foto!

todrakloof-toilet

Ook in Turkije kwam ik afgelopen augustus onverwachts in een mooie toiletruimte terecht, gewoon tijdens een plasstop onderweg richting de luchthaven van Dalaman.

toiletten-busstop-turkije

Ook gratis toiletten zijn fijn. Op plekken waar je dat niet direct verwacht, zoals op het strand van Lloret de Mar.

toilet-gratis-lloret

Een paar jaar eerder werd ik (ook weer in Turkije) blij verrast. Extreem schone toiletten, en ook nog speciaal voor kinderen. Schattig toch?

kinderwc-turkije

Wat een luxe ook dat op bijvoorbeeld Rotterdam airport niet alleen toiletten zijn, maar dat ze ook nog aantrekkelijk zijn gemaakt voor kleine kinderen én dat je er zelfs een magnetron aantreft! Handig als je met een baby of dreumes reist.

wc-magnetron-rotterdam-airport

In mijn NBBS-tijd ging eens op studiereis met Buro Scandinavia (dat nu Scanbrit heet). Dit grappige toilet in Zweden moest natuurlijk op de foto:

toilet-buiten-zweden

Deze foto maakte ik in 2012 in het vliegtuig van Almería terug naar Amsterdam. Ik moest er om lachen:

plaatje-toilet-vliegtuig

En deze in Venetië.

toilet-venetie

Tot slot de kopfoto nog even… Zag ik dat nou goed? Ja, het stond er echt, op de deur van de wc van de boot die over de Irrawaddy in Myanmar voer: Foreigners only’.

toilet-irrawaddy-boot

Wereld Toilet Dag

Vreemd. Maar het kan nog vreemder. Stel je nou eens voor dat je helemaal geen toilet hebt. Niet éven niet, maar voor altijd! Daar staat de wereld vandaag, 19 november, bij stil. Het is namelijk Wereld Toilet Dag. Wist je dat wereldwijd 2,5 miljard(!) mensen geen normale sanitaire voorzieningen hebben? Ja, denk daar maar eens over na als je straks lekker op je frisgeurende toiletje zit.

Zou jij je een leven zonder normaal toilet kunnen voorstellen?

Diarree

Jaarlijks overlijden 800.000 jonge kinderen aan diarree. Dat zijn meer dan 2.000 kinderen per dag! Je leest er meer over op de site van Wereld Toilet Dag.

World Toilet Day

World Toilet Day is door de UN in het leven geroepen voor meer bewustwording. En natuurlijk voor hulp. Ieder jaar op 19 november zal er op deze dag aandacht gevraagd worden voor betere sanitaire voorzieningen in derdewereldlanden. Want zo gewoon als een ‘schoon’ toilet voor ons is, zo ongebruikelijk is het helaas voor 2,5 miljard mensen op aarde.

Ik schrok er wel van. Vorig jaar las ik al op de site van de UN hierover:

‘1 billion people defecate in the open’

Als je geen toilet hebt…

Op reis heb je het misschien wel eens meegemaakt. Dat je iemand gewoon op straat zijn behoefte zag doen, of dat je zelf een plekje moest zoeken omdat er geen toilet voor handen was. Maar wat als je er dagelijks mee te maken hebt, een toilet niet vanzelfsprekend is en je het gewoon maar ergens in een hoekje moet doen, waar het na verloop van tijd stinkt als de hel?

Wat als je dat dag in dag uit, jaar in jaar uit, zo moet ‘oplossen’, je kinderen ziek worden, diarree krijgen en sterven?

Latrine

Wat kan er ècht aan gedaan worden? Een relatief goedkope en effectieve oplossing is het bouwen van meer latrines, lees ik. Een latrine is een afgedekt gat in de grond met een diepe put eronder. Mensen kunnen daar hun behoefte in doen. Als de put vol is wordt er een boom geplant die groeit op een op en top bemest stuk grond. Dat is in elk geval al iets.

Toilet ellende

Als je hieraan denkt vergeet je al snel je eigen ’toilet-ellende’ op reis. Toch? Maar vooruit, ik ben er desondanks wel nieuwsgierig naar. In 2014 postte ik een verkorte versie van deze blog op VrouwOnline (een site die inmiddels niet meer bestaat). Nu wil ik het weer weten:

Wat was jouw ergste, grappigste of meest bijzondere buitenlandse toiletervaring op reis?