Tag archieven: tips Italie

De beste tips voor een vakantie in Italie. Mooie plekken in Italie. De leukste Italiaanse steden.

maradona

Voetballegende Maradona springlevend in Napels (Maradona murals, Maradona merch en een heus Maradona plein: Maradona leeft voort in Napoli!) 

Maradona, in Napels kom je hem óveral tegen. De in 2020 overleden voetballegende uit Argentinië is nog altijd springlevend in Napoli. In de wijk Quartieri Spagnoli barst het van de Maradona murals en is er zelfs een heus Maradona-plein, een heiligdom bijna, maar ook elders in de stad stuit je op altaartjes, staan snuisterijen uitgestald en zijn er Maradona-shirts, -sjaals en allerhande Napoli-prullaria te koop.  

Maradona in Napels 

De legendarische voetbalheld is op verschillende muren in Napels vereeuwigd. Tijdens mijn bezoek aan Napels in de voorjaarsvakantie, samen met mijn kinderen (waarvan één een grote voetbalfan!), kwam ik Maradona dan ook herhaaldelijk tegen. Soms goed verstopt, soms vanzelf, maar er is in elk geval één plek die je echt niet mag missen in Napels. Of eigenlijk twee, want beide plekken zijn een soort ‘bedevaartsplaatsen’ voor Maradona fans geworden.  

maradona-in-napels
maradona-overleden

Welke plekken mag je als voetballiefhebber niet missen in Napels?  

In dit blog zie je hoe de beroemde voetbalheld nog altijd vereerd wordt op Largo Maradona, het speciale pleintje in Quartieri Spagnoli met een grote mural van Maradona, maar zie je hem ook op andere muurschilderingen, als foto bij altaartjes, als souvenir of als beeld in bekende steegjes elders in de stad. Je kunt zelfs zijn haar bewonderen in een bar! 

Van de Quartieri Spagnoli tot Spaccanapoli en San Gregorio Armeno, Maradona leeft voort in Napels. Ik maakte er vele foto’s van (die je zo ziet) en vertel je waar je precies moet zijn als je ze ook wil zien, maar eerst even iets over Maradona zelf. Waar kwam hij vandaan en waarom waren (en zijn!) de Napolitanen zo dol op hem? 

maradona-napels

Waar kwam Maradona vandaan?  

Diego Armando Maradona werd geboren in 1960, in Villa Fiorito, een sloppenwijk aan de rand van Buenos Aires in Argentinië. Op zijn tiende werd hij ontdekt. Het duurde even, maar vanaf de tweede helft van de jaren 80 werd Diego Armando Maradona een waar icoon.  

Maradona speelde begin jaren 80 voor FC Barcelona (Barça) en later voor SSC Napoli (Società Sportiva Calcio Napoli). En natuurlijk voor het Argentijnse elftal.  

Maradona 

De grootse Maradona was klein van stuk. Met zijn 1.65m was hij een behoorlijk klein mannetje, maar onopgemerkt bleef hij zeker niet. Met zijn donkere krullen viel hij op. En natuurlijk met zijn spel. 

Maradona bij Napoli 

Napolitanen waren altijd al in de ban van voetbal, ‘calcio’ op zijn Italiaans, maar toen Maradona in 1984 bij Napoli ging spelen (wat op zich best merkwaardig was, want hij kon ook elders terecht), ging het stukken beter met de club en werd Maradona een ware held. Een god bijna! 

voetballers-napels

Napoli kampioen 

Dankzij Maradona won Napoli in 1987 bovendien de eerste landstitel. Voor het eerst in de geschiedenis was een club uit Napels kampioen van Italië! Ze wonnen daarmee de ‘scudetto’, wat letterlijk het embleem van het schildje met de drie kleuren van de Italiaanse vlag is.  

sterfdag-maradona

Argentinië WK gewonnen 

Een jaar eerder, in 1986, speelde Maradona voor Argentinië. Dankzij Pelusa, oftewel Pluisje, zoals Maradona vaak genoemd werd, won Argentinië het WK. Andere bijnamen die Maradona had waren ‘El Pibe de Oro’ (de gouden jongen), ‘Ragazzo d’Oro’ op z’n Italiaans en ‘El Diez’, de nummer 10 (zijn rugnummer).   

Beste voetballer ter wereld 

Niet alleen in Argentinië en in Italië, maar ook in de rest van de wereld was Diego Armando Maradona ongekend populair. Hij werd een van de beste voetballers ter wereld genoemd en past postuum nog steeds perfect tussen al die andere topvoetballers, zoals Ronaldo, Messi, Pele en natuurlijk onze Cruijff.  

Maradona werd vaak de allerbeste voetballer ter wereld genoemd.  

Maradona was een middenvelder, maar ook één van de allerbeste dribbelaars. ‘Net als Messi’ voegt mijn zoon (13) eraan toe als ik erover begin. ‘Messi is ook een dribbelaar.’ Oké, handig zo’n zoon die dit soort details weet.  

De Hand van God 

Ook ‘De Hand van God’ weet mijn zoon me haarfijn uit te leggen. Het zinnetje is een begrip geworden na de kwartfinale van het WK in 1986 tegen Engeland, toen Maradona een doelpunt maakte met zijn hand. Was het hands? De scheidsrechter dacht dat Maradona de bal kopte en keurde het doelpunt goed. Maradona zelf verklaarde later met zijn hoofd en ‘de hand van God’ te hebben gescoord.  

WK 1986 

Het was het WK waar ook ik als veertienjarig meisje voor op de bank zat. Nu, 36 jaar later, kan ik nog altijd meer spelers uit het elftal van 1986 uit mijn hoofd opnoemen dan uit de huidige selectie. Ja, ik ben uit de tijd dat iedereen Gullit, Rijkaard en Van Basten nog kende, ook in het buitenland.  

Als je eind jaren 80 in het buitenland was en vertelde dat je uit Nederland kwam was er altijd wel iemand die dan trots die drie namen riep. Net als later Koeman. Zelf heb ik toen ik in 1990/1991 als au pair in Barcelona werkte zelfs een handtekening van Koeman en Cruijff gekregen, op de luchthaven van Barcelona, waar ze (zonder mensen om hen heen!) op een aankomende passagier stonden te wachten.  

Maradona in Napoli  

Maar goed, nu weer terug naar Napels. Behalve in zijn thuisland was de voetbalvedette namelijk nergens zo geliefd als in Napoli. Maradona paste bij Napoli, ook als persoon. Zijn achtergrond ook. Hij werd er een waar symbool.  

In 1987 won Napoli dankzij hem voor het eerst een landstitel. Dat gebeurde daarna nog een keer en ook won Napoli de UEFA-cup in 1989. Samen met Giordano en Careca speelde hij als middenvelder. Met zijn drietjes werden ze ‘MaGiCa’ genoemd.  

Maradona liefde 

Ook al was Diego Maradona geen Napolitaan èn voetbalde de Argentijn later niet meer voor Napoli, de Napolitanen bleven dol op hem. Het feit dat hij opgegroeid was in een arm gezin in een sloppenwijk in Buenos Aires en dat hij het ondanks dat toch wist te maken droeg daar zeker aan bij. Het schepte hoop!  

Maar toen ging het minder met Maradona… 

Op Wikipedia las ik dat hij in 1991 geschorst werd bij Napoli, wegens cocaïnegebruik. Ook toen hij nog even voor Sevilla speelde werd hij regelmatig aan de kant gezet omdat hij gebruikte en ook op het WK van 1994 werd hij naar huis gestuurd, vanwege wederom een positieve drugstest.  

Toch was dat niet het einde. Integendeel. In 2008 werd Maradona onverwacht bondscoach van Argentinië. Dit was echter van korte duur.   

Maradona verslaafd  

Maradona was klein zei ik al, maar ook stevig. Vooral de afgelopen decennia was hij erg aangekomen en kreeg hartklachten, maar zijn alcohol- en drugsverslaving wist hij te overwinnen. De laatste jaren van zijn leven leek hij zijn leven iets gebeterd te hebben, ook op het familiare vlak. Het ging dus eigenlijk juist wat beter met hem.  

Maradona overleden  

Twee jaar geleden overleed hij aan een hartaanval, maar daar was –ondanks speculaties- geen alcohol of drugs bij in het spel. Wel had hij lever-, nier- en hartproblemen. Op 25 november 2020, midden in coronatijd, overleed hij, op zijn zestigste.  

Maradona is 60 jaar geworden.  

maradona-vlag

De held herinneren 

Na zijn overlijden in 2020 werd in Argentinië drie dagen van nationale rouw afgekondigd, maar ook in Napels waren ze er kapot van. Maradona was hun held! Ondanks de zeer strenge coronaregels in Italië plaatsten mensen toch kaarsjes bij zijn muurschildering in Quartieri Spagnoli. Hun held was heilig!  

Maradona verering 

Maradona werd altijd al op handen gedragen en door Napolitanen als een god gezien, maar sinds zijn overlijden werd hij op alle mogelijke manieren herdacht en vereerd, onder andere middels murals. Je vindt de muurschilderingen niet alleen op het Maradona pleintje, verstopt tussen de vele steegjes in de Quartieri Spagnoli, de Spaanse wijk in Napels, maar ook op andere plekken.   

Maradona mural  

De hoge mural van Maradona in Napels is niet nieuw, maar wel nog steeds één van de bekendste murals in Napels. Het is een hele grote muurschildering van Maradona waarop je hem voluit ziet, in het bekende lichtblauwe shirt van Napoli. Ik kan me bijna niet voorstellen dat je deze mural nog nooit voorbij hebt zien komen.  

De beroemde muurschildering van Maradona is niet nieuw!

Maradona’s tenue 

Op Maradona’s borst prijkt niet alleen de reclame van Mars, maar ook de N van Napoli en natuurlijk de ‘scudetto‘, het embleem met het schildje met de drie kleuren van de Italiaanse vlag, als teken van een gewonnen landstitel. Op zijn witte broekje zie je zijn rugnummer, nummer 10!  

Kijk je nog iets beter of zoom je in op z’n gezicht, dan zie je de luiken! Zat daar een raam? Je leest het zo! 

largo-maradona-mural

Waar is het Maradona pleintje in Napels? 

Je vindt de muurschildering van Maradona op Largo Maradona, het ‘Maradona pleintje’ in Quartieri Spagnoli, bij La Bodega de D10S. Google Maps geeft de mural gewoon aan als Murales Maradona, maar je kunt ook op Largo Maradona zoeken.   

Largo Maradona 

Het pleintje ‘Largo Maradona’ ligt aan de Via Emanuele de Deo, een straat die loodrecht op de bekende winkelstraat Via Toledo loopt. Vanaf metrostation Toledo wandel je er in 10 minuutjes naartoe. Dit metrostation is trouwens sowieso de moeite waard. Beneden is het práchtig! Kijk hier maar.    

Maradona heiligdom 

Wat het plein bij Via de Deo zo bijzonder maakt is dat het bijna een soort tempel is geworden. Een heiligdom waar Napolitanen hun held nog altijd vereren. En niet alleen Napolitanen, maar ook toeristen.  

Neem even de tijd voor het pleintje en de bijzondere sfeer. Het is bijna een soort museum. De vlaggetjes, de foto’s en posters, het altaar in de hoek van het plein. Ook op andere muren zie je foto’s van Maradona, stickers en meer. Sta gewoon even stil en laat de hele Maradona-cultus op je inwerken. Samen met mijn kinderen deed ik het ook:

maradona-museum-napels

Largo Maradona is eigenlijk een klein herinneringsmuseum geworden, gewoon in de openlucht.  

Maradona plein vroeger 

Het Maradona plein is één van de meest typerende plekken in Napels, zeker als het om voetbal gaat. De wijk waar het pleintje ligt bestaat sinds de zestiende eeuw. De ‘quartieri spagnoli’, Spaanse kwartieren, werden gebouwd ten tijde van de Spaanse overheersing in Napels.  

Later was het een pleintje als zovelen; niet eens een echt plein, maar meer een stuk open ruimte in de wijk, donker en rommelig. Wel was er een caféetje, waar een groep fanatieke Napoli supporters vaak samenkwam, maar verder was het vooral een parkeerterreintje te midden van de smalle steegjes vol balkonnetjes en toeterende scooters.  

Muurschildering op het Maradona plein  

In 1990 werd de grote muurschildering van Maradona gemaakt. Meer dan 30 jaar geleden dus al, ruim 32 jaar geleden zelfs! Het initiatief kwam van de Napolitaan Bostik, oprichter van de Teste Matte, een groep Napoli ultra’s die elkaar vaak troffen in het cafétje op het plein. 

Bostik vroeg kunstenaar Mario Filardi een gigantische muurschildering van Maradona te maken. Maradona was inmiddels namelijk een icoon in Napoli!  

De oorspronkelijke mural op Largo Maradona is al 32 jaar oud! 

Mario Filardi

Mario kwam zelf ook uit de wijk en was net als Bostik een fervent Napoli supporter. Hoe gaaf was het dan om dit te doen! Hij werkte een paar dagen aan zijn mega mural, met behulp van buurtgenoten. Ja, de buurt was blij met dit prachtige eerbetoon aan hun grote held.  

Drie dagen en twee nachten werkte hij aan de megamural, zonder te eten of te slapen. In het donker werkte hij bij het licht van de koplampen van auto’s uit de buurt, las ik. Het werd een prachtwerk en uniek in een tijd dat street art nog helemaal niet zo bekend was als het nu is. 1990 was het. Nu zie je het overal! 

Maradona vervaagde  

Helaas werd door de tand des tijds het verval zichtbaar. Door zon, regen, uitlaatgassen en wellicht niet al te beste verf vervaagde de muurschildering. Maradona verdween langzaam. Ook in werkelijkheid, want in 1991 verliet hij de club, tot groot verdriet van de Napolitanen.  

Maradona verdween, maar uit hun harten was hij nooit!  

Raam in Maradona’s gezicht 

De verontwaardiging was dan ook groot toen bewoners van het huis waartegen de muurschildering gemaakt was plotseling een raam in hun muur gemaakt hadden, precies op de plek van het gezicht van Maradona! Zomaar, zonder vergunning. Dat kon alleen in Napels! Of eigenlijk ook daar niet, of juist daar niet. Want ook al was het inmiddels een vervaagde muurschildering, dit pikten de mensen uit de buurt niet. Wat een belediging!  Maradona was hun god!

Mario was woedend en dacht erover het gezicht gewoon weer over het rolluik heen te verven, maar hij kon er in zijn eentje niet bij komen, het was te hoog. Jaren en jaren werd het kunstwerk zo gelaten. 

Mario Filardi  

In een artikel in Il Napolista, een Italiaanse online krant over voetbal, las ik –tijdens het research doen voor dit blog- een openhartig interview uit 2016 met de familie van de kunstenaar.  

Mario hield van reizen. Op zijn achttiende vertrok hij voor het eerst naar het buitenland, werkte tussendoor in hotels, o.a. in Sankt Moritz in Zwitserland, maar verbleef ook 4 jaar in Londen. In Madrid ook, en 10 jaar in Frankfurt. Daarna vertrok hij naar Zürich en zelfs Sydney.  

‘Gli piaceva girare il mondo’ zegt zijn zus Teresa in het Italiaanse artikel. Mario hield van reizen, hij reisde graag de wereld rond. Ook leerde hij zichzelf verschillende talen. Hij wilde zelfs nog graag Japans leren.  

Mario Filardi overleden? 

Helaas bleek hij in juni 2010 ineens te zijn verdwenen in Zürich, las ik, onder mysterieuze omstandigheden. Andere bronnen hebben het over Nederland, maar ik neem aan dat de familie het beter weet. Vaag is zijn verdwijning en/of overlijden wel. En triest. Ik heb nog wat langer online gezocht, maar ik kan er verder niets over vinden.  

Zijn moeder Carmela zegt nog in het artikel in Il Napolista: ‘Peccato che i migliori artisti vengono rivalutati solo quando muoiono’, oftewel: Het is jammer dat de beste kunstenaars pas gewaardeerd worden als ze er niet meer zijn.  

Het interview was uit 2016, het jaar waarin het kunstwerk uiteindelijk na decennia gerestaureerd werd, maar dat had een tijd geduurd.  

maradona-pleintje

Restauratie Maradona mural 

Jarenlang was er sprake van dat de muurschildering gerestaureerd zou worden, maar waar moest het geld vandaan komen? Uiteindelijk besloot de Napolitaan Bostik, die de opdracht destijds gegeven had, dat er iets moest gebeuren.  

Nieuwe bewoner 

In het huis met het ongeoorloofde raam woonde inmiddels iemand anders, genaamd Ciro. ‘Non gli piaceva quella finestra, lui non avrebbe mai permesso che si deturpasse Maradona.’ Hij vond het raam niet mooi en zou Maradona nooit misvormd hebben zoals de vorige bewonder had gedaan, las ik in het interview.  

In een ander artikel van Il Napolista las ik ook nog over een orecchino (een oorbel) in het oor van Maradona. Er zou oorspronkelijk een briljantje in de muurschildering gezeten hebben, verklaarde een buurvrouw van het raam naast het beruchte raam.  

Salvatore Iodice 

In 2016 werd er geld ingezameld door timmerman en kunstenaar Salvatore Iodice, ook uit Quartieri Spagnoli. Salvatore is een artista partenopeo, een Napolitaans kunstenaar, die in de wijk bekend staat om zijn ‘recycling’-atelier, La Miniera, lees ik in een artikel met de mooie kop ‘Ai Quartieri Spagnoli l’arte è figlia del riciclo’. Kunst als ‘recycling’. Ik las er pas over toen we alweer terug waren, anders had ik het wel even bezocht, want we sliepen er vlakbij.  

Restauratie muurschildering Maradona  

Hoe dan ook, Iodice vond dat het kunstwerk in ere hersteld moest worden en dat Maradona zijn gezicht terug moest krijgen. Met het ingezamelde geld en toestemming van de gemeente werd in 2016 gestart met de restauratie. Ook Bostik was hier natuurlijk weer bij betrokken.  

Bosoletti 

Omdat veel mensen het oorspronkelijk geschilderde en gerestaureerde gezicht van Maradona niet ‘echt’ genoeg vonden, werd uiteindelijk besloten om het nog een keer bij te werken. Hiervoor ging de nog vrij jonge Argentijnse kunstenaar Francisco Bosoletti ermee aan de slag, in 2017. Bosoletti woont in Italië, maar komt oorspronkelijk uit Armstrong in Argentinië.  

Bosoletti had net op een hoge muur aan het zelfde pleintje zijn beroemde muurschildering van Isis gemaakt, een muurschildering die je al in mijn blog over beroemde vrouwen, godinnen en heldinnen in Napels zag. Ook elders heeft hij zwartwit-murals gemaakt, van Gent tot Valencia. Een erg mooi kunstwerk ook maakte hij in Bonito, ten noordoosten van Napels. Hij is een ervaren street artist en het bijwerken van het gezicht van Maradona vertrouwden ze hem wel toe.  

isis-mural-napels

Maradona moest weer herrijzen.

maradona-mural

Maradona en hoop  

Voor de Napolitanen heeft Maradona een diepere betekenis. Maradona was voor velen een voorbeeld. Niet alleen een topvoetballer, maar ook iemand vol passie, pijn en emoties. En, meer nog dan dat: het voorbeeld dat verandering mogelijk is, ook als je opgroeit in een wijk waar hoop en succes ver te zoeken lijken.  Dromen kunnen werkelijkheid worden!

Maradona-plein 

Sinds de dood van Maradona op 25 november 2020, is het Maradona-plein dan ook een nog belangrijker plek geworden voor Napolitanen. Voor zijn dood werd het ook al wel bezocht, maar tegenwoordig is het een ware bezienswaardigheid geworden. Een ontmoetingsplek en herinneringsplek. Voor Napoli-fans natuurlijk, maar ook toeristen willen tegenwoordig allemaal naar het ‘Maradona museum’ toe.  

Sinds de dood van Maradona wordt het Maradonaplein nog meer bezocht. 

De pandemie, met de strenge maatregelen in Italië, gooide nog even roet in het eten, maar inmiddels –anno 2022- wil iedereen de Maradona-mural weer zien!

via-emanuele-de-deo-maradona

Quartieri Spagnoli in Napels gevaarlijk?  

Toch doet niet iedereen het, met name toeristen niet allemaal, omdat vaak gedacht wordt dat de Quartieri Spagnoli een gevaarlijke buurt is vol obscure steegjes. Ik vond het juist een heerlijke buurt!  

In het verleden werd Quartieri Spagnoli inderdaad vaak als een beruchte buurt gezien, maar toch wandelde ik er als blonde twintiger in 1999 al probleemloos rond. En dit jaar weer. Waar het vroeger werd afgeraden is het tegenwoordig wat gebruikelijker deze voorheen beruchte wijk te bezoeken.  

Quartieri Spagnoli is een intense maar tegelijkertijd superinteressante wijk. Ik heb me er niet onveilig gevoeld en vond het juist geweldig er rond te lopen, ook als vrouw alleen, samen met mijn tieners, te midden van toeterende scooters. Alleen met een baby in de wagen of met kleine kinderen zou ik het afraden, of als je niet zo goed ter been bent, maar anders: doen! 

quartieri-spagnoli-napels

De typisch Napolitaanse Quartieri Spagnoli.

Quartieri Spagnoli 

Largo Maradona en de Quartieri Spagnoli mag je echt niet missen in Napels. In deze duizelingwekkende wijk zie je het échte Napels! Samen met mijn kinderen sliep ik 2 nachten in de Quartieri Spagnoli (tip: Toledo Lifestyle Suites ligt perfect!) en 1 nacht op een plek met heel mooi uitzicht over Napels (wat ik nog even geheim hou).

Niet alleen overdag maar ook ’s avonds is de Quartieri Spagnoli een superlevendige wijk waar je het echte Napels ziet! Tip: overnacht zelf ook eens in de wijk Quartieri Spagnoli als je naar Napels wil, het is vlakbij de Via Toledo en Plebiscito.

vico-lungo-del-gelso

Maradona in Quartieri Spagnoli  

Ook elders in de wijk Quartieri Spagnoli zie je Maradona steeds weer op murals, foto’s en andere afbeeldingen. Op m’n foto’s hieronder zie je hem op foto’s in hartjes, hangend in steegjes, op tafeltjes, en op andere murals.

vico-giardinetto-napoli

Ik nam de foto’s o.a. in de Vico Giardinetto (de sjaals en de shirts), in de Vico Tre Regine en op de hoek van de Vico della Tofa en de Vico Lungo del Gelso. Mooi ook vond ik deze kleine zwartblauwe mural van Maradona. De mural is gemaakt door Leone Peretti.   

maradona-muurschildering
maradona-via-concordia

Voetbalhelden op het Maradonapein

Behalve Maradona zie je ook Sophia Loren en een immens grote godin Iside afgebeeld op het plein. Daarnaast kun je nog andere voetbalhelden op de muren op het pleintje spotten. Beroemde Italiaanse én buitenlandse voetbalspelers die belangrijk waren voor Napoli.  

Voordat ik over de andere spelers op het Maradonapleintje vertel, ga ik eerst nog even verder met Maradona. Je vindt Maradona namelijk op nog meer plekken in Napels!  

piazza-nilo-napoli

Bar Nilo  

Een plek die ook onlosmakelijk verbonden is met Maradona is Bar Bilo, een klein barretje in het historische centrum van Napels. Wandelend door de Via San Biagio dei Librai (Spaccanapoli) kwam ik er met de kinderen langs. Buiten zie je een speelveld met spelers op de muur en binnen is een klein altaartje met de haar van Maradona.  

Bar Nilo in Napels, een ‘bedevaartsplek’ voor Maradonafans.  

bar-nilo-napels

De haar van Maradona 

Mijn pubers wandelden alweer verder, maar dat plukje haar hadden we natuurlijk even moeten bewonderen. Het verhaal erachter ken je misschien wel: in 1987 zat de eigenaar van bar Nilo toevallig achter Maradona in het vliegtuig. Na de landing zag hij dat er wat haren van Maradona op het hoofdhoesje van Maradona’s stoel waren achtergebleven. Die pakte hij en nam het mee. Een stukje Maradona dus. Hoe weinig ook, voor de echte fans zo bijzonder dat het zelfs een beetje een bedevaartsplek is geworden.  

Il capello miracoloso di Diego Armando Maradona‘, de wonderbaarlijke haren van Maradona, zaten lange tijd achter het glas van een schilderijtje, maar tegenwoordig zit zijn haar in een ronddraaiende doorzichtige kubus. Kijk maar op Instagram bij de locatie Bar Nilo in Napoli en je ziet ‘m.  

Heb je er een foto van gemaakt, maar geen koffie gedronken? Dan zou je camera zomaar spontaan uit je handen kunnen vallen staat erbij, dus anders kun je beter geen foto maken. Begrepen? Dus drink die koffie (die ik niet dronk) of lees eerst de ervaringen op Tripadvisor.

spaccanapoli

Maradona in de Via San Gregorio Armeno  

Dwars op de lange Spaccanapoli moet je je vanaf de via San Biagio dei Libari zeker even linksaf de Via San Gregorio Armeno in slaan. Dit straatje wordt ook wel ‘het straatje van de kerststalletjes’ genoemd, want die zie je er het hele jaar door. En het leuke is: tussen traditionele kerstmeuk vind je hier ook voetballers, politici en andere beroemdheden als kerststalfiguurtjes.   

beeldjes-kerststal-via-san-gregorio-armeno

Dagelijks wurmen vele toeristen zich door de Via San Gregorio Armeno.  

maradona-via-san-gregorio-armeno
via-san-gregorio-armeno-napels

Maradona beeld

Koopwaar met Maradona was er altijd al, maar toen ik met de kinderen in Napels liep, krap 1,5 jaar na Maradona’s overlijden, viel het me natuurlijk extra op, niet alleen vanwege zijn recente overlijden, maar ook omdat mijn zoon zo van voetbal houdt.  

Ook stond er een levensgroot Maradona-beeld in het straatje.  

maradona-beeld

Overal Maradona! 

Niet alleen te midden van de drukte dook Maradona op, ook in verstopte binnenplaatsjes en zijstraatjes zie je hem. Een vlag, een altaartje, koelkastmagneten, vanalles.   

Rugnummer 10 

Napoli shirts en sjaals zie je er ook veel. Op elk Napoli-shirt of sjaal prijkt rugnummer 10, een nummer dat voor eeuwig aan Maradona verbonden blijft. Toen Maradona gestopt was met voetballen voor Napoli werd uit respect zijn rugnummer niet meer door de club gebruikt en ook sinds zijn overlijden niet. Nummer 10 hoorde maar bij één iemand en dat was Maradona.  

La bodega de Dios  

Zoals ik al zei zou ik nog even terugkomen op de andere spelers die op het Maradonaplein te zien zijn, en dat doe ik zo ook, maar er is nóg iets wat je niet mag missen. Tussen de murals van Lorenzo en Mertens (die je zometeen ziet) zit op nummer 62 namelijk een klein Napolitaans barretje: La Bodega de Dios, het barretje op Quartieri Spagnoli waar het eigenlijk allemaal begon. Je ziet de ingang van het barretje op de foto hieronder, achter mijn zoon.  

bodega-de-dios-napoli

De letters I en O worden gevormd door de cijfers 1 en 0: Bodega de D10S, waarbij de 10 in D10S natuurlijk voor rugnummer 10 staat. En die Dios (God) was natuurlijk Maradona, met rugnummer 10. Hier, in dit barretje, kwam de Teste Matte –de harde kern- samen.  

Je kunt er zelfs een ‘Spritz D10S’ bestellen zag ik, in plaats van de bekende oranje Aperol Spritz.  

blauwe-spritz

Murals van Juan Pablo Gimenez 

Op de Instagrampagina van La Bodega de d10s, zag ik dat er na mijn bezoek aan Napels in augustus nog meer murals van Maradona op het pleintje gemaakt zijn, door Juan Pablo Gimenez. Jammer dat ik die dus net niet heb kunnen zien, want ze zien er gaaf uit!  

Hier zie je de murals op het instagramaccount van Juan Pablo Gimenez: Maradona en de ploeg Napoli op het veld, met de tekst Teste Matte in beeld.   

Eerbetoon aan Maradona 

De Telegraaf meldde toevallig onlangs dat er –als eerbetoon aan Maradona- in november een wedstrijd voor de vrede gespeeld wordt: We Play For Peace. De bekendmaking van deze benefietwedstrijd was op 10 oktober (op 10-10 dus) en was bewust gekozen in verband met Maradona’s rugnummer 10. De wedstrijd is inmiddels op 14 november gespeeld in het Olympisch stadion in Rome. Verschillende internationale topvoetballers deden mee, waaronder Messi.  

maradona-in-napels

Voetballers op Maradona plein 

Tot slot dan nog de andere beroemde voetballers die op de Maradona plein in Napels vereeuwigd zijn, waaronder de Belg Mertens, de Slowaak Hamsik en de Italiaan Insigne, maar ook Mimmo.  

Hieronder zie je welke voetballers vlakbij Maradona op de muren prijken en waarom de Napolitanen weg van ze zijn. De muurschilderingen zijn gemaakt door Leone Peretti die ook andere (mooiere!) murals in Quartieri Spagnoli maakte. Vooral zijn zwartwit murals zijn mooi. Ook Bostik hielp met het schilderen van de voetballers.  

Lorenzo Insigne, alias il Magnifico  

Naast Sophia Loren (die je in m’n blog over beroemde vrouwen in Napels al zag) zie je een schildering van een jongen die tv kijkt (op een ouderwetse tv) met daarnaast de beroemde voetballer Insigne alias Lorenzo il Magnifico.  

‘Sei un di noi’ staat erbij. Je bent één van ons. De 31-jarige Lorenzo Insigne komt namelijk uit Napels. Hij speelde bij de jeugd van SSC Napoli. Afgelopen zomer verhuisde hij naar Toronto.  

lorenzo-insigne-napoli

Dries Mertens  

De Belg Dries Mertens –Ciro- is ook een legende in Napels. Ook al voetbalt hij tegenwoordig voor een Turkse club, hij speelde ook voor Napoli. Vergeten zijn de Napolitanen hem echter nog niet. Hij is niet alleen op de muur schuin tegenover de gigantische Maradona vereeuwigd, maar ook prijkt zijn naam nog op herinneringshartjes.  

Ciro’ noemden de Napolitanen hem. Of ‘Ciruzz’ zelfs. Op Voetbal International lees ik waarom: ‘Ciro is de typisch plaatselijke voornaam die Mertens als geuzennaam verdiende omdat hij doet denken aan Napolitaanse straatjongens, klein en onbevreesd. Denk maar aan Lorenzo Insigne.’ 

In dit filmpje van juni 2020 dat ik op Mertens’ instagram-account vond spreekt Maradona ook vol trots over hem. Samen met Hamsik heeft Mertens namelijk meer goals voor Napoli gemaakt dan Maradona ooit. Onlangs woonde Mertens de Champions League wedstrijd Napoli-Liverpool bij en kreeg een heldenonthaal

Samen met zijn vrouw kreeg Dries Mertens in maart dit jaar een zoontje: Ciro Romeo. Op het Instagramaccount van zijn vrouw Katrin ‘Kat’ Kerkhofs staan superschattige filmpjes. Los van zijn naam wel eens gehoord te hebben via mijn zoon kende ik hem eigenlijk helemaal niet, maar hij komt supersympathiek over. Net als de Nederlander Matthijs de Ligt trouwens, die ik afgelopen zondag in Isola di Beau zag.  

ciro-mertens

Marek Hamsik 

De 35-jarige Slowaakse voetballer Marek Hamšík, met de bijnaam ‘Marekiaro’ is ook op de muren van Largo Maradona vereeuwigd. De Napolitanen noemden Hamsik Marekiaro, naar het aan de zee gelegen Marechiaro: één van de vele mooie plekken in Napels en omgeving. De naam van de plaats verraadt de schoonheid van de plek al: ‘mare chiaro‘, ‘heldere zee’. Het ligt vlakbij het eveneens geliefde Possilipo.   

Vanaf 2007 speelde Hamsik lange tijd bij Napoli en 10 jaar later was hij topscoorder aller tijden van Napoli toen hij in december dat jaar het oude record van Diego Maradona verbrak. Later maakten zowel Marek als Dries nog meer goals voor de club.  

‘Sei la storia del Napoli’ staat hieronder bij zijn mural. Je bent de geschiedenis van Napoli. ‘Het verhaal’ van de club Napoli. Niet zo’n grote legende als Maradona, maar zeker van belang!  

marek-hamsik-napoli
criscito-mimmo

Domenico Criscito alias Mimmo  

Vlakbij het pleintje, in de Vico Concordia, hierboven, schilderde Leone Peretti ook de 35-jarige voetballer Domenico Criscito nog. ‘Mimmo’ is zijn bijnaam en hij komt van oorsprong uit Zuid-Italië.

‘Da figlio del Vesuvio a capitano’ staat op de muur. ‘Zoon van de Vesuvius’ staat er letterlijk, refererend aan het feit dat hij opgroeide in Cercola, aan de rand van Napels, ‘onder’ de Vesuvius, en hij het tot aanvoerder van Genua in Noord-Italië schopte.

Maradona tour in Napels 

Ik ontdekte de vele muurschilderingen, beeldjes en Maradona koopwaar gewoon al wandelend met mijn tieners door de stad, en met name in Quartieri Spagnoli, waar we verbleven, maar ga je graag met een tour mee om meer te horen dan zijn er speciale Nederlandstalige Maradona tours te boeken via Ontdek Napels en Local in Napels.  

Wij wandelden gewoon zelf langs de vele murals in Napels.

murales-maradona
wandeling-quartieri-spagnoli

Wandeltour of fietstour in Napels 

Een niet-Nederlandse wandeltour door de Quartieri Spagnoli kun je ook via Tiqets boeken. Een fietstour van Baja Bikes is ook altijd een aanrader. Dit kan zowel in het Nederlands als in het Engels. Boek je fietstour in Napels hier.   

Maradona mural van Jorit Agoch 

De Nederlandse steert art kunstenaar Jorit maakte enkele jaren geleden ook een hele gave mural van Maradona: Maradona, Dios umano, een gigantische mural op een flat in San Giovanni a Teduccio, een buitenwijk van Napels, die ook wel ‘de Bronx’ genoemd wordt. ‘Dios umano’ betekent menselijke god. Het kijkt me een geweldig gaaf kunstwerk om ook nog met eigen ogen te zien, maar bij ons kwam dat er niet van. We konden in die paar dagen niet alles en wilden ook nog een dagje naar Procida.   

Maradona mural in Buenos Aires 

Maradona’s geboortehuis in de sloppenwijk Villa Fiorito in Buenos Aires werd vorig jaar tot ‘patrimonio nazionale’ uitgeroepen, las ik in de Corriere del Mezzogiorno (waar ik overigens zelf lang geleden overigens ook in stond n.a.v. een record aantal toeristen in Napels in 1999; kijk hier maar).

Op zijn geboortehuis in Argentinië prijkt een mural met de tekst ‘La casa de Dios’, het huis van God. Want ja, zo werd hij gezien.  

Ook muralist San Spiga maakte in Argentinië murals van Maradona. San Spiga heeft op heel veel plekken in Argentinië Maradona memorials gemaakt, maar ook in Napels! 

Voetbalwedstrijd in Napoli 

Voor mijn zoon had ik het leuk gevonden het stadion van FC Napoli te bezoeken of er een wedstrijd te zien. Een Nederlandse vriendin die in Napels gewoond heeft, deed dit een paar maanden voor ons bezoek ook met haar zoons. Zij woonde echt een wedstrijd van SSC Napoli bij, wat voor de beleving van het ware Napoli natuurlijk wel top is.  

Kijk op de website van SSC Napoli als je meer wil weten of boek een voetbalreis naar Napels!  

Stadion Napels 

Het voetbalstadion van Napels heet het Stadio Diego Armando Maradona, wat voorheen het Stadio San Paolo was. Na het San Siro in Milaan en het Stadio Olimpico in Rome is het Stadio Diego Armando Maradona (voorheen Stadio San Paolo) het grootste stadion van Italië. 

Ik had een bezoek aan het stadion op mijn lijstje staan, maar toen ik zag dat het erg ver van de stad af lag, helemaal in de wijk Fuorigrotta, liet ik het erbij. We konden ook gewoon op zoek gaan naar Maradona murals. Ook dat leek mijn zoon al heel leuk!  

Wat te doen in Napels 

Uiteraard is er nog veel meer te zien en te doen in Napels. Bekijk alle mogelijkheden hier eens: bezienswaardigheden in Napels en ontdek Napels zelf.   

Blogs over Napels en omgeving 

Ik schreef nog niet zo veel over Napels, maar in 3 dagen tijd maakte ik meer dan 1.000 foto’s, dus saai is het zeker niet! Lees anders onderstaande blogs alvast:

Ook schreef ik over Rome, Bari, Matera, Puglia, Sardinië en Sicilië. Check hier al mijn blogs over Italië.  

Reisgids Napels 2022  

In 2022 kwamen er meerdere reisgidsen over Napels uit. Zoek je een recente reisgids Napels kies dan voor Time to Momo Napels, ANWB Ontdek Napels en Amalfikust, Wat en Hoe Napels en Amalfikust of Capitool Top 10 Napels en Amalfikust.

Mijn Napels  

Wil je Napels net als ik op eigen houtje gaan ontdekken dan kun je uiteraard een reisgids Napels aanschaffen, maar vind je het leuk om net iets meer te lezen, te zien en te weten te komen dan is het boek Mijn Napels van Saskia Balmaekers (van het blog Ciaotutti) ook een aanrader.  

Specifiek over het voetbalpleintje kun je ook lezen op het blog Local in Napels. Zij organiseren ook tours voor het geval je liever niet alleen gaat of als je het leuk vindt meer details te horen. 

Boeken over Maradona  

Wil je meer weten over Maradona, bestel dan het boek Mijn Maradona van Henk Spaan, Op zoek naar Maradona van Sjoerd Mossou of Guillem Balague’s boek over Maradona.

Informatie over Maradona 

Voor het schrijven van dit uitgebreide blog raadpleegde ik vele Italiaanse krantenartikelen om net iets meer te weten, meer details, dan wat ik vluchtig googelend kon vinden. Tevens heb ik diverse voetbalartikelen geraadpleegd om het een en ander te achterhalen, niet alleen Nederlandse, maar ook Italiaanse en Engelstalige. Een erg goed stuk over Maradona, dat bovendien een mooie sfeerbeschrijving van de stad geeft, is een artikel op Mundial Mag: Naples is pregnant with Diego Maradona. Andere artikelen noemde ik in het blog al.  

Blog over Maradona 

Tijdens mijn bezoek aan Napels in maart dit jaar besloot ik al over Maradona te gaan schrijven. Uiteindelijk begon ik aan het blog naar aanleiding van de wedstrijd van SSC Napoli tegen Ajax, afgelopen oktober 2022. Het schrijven van dit blog was veel werk, maar het is me toch gelukt het af te ronden voor 25 november, Maradona’s sterfdag, nu 2 jaar geleden.  

In dit blog staan affiliate links. Koop jij via z’n linkje of banner een product of dienst dan krijg ik een klein beetje commissie en daar ben ik uiteraard blij mee. Met het blog op zich verdien ik namelijk geen geld.  

Ik bezocht Napels twee keer, afgelopen maart met mijn kinderen en eerder al in 1999. Alle foto’s in dit blog maakte ik in maart 2022.  

mooiste plekken noord italie

Mooiste plekken Noord-Italië: natuur, bergen, meren, kusten, bezienswaardigheden, pittoreske plaatsen (wauw!)

Noord-Italië is een fijne vakantiebestemming, omdat het eigenlijk alles heeft: prachtige berggebieden, mooie meren, de heerlijke mediterrane kust, kleurrijke dorpen en natuurlijk schitterende steden. Je kunt er naar hartenlust rondreizen, wandelen, wintersporten, wijn proeven, zonnen, zwemmen, bezienswaardigheden bezoeken en niet te vergeten eten.  

Noord-Italië 

Terwijl ik met mijn hoofd nog in Napels en omgeving zit waar ik begin maart was en ik vooral van het heerlijke Zuid-Italië (en de eilanden Sardinië en Sicilië) hou, had ik dit uitgebreide blog over Noord-Italië al tijden op de planning staan, want in het noorden van Italië heb ik ook mooie plekken bezocht.

Een groot pluspunt van Noord-Italië is dat het niet zo ver rijden is en je er dus ook goed met de auto, bus of trein naartoe kunt, als je niet wil vliegen of minder wil vliegen. In de zomer of in de winter, in de lente of de herfst, het noorden van Italië heeft ontzettend veel te bieden!   

Mooiste plekken in Noord-Italië 

In dit blog neem ik je mee naar alle uithoeken en mooiste plekken van Noord-Italië. Naar betoverende bergen, wondermooie meren, sfeervolle steden, dromerige dorpen en pittoreske kustplaatsen.  

Maak een roadtrip door Noord-Italië of kies jouw droomplek uit voor je volgende vakantie!

mooiste plekken noord italie
Kleurrijk Cinque Terre

Waar is het mooi in Noord-Italië?  

Of je nou zoekt naar grandioze uitzichten en wandelingen in de mooie natuur of juist van die knusse fotogenieke stadjes en onbekende dorpjes, hier ontdek je waar het mooi is! Onderaan het blog vind je informatie over praktische zaken en boekingstips voor een vakantie in of naar Noord-Italië.  

mooiste plekken noord italie
Venetië moet je echt gezien hebben!

Mooiste bestemmingen in Noord-Italië  

‘Mooiste’ is natuurlijk persoonlijk, maar plekken als de Dolomieten, Cinque Terre en Venetië kun je bijna onmogelijk níet mooi vinden. Deze bestemmingen horen dan ook absoluut tot de hoogtepunten van Noord-Italië en zijn super om te bezoeken, juist ook buiten het hoogseizoen. In dit blog komen die bestemmingen dan ook zeker aan bod, maar… er is nog veel meer moois te zien in Noord-Italië. Laat je verrassen!  

Soms wil ik plekjes waar ik geweest ben (óf juist waar ik graag nog naartoe wil!) liever geheim houden, maar ik kan toch niet alles tegelijk doen, dus deel ik hier veel tips. Genoeg inspiratie voor nog vele vakanties in Italië!

lago maggiore follow my footprints
Lago Maggiore vanuit de lucht
kust noord italie
Zonsondergang aan de kust van Noord-Italië

Rondreis of roadtrip Noord-Italië 

Maak een roadtrip door het noorden van Italië, een mooie rondreis met eigen auto of huurauto, en ontdek zo de mooiste plekken van Noord-Italië. Wil je niet alles zelf uitzoeken, dan kun je een reeds uitgestippelde reis met eigen auto boeken via een bekende touroperator als TUI, maar je kunt ook met SNP naar Italië en kijk ook zeker eens naar een individuele rondreis Noord-Italië van bijvoorbeeld Riksja Travel of & Olives.

Ontdek de allermooiste plekken van Noord-Italië! 

mooiste plekken noord italie blog
Kleurrijk eilandje in Noord-Italië

Vakantie Noord-Italië 

Ook als je niet wil rondreizen, maar je vakantie liever op één plek doorbrengt waar vandaan je uitstapjes of wandelingen maakt, zul je mooie tips tegenkomen. Kies hieronder jouw ideale vakantiestekje uit of doe ideeën op voor dagtrips ter plaatse.

Maar… nu eerst even voor de oriëntatie: welke regio’s vallen onder Noord-Italië en aan welke landen grenst Italië allemaal?  

Regio’s Noord-Italië 

Noord-Italië grenst aan Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk en Slovenië en bestaat uit 8 regio’s. Grofweg van noordwest naar noordoost zijn dat Valle d’Aosta, Piemonte, Ligurië, Lombardije, Emilia Romagna, Trentino-Alto Adige (Zuid-Tirol), Veneto en Friuli-Venezia Guilia (Friuli-Julisch Venetië).  

Een klein gedeelte van Toscane ligt noordelijker dan het zuiden van Ligurië en noordelijker dan een stukje van Emilia Romagna, en zelfs Florence ligt nog best noordelijk, maar de grens tussen Noord-Italië en Midden-Italië kun je grofweg trekken van La Spezia aan de westkant tot de badplaats Rimini aan de oostkant van Italië.  

In dit blog gaat het echt om de regio’s die officieel bij het noorden van Italië horen, bij Nord Italia, kortweg Nord.  

mooiste plekken noord italie burano
Isola di Burano

Foto’s Noord-Italië 

De meeste foto’s in dit blog heb ik zelf gemaakt, ook de luchtfoto’s. Daarnaast maakte ik twee collages in Canva. De kopfoto, de foto van Lago di Braies, de foto’s van de Dolomieten en het filmpje onderaan zijn door Tom van Galekkeropvakantie.nl gemaakt en de foto van de gave Cima Cadin (zie verder) is gemaakt door Martin Vrbicky en met toestemming gebruikt.

Tips Noord-Italië

Het blog is geheel door mij zelf geschreven. De tips zijn uit eigen ervaring, maar naast mijn tips en niet te missen bucketlist bestemmingen in Noord-Italië, lees je ook leuke geheimtips die ik tijdens jarenlange online zoektochten ontdekte en noteerde, maar waar haast niemand van weet. Van onbekende dorpjes tot verrassende natuur in Noord-Italië. Pak er lekker een kop koffie of Italiaanse wijn bij en begin met lezen! 

  

mooiste plekken ligurie
Kust bij Manarola, Cinque Terre (Ligurië)

MOOISTE PLEKKEN NOORD-ITALIE 

  1. bergen in Noord-Italië  
  2. meren in Noord-Italië  
  3. kusten in Noord-Italië 
  4. dorpen in Noord-Italië 
  5. steden in Noord-Italië 
  6. natuur en wandelgebieden in Noord-Italië  
  7. wijnregio’s in Noord-Italië 
  8. vervoer in en naar Noord-Italië  
  9. roadtrip, rondreis, vakantie, hotel en andere overnachtingen in Noord-Italië 
  10. video Noord-Italië  

1. MOOIE BERGGEBIEDEN NOORD-ITALIE 

Het eerste wat je tegenkomt als je Noord-Italië binnenkomt –zowel vliegend als over land- zijn de bergen. De Italiaanse Alpen. Ook al zijn de Franse, Oostenrijkse en Zwitserse Alpen onder Nederlanders bekender, de Italiaanse Alpen zijn ook prachtig en echt een aanrader!

De Dolomieten zijn natuurlijk machtig mooi, en mag je niet missen tijdens een roadtrip Noord-Italië, maar er zijn nog meer mooie bergregio’s. Hieronder lees je tips in de Dolomieten èn tip ik andere mooie berggebieden in Noord-Italië.  

drei zinnen dolomieten ga lekker op vakantie
Dolomieten (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)

Tre Cime (Dolomieten) 

Het bekende plaatje van de Drei Zinnen (Tre Cime op z’n Italiaans!), die drie opvallende toppen, heb je vast wel eens gezien. De Tre Cime liggen in de Dolomieten en hier hiken is natuurlijk een absoluut hoogtepunt! Kalksteenplateau’s, ruige toppen, knalblauwe luchten en sneeuw. Hier wil elke fanatieke wandelaar een keer gewandeld hebben.

Cadini di Misurina (Dolomieten)  

Een gaaf punt wat niet ver van de Tre Cime vandaan ligt is Cima Cadin in de Cadini di Misurina. Een pad naar een groene top met daar achter die superpuntige grijze pieken. Kijk nou toch wat een gaaf uitzichtpunt! Onderstaande foto is van Martin Vrbicky en heb ik met toestemming gebruikt.  

cadini di misurina foto martin vrbicky
Cadini di Misura (foto: Martin Vrbicky)

Ook cool lijken me trouwens de (in de winter) bevroren watervallen van Serrai di Sottoguda, bij de Marmolada, de hoogste top van de Dolomieten. En niet te vergeten de vele coole uitkijkplatforms in de Dolomieten. 

   

noord italie bergen
Bergen boven de wolken uit in Noord-Italië

Valle d’Aosta  

Zuid-Tirol (Alto Adige) en Trentino zijn redelijk bekend, maar toch zijn er ook minder bekende berggebieden in Noord-Italië die zeer de moeite waard zijn. Denk maar eens aan Valle d’Aosta, een kleine maar uiterst fijne Noord-Italiaanse regio tussen de toppers van de Alpen!

Valle d’Aosta ligt in het meest noordwestelijke hoekje van Italië. Het grenst aan Frankrijk en Zwitserland en ligt precies tussen de Mont Blanc en de Matterhorn. Hier vind je hooggelegen skigebieden waar je tot in mei kunt skiën! Ik deed het ook. Je leest erover in dit blogHier zie je mij op de lange latten. Maar in de zomer rustig vakantie vieren in een huisje in de Aosta Vallei is ook heerlijk!

Lekker skiën in Valle d’Aosta, zelfs in mei kan het nog!

Nationaal Park Gran Paradiso 

Niet alleen in de winter, maar ook in de zomer kun je een heerlijke vakantie in de bergen, het dal of tussen de heuvels vol wijngaarden van Valle d’Aosta hebben, waar je kunt wandelen (zie verderop in dit blog) of fanatiek kunt fietsen. Dat geldt natuurlijk ook voor andere bergachtige regio’s in Noord-Italië, maar wat het Aostadal extra aantrekkelijk maakt is dat het nog net wat minder bekend is bij Nederlanders. Hoewel, van het nabijgelegen Nationaal Park Gran Paradiso heb je vast wel eens gehoord! Het ligt op de grens met Piemonte. 

Ook in de zomer kun je allerlei sportieve activiteiten doen in Valle d’Aosta!

Piemonte 

Het heuvelachtige en groene Piemonte wordt omgeven door hoge bergen. Eind jaren 90 heb ik hier met een studiereis geskied, in Sestrière, in Olympisch skigebied Via Lattea, vlak nadat de Wereldkampioenschappen skiën er gehouden waren, maar ook in de zomer en wandelend kun je in Piemonte goed uit de voeten, zowel in het noorden en westen als in de wijngebieden. Volgens journalist en schrijver Rik Rensen is Piemonte het best bewaarde geheim van Italië. Bij de wijnregio’s in Noord-Itaië komt het zo nog terug.

Hieronder zie je de -in de Alpi Biellesi gelegen- Monte Bo (Cima di Bo) vanuit de lucht. Ik nam de foto vanuit het vliegtuig naar Milaan. En het leuk is: mijn dochter heet Bo.  

noord-italie-follow-my-footprints
Monte Bo (Alpi Biellesi) vanuit de lucht 

2. MOOIE MEREN NOORD-ITALIE 

Noord-Italië staat natuurlijk bekend om de vele mooie meren. Zowel op de grens met Zwitserland vind je mooie meren als net ten zuiden ervan. Je vindt de meren ten noorden van de stad Milaan en Como, ten oosten van Bérgamo en tussen Bréscia en Verona. 

Gardameer (Lago di Garda)  

Het grootse en populairste meer van Noord-Italië is het Gardameer, het Lago di Garda. Massa’s Nederlanders rijden jaarlijks richting Gardameer, naar één van de vele campings vooral, of een huisje in de buurt. Mede door het microklimaat gaan mensen hier graag naartoe op vakantie. Ondanks de nabijheid van de Alpen vind je hier namelijk weelderige begroeiing, zoals palmbomen, olijfbomen, citroenbomen, cipressen en oleanders in bloei. Wel verschilt zowel het landschap als de sfeer per kant van het meer.

Het Gardameer is een populaire vakantiebestemming. Bekijk hier campings, appartementen en vakantiehuizen aan het Gardameer

Aan de oostoever vind je kindvriendelijke zandstranden, maar wil je een mooie route rijden met de auto, ga dan ook eens naar de westoever. Ook de noordoever en de zuidoever verschillen erg van elkaar.

Liever fietsen? In 2026 moet ook eindelijk het 140 kilometer tellende fietspad rond het Gardameer af zijn, een fietsroute deels over vlonderpaden, waarvan al enkele trajecten klaar zijn. Wel kun je nu al fietsen bij het Gardameer, ook georganiseerd: Fietstour bij het Gardameer.

Mooiste plaatsjes aan het Gardameer 

Ook als je niet aan het Gardameer verblijft is het mooi om er een dagje naartoe te gaan. Aan het Gardameer vind je pittoreske plaatsjes zoals Sirmione, Salò, Riva del Garda, Peschiera del Garda, Malcesine, Limone sul Garda, Lazise, Tremosine sul Garda (wauw!), Desenzano del Garda, Torri del Benaco en Bardolino. Je kunt ze gemakkelijk zelf bezoeken, maar er zijn ook leuke tourtjes te boeken!

Wat dacht je van een rondleiding langs het kasteel van Sirmione, het kasteel van Lazise, en het kasteel van Torri del Benaco en daarna een wijnproeverij? Of een boottocht op het Gardameer vanuit Sirmione, langs de eilandjes en Salò en met een zwemstop? Een privé tour kan ook!

Een boottrip op het Gardameer is een geliefd uitstapje. Even rondwandelen in verschillende plaatsjes, iets eten, genieten! 

gardameer
Gardameer (Canva)

Lago Maggiore  

Ook het Lago Maggiore wat je aan het begin van dit blog al zag, is een zeer bekend meer in Noord-Italië (en Zwitserland). Je vindt er supermooie plaatsjes als Stresa, Verbania en Cannobio. Ook mooi bij zonsondergang. Boek een mooi hotel in Stresa of bekijk de appartementen bij het Lago Maggiore, bijvoorbeeld deze in Cannobio met uitzicht op het Lago Maggiore. Hier vind je nog meer vakanties naar het Lago Maggiore.

Bezoek zeker de eilandjes in het Lago Maggiore, zoals Isola Bella en Isola del Pescatori. Of neem de funivie, een wel heel aparte kabelbaan, die een beetje op de kabelbaan op Elba lijkt. De funivia gaat naar het Terrazza Panorámica, een mooi uitzichtpunt! 

Onderstaande foto maakte ik vanuit het vliegtuig, vliegend naar Milaan. Je ziet het Lago Maggiore prachtig liggen, met links het Zwitsers deel (met Locarno) en rechts het Italiaanse deel. Vanuit Milaan een dagje naar het Lago Maggiore kan straks hopelijk ook weer, maar iets meer tijd hebben is wel zo leuk.

Bezoek de eilandjes in het Lago Maggiore of neem de funivia, een wel heel aparte kabelbaan!    

uitzicht lago maggiore
Lago Maggiore vanuit de lucht (Zwitserland links, Italië rechts in beeld)

Comomeer  

Het Comomeer (Lago di Como, door de Italianen ook wel Lario genoemd) is ook erg mooi, met plaatsjes zoals Varenna, Tremezzo en Bellagio. Lago di Como ken je misschien wel van Lago di Beau, waar je wekelijks beelden van kon zien in het programma van Beau van Erven Dorens. Zo zag je Beau rondwandelen in het schilderachtige Bellagio, misschien wel het mooiste plaatsje aan het Comomeer. Fietsen kan er ook. Wat dacht je hiervan? Fietstour bij het Comomeer.

Tip: Vanuit Milaan kun je een dagtrip naar het Comomeer boeken.

huisje aan het comomeer
Slapen in een huisje aan het Comomeer (foto: Natuurhuisje.nl)

Iseomeer (Lago d’Iseo) 

Net wat minder bekend is het meer van Iseo, het Lago d’Iseo. Zowel vanuit Bergamo als vanuit Brescia is het goed te bereiken. Je kunt er mooie boottochtjes maken of naar Monte Isola, een eilandje in het Iseo meer. De omgeving is mooi bergachtig.  

Ortameer (Lago d’Orta)  

Het kleine Lago d’Orta (Ortameer) is ook leuk om te ontdekken. Wat dacht je van het schilderachtige plaatsje Orta San Giulio? Dat is echt een must see! Leuk om er rond te wandelen met zicht op het eilandje Isola San Giulio.  

Meer van Braies (Lago di Braies)  

Een meer dat erg populair is onder Instagrammers is het Lago di Braies. Het meer van Braies (Lago di Braiesligt in de Italiaanse regio Süd-Tirol en staat ook wel bekend onder de Duitse naam: Pragser Wildsee. In tegenstelling tot het Gardameer en het Comomeer wordt bij het Braiesmeer de Nederlandse naam amper gebruikt, maar misschien komt dat nog.  

Lago di Braies wordt steeds vaker het mooiste meer van de Dolomieten of het mooiste meer van Noord-Italië genoemd. En inderdaad, kijk eens hoe beeldig en betoverend het is! Ja, het meer van Braies is absoluut een fotogenieke plek! 

Het beeldige en betoverende Lago di Braies.  

lago di braies ga lekker op vakantie
Lago di Braies (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)

Reschenmeer (Lago di Resia)

Wat me ook erg mooi lijkt om te fotograferen is het kerkje van een verzonken dorp in het Reschenmeer. De beroemde kerktoren in de Reschensee, of, op z’n Italiaans, het Lago di Resia. Je hebt er misschien wel eens foto’s van gezien.

Meer van Lugano 

Het meer van Lugano, kortweg Lugano, ligt op de grens met Zwitserland. Wil je naar de Italiaanse kant van het meer van Lugano kijk dan even heel goed welk deel bij Italië hoort en welk deel bij Zwitserland, want dat is niet zo logisch als het lijkt. De grens loopt nogal gek en kringelend. Het grootste deel is Zwitsers. In het Italiaanse deel vind je het pittoreske plaatsje Porlezza, met bijvoorbeeld hotel Europa

Ga je naar Milaan en stonden de meren niet op de planning maar ben je nu toch wel nieuwgierig geworden? Je kunt ook een dagtrip naar het Comomeer en het Zwitserse Lugano boeken.

Wil je meerdere meren en bezienswaardigheden in één reis zien, maar liever niet op eigen houtje? Boek een groepsrondreis langs verschillende meren in Noord-Italië!

Meer mooie meren in Noord-Italië 

Er zijn in het merengebied in Noord-Italië nog tal van andere mooie meren, zoals het Idromeer (Lago d’Idro), het meer van Caldonazzo (Lago di Caldonazzo), het Levicomeer (Lago di Levico), het meer van Varese (Lago di Varese), het Lago di Carezza en enkele andere kleinere meertjes. 

Wil je specifiekere informatie over de bekendste meren in Noord-Italië bestel dan de Trotter reisgids Italiaanse meren. Onderaan dit blog komt de gids nog terug.

Mooiste plaatsjes rond de meren in Noord-Italië 

Niet alleen aan de bekende meren liggen mooie plaatsjes, ook rond de andere meren kun je volop mooie dorpjes bezoeken. Schilderachtige plaatsjes waar je tijdens een zomerse vakantie in Noord-Italië er zeker een paar van moet ontdekken. Lekker een beetje rondslenteren, iets eten of drinken op een terrasje en genieten van het Italiaanse ‘dolce vita‘.  

Rond de meren vind je enkele van de mooiste dorpen van Noord-Italië, maar verderop in dit reisblog tip ik de állermooiste!  

  

mooiste plekken kust noord italie
Monterosso al Mare (Cinque Terre)

3. MOOISTE KUST NOORD-ITALIE 

Heb je meer met de zee dan met meren? Noord-Italië heeft ook de Middellandse Zeekust nog! Aan de ene kant de Ligurische Zee en aan de andere kant van de laars de Adriatische Zee.

Aan de Adriatische kant liggen enkele populaire badplaatsen als Bibione, Lido di Jesolo en Rimini, met lange zandstranden, maar vooral de Ligurische kust is erg mooi!  

Italiaanse Riviera 

De lange kuststrook aan de Ligurische Zee staat bekend als de Italiaanse Riviera en kun je opdelen in de Riviera di Ponente en Riviera di Levante, met Genua ertussen.

De Riviera di Ponente is het stuk kust dat van Genua tot aan Menton in Zuid-Frankrijk loopt; op de kaart aan de ‘linkerkant’ zeg maar. De Riviera di Levante ligt aan de andere kant van Genua, ten zuidoosten van de stad, aan de ‘rechterkant’ van Genua dus. Beide horen bij Ligurië.

Riviera di Levante en Riviera di Ponente  

De Riviera di Ponente bestaat op zijn beurt weer uit de Riviera delle Palme (Palmenriviera) en de Riviera dei Fiori (Bloemenriviera), aan de kant van Zuid-Frankrijk. De Riviera di Levante daarentegen (en met name Cinque Terre!) is de kust die je meestal op foto’s van de Italiaanse Riviera ziet; dit is de kust met die ultiem pittoreske plaatsjes en is daarom het meest geliefd!  

De 5 Cinque Terre dorpjes zijn de állermooiste dorpjes van Noord-Italië! 

vernazza mooiste plekken noord italie
Vernazza (Cinque Terre)

Cinque Terre 

Het mooiste en meest tot de verbeelding sprekende stukje van de Riviera di Levante is Cinque Terre. Je vindt hier 5 dorpjes op een rijtje, de een nog mooier dan de ander, en die móet je een keer gezien hebben!

Van noord naar zuid zijn het Monterosso, Vernazza, Corniglia, Manarola en Riomaggiore. Stuk voor stuk kleurrijk en prachtig tegen de helling gelegen. Ik heb ze alle vijf bezocht (je leest het hier) en er zelfs overnacht met uitzicht op één van de mooie baaitjes. 

tips ligurie
Vernazza (Cinque Terre)
reisblog noord italie
Riomaggiore (Cinque Terre)
badplaats noord italie
Monterosso (Cinque Terre)
MOOISTE PLEKKEN NOORD ITALIE OVERNACHTEN
Overnachten in Vernazza.

De dorpjes op zich zijn prachtig om te bezoeken, maar ben je een beetje sportief ingesteld dan moet je ook echt een wandeling van dorp naar dorp maken. Zelf wandelde ik van Vernazza naar Monterosso, maar je kunt ook een route hogerop kiezen. Het geheel valt onder Nationaal Park Cinque Terre.

Origineel: boek een kajaktour langs de Cinque Terre kust! Een boottocht langs de Cinque Terre dorpen maken kan in de zomermaanden ook! 

Let op: de kust bij Cinque Terre wordt door veel toeristen, bloggers en zelfs reisorganisaties abusievelijk Bloemenriviera genoemd, maar officieel klopt dit niet! De Bloemenriviera ligt aan de kant van Frankrijk. Italiaanse Riviera kun je wèl zeggen.  

tips noord italie
Vernazza
manarola
Manarola (Cinque Terre)
kust ligurie
Overnachten in Bonassola, vlakbij Cinque Terre.
zonsondergang noord italie
En ook sliep ik in Vernazza, met dit uitzicht.

Riviera di Levante 

Behalve de vijf Cinque Terre dorpen bezocht (of verbleef) ik ook (in) nabijgelegen plaatsjes zoals Bonassola en Levanto en het zuidelijker gelegen Portovenere, wat ook echt een aanrader is, ook als je wat minder goed ter been bent. Dit kleurrijke plaatsje ligt aan de Golfo dei Poeti. Vanuit La Spezia reisde ik hier met de bus naartoe omdat daar net geen trein komt. De Cinque Terre dorpjes zijn daarentegen juist wel ideaal om met de trein te bezoeken, beter zelfs dan met de auto.  

Iets noordelijker ligt ook nog een prachtig stukje van de Riviera di Levante. Nét toen corona uitbrak zou ik die kant gaan ontdekken, begin maart 2020, maar ik durfde het niet meer aan. De bedoeling was om een aantal stadjes ten zuidoosten van Genua te gaan ontdekken, waaronder Camogli, Portofino, Moneglia en enkele minder bekende dorpjes.  

mooie plaatsen noord italie
Portovenere
leuke plaatsjes noord italie
Portovenere, net ten zuiden van Cinque Terre
vakantie ligurie
Lekker lunchen in Portovenere

Riviera dei Fiori  

Aan de kant van Frankrijk ligt de Bloemenriviera, de Riviera dei Fiori. Kijk ook hier eens voor een vakantie aan de Italiaanse kust. Bij het stukje over kleurrijke kustdorpen noem ik zo wat plaatsen die daar de moeite waard zijn.  

Ga met je eigen auto of een huurauto op pad en ontdek de mooiste dorpjes zelf! 

4. MOOISTE DORPEN NOORD-ITALIE: bergdorpen en kustdorpen 

Bij de stukjes over Cinque Terre en de meren kwamen al een aantal supermooie dorpjes aan bod, maar er zijn nog meer mooie dorpen in Noord-Italië, ook in de bergen!  

Bard 

Het mooiste dorp echt in het noorden van Italië vond ik Bard. Borgo di Bard ligt in Valle d’Aosta en staat bekend om het fort op de top: Forte di Bard. Niet alleen het uitzicht op Forte di Bard is geweldig (ja, je kunt met de kabelbaan omhoog!), ook de ligging aan de rivier (Fiume Dora Bàltea) is mooi. In het fort kun je Museo delle Alpi bezoeken, maar een wandeling door het middeleeuwse dorpje is ook even leuk! Ik genoot er echt van. Het voelde als terug in de tijd gaan.  

forte di bard
Forte di Bard

Bergdorpen in Valle d’Aosta 

Behalve Bard zijn er wat verder de bergen in nog meer traditionele bergdorpen. Bezoek ook eens onbekende dorpen als La Thuile en Morgex. Ik was hier zelf tijdens een wintersport, maar in La Thuile voelde het al lenteachtig. Leuk om hier ook eens in de zomer te gaan kijken.

Ook het vlakbij Bard gelegen Donnas, wat we ook passeerden, is een middeleeuws dorp. In het nabijgelegen Pavone Canavese kun je overnachten in een kasteel: Castello di Pavone. De foto’s maakte ik in maart:

bergdorpje noord italie
Bard, Donnas, Pavone Canavese, La Thuile en andere dorpjes in Valle d’Aosta

Mooie dorpen in Lombardije  

Niet alleen in Valle d’Aosta maar ook in Lombardije vind je nog ‘geheime’ en dromerige dorpjes. Bagolino lijkt me bijvoorbeeld ook betoverend mooi. Ik ontdekte het op Instagram. En zo zijn er vast nog meer, dus ga eens op zoek!  

Tip: volg het instagram account Borghi d’Italia en je komt sowieso superpittoreske dorpjes in Italië tegen.  

Mooie dorpjes Emilia Romagna 

Ook verder zuidelijk zijn prachtige dorpjes te vinden. Wat dacht je bijvoorbeeld van het in het binnenland gelegen Brisighella? Dit mooie dorpje ligt tussen Bologna en Rimini, in de provincie Ravenna. Het middeleeuwse Castell’Arquato moet ook mooi zijn, net als Vigoleno, nabij Parma en Piacenza. Of het verrassende Dozza! Oh! Maar ook het fotogenieke Verucchio of het mooi tegen een rots gelegen San Leo, vlakbij San Marino.  

Dorpjes in Emilia Romagna waar nog niet iedereen geweest is!

Mooie dorpen in Ligurië 

Ligurië staat bekend om de kleurrijke kustplaatsjes die hieronder aan bod komen, maar reis je wat meer richting Frankrijk of langs de kust van de Riviera dei Fiori en sla je eens een weg landinwaarts in dan zul je nog verbaasd zijn wat voor verrassingen je hier, in de Cinque Valli, tegen kunt komen. Wat dacht je bijvoorbeeld van het fotogenieke bergdorpje Apricale? En van Castel Vittorio?   

De Cinque Terre dorpen zijn bekend, maar wat dacht je van Apricale en Castel Vittorio? Anders, maar ook mooi!

Corniglia (Cinque Terre)

Kleurrijke kustdorpen 

De kleurrijke plaatsjes aan de kust van Ligurië, zoals Monterosso, Vernazza, Manarola, Riomaggiore, Portovenere, Portofino en Camogli noemde ik net bij de mooiste kust van Noord-Italië al, maar niet alleen aan de Riviera di Levante, ook aan de Riviera di Ponente vind je nog kleurrijke plaatsjes, zoals het schattigVarigotti, het leuke kleine Laigueglia, het richting San Remo gelegen Imperia en het middeleeuwse Cervo (niet te verwarren met het protserige Porto Cervo op het overigens verder schitterende Sardinië).

Ook aan de Adriatische kant zijn mooie en gekleurde stadjes te vinden, zoals Comacchio en Chioggia , maar vooral het op een eilandje gelegen Burano. Dat vond ik zo leuk! Je kunt er ook overnachten!

Burano is een eilandje bij Venetië en is ook zo leuk kleurrijk! 

noord italie burano
Het kleurrijke Burano vlakbij Venetië

 

Mooie dorpen in Friuli Venezia Giulia 

Mocht je Italië met Slovenië willen combineren dan cross je vanaf Venetië of Udine misschien het liefst via Triëst meteen verder, maar mis ook vestingstadje Palmanova niet. Hier op Google zie je van bovenaf de ‘città fortezza’ duidelijk liggen. Door mijn blog over vestingsteden kwam ik het op het spoor. Hieronder komen meer Noord-Italiaanse steden aan bod. 

palma nova italie

5. MOOISTE STEDEN NOORD-ITALIE 

Citytrip Noord-Italië 

Milaan, Venetië, Bologna, Turijn, Verona… Noord-Italië heeft schitterende steden die zoveel te bieden hebben dat je er met gemak puur op citytrip naartoe kunt, maar uiteraard kun je ze ook bezoeken tijdens een rondreis door Noord-Italië of een roadtrip Noord-Italië.  

In vrijwel al deze steden kun je een fietstour boeken waarbij je in een paar uur tijd alle highlights van de stad ziet! Kijk hier: Fietstour in Milaan. Fietstour in Bologna. Fietstour in Parma. Fietstour in Turijn. Fietstour in Verona. Leuk!

Venetië 

Een stad die je -ondanks zijn bekendheid en ‘massatoerisme’- in elk geval écht niet mag missen, is Venetië. Echt, Venetië is een stad als geen andere, zo prachtig, uniek en fotogeniek. Hoe bekend en toeristisch ook, hier móet je geweest zijn. Ik bezocht Venetië in een rustige maand, in januari, en ook al heb je dan geen warm weer, het is er dan wel heerlijk rustig. Juist in de winter vond ik de sfeer bijzonder en genoot ik dubbel!  

reisblog mooiste plekken noord italie
Venetië in januari

Genua

De Noord-Italiaanse havenstad Genua (Genoa) bezocht ik alweer wat langer geleden; samen met mijn half-Italiaanse ex heb ik er een middag met heel warm weer rondgeslenterd, maar dat was niet genoeg, dus hier wil ik zeker nog eens terug. Er is genoeg te doen in Genua! Tip: boek een Fietstour in Genua!
Vanaf Genua reisden we door naar Sardinië. Deze foto’s maakte ik vanaf de boot.

Milaan en Venetië ‘kent’ iedereen wel, maar er zijn nog meer mooie Noord-Italiaanse steden, zoals Bologna, Turijn en Verona.  

milaan plekken die je echt gezien moet hebben
Milaan in 1000 plekken die je echt gezien moet hebben
steden noord italie

De Basilica di San Vitale in Ravenna staat in 1000 plekken die je echt gezien moet hebben

noord italie
Mooie steden in Noord-Italië (Canva)

Kleinere steden in Noord-Italië 

Ook bezocht ik het minder bekende La Spezia, maar daarnaast heb ik nog heel wat steden in Noord-Italië op m’n lijstje staan, waaronder Bérgamo, Brescia, Triëst, Ravenna, Modena, Padua en Udine en misschien één van de ommuurde steden als Montagnana, Citadella en Castelfranco Veneto. 

Hou je meer van bergstadjes dan zijn Trente en Bolzano (Bozen) natuurlijk een bezoek waard. Of het historische Aosta in het Aostadal.  

rondreis auto noord italie
‘Roadtrip’ Aostadal in maart

6. MOOISTE NATUURGEBIEDEN OM TE WANDELEN IN NOORD-ITALIE  

In de bergen in Noord-Italië waar ik dit blog vol tips mee begon kun je natuurlijk heerlijk hiken. Echte wandel diehards komen in de Italiaanse Alpen goed aan hun trekken en de reeds genoemde Dolomieten zijn dan zeker een must, maar ook wie gewoon een keertje wil wandelen zonder er meteen een echte wandelvakantie van te maken kan mooie wandelgebieden in Noord-Italië vinden.  

tre cime dolomieten ga lekker op vakantie
Tre Cime (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)

Wandelroutes in de Dolomieten vind je hier. Koop je liever een wandelgids of kaart? Check dan hier Engelstalige wandelgidsen voor de Dolomieten

wandelen dolomieten ga lekker op vakantie
Wandelen in de Dolomieten (foto: Tom Galekkeropvakantie.nl)

Bij de meren en aan de kust lopen ook schitterende wandelpaden, en natuurlijk ook gewoon in het binnenland van Noord-Italië. Hieronder een paar suggesties voor wie mooie wandelgebieden zoekt, zowel voor eenvoudige wandelingen van een paar uur voor wie eens een dagje wil wandelen tot langere hikes voor ervaren wandelaars.   

Sentiero Azzurro Cinque Terre (het blauwe pad) 

Het Sentiero Azzurro is de kustwandeling tussen de Cinque Terre dorpen. Hier zie je de wandelroutes in Nationaal Park Cinque Terre op de kaartTussen de kustdorpjes lopen paden, maar ze zijn niet allemaal toegankelijk.  

Ik wandelde het traject van Vernazza naar Monterosso. Houd er rekening mee dat dit in verband met de vele trappen aan de kant van Monterosso een best wel pittige route is, maar wel heel mooi! Wil je het ook doen, lees dan zeker mijn blog over deze prachtige wandeling die je prima in een paar uur tot een halve dag kunt doen. 

noord italie wandelen
Hier wandelde ik een etappe van het Sentiero Azzurro

Sentiero Alto Cinque Terre (het hoge pad boven langs)  

Je kunt er ook voor kiezen het hoger gelegen pad te bewandelen. De Alta Via delle Cinque Terre, tussen Portovenere en Levanto. Deze wandelroute waarop je de Cinque Terre dorpen mooi van bovenaf ziet liggen loopt via Telegrafo, Cigoletta, Termine en Punta Mesco.  

Sentiero del Pellegrino Noli-Varigotti (pelgrimspad)  

Niet aan de Riviera di Levante maar aan de Riviera di Ponente kun je het pelgrimspad tussen Noli en Varigotti wandelen met o.a. de grotta del Falsari. Gaaf om te doen als je in Savona, Loano, Finale Ligura of Pietra Ligure verblijft.  

Wandel naar de Grotta del Falsari!

Ponte nel Cielo 

Bij Tartano, niet ver van het Comomeer, vind je de Ponte nel Cielo, een superlange Tibetaanse brug. De loopbrug hangt hoog in de bergen en is maar liefst 234 meter lang. Met zijn 140 meter hoogte (boven de vallei) is het de hoogste Tibetaanse brug van Europa. Je moet er van te voren een ticket voor kopen, maar het is natuurlijk wel heel gaaf om te doen! Kijk hier maar. Wauw! Een ticket kost 5 euro. Voor kinderen onder de 15 is het gratis.   

Wauw, dit wil je doen!

Po delta 

Hou je van wandelen, maar liever gewoon vlak en juist niet zo spectaculair hoog, denk dan ook eens aan de Po delta. Behalve wandelen kun je er ook goed fietsen en eventueel paardrijden. Voor een vakantie met kinderen is het leuk om te overnachten op een camping in de Po Delta.

Het Natuurpark van de Po-Delta staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en bestaat uit zowel land als water, met lagunes, stranden, (schier)eilanden, duinen en kanalen waar de Po-rivier de Adriatische Zee in stroomt. Er groeien vele soorten planten die nergens anders te vinden zijn. Vogels kijken kan er ook goed en als je geluk hebt kun je er flamingo’s spotten.

Giants Trek 

Echte bergwandelaars kunnen niet alleen in de Dolomieten, maar ook in Valle d’Aosta veel kanten uit. Je kunt de Giants Trek wandelen, een langeafstandswandeling die een pittige ronde maakt langs enkele van de hoogste bergen van Europa, namelijk de Mont Blanc, de Matterhorn en de Monte Rosa.

Etappe 1 loopt van Courmayeur naar La Thuile, waar ik zelf ook een (korte) wandeling gemaakt heb, in maart. Een kaart van de Giant Trek vind je op LoveVdA, de website van Valle d’Aosta.  

wandelen valle d aosta
Giants Trek wandelen bij La Thuile en Courmayeur
wandelen la thuile
Korte wandeling bij La Thuile

Tour du Mont Blanc  

De Mont Blanc (Monte Bianco) kun je aan de Italiaanse kant met de skyway bereiken, maar echte diehards doen natuurlijk de wereldberoemde langeafstandswandeling Tour du Mont Blanc. Hier moet je wel echt voor getraind zijn! De rifugios (hutten) aan Italiaanse kant vind je hier.   

mooi uitzichtpunt noord italie
Neem de Skyway
mooiste plekken noord italie wintersport
… en bewonder het uitzicht vanaf de top van de Monte Bianco

Alpi Marittime  

Wat meer richting Frankrijk gelegen vind je ook nog een mooi berggebied: de Alpi Marittime, de Zee Alpen of Mediterrane Alpen, met onder andere de Monte Argentera. Je bevindt je hier in mooie natuurgebieden die doorlopen tot in Frankrijk waar je onder andere Nationaal Park Mercantour vindt, en je kunt Frankrijk en Italië dus ook mooi combineren.

Lees ook: Mooiste natuur in Frankrijk

Parco Naturale di Fanes-Sennes-Braies 

Ook een erg mooi natuurgebied om te wandelen is Parco Naturale Fanes-Sennes-Prags. Je leest er meer over op de website van Süd Tirol. SNP natuurreizen biedt een minitrek langs berghutten aan in dit gebied. Ook de kopfoto van dit blog is in dat natuurpark gemaakt. 

Bijzondere plekken in Noord-Italië  

Behalve bekende natuurgebieden, meren, steden, kustplaatsen en beroemde bezienswaardigheden in Noord-Italië zijn er ook volop onbekende plekken en onontdekte dorpjes. Ga eens ergens kijken waar je nog nooit van gehoord had of wat niet in je reisgids staat en ontdek je eigen mooiste plekje in Noord-Italië 

Grotta Azzurra del Torrente 

Door het checken van Italiaanse Instagramaccounts ontdekte ik nog meer mooie plekjes, zoals Castello di Zumelle en een hele coole blauwe grot: de Grotta Azzurra del Torrente, ook wel Grotta Azurra di Mel. Deze blauwe grot ligt in de provincie Belluno in de regio Veneto en is echt nog een hidden gem!  

Geheimtip: de Blauwe Grot! Nee, niet de blauwe grot bij Capri, Malta of Zakynthos, die ik ook allemaal heb gezien, maar een blauwe grot in Noord-Italië!  

wijn noord italie
Wijnregio’s in Noord-Italië

7. WIJNGEBIEDEN IN NOORD-ITALIE 

Voor food & wine kun je ook prima in Noord-Italië terecht. Wijn uit Noord-Italië is zelfs beroemder dan je in eerste instantie misschien denkt. Wijngebieden in Noord-Italië? Niet iedereen weet ze zomaar op te noemen, maar zometeen zeg je ‘O ja!’.  

Wijn uit Valle d’Aosta 

Nog niet zo bekend in Nederland is wijn uit Valle d’Aosta. Wijn van de hoogste wijngaarden van Europa! In mijn blog over de Skyway naar de top van de Monte Bianco vertelde ik al over de bergwijn Cave Mont Blanc, maar we bezochten ook een wijngaard in de bergen, waarna we bij Ermes Pavese in Morgex een Blanc de Morgex et de la Salle mochten proeven. 

Ondanks dat het niet het juiste seizoen was (het voorjaar) was het leuk om meer te leren over wijn uit de Alpen. En kijk hoe prachtig het ligt! 

wijngaard in noord italie
Wijngaard in Valle d’Aosta
wijn uit valle d aosta
Wijn proeven in Valle d’Aosta

Wijn uit Piemonte

Hoor je echter Barolo of Barbera dan zeg je: o ja! Ik wel althans. Beide komen uit de beroemde wijnregio Piemonte. Deze Ricossa uit Piemonte was onlangs in de bonus bij Albert Heijn. Je ziet in de Nederlandse supermarkten en online wijnwebwinkels wel meer soorten wijn uit Piemonte, maar het leukst is het natuurlijk om de beroemde wijnregio’s zelf te bezoeken!

wijn-piemonte
Wijn uit Piemonte
piemonte
Piemonte

Wijn uit de Veneto

In Nederland is wijn uit Piemonte en Veneto bekender dan wijn uit Valle d’Aosta, maar daarom vond ik het juist heel leuk om er te gaan kijken. Bezoek zelf ook eens een heerlijke wijnregio in Italië of doe als voorpret alvast een wijnproeverij.

Bestel online eens een Veneto, Barolo of Barbera.

Grappa 

Heb je juist meer met grappa dan met wijn? Dan is Bassano del Grappa een must see. Hier vind je namelijk het grappa museum! Sowieso is het een prachtig plaatsje, met name vanwege de Ponte degli Alpini, de bijzondere brug die een beetje aan de Ponte Vecchio in Florence doet denken, maar eigenlijk nog specialer is. Een plek die ik op Instagram zelden voorbij zie komen, maar die in elk geval wel op mijn lijstje staat! 

Bezoek de prachtige Ponte degli Alpini en leer meer over grappa!

Keuken Noord-Italië  

De keuken van Noord-Italië is anders dan in het zuiden van Italië, maar ook zeker lekker. Ook per streek zijn er nog weer verschillen; in de bergen merk je de invloed van de Alpen en dus wat steviger kost en aan de kust juist meer vis en seafood. In Ligurië of een onbekend plekje in het binnenland, het maakt zeker uit, maar smullen zul je!

Typisch Noord-Italiaanse gerechten als vitello tonnato en ossobucco ken je vast wel. Polenta ook. En risotto natuurlijk. Het komt allemaal uit het noorden. Maar ook verschillende kazen, truffel en balsamico azijn! En dat is nog lang niet alles. Proef het zelf. Van antipasti tot panettone.

Uiteraard maakt het ook uit waar je eet, bij locals thuis, in een toeristentent, in een berghut of in een sterrenrestaurant. Wil je eens echt subliem eten? Dat kan op veel plekken, maar bij de jaarlijkse verkiezing met beste restaurants werd Lido 84 aan het Gardameer als hoogste nieuwe binnenkomer gemeld. 

Wist je trouwens dat pesto ook uit Noord-Italië komt? Pesto genovese natuurlijk! Oftewel, pesto uit Genua. In Levanto, een plaatsje aan de kust van Ligurië, deed ik jaren geleden een workshop pesto maken. Met een vijzel natuurlijk en precies op de lokale manier. Leuk! Hier zie je foto’s van de pesto workshop.

Tip: een workshop pesto maken. Ik deed het in Levanto.

Ook leuk: breng een bezoek aan FICO Eataly World, een mega overdekte beurs annex boerenmarkt van maar liefst 100.000m2 met foodcourt en workshops. Het ’themapark’ ligt aan de rand van Bologna en heeft als doel het behoud van de Italiaanse keuken en landbouw en je maakt er kennis met de culinaire tradities van Italië. Onderstaande foto maakte ik elders in Noord-Italië, maar zul je er ook zeker tegenkomen.

lekker eten noord italie
Salumi, altijd lekker!

8. VERVOER NAAR EN IN NOORD-ITALIË

Vliegen naar Noord-Italië 

Wil je vliegen naar Noord-Italië dan zijn er luchthavens bij Milaan en Venetië, maar ook Bérgamo, Genua, Bologna en Turijn zijn opties en daarnaast zijn er nog wat kleinere vliegvelden. Vanuit Nederland is vliegen naar Milaan vaak het meest voordelig, maar soms is een prijsvechter naar een kleinere stad ook zeker interessant.  

Zie je een mooie deal naar Pisa (Toscane) dan is dat ook een optie als je bijvoorbeeld naar Ligurië wil. Zelf vloog ik voor mijn bezoek aan Cinque Terre ook naar Pisa omdat dat goedkoop was en nam vanaf Pisa de trein naar La Spezia en Cinque Terre. Het een en ander hangt ook af van waar je wil zijn in Noord-Italië. Geniet in elk geval van de vlucht over de Alpen en de meren, want dat is prachtig! 

Het zou goed zijn als we met z’n allen minder vliegen, maar ooohhhh, als er één regio mooi is om overheen te vliegen dan zijn het de Alpen wel!  

alpen vanuit de lucht
De toppers van de Alpen vanuit mijn window seat
vliegen naar noord italie
Vliegen naar Noord-Italië

Met de trein naar Noord-Italië 

Uiteraard kun je ook met de trein naar Noord-Italië. Dit was altijd best een ingewikkelde reis, met overstap of meerdere keren overstappen, maar sinds een paar maanden kun je rechtstreeks met de trein naar Italië en dat is natuurlijk superfijn!  

Via NS International moet je nog wel overstappen als je met de trein naar Italië wilt (je kunt via München naar bijvoobreeld Milaan, Turijn, Verona, Bolzano en Trento), maar de directe nachttrein naar Italië boek je bij GreenCityTrip. Zonder overstappen naar Noord-Italië!

Heb je de tijd en wil je nog meer landen zien of ook de rest van Italië ontdekken, denk dan ook eens aan Interrail. Zelf deed ik dit met mijn kinderen naar Spanje (hier lees je over mijn interrail ervaring), maar Italië kan natuurlijk ook! 

trein noord italie
In Italië kun je prima met de trein reizen.

Met de bus naar Noord-Italië 

Met de bus naar Italië is ook een optie. Ook dit heb ik zelf drie keer gedaan. Eén keer naar de wintersport en twee keer naar Toscane (nog zuidelijker dus). Met Eurolines reisde ik naar Florence. Eurolines is nu onderdeel van Flixbus en is in heel Europa te boeken. Met Flixbus kun je rechtstreeks (of met 1 overstap) naar Milaan, Verona en Venetië, maar ook naar andere plaatsen in Noord-Italië.  

bus milaan airport
Bus van luchthaven Milaan naar de stad

Met de auto naar Noord-Italië 

De meeste Nederlanders zullen ervoor kiezen om met de auto naar Noord-Italië te gaan. In de winter voor de wintersport, maar met name in de zomer, voor een bezoek aan de meren in Noord-Italië of andere bestemmingen in het noorden. Of om rond te reizen, want een mooie roadtrip in Noord-Italië maken is natuurlijk ook leuk! Met een huurauto kan dat natuurlijk ook! 

Maak een roadtrip langs de mooiste plekken van Noord-Italië! 

San Bernardo bergpas naar Noord-Italië  

Zelf reed ik met mijn toenmalige vriend twee keer met de auto naar Noord-Italië, waar vandaan we verder naar Sardinië reisden. We gingen niet door de tunnel, maar over de pas, juist in verband met de mooie uitzichten. Ik dacht altijd dat het de San Bernadino pas was, de kleine Sint Bernhardas (Col du petit Saint Bernard), maar als ik de foto’s terugkijk zie ik dat het volgens mij de grote Sint-Bernhardpas was: de Colle del Gran San Bernardo, de Grand Saint Bernard.  

De bergpas slingerde mooi, kwam langs een meer en bij de grens stonden allemaal prullaria van Sint Bernardhondjes. In Italië stopten we bij een uitspanning in de bergen waar je in een eenvoudige setting op houten banken in het groen de beste kazen en worsten kon eten. Een superleuke stopplek waarvan ik helaas de naam niet meer weet en niet terug kan vinden. Deze foto’s zijn niet van daar, maar van de grens:

via zwitserland naar italie
Onderweg van Zwitserland naar Italië
grote sint bernard pas italie

Stelviopas 

Ook een bekende en wel heel coole bergpas is de Stelvio pass. Deze beroemde Stelviopas is een bergweg door de Italiaanse Alpen en heeft maar liefst 48 haarspeldbochten, maar snellere routes zijn er ook.

Onderstaande route van Zwitserland naar Italië reed ik ook een keer (met de bus):

snelle route zwitserland italie
Met de bus onderweg naar Italië…

Auto huren in Noord-Italië  

Ga je niet met je eigen auto naar Noord-Italië, maar wil je er wel graag een auto tot je beschikking hebben? Een auto huren kan via Sunnycars, een betrouwbare aanbieder. Zo kun je lekker zelf rondtouren in Italië.   

route noord italie toscane
Onderweg in Noord-Italië

Openbaar vervoer in Noord-Italië 

Rondreizen in Noord-Italië kan ook prima met het openbaar vervoer, hoewel het wel een beetje verschilt per regio en afhankelijk is van wat je allemaal wil zien. Steden zijn goed bereikbaar, maar kleine dorpjes of natuurgebieden soms net wat lastiger.  

Trein in Noord-Italië 

Alle grote steden in Noord-Italië hebben treinstations. Steden als Milaan en Verona hebben goede treinverbindingen, maar uiteraard andere ook. Vanuit Milaan kun je veel kanten op en vanuit Bologna kun je richting noorden. De Freccia is een snelle verbinding, maar stoptreinen zijn er ook.

Handige kaarten om de treinverbindingen in Italië te zien vind je hier en hier. De dienstregeling check je gemakkelijk op Trenitalia of donwload de app

Tip: reis je niet met de trein, maar wil je wel een keer een gave treinreis maken tijdens je vakantie? Boek dan een dagje met de Bernina Express! Of doe de Cinque Terre dorpen per trein. Dat deed ik ook!

Vooral Cinque Terre is een prachtig stukje om met de trein te doen!

9. ROADTRIP, RONDREIS, VAKANTIE, HOTEL EN ANDERE OVERNACHTINGSMOGELIJKHEDEN IN NOORD ITALIË

Hotels in Noord-Italië  

Losse hotels in Noord-Italië kun je zelf rechtstreeks boeken of kijk op Booking.com naar het aanbod. Daar kom je soms echt nog wel hele gave plekjes tegen! 

Autorondreis Noord-Italië  

Wil je niet alles zelf uitzoeken, dan kun je ook een uitgestippelde rondreis met eigen auto in Noord-Italië boeken. Dit kan o.a. via TUI. Zij hebben een 10-daagse individuele auto rondreis Noord-Italië, een roadtrip naar de meren en Venetië. Via de ANWB kun je autorondreizen naar o.a. Piemonte boeken, maar kijk ook zeker eens naar deze afwisselende individuele rondreis Noord-Italië van Riksja Travel.

Tip: bekijk ook de reizen van Riksja Travel en & Olives eens!

Rondreis Noord-Italië 

Rondreizen naar Noord-Italië zijn er niet alleen individueel, maar ook in groepsverband, zowel met het vliegtuig als met de bus. Je kunt een cultureel getinte rondreis Noord-Italië boeken via SRC Cultuurvakanties, o.a. naar Bologna en Emilia Romagna, maar ook een reis naar het merengebied in Noord-Italië en deze groepsreis naar de Italiaanse Riviera. Dit zijn veelal reizen buiten de schoolvakanties. 

Actieve vakantie Noord-Italië  

Noord-Italië leent zich perfect voor een actieve vakantie zei ik al. Bij SNP Natuurreizen boek je zowel wandelvakanties in Noord-Italië als andere actieve vakanties, in zomer en winter. Wat de wandelvakanties betreft bieden ze vanalles aan, zoals minitreks en huttentochten.

Hier zie je alle wandelvakanties in Italië. Ook vakanties waar je niet zo snel aan denkt, zoals een outdoorweek in Valle d’Aosta of deze fietsvakantie met kinderen, van Merano naar het Gardameer. 

Fietsen in Noord-Italië

Behalve een fietsvakantie in Noord-Italië kun je ook losse fietstours overal boeken, zowel in de steden als bij de meren:

Fietstour bij het Gardameer
Fietstour bij het Comomeer
Fietstour in Bologna
Fietstour in Genua
Fietstour in Milaan
Fietstour in Parma
Fietstour in Turijn
Fietstour in Verona

Vakantie Noord-Italië  

Wil je niet rondreizen, maar gewoon lekker op één plek verblijven en van daaruit eventueel het een en ander ondernemen? Via zowel grote als kleine aanbieders kun je ook een vakantie naar Noord-Italië boeken.  

Overnachten in Noord-Italië 

Overnachten in Noord-Italië kan in luxe hotels, eenvoudige berghutten, B&B’s en villa’s, maar ook op campings bij de meren, in het binnenland of bij de Adriatische kust.

Je vindt volop vakantiehuizen in Noord-Italië (van Emilia Romagna en Piemonte tot Ligurië), maar ook agriturismi, authentieke stenen huizen, natuurhuisjes en appartementen. Liever wat luxer? Er zijn ook boetiekhotels en wellnesshotels. Kortom, wat je maar wil. Hieronder zomaar wat tips.  

bonassola
Strandje in Bonassola, vlakbij Cinque Terre

Overnachten in de bergen, aan een meer of aan zee?

Wat dacht je van een huisje aan het Comomeer? Een beetje a la Beau in Lago di Beau genieten van het mooie uitzicht? Liever echt in de bergen? Ook dat kan natuurlijk. Tijdens een wintersportpersreis in Valle d’Aosta sliep ik in het luxe Montana Lodge & Spa hotel in La Thuile. Of toch liever aan zee?  Onderstaand huisje waar ik zelf verbleef is ook prachtig gelegen! Het is eenvoudig, maar wel een aanrader dit kleinschalige vakantiepark vlakbij Cinque Terre, aan zee, maar middenin Vernazza zitten met zeezicht was ook geweldig!   

mooiste plekken noord italie kust
Vanaf dit kleinschalige vakantiepark vlakbij Cinque Terre heb je zeezicht
roadtrip noord italie overnachten
Of een B&B met mooi uitzicht in Vernazza?    
overnachten in noord italie
Overnachten in de Italiaanse Alpen
luxe hotel noord italie

Hierboven sliep ik (op uitnodiging) in een luxe hotel met wellness in La Thuile in Valle d’Aosta, maar overnacht je meestal wat eenvoudiger dan kun je er ook voor kiezen om eens een dagje naar de thermen te gaan, bijvoorbeeld naar QC Terme Monte Bianco, een spa- en wellness-resort in het idyllische bergstadje Palleusieux, ook in Valle d’Aosta.

sneeuw noord italie
Op de piste in Valle d’Aosta

Leuke plekken voor een overnachting in Noord-Italië

Nou ja, er kan sowieso vanalles, van luxe hotel tot vakantiehuis, van appartement tot B&B. Een agriturismo, een bijzonder boetiekhotel of iets leuks lokaals ergens? Kijk zelf wat jij voor moois ontdekt in de omgeving van de…  

roadtrip noord italie
Roadtrippen in Noord-Italië

Reisgids Noord-Italië 

Los van alle informatie die ik al gegeven heb, kun je natuurlijk ook nog een reisgids raadplegen. Heb je zin in al wat voorpret bestel dan nu één van deze reisgidsen van Noord-Italie.

 

 

 

Trotter Italiaanse meren 

Wil je vooral de meren in Noord-Italië bezoeken dan raad ik je aan de Trotter reisgids Italiaanse meren te bestellen. In deze reisgids lees je tips bij het Comomeer, Gardameer, meer van Iseo, meer van Lugano, Lago Maggiore, het Ortameer en Milaan. Je komt het echte verhaal achter de klassieke trekpleisters te weten, maar leest ook over verborgen parels buiten de platgetreden paden.

De reisgids geeft budgetvriendelijke restaurants en adressen en bevat 26 kaarten en plattegronden. Een onmisbare gids dus! De Trottergids Italiaanse Meren ontving ik van uitgeverij Lannoo. De foto voorop de reisgids is genomen vanaf Villa Monastero in Varenna, aan het Comomeer.   

italiaanse meren
Trottergids Italiaanse Meren

Filmpje 

Nou, genoeg inspiratie dacht ik zo. Toch? Niet? Nou, vooruit, tot slot nog een filmpje van Noord-Italië, gemaakt door Tom van Galekkeropvakantie.nl. Als je dat ziet wil je meteen weg! Veel plezier met de voorpret!

Ik ben zelf 14x in Italië geweest, waarvan 5x in Noord-Italië, maar ik heb er nog lang niet alles gezien. Heb je zelf nog leuke aanvullingen of bijzondere bestemmingstips, vertel het dan gerust hieronder. Niet puur spammen graag, maar vertel gewoon wat er nog meer voor moois in Noord-Italië te zien is of welke bezienswaardigheden jij zeker zou aanraden! 

De opzet van dit blog stond al een jaar in concept. Ik heb het nu eindelijk afgemaakt. Het was ontzettend veel werk, maar ik weet zeker dat veel mensen die naar Noord-Italië gaan er iets aan hebben. Is dat in jouw geval ook zo, laat het dan weten of deel het bericht op Facebook (en volg Followmyfootprints daar ook meteen even), dat vind ik leuk!

Omdat ik alle tips in dit blog gratis weggeef zou ik het superfijn vinden als je -als iets in dit blog je geïnspireerd heeft en je daardoor ergens een nachtje of vakantie wil boeken– je dit dan via één van de linkjes in dit blog doet; zo ontvang ik (in een aantal gevallen) een heel klein beetje commissie voor het vele werk. Dank je wel en heel veel plezier! 

street-art-vrouw-napels

Beroemde vrouwen in Napels: godinnen en heldinnen vereeuwigd op muurschilderingen in Napels 

Sophia Loren, Eleonora de Fonseca Pimentel, La Tarantina, Ipazia, Iside en anderen. Je ziet ze op muurschilderingen in Napels. Beroemde vrouwen en voor Napolitanen belangrijke vrouwen. Godinnen en heldinnen, vereeuwigd in de Quartieri Spagnoli en het historisch centrum van Napels. 

Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag (8 maart) wil ik de foto’s en de bijzondere verhalen van deze vrouwen graag nog even delen! 

festa-delle-donne-fotos-followmyfootprints

Muurschilderingen in Napels 

Tijdens een bezoek aan Napels afgelopen weekend met mijn zoon en dochter ontdekte ik al wandelend vele murali, muurschilderingen. ‘Opere‘ kun je ook zeggen, kunstwerken. Mooie en minder mooie, maar ik móest ze vastleggen. Prachtige ‘arte di strada‘, street art

Sowieso kun je je hart ophalen wat street art in Napels betreft (ik fotografeerde er heel veel muurschilderingen!), maar in het kader van International Women’s Day (Festa della Donna op z’n Italiaans) deel ik eerst deze kunstwerken van vrouwen die voor Napolitanen belangrijk zijn of waren.  

muurschildering-sophia-loren
Sophia Loren
tarantina-muurschildering-napels
Carmelo Cosma, ‘La Tarantina’

Beroemde vrouwen  

Wie zijn deze vrouwen op de muurschilderingen in Napels? Waarom zijn het belangrijke vrouwen, wat hebben ze betekend en welke rol speelden (in een aantal gevallen) oorlogen (momenteel helaas weer actueel in Europa) hierin? Je leest het hier. Vijf verhalen van bijzondere vrouwen ‘in’ Napels, of Napule, zoals ze in Napoli zeggen. 

Wat betekenen deze vrouwen voor Napels en waarom mag je ze niet missen?  

grote-muurschildering-in-napels
Iside

Waar vind je muurschilderingen van belangrijke vrouwen in Napels?

Per kunstwerk vertel ik waar ik de foto nam, zodat je zelf ook op zoek kunt gaan als je Napels bezoekt. Ze zijn allemaal op loopafstand van metrostation Toledo (een super instaproof metrostation), maar veelal zul je het gewoon te voet kunnen doen. Ook wij deden dat. Ik had deze route langs beroemde vrouwen niet gepland, maar ontdekte de muurschilderingen van zelf. In 3 dagen wandelden we immers bijna 40 kilometer!

leticia-mandragora-napels
Mooie muurschildering van Leticia Mandragora in Napels

Eleonora Fonseca Pimentel  

Op het prachtige grote blauwe kunstwerk hierboven zie je Eleonora de Fonseca Pimentel, dichteres, journaliste en heldin van de Napolitaanse Revolutie van 1799. De grote muurschildering is in 2019 gemaakt door de Italiaans-Spaanse kunstenares Leticia Mandragora

Naast dit prachtige kunstwerk vereeuwigde Leticia ook nog vele andere beroemde vrouwen en mannen, allemaal in het blauw, zowel in Napels als in andere Italiaanse steden en ‘street art stadjes‘, zoals Stornara in Puglia (Foggia) en San Gavino Monreale op Sardinië (waar ze o.a. deze muurschildering maakte van de Sardijnse Nobelprijswinnares Grazia Deledda).

Ook in wereldsteden als Rio de Janeiro, Santiago de Chile, San Francisco, New York en Miami zijn haar blauwe kunstwerken te zien. Klik op de stad en je ziet ze. Waanzinnig mooi! 

Ken jij de prachtige blauwe muurschilderingen van Leticia Mandragora al?

Hoe zat het met die Revolutie? Wellicht heb ik het tijdens mijn studie Mediterrane Studies geleerd, maar ik wist het niet meer precies, dus zocht ik het even op. Nadat Napels eerst een tijd onderdeel was geweest van het Spaanse Koninkrijk (de tijd waarin ook de wijk Quartieri Spagnoli ontstond), werd het Koninkrijk Napels in januari 1799 door Franse troepen bezet en werd in Zuid-Italië een Franse vazalstaat uitgeroepen. Enkele maanden later werd Napels alweer heroverd en werd koning Ferdinand teruggezet op de troon.  

Eleonora Fonseca Pimentel werd gearresteerd, ter dood veroordeeld en publiekelijk opgehangen. Ze overleed op 47-jarige leeftijd en wordt in Napels nog altijd als heldin gezien. Het kunstwerk is een eerbetoon aan Eleonara.  

Je vindt de muurschildering van Leticia Mandragora op de hoek van de Via Sant’Anna di Palazzo, bij Piazzetta Sant’Anna di Palazzo. Wij kwamen er wandelend naar één van de minder bekende ingangen van Napoli Sotteranea langs. De mural ligt in een straat waar de wijken Quartieri Spagnoli, Chiaia en San Ferdinando samenkomen. Metrostation Toledo en Municipio liggen er 10-15 minuutjes lopen vandaan.  

sophia-loren-napels
Sophia Loren in Napels

Sophia Loren 

De inmiddels 87-jarige -uit Italië afkomstige- Sophia Loren is zeer geliefd. De legendarische actrice werd wereldwijd een waar icoon, maar heeft vooral een sterke band met Napels en omgeving. Officieel heet ze Sofia Costanza Brigida Villani Scicolone, maar iedereen kent haar onder haar artiestennaam, Sophia Loren

Sophia Loren speelde in vele bekende films. Het meest bekend is wel Una giornata particolare, maar eerder al speelde ze in de oorlogsfilm La ciociara (Two Women), in La Baia di Napoli (It started in Napels), in El Cid (tijdens mijn propedeuse Spaans las ik het boek, een middeleeuws heldenepos, wat ik nog altijd in de kast heb staan), maar daarnaast speelde ze in tientallen andere films. Vorig jaar verscheen ze op 86-jarige leeftijd zelfs opnieuw op het witte doek in de film La Vita Davanti a Sé, ‘The Life Ahead’.

De diva acteert nog steeds en wordt nog altijd op handen gedragen, maar had geen makkelijke jeugd.  

Sophia Loren werd geboren in Rome, maar groeide -in de steek gelaten door haar vader- met haar single moeder en zusje op bij hun oma in Pozzuoli, een kustplaatsje vlakbij Napels wat ik in 1999 ook al bezocht heb. Nadat Pozzuoli tijdens de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd werd en Sofia door een granaat geraakt werd, vluchtten ze naar Napels. Na de oorlog gingen ze terug naar Pozzuoli, waar haar oma een bar opende.   

Toen Sophia Loren 15 was leerde ze de 37-jarige Carlo Ponti kennen en trouwde met hem. Ze kregen twee zoons: Carlo jr. en Edoardo. Zoon Edoardo Ponti is nu haar regisseur. Een beroemde spreuk van Sophia Loren die ik wel bij Women’s Day vind passen en als ouder goed begrijp is:  

‘Als moeder ben je in je gedachten nooit echt alleen. Een moeder moet altijd twee keer nadenken, een keer voor zichzelf en een keer voor haar kind.’ 

Je komt Sophia Loren op verschillende plekken in Napels tegen (ook buiten de stad kan dat, o.a. op deze mooie muurschildering in Gragnano, van de kunstenares die ik net al noemde), maar ik vermoed dat als Sophia Loren overleden is (ze leeft gewoon nog hoor!) dat het aantal muurschilderingen met haar in beeld, net als nu bij Maradona het geval is, fors zal toenemen, zo geliefd is ze nog en zo bewonderd wordt ze.

In 2016 werd Sophia Loren ereburger van Napels, een eer die Diego Maradona een jaar later ook kreeg.

De foto van Sophia in zwart/wit maakte ik op de hoek van de Via Emanuele de Deo en de Vico Concordia (waar nog meer te zien is, o.a. het street art werk met Iside erop wat ik hierna noem), in de Quartieri Spagnoli. De dichtstbijzijnde metro is metrostation Toledo.  

street-art-napels
Bud Spencer en Sophia Loren

Bovenstaande muurschildering met Sophia Loren erop, samen met Bud Spencer, spotte ik op Largo Barracche, een pleintje bij de Vico Figurella a Montecalvario, ter hoogte van nummer 6, bij de kruising met de Vico Tre Regine, ook in de Quartieri Spagnoli.

Napule’ staat er; dat is Napolitaans voor Napels. ‘Napoli’ is de Italiaanse naam. De mural is in 2019 gemaakt door Mario Castì Farina.  

Op Instagram zegt de maker:Questa la voglio dedicare a tutte le donne, anzi le femmene. Non solo di Napoli. A tutte quelle che si fanno i selfie e si scrivono da sole negli hashtag #Sofia. Non si deve aggiungere altro.’ Oftewel: ‘Dit kunstwerk wil ik opdragen aan alle dames, alle vrouwen, niet alleen uit Napels. Aan alle vrouwen die selfies maken en als hashtag #Sofia gebruiken. Meer hashtags toevoegen is niet nodig.’  

isis-napels
Iside (Isis) op het ‘Maradona pleintje’ in de Quartieri Spagnoli

Iside (Isis)

Hierboven zie je Iside, of eigenlijk Pudicizia, een mega muurschildering gemaakt door de Argentijnse street artist Francisco Bosoletti. We waren er niet eens naar op zoek, maar wandelden er per toeval langs toen we de murals van Maradona zochten. Wie was deze vrouw? Waarom stond ze hier in Napels afgebeeld?

Lees ook: muurschilderingen van Maradona in Napels.

De muurschildering deed me denken aan foto’s die ik van Cristo Velato had gezien, de gesluierde Christus die je in de Capella Sansevero kunt bewonderen (één van de must sees in Napels), maar waar het hoge kunstwerk werkelijk naar verwijst is de gesluierde Pudicizia, Pudicizia Velata, die ook als beeld te bewonderen is in de Capella Sansevero. La Pudicizia Velata betekent letterlijk de gesluierde bescheidenheid, maar in het Engels wordt het ook wel The Veiled Truth (gesluierde waarheid) genoemd. Het is een verwijzing naar de gesluierde Isis, oftewel Iside, zoals ze in Italië zeggen. 

Isis, godin van de vruchtbaarheid, maar ook van magie, genezing, natuurkracht en liefde. Eigenlijk staat ze voor nog veel meer, deze van oorsprong Egyptische, maar later ook Griekse godin die breed aanbeden werd. Isis werd de beschermgodin van verschillende volkeren en de Isisverering strekte zich over grote delen van het Middellandse Zeegebied uit. Ik las er al over toen ik op het Griekse Cycladen-eilandje Delos naar de Tempel van Isis klom, maar ook in Italië ontstond in de tijd van het Romeinse Rijk een hele Isiscultus, niet alleen in Rome, maar ook in Napels en op Sicilië. 

De echte Pudizia Velata vind je dus in de Capella Sansevereo, hartje Napels. Je kunt dit ook bezoeken met een georganiseerde wandeltour. Mijn pubers hoefden deze bekende bezienswaardigheid niet per se te zien, dus ik heb het overgeslagen, maar op deze manier zagen we het onverwacht toch, maar dan als street art in de Quartieri Spagnoli.  

Op de website van Bosoletti, de maker van het kunstwerk, staat: Iside intends to honor the feminine creative power, the Nature that loves to hide and that with its veil dazzles our mortal eyes, the Great Mother Goddess, She who knows.’ Ook zegt hij: ‘In Naples the cult of Isis is very ancient. Her name in hieroglyphics is a throne, maternal womb that welcomes the life and archetype of our Madonnas.’

Bosoletti maakte de muurschildering in 2017 en het werk werd ingehuldigd op 6 oktober, de dag van de heilige Santa Maria Francesca, de beschermheilige van de Quartieri Spagnoli. Santa Maria Francesca was, zo schrijft de kunstenaar, ‘the only Neapolitan woman elevated to sanctity‘, oftewel, een tot heilige verheven Napolitaanse vrouw.  

Je vindt Isis (Iside) hier, op de hoek van de Via Emanuele de Deo en de Vico Concordia. Het dichtstbijzijnde metro is station Toledo, wat sowieso een must see is! Of neem de funicolare naar C.V. Emanuele, als dat voor jou handig is.  

Ipazia-napels
Ipazia (Hypatia), gemaakt door Maria Pia Cinque

Ipazia d’Alessandria  

In de Via Concezione a Monte Calvari vind je weer een vrouw op een muur. Het is de Griekse filosofe, wiskundige en astronome Ipazia d’Alessandria die in de 4e eeuw na Christus in Egypte woonde. Je kent haar misschien als Hypatia van Alexandrië, maar ook als je nog nooit van haar gehoord had valt dit kunstwerk je ongetwijfeld op.

Ook deze foto maakte ik uiteraard weer zelf en ook dit werk past perfect bij Internationale Vrouwendag. Op Instagram vertelt de in Rome wonende -maar van oorsprong uit Napoli afkomstige- kunstenares MP5, oftewel Maria Pia Cinque, over haar art work dat de naam ‘Care of Knowledge’ draagt. In 2018 heeft ze het speciaal voor het vrouwencentrum ‘Centro Studi Donna’ gemaakt.  

Ook vandaag de dag is Ipazia nog een symbool van onafhankelijkheid en vrijheid van denken. Een mooi voorbeeld van vrouwen die invloed hebben gehad.  

Je vindt dit kunstwerk hier, aan de rand van de Quartieri Spagnoli en Montecalvario, in de Via Concezione a Monte Calvari, op nummer 25. Ook in dit geval is metrostation Toledo weer het dichtstbij. Sowieso is dit metrostation een must see! 

muurschildering-napels-vrouw
La Tarantina in Napoli

La Tarantina 

Vlak naast Ipazia valt nog een vrouw op. Het is de –inmiddels 85-jarige- Carmelo Cosma, alias La Tarantina. Carmelo Cosma, ‘koningin van de nacht’, woont in de wijk Quartieri Spagnoli en is de oudste en bekendste transgender van Napels. Ze wordt gezien als symbool voor tolerantie en acceptatie.   

‘La Tarantina è l’ultimo femminéllo dei quartieri spagnoli’ las ik. Omdat de term ‘femminéllo’ me niks zei, besloot ik het op te zoeken. Femminielli of femmenielli zijn mensen die in de traditionele Napolitaanse cultuur een derde geslachtsrol belichamen.  

Mooi dat het kan, maar sommige mensen vinden daar wat van en dus werd het kunstwerk van Vittorio Valiante, wat hij in 2019 maakte, helaas beklad. Nadat de mural gerestaureerd was, werd er glas voorgezet, ontdekte ik dankzij een kleine Italiaanse speurtocht op Google. Het viel ons in elk geval direct op, want doorgaans zit er zelden een glasplaat voor street art. 

In dit filmpje op YouTube zie je Tarantina, de geportretteerde transgendervrouw, in levende lijve.   

Je vindt de muurschildering in de Via Concezione a Montecalvario, vlakbij Teatro Galleria Toledo. Het ligt op het randje van de Quartieri Spagnoli en de wijk Montecalvario. Metrostation Toledo is wederom het dichtstbij.

Vittorio Valiante maakte overigens ook een mooie mural bij het startpunt van het Pad van de Goden (één van de dingen die ik ook erg graag in Napels en omgeving had willen doen) zag ik op zijn Instagram-account. 

Hier zie je meer van zijn portretten: muurschilderingen van Vittorio Valiante.   

Madonna con pistola 

Een bekende kleinere maar spraakmakende muurschildering die ik gemist heb in het centrum van Napels is die van de Madonna con pistola, de Madonna met een pistool, een werk van Banksy. Wil je het niet missen? Je vindt het op het Piazza dei Girolamini, in het centro storico.  

Beroemde vrouwen route in Napels 

Ga je met je dochter, je moeder of een vriendin naar Napels wandel dan deze –door mij bedachte- ‘beroemde vrouwen’-route door Napels of ga zelf op zoek naar meer. 

Titta

Nog een muurschildering die er eigenlijk bij had gemoeten is die van Titta, de zus van Genny Cesarano die in 2015 door een kogel van de maffia geraakt werd en overleed. Het kunstwerk is gemaakt door de Mexicaanse street artist Addi Fernández.

Update: Iris (van Local in Napels) postte de foto op Instagram en schreef: ’21 maart is de dag waarop alle onschuldige slachtoffers van de maffia, de Camorra, de Napolitaanse georganiseerde misdaad, worden herdacht. Op deze muurtekening op Piazza dei Miracoli in de wijk Rione Sanità zie je Titta, de zus van Genny. Genny werd op 6 september 2015 per ongeluk geraakt door een kogel en stierf op 17-jarige leeftijd. Genny had niets met de maffia te maken, maar was op de verkeerde plek op het verkeerde moment.’ Bekijk zeker het account Local in Naples als je die kant op gaat voor meer posts en tips in Napels.

Parco dei Murales

Ook in het buiten de stad gelegen Parco Merola, het ‘parco dei murales’ in de wijk Ponticelli kun je mooie grote muurschilderingen zien, ook met vrouwen in de hoofdrol. Veel kunstwerken zijn gemaakt door de Nederlands-Napolitaanse Jorit 

Straatkunstwerk van 1500 vierkante meter

Onlangs maakte Jorit zelfs een straatkustwerk van 1500 vierkante meter! Met een beetje geluk zou dit denk ik met opstijgen of landen in Napels te zien moeten zijn, maar ik zag het niet.   

muurschildering-napels
Ik in Napels bij Jorit’s San Gennaro

San Gennaro 

Jorit vereeuwigde ook nog een andere held: San Gennaro, de beschermheilige van Napels. Geen vrouw in dit geval, maar je ziet mij erbij, dus mooi om mee af te sluiten. De mural van San Gennaro is één van zijn bekendste kunstwerken en gezien de centrale ligging in Napels vaak gefotografeerd. 

Bekijk Jorit’s Instagram-account en ontdek nog veel meer muurschilderingen van zijn hand, niet alleen in Italië, maar overal ter wereld, van Brooklyn tot Bethlehem

Maradona  

Er is echter één iemand die je het meest op de muren in Napels ziet en dat is de in 2020 overleden Maradona. Je ziet hem óveral, met name in de Quartieri Spagnoli. En ook Totò zie je er veel. Ik zal je een andere keer dan ook meer laten zien, maar kun je niet wachten, dan kun je hier of hier al even spieken.  

Lees ook: Op zoek naar Maradona in Napels.

muurschilderingen-in-napels

Street art in Napels  

Kijk sowieso ook gewoon goed om je heen als je in Napoli bent. Op veel plekken in Napels kom je street art tegen, als je maar een beetje oplet, zéker in de Quartieri Spagnoli. Zelfs als je het niet zoekt zie je het, in zijstraatjes, maar ook bij bezienswaardigheden, zoals hier, bij de buste van Pulcinella, in weer een zijstraatje of gewoon naast een winkeltje.

beroemde-vrouwen
Met mijn tieners street art spotten in Napels
meisjes-napels
Kinderen op een muur in Napels
napels-mondkapje

Meer muurschilderingen in Napels

Waar je ook naartoe wandelt het is altijd leuk om street art te ontdekken en tegen de tijd dat jij gaat zijn er waarschijnlijk wel weer nieuwe muurschilderingen in Napels bijgekomen. Ik wil er een andere keer nog meer delen, want ik zag er tientallen, groot èn klein! 

Pak ook zeker de wijk Rione Sanità mee, want daar zijn nog meer mooie murali, maar daar kwamen wij al niet eens meer allemaal aan toe.

Napels ervaring 

Ik bezocht Napels begin maart 2022 als vrouw alleen met mijn kinderen. Het was mijn tweede bezoek aan Napels en omgeving en ik was direct weer verkocht!
Sowieso hou ik van Zuid-Italië. Ik bezocht het bijzondere Matera (Basilicata) en Puglia zelfs al drie keer (waar ik eigenlijk nog veel te weinig over heb geschreven) en daarnaast reisde ik twee keer twee weken op Sardinië rond en bezocht ik Sicilië. Ook andere delen van Italië zijn prachtig! Inmiddels ben ik al 14x in Italië geweest en het blijft trekken!  

Ik wilde jullie eigenlijk meteen na mijn terugkomst zondag concrete Napels-tips geven, maar verhalen als deze, met iets meer diepgang, zijn ook bijzonder en vind ik ook leuk om eens te delen. Het kostte wat speurwerk op Italiaanse nieuws- en websites (ja, zo doe ik toch nog wat met Professioneel Vertalen Italiaans, wat ik lang geleden als bijvak op de universiteit volgde), maar nu weet je wel net iets meer achtergrondverhalen en dat is ook altijd interessant, toch? 

Volg me op Facebook (ook voor tips als je binnenkort ook in het vliegtuig stapt) en mis de nieuwe blogs over Napels en andere mooie plekken in Italië straks niet! Kun je niet wachten kijk dan hier wat er zoal te zien is in Napels.

 

napels en omgeving

Wat te doen in Napels en omgeving

Een bezoek aan Napels en omgeving, het staat op de wishlist van velen. Vanwege de levendige stad, de Vesuvius in de verte (of van dichtbij), Pompeï en Herculaneum, maar zeker ook vanwege de Amalfi-kust, het schiereiland bij Sorrento, het Pad van de Goden, het eiland Capri, Ischia en het kleurrijke Procida!  

Omgeving Napels 

Na het ietwat rauwe maar niet te missen Napels is de omgeving een picture perfect paradijs! Instaproof plaatsjes als Amalfi, Positano, Atrani, Ravello en Vietri sul Mare wil je gewoon gezien hebben! Ja, net als Cinque Terre, Santorini, Mykonos, Toscane, Rome, Parijs, de Cote d’Azur en de stranden van Sardinië is de Amalfikust één van de populairste bestemmingen op Instagram en niet voor niets, het is er ook zo mooi!

Verderop in dit blog lees je alle tips in de omgeving van Napels! 

De kust bij Napels 

Een roadtrip in de lente langs de kronkelende kust, een boottrip in de zomer met spectaculaire uitzichten op alle pittoreske plaatsen die zo prachtig tegen de bergwand liggen geplakt of met de hydrofoil of ferry naar een fotogeniek eilandje, ja, daar dromen velen van! Ik lang geleden al en dus ging ik, maar nu ga ik weer, voor meer! Al jaren wil ik terug en nu gaat het eindelijk gebeuren, samen met mijn kinderen. 

Napels ‘99 versus Napels ‘22 

Na mijn eerste bezoek aan Napels en omgeving in 1999 ga ik kijken hoe het er nu is. Napels ‘99 versus Napels ‘22 dus. En ook de omgeving weer! Hoewel ik me destijds had voorgenomen een volgende keer met warmer weer terug te gaan en met meer bloemen in bloei, kon ik in oktober toch niet wachten en boekte een nieuwe reis naar Napels, mét m’n tieners, in de voorjaarsvakantie, begin maart. Qua weer een gokje, maar in Italië zijn is altijd fijn!  

Hoe lang naar Napels? 

Het liefst was ik natuurlijk een volle week weg gegaan, maar aangezien ik altijd met een door de rechter vastgelegde vakantieverdeling zit waarbij de vakanties bij helfte zijn verdeeld en overleg helaas niet mogelijk is, moet ik het met minder doen. En dus plande ik een reis van donderdag tot zondag. Ook al hartstikke leuk natuurlijk!

Tip: Ik boekte het los, maar een stedentrip Napels kun je ook boeken via Bebsy of de Vakantiediscounter.

Drie dagen Napels 

Drie volle dagen Napels en omgeving. Dan konden we toch nog veel doen. Al snel besefte ik dat het wederom te weinig is voor alle plannen die ik eigenlijk had en voor al het leuks wat ik al jaren wil. Campanië heeft immers zoveel te bieden! En dus moeten we alsnog keuzes maken.  

Wat te doen in Napels 

Alleen al in Napels kun je heerlijk drie dagen verdwalen. In de centro stórico natuurlijk, het historische centrum van Napels, maar zeker ook in de Quartieri Spagnoli, de Spaanse wijk. Hier zie je het echte Napolitaanse leven.

Tijdens mijn eerste bezoek aan Napels in 1999 sliep ik al in de wijk, bij een Italiaan en zijn Nederlandse vriendin thuis (onderstaande foto maakte ik vanuit hun huis), en nu overnacht ik er met mijn tieners weer, op twee verschillende plekken. 

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is napels.jpeg

Quartieri Spagnoli in 1999

Vooral op de B&B waar we de eerste nacht zitten verheug ik me enorm. Als het ervan komt deel ik morgenavond een foto of filmpje. Update: Dit was onze view!

Leuke wijken in Napels 

Niet alleen de centro storico en de Quartieri Spagnoli bezocht ik 23 jaar geleden al, ook de wijk Vomero, op de heuvel, verkende ik al. Voor het uitzicht natuurlijk, maar ook om uit te gaan. Ook toen was dat al een ‘geheimtip’. Tegenwoordig worden ook de wijken Chiaia (waar ik al was) en Rione Sanità veel getipt. Daarnaast zijn er nog meer wijken en straten in Napels om te ontdekken.  

Wijken vol steegjes waar frisse was het vuil verbloemt.

Fotogenieke straatjes in Napels 

Door de beroemde Spaccanapoli wandelde ik al, de lange smalle straat die de stad doorsnijdt (zoek op de kaart o.a. naar de Via San Biagio del Librai) en ook slenterde ik al door de bekende Via San Gregorio Armeno, maar er zijn nog meer leuke straatjes en zijstraatjes waar ik weer naartoe wil, ook steegjes vol trappen tegen de heuvel aan, vlakbij onze accommodatie. En tegenwoordig is ook de street art niet te missen natuurlijk! Ik heb al wat bekende murali op m’n lijstje staan. 

Update: Lees dit blog over muurschilderingen van beroemde vrouwen in Napels.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is leuke-straatjes-napels.jpeg

Fotogenieke straatjes in Napels.

Bekende bezienswaardigheden in Napels  

Tijdens mijn eerste keer Napels poseerde ik al bij Monastero di Santa Chiara, een klooster met mooie zuilen, en in de beroemde overdekte Galleria. Behalve Castel Sant’Elmo op de heuvel zie je ook het imposante Castel dell’Ovo al van verre, vooral ook als je de ferry neemt.  

Kerken en kapellen, zoals de Duomo en de Cappella Sansevero, en musea en andere bezienswaardigheden zijn er ook, of doe een fietstour in Napels, maar gewoon rondwandelen is ook leuk! Over de Piazza del Plebescito, de Lungomare, door de Quartieri Spagnoli, over de Pignasecca markt of waar dan ook! 

Wandel je liever niet in je eentje rond, boek dan een rondleiding door de Spaanse wijk en over de Pignasecca markt.

Dagelijks leven in Napels 

Waar Rome een waar openluchtmuseum is, is Napels dat ook, maar dan weer heel anders. Niet zo zeer de gebouwen, maar het dagelijks leven doen je verrassen. Ook zonder het bezoeken van bezienswaardigheden is er genoeg te zien in deze ietwat spannende stad die net als het Siciliaanse Palermo een rauw randje heeft, maar des te meer intrigeert. De Maradona mural gaan we sowieso opzoeken.  

Napels ondergronds 

Regent het? Dan duiken we ondergronds, in Napoli Sotteranea. Sowieso lijkt me dit gaaf! De Catacombes van San Gennaro en San Gaudioso ook, de Galleria Borbonica of het Cimitero delle Fontanelle. En de architectonisch wel heel toffe metrostations natuurlijk, zoals metrostation Toledo.  

Tip: tickets voor bekende bezienswaardigheden in Napels koop je hier.

Wat te zien in Napels 

Eigenlijk wil ik alles zien wat ik al genoemd heb en nog meer, maar keuzes, keuzes! O, en pubers niet te vergeten, die hebben sowieso een heel ander idee van wat leuk is tijdens een citytrip. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat door de stad banjeren? Die doen het liever rustig aan, even chillen op de kamer, shoppen en natuurlijk… pizza!

Update: in mijn jaaroverzicht zie je foto’s van Napels bij de maand maart.  

Pizza in Napels 

In 1999 bezochten we bekende pizzeria’s in Napels waar mensen toen al voor in de rij stonden (zoals Di Matteo, waar Clinton ook was geweest), maar ook een leuk wijnbarretje en vele terrassen op verstopte pleinen, zoals Piazza Bellini. Ik werd meegesleurd naar Napolitaanse vrienden en we gingen uit tot in de late uurtjes. Om de volgende ochtend toch weer vroeg op te staan.  

Napels ontdekken 

Onze energie om alles te zien en te doen was grenzeloos, zowel overdag als ’s nachts. We haalden zelfs de krant. Het artikel vind je bij In de Media. Deze keer begínnen we al met een kort nachtje, want we staan om 3 uur op om op tijd op Schiphol te zijn.    

Napels en omgeving 

Ben je van plan een ticket of citytrip naar Napels te boeken dan raad ik je alvast aan zo lang mogelijk te gaan. Voor de stad zelf kan een lang weekend wel, maar wil je ook veel de omgeving zien dan heb je aan een week nog niet genoeg. Er is zóveel moois vlakbij Napels te zien! 

Naar Napels? Ga langer dan je van plan was. Er is zóveel moois vlakbij Napels te zien! 

Waar was ik in 1999?  

In 1999 bezocht ik Pozzuoli, Amalfi en Positano, passeerde ook Vietri sul Mare en ging met de veerboot naar Capri, maar nu ga ik terug, met mijn kinderen om nog meer te zien. Wil je ook de omgeving van Napels ontdekken dan lees je hier alvast wat tips:  

Capri 

Een bezoek aan Capri is een geliefd uitstapje vanuit Napels. Met de boot vaar je er naartoe en al snel ben je in een andere wereld. Het bergachtige eiland is superleuk om te zien en mis ook zeker het uitzichtpunt niet.  

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is capri-1999.jpeg

Capri 1999

Ischia en Procida 

Behalve naar Capri kun je ook naar Ischia en Procida. Ischia is wat groter en in de zomer superdruk, maar Procida is pas écht een pareltje! Ik kan het nu wel verklappen: Procida is dé reden dat ik deze hele citytrip geboekt heb. Je ziet het eiland op de kopfoto, die ik voor 1x niet zelf gemaakt heb, maar over een paar dagen wél!  

Procida is dit jaar culturele hoofdstad van Italië!

Al sinds ik een paar jaar geleden foto’s van dit kleurrijke eilandje zag, van Marina Coricella, wil ik er naartoe. Of onbewust eerder al. Het is namelijk het eiland van Il Postino, een práchtige film die ik in mijn studententijd zag toen ik net Italiaans als bijvak volgde op de universiteit. Misschien is mijn liefde voor Italië daar wel écht mee begonnen.  

Update: Verse foto’s van Procida zie je hier en in mijn jaaroverzicht bij maart, maar ook in mijn nieuwste blog over kleurrijke eilanden in Italië èn in andere landen. Wil je de ferry niet zelf regelen (zoals wij deden), maar ga je liever met een tour mee boek dan een dagtrip Procida. Een dagtrip Ischia kan ook.

Pompeï, Herculaneum en de Vesuvius 

De meeste mensen reizen echter de andere kant op, richting Pompeï of het dichterbij gelegen Herculaneum in Ercolano Scavi, wat niet zo ver van Napels centrum ligt, ‘onder’ de Vesuvius. Pompeï ligt er juist net voorbij. Nadat ik deze must sees vorige keer niet gezien heb wil ik het nu wél graag doen, liefst Herculaneum, maar mijn pubers zijn nog niet overtuigd dat Pompeï bij de opvoeding hoort. Ik vind van wel, maar het is ook hun vakantie en hun leven is al druk genoeg. Bovendien heb ik ook nog andere plannen en we kunnen nou eenmaal niet alles. Er is zoveel interessants te zien in Napels!

Wil je Pompeï en Herculaneum allebei zien? Kijk dan hier.

Castellamare di Stabia en Monte Faito 

Ook op m’n lijstje stond de kabelbaan naar de Monte Faito, vanaf Castellamare di Stabia, maar die gaat helaas niet in de winter, dus dat blijft op de to do list staan. Maar… er zijn nog meer mooie plekken in Campanië en zeker op het schiereiland bij Sorrento (Sorrentina) en aan de Amalfikust.  

Sorrento 

De eerste echt bekende badplaats ten zuiden van Napels is Sorrento. Het is het stadje van de citroenen of beter gezegd van de limoncello! Hou je daar van (ik wel, ik dronk het op mijn verjaardag nog) dan mag je Sorrento natuurlijk niet missen. Vanuit Napels kun je er met de trein naartoe. Wie weet doen we dat dit weekend wel! In dat geval zal ik hier later verse foto’s toevoegen.  

Tip: je kunt vanuit Napels een dagtrip naar Sorrento en de Amalfikust boeken.

Amalfikust: Amalfi, Sorrento en meer mooie stadjes 

Het meest tot de verbeelding sprekend in de omgeving van Napels is de Amalfikust, de kust bij het stadje Amalfi. Amalfi en Sorrento bezocht ik in de jaren 90 al. Op m’n foto die ik net op Facebook plaatste zie je de kathedraal van Amalfi. Vooral Sorrento vond ik práchtig, dus daar zou ik wel terug willen, maar er zijn nog meer van dit soort plaatsjes vol kleurrijke huizen tegen de bergwand aan.

Ja, hier vind je de mooiste plaatsjes aan een kronkelende kustweg!

Aantrekkelijke plekken zijn kustplaatsjes als Atrani, Minori en Maiori (bekend van het Sentiero dei Limoni), het fotogenieke Vietri sul Mare (ook op mijn foto’s, maar niet in het fotogenieke centrum helaas) en het landinwaarts gelegen Ravello met een wel heel gaaf uitzicht! Maar ook minder bekende zoals Praiano en andere plaatsjes.  

Salerno 

Salerno ligt wat strategischer en werd bekend door het televisieprogramma B&B Vol Liefde. En masse vond Twitterend Nederland iets van Debbie, ik ook, maar ze deed het mooi wel, een bestaan opbouwen in Zuid-Italië. Leuk om hier eens zelf rond te wandelen natuurlijk. Salerno is bovendien een handige uitvalsbasis voor de Amalfikust.  

Sentiero degli Dei 

Het Sentiero degli Dei, het Godenpad of Pad van de Goden, staat ook al járen op mijn lijstje. Deze wandeling zou ik dolgraag een keer willen doen, maar moet denk ik toch nog even wachten. Voor nu is het te lastig om het te combineren met mijn andere plannen, ook omdat het startpunt vanuit Napels zonder auto niet supersnel te bereiken is. Een nachtje in de omgeving overnachten is dan net wat handiger.  

Het Pad van de Goden staat al een tijd op mijn bucketlist!

Pozzuoli 

Wil je niet te ver weg dan ligt vlakbij Napels het plaatsje Pozzuoli. Ik bezocht het in 1999. Het is er fijn rondwandelen en alleen al hier is best het e.e.a. te zien, zoals het amfitheater en de Solfatara vulkaan in de Campi Flegrei, een veel minder bekende vulkaan dan de Vesuvius, maar nog altijd actief. Tot bij de kraterwand kun je sinds een ongeval enkele jaren geleden niet meer komen (voorheen wel), maar in de omgeving wandelen kan nog steeds; ook daar ruik je de vulkaan en kun je modder zien borrelen. 

Ga je liever niet alleen? Je kunt ook een tour boeken naar de brandende velden en het centrum van Pozzuoli.

Ook tussen Pozzuoli en Napels is nog genoeg te zien trouwens, zoals Capo Miseno en Piscina Mirabillis, maar ook het schiereilandje Nisida, de onderwaterwereld van Parco Sommerso bij Baia en de wijk Posillipo. 

Campanië 

Uiteraard heeft Campanië -de regio waar Napels ligt- nog meer te bieden dan dit. Campania is meer dan Napels en de Amalfikust. Plaatsen als Caserta (met het Koninklijk Paleis) en de archeologische parken bij het oude Paestum, maar ook natuurgebieden en onbekende stukjes kust.  

Weekendje Napels 

Nee, Napels èn omgeving heb je niet even in een weekendje gezien. Wie alles wil zien kan er gerust twee weken of langer naartoe. Verblijf dan op verschillende plekken of net buiten de stad en besef dat het er in de zomermaanden wel erg druk is! Heb je wat meer te besteden dan kun je er wel op hele gave plekjes overnachten. Dat uitzicht…! 

Napels 1999 

De foto’s die je op Facebook zag zijn van het Napels van 1999. Ik werkte destijds voor het Rough Guide promotieteam. Haha, nou niet echt hoor, maar zo lijkt het. Maar goed, je had nog geen smartphone dus je was blij met een papieren reisgids. En met de tips van een local natuurlijk, want ik liep echt een paar dagen mee in het lokale Napolitaanse leven.  

Fotograferen in de jaren 90 

Een digitale camera had ik ook nog niet. Ik had een fortotoestel met rolletjes. En dus moest ik zuinig zijn met de foto’s die ik maakte. Niet op elke straathoek 6 foto’s of 300 per dag, maar hooguit een paar. Voor een reis door vijf regio’s had ik slechts 2 rolletjes mee.  

Napels 2022 

Er zal vast een hoop veranderd zijn, maar tegelijkertijd ook weer niet. De ziel van de Spaanse wijk blijft hetzelfde en de Amalfikust blijft prachtig om te zien. En ook de Vesuvius torent nog steeds boven alles uit.  

Wat wel of niet lukt de komende dagen weet ik nog niet, maar ik zal dit blog bij terugkomst met verse foto’s vullen.

Update: Blogs volgen nog, maar hier en hier alvast foto’s met mijn kinderen in Napels!

Informatie Napels en omgeving 

Ben je op zoek naar informatie over Napels en omgeving dan kun je natuurlijk Googelen, blogs lezen en op Instagram kijken, maar er zijn ook websites van mensen die in Zuid-Italië wonen, zoals:  

Meestal verzamel ik vanalles of sla websites op en heb vervolgens (net als nu weer) geen tijd om alles nog te lezen en doe het ter plekke alsnog op gevoel. Dat vind ik toch het fijnst. Dan mis je wel eens een bezienswaardigheid, maar ontdekt zelf weer andere leuke dingen. Met een app rondwandelen is niet mijn ding. 

Reisgids Napels en omgeving 

Een aanrader is ook het boek Mijn Napels; van Saskia Balmaekers, bekend van het Italië-blog Ciao Tutti. Ik heb het boek al sinds het uitkwam in huis en toch kwam het er steeds niet van er rustig in te gaan lezen. Zonde, want volgens mij staat er veel moois in! Dat moet dus mee! Maar of ik er nog aan toe kom…  

napels en omgeving

Time to Momo Napels en omgeving

Ook kun je kiezen voor de Time to Momo reisgids, met wandelingen in verschillende wijken én tips in de omgeving van Napels:  

Vliegen naar Napels

Verschillende luchtvaartmaatschappijen vliegen naar Napels, waaronder Transavia, waar wij mee vliegen. Het fijne aan Napels is dat de luchthaven vlakbij de stad ligt, dus ook als je geen auto hebt ben je er relatief snel.

Van de luchthaven van Napels naar de stad

Een taxi kost ongeveer 30 euro als je het via een accommodatie laat regelen, maar je kunt ook makkelijk met de airportbus, de Alibus, en daarna nog een metro of een stukje lopen. Ook ik doe het met de kinderen met het openbaar vervoer.

Huurauto Napels en omgeving

Het is fijn om een auto te huren op de luchthaven van Napels. Regel dit van te voren, bijvoorbeeld via Sunnycars. Besef wel dat het verkeer in Napels superchaotisch is en dat de kustroute in de zomermaanden erg druk kan zijn en dus lang duurt. Neemt niet weg dat het wel fijn is om met een huurauto op pad te gaan.

Tip: Eliza was here biedt tegenwoordig ook Campanië aan. Dan zit je huurauto er al bij!

Openbaar vervoer Napels en omgeving 

Heb je geen rijbewijs dan kun je ook met het openbaar vervoer op pad. De Alibus vanaf de airport en in de stad zijn er metro’s, bussen en funiculars. Wil je de stad uit dan kan dat met de trein of ook weer met de bus. Wil je Napels overslaan dan kun je vanaf de luchthaven een relatief snelle bus naar verschillende plaatsen pakken. Langs de Amalfikust rijdt tussen de stadjes ook een bus, maar die doet er een stuk langer over. Ik hoop hier toch weer een stukje van te zien.  

Waar overnachten? 

Wil je aan de kust overnachten dan is de kant van Sorrento voordeliger dan de kant van Amalfi en Positano. Ook dat is niet goedkoop, maar in de buurt van Vico Equense en Meta heb ik wel vaker wat gezien. Wil je dit in de zomer wacht dan niet te lang, want met name in augustus is het er vaak poepiedruk!  

Losse accommodatie (hotel, appartement, huisje of B&B) boek je eenvoudig via Booking: 

Een stedentrip Napels kun je ook boeken via Bebsy of de Vakantiediscounter.

Napels en Amalfikust in het voorjaar 

Het voorseizoen heeft als nadeel het onvoorspelbare weer, het feit dat nog niet alles open is en dat de boten langs de schilderachtige plaatsjes langs de Amalfikust nog niet gaan, maar als voordeel dat het er veel rustiger is. En met koel weer onderneem je ook meer. Al die trappetjes en glooiende wegen loop je toch liever met 13 dan met 33 graden, niet? Ehm, nou ja, met 23 graden had van mij ook had gemogen, haha. Maar voor het wandelen van het Pad van de Goden is niet te heet wel fijn.  

Temperatuur Napels maart

Ik had gehoopt dat het warmer weer zou zijn begin maart. Met Puglia nog in mijn achterhoofd, waar ik een paar jaar terug al heerlijk buiten kon lunchen in het zonnetje is het er dit jaar nog fris en heeft het zelfs net gesneeuwd in Puglia. Maar goed, ik ga naar Campanië en het blijft altijd een gok, maar citroenen zie je er al wel! Is het niet langs het Sentiero delle Limone dan wel in Sorrento, hét plaatsje van de Limoncello!  

Ik ga dus alsnog niet met warm weer, maar als het fris is. Nu, begin maart. Als de zon maar een beetje schijnt. In Nederland voelde het vandaag ook ineens lenteachtig met dat zonnetje. 

Il sole! O sole mio!! 

Meer over Zuid-Italië  

  • Lees ook mijn blog over Zuid-Italië (mijn eerste keer Zuid-Italië; in mijn eentje, met bus en trein naar het diepe zuiden)
  • Hou je van Napels dan moet je ook echt een keer naar het Siciliaanse Palermo. Dat kan als citytrip, maar tijdens een langere vakantie meer van Sicilië met een huurauto ontdekken is ook zeker een aanrader.
  • Uiteraard kun je ook van Napels helemaal tot in de teen van Italië afzakken en dan met de veerboot naar Sicilië. Zo zie je nóg meer van Zuid-Italië.
bolgheri-bezienswaardigheden

Wijndorp Bolgheri in Toscane: bezienswaardigheden, hotels en tips in Bolgheri en omgeving

Verstopt tussen wijngaarden, cipressen en ‘macchia mediterranea’, met misschien wel de mooiste toegangsweg van heel Toscane, ligt daar ineens wijndorp Bolgheri. Een ‘borgo medievale’, een middeleeuws dorp, in de Toscaanse heuvels en toch niet ver van de Etruskische kust.

Bolgheri is een leuk dorpje om te bezoeken tijdens een vakantie of roadtrip door Toscane!

bolgheri-omgeving

bolgheri-toscane

bolgheri-wijngaard

Bolgheri

Het piepkleine, maar pittoreske plaatsje Bolgheri ligt niet alleen aan de veel gefotografeerde Viale dei Cipressi, de beroemde lange laan met de cipressen in Toscane, maar ook aan de Strada del Vino, een wijnroute in Toscane.

In het kleine dorp Bolgheri wonen slechts 130 mensen, maar zowel de weg als de wijnen hebben van Bolgheri een bekend plaatsje gemaakt dat in de zomermaanden volop door dagjesmensen en toeristen bezocht wordt. Ook door Italianen zelf. En door wijnliefhebbers natuurlijk!

cipressen-weg-toscane

Wijndorp Bolgheri

Bolgheri staat bekend om de prestigieuze Sassicaia wijn, maar er komen ook andere ‘Super Tuscans’, Toscaanse topwijnen, vandaan. Wie van wijn houdt moet dus zeker niet alleen de noord(oost)elijker gelegen Chianti-streek of de omgeving van Montalcino verkennen, maar ook Bolgheri!

Het dorpje Bolgheri is klein, maar de wijn is groots.

bolgheri-wijn

Van de Bolgherese van Tenuta di Vaira tot echt exclusieve Super Tuscans als de Masseto van Tenuta Ornellaia en de Sassicaia van Tenuta San Guido.

sassicaia-bolgheri

Wijn, wijn en nog eens wijn in Bolgheri!

bolgheri-wijnvaten

Wat is er te zien en te doen in Bolgheri?

Bolgheri is dus dé plek voor een wijnproeverij in Toscane, maar wat kan er nog meer? Wat is er te zien en te doen in Bolgheri? Wat kan er in de omgeving van Bolgheri en Castagneto Carducci, de gemeente waar Bolgheri onder valt? Je leest het in dit reisblog over Bolgheri. Ik was er namelijk zelf. Ook de foto’s maakte ik er zelf.

bolgheri-reisblog

Bezienswaardigheden Bolgheri

In Bolgheri barst het niet van de bezienswaardigheden, maar het schattige dorpje is gewoon een kleine bezienswaardigheid op zich. Hieronder lees je over het dorpje zelf, over wijnhuizen in Bolgheri en over uitstapjes in de omgeving van Bolgheri en Castagneto Carducci.

Tip: aan het eind van dit blog noem ik leuke overnachtingsmogelijkheden in Bolgheri en omgeving.

omgeving-bolgheri

Restaurant tips in Bolgheri kun je hier lezen.

Alta Maremma

Bolgheri ligt in de Alta Maremma. Ik dacht altijd dat de Maremma helemaal in het zuiden van Toscane lag, rond Grossetto, maar ook noordelijker ligt al een stukje Maremma: de Maremma Livornese, dat ook wel de Maremma Pisana wordt genoemd, of de Alta Maremma dus. Vanaf de meeste vakantieadressen in de buurt van de Toscaanse kust is de Alta Maremma niet ver rijden.

Bolgheri ligt hier, niet ver van de kust dus.

etruskische-kust

Wie is de Mol in Bolgheri

Niet alleen ik bracht een bezoek aan Bolgheri, de kandidaten van Wie is de Mol waren er in de aflevering van afgelopen zaterdag 17 oktober ook! Zij bezochten Bolgheri in november, in het laagseizoen dus. Zelf was ik er in juni.

Toen ik dit blog over Wie is de Mol in Toscane schreef had ik niet verwacht dat ze naar Bolgheri zouden gaan, omdat de focus van 20 jaar Wie is de Mol op de Renaissance lag, de wedergeboorte, maar laten we eerlijk zijn: een eerste slok wijn na een zware dag voelt soms ook wel als een soort wedergeboorte.

Wedergeboorte en déjà vu…

Déjà vu’ heette de aflevering. Ook voor mij was het een déjà vu. Ik herkende de plekken in Bolgheri. Ik weet waar ze zaten, sliepen en liepen. Hier kun je de uitzending terug zien.

wie-is-de-mol-wijnvaten

Strada del Vino

Vanaf het in de omgeving gelegen Paradù Tuscany Eco Resort in Donoratico (dat net als Bolgheri onder de gemeente Castagneto Carducci valt) rijd ik er samen met de Italiaanse Monica naartoe. We volgen de ‘Strada del vino e dell’olio’, de route van de wijn en de olijfolie, één van de wijnroutes in Toscane.

wijngaarden-bolgheri

Mooie omgeving

We rijden door een prachtige omgeving naar Bolgheri; met een omweg, omdat Monica me graag het landschap wil laten zien. Overal liggen tenuta’s, landgoederen, te midden van heuvels met wijnvelden en klaprozen. In de regio rond Bolgheri worden veel rally’s gehouden, vertelt ze. En ook wielrenners komen hier graag. We zien ze inderdaad veel, niet alleen op de binnenweggetjes, maar ook op de Viale dei Cipressi waar ik zo op terug kom.

la-strada-del-vino-toscane

Tenuta San Guido

Bolgheri staat bekend om verschillende wijnen, maar vooral om de exclusieve Sassicaia wijn. Onze eerste stop in Bolgheri is dan ook Tenuta San Guido, het wijnhuis waar deze wijn vandaan komt. Althans, van origine is het eigenlijk een Franse wijn. De wijn is namelijk ontstaan vanuit een experiment met druiven uit de Bordeaux streek en op de Franse manier gemaakt. Sassicaia wordt wel vergeleken met de Franse Graves wijn.

Markies Mario Incisa della Rocchetta die halverwege de vorige eeuw op het landgoed kwam wonen ontdekte dat er een sterke gelijkenis was tussen de bodem van zijn tenuta in Bolgheri (met veel stenen) en dat van het Franse Graves in de Bordeaux, en dat ook de invloed van de zee op het klimaat vergelijkbaar was.

In 1978 werd een Sassicaia als beste cabernet ter wereld uitgeroepen, wat natuurlijk al geweldig was voor de Italiaanse wijnbouw, en in 1983 kreeg de wijnstreek Bolgheri ook nog een DOC status.

Tenuta San Guido is behalve een wijnhuis tevens een restaurant, waar ik vlug een kijkje neem. Zoals je in mijn blog met restauranttips in Bolgheri ziet staat de beroemde Sassicaia wijn op tafel. Reviews van het restaurant lees je hier: reviews Tenuta San Guido.

Tenuta San Guido ligt nog net buiten Bolgheri. Je kunt er ook even langs om wat foldertjes met informatie over de streek te halen.

tenuta-san-guido-bolgheri

Viale dei Cipressi

Vanaf Tenuta San Guido rijden we over de Viale dei Cipressi naar Bolgheri. De beroemde Viale dei Cipressi (die je op de foto hieronder ziet) is een zijstraat van de Via Vecchia Aurelia. De weg begint direct bij de afslag bij het Oratorio di San Guido (ook wel Obelisco Commemorativo) en is werkelijk indrukwekkend met die eindeloze hoeveelheid cipressen aan weerszijden.

Ik nam de foto vanuit een rijdende auto, dus hij is niet zo mooi, maar ik had er graag even stil willen staan of er ’s ochtends vroeg of bij zonsondergang een foto willen maken, want het is mooier dan het op deze foto lijkt.

Aan het eind van deze lange laan vol cipressen -die officieel Strada Provinciale Bolgherese heet en verderop Viale San Guido- zien we een poort, de toegangspoort tot het dorp Bolgheri. Met de auto mag je niet door het poortje, dus sla voor het poortje rechtsaf of zorg dat je (zoals wij) al een paar honderd meter eerder parkeert op de parkeerplaats die je passeert.

viale-dei-cipressi

Kasteel van Bolgheri

De toegangspoort van Bolgheri (waar je mij op de foto hieronder ziet staan) is onderdeel van het kasteel van Bolgheri: het Castello di Bolgheri. Hier zie je een filmpje van het kasteel, de wijn en het plaatsje Bolgheri zelf.

Overnachten waar de kandidaten van Wie is de Mol ook overnachtten: in een landhuis bij Castello di Bolgheri.

Het kasteel zelf heb ik niet bezocht. Volgens mij kon dat niet, anders had ze me dat ongetwijfeld willen laten zien. De kelder van het kasteel vind je in elk geval in de Via Lauretta.

Als je wil kun je wel overnachten bij het farm house dat bij het kasteel hoort. De oplettende Wie is de Mol kijker herkent het: in dit landhuis sliepen de kandidaten van Wie is de Mol ook en dronken Tygo, Nikkie en Jeroen de laatste avond, na het vertrek van Peggy, nog met zijn drietjes een glas wijn.

Wandel net als ik onder het poortje door en betreed het schattige Bolgheri.

castello-di-bolgheri

Kerkje Bolgheri

Bij binnenkomst rechts zit meteen de Chiesa dei Santi Giacomo e Cristoforo, de kerk, dat tevens het oudste gebouwtje in Bolgheri is. Als je niet oplet zou je er zo voorbij lopen. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik er inderdaad ‘voorbij’ liep, omdat we meteen naar een bepaald adresje in Bolgheri wandelden, het adres hieronder. Ik heb het kerkje dan ook niet van binnen gezien, maar ontdekte het later pas toen ik op één van mijn foto’s een torentje zag en me afvroeg waar dat torentje van was.

kerkje-bolgheri

Enoteca Tognoni

Meteen toen ik in aflevering 7 van het jubileumseizoen van Wie is de Mol de tafel met de vele flessen wijn erachter in beeld zag, wist ik het: hier ben ik geweest! Sterker nog, ik heb een foto van de tafel waaraan Jeroen, Nikkie, Tygo en Peggy in spanning afwachtten wie er zou afvallen. Zelf zat ik aan een tafel er vlakbij, ook bij Enoteca Tognoni in Bolgheri. Je leest erover in mijn blog over restaurants in Bolgheri.

bolgheri-wie-is-de-mol

Hier waren de kandidaten van Wie is de Mol ook!

enoteca-tognoni

Caffè King

Tegenover Enoteca Tognoni zie ik twee luikjes in een oude muur. Er zit een leuk winkeltje: Caffè King. Ik ben niet iemand die elke winkel in wil duiken, maar dit ‘ambachtelijke’ koffiewinkeltje kon ik niet overslaan.

Caffè King is een kleine koffiezaak waar je verse koffiebonen kunt kopen, uit alle windstreken, van Cuba, Honduras en Jamaica tot Ethiopië en Nepal. Alleen al de wereldkaart van koffie speekt me aan, maar het ruikt er ook nog eens heerlijk.

Adres Caffè King: Via Lauretta, 6A, 57022 Bolgheri LI, Italië

wat-te-doen-in-bolgheri

koffie-bolgheri

caffe-king-bolgheri

Acqua di Bolgheri

Een ander winkeltje waar je toch echt even een kijkje moet nemen is de winkel van Acqua di Bolgheri. Dit geurtje is in verschillende varianten verkrijgbaar en ter plekke te ruiken in een soort grote glazen kelken. Je kunt het ook online bestellen, maar het zelf meenemen is natuurlijk wel het leukste.

bolgheri-winkels

dr-taffi

acqua-di-bolgheri

Cimitero di Nonna Lucia

Ook kun je een kijkje nemen op de kleine begraafplaats waar Nonna Lucia begraven ligt (en haar standbeeld te zien is).  Nonna Lucia was de oma van de beroemde dichter Giosuè Carducci die over de beroemde Viale dei Cipressi (de cipressenlaan) dichtte en naar wiens naam de plaats Castagneto Carducci vernoemd is.

Je vindt het kleine kerkhof aan de Via del Poggio. De meeste mensen slaan dit echter over en gaan puur voor een ommetje, wijn proeven of een terrasje.

restaurante-il-granaio

Piazza Alberto

Piazza Alberto is een klein gezellig ‘pleintje’ in Bolgheri. Het is het straatje tussen de Via Lauretta en de Strada Giulia, grenzend aan een klein parkje. Je vindt er ‘La piccola dispensa Bolgherese’ met een terrasje aan de overkant. Het is een winkeltje met lokale producten dat tevens enoteca en restaurant is.

Niet alleen ik was er, de kandidaten van Wie is de Mol liepen ook over Piazza Alberto. Je ziet avondopnamen van het naambordje van dit plein. Een leuk plekje om overdag even te gaan zitten.

piazza-alberto-bolgheri

Wijn proeven in Bolgheri

Wil je wijn proeven in Toscane dan kun je in Bolgheri en omgeving je hart ophalen. Niet alleen in de enotecas en restaurants kun je wijn drinken, maar er zijn ook verschillende ‘wineries’ rond het dorp waar je wijn kunt proeven en wijn kunt kopen.

Wil je echt een wijnproeverij meemaken dan is het slim om van te voren te reserveren. Dit kan onder andere via Tenuta San Guido dat ik net al noemde, net buiten het dorp.

bolgheri

Wijnproeverij of rondleiding bij een Toscaanse winery

Ook kun je online kijken wat de mogelijkheden zijn. Kijk onder het kopje ‘cantine’ op de website Strada del Vino. Je ziet dan bij welke wijnkelders op welke dagen rondleidingen georganiseerd worden en hoe laat. Het kan in het Italiaans of in het Engels, soms ook in het Duits of Frans. Check wel zelf even of alle rondleidingen doorgaan i.v.m. corona.

Tenuta Argentiera

In de uitzending van Wie is de Mol van 17 oktober kwam de naam Tenuta Argentiera in beeld, één van de landgoederen rond Bolgheri waar wijn gemaakt wordt. Ik vermoed dus dat de kandidaten hier in de buurt het spel met de wijnvaten speelden. De prachtige weg waar ze met de tonnen bezig waren herkende ik in elk geval ook.

tenuta-argentiera

Tenuta Ornellaia

Samen met de Italiaanse Monica reed ik ook langs een aantal tenuta’s. Het wereldberoemde wijnhuis San Guido noemde ik al, maar ook passeerden we -het onder kenners eveneens zeer bekende!- wijnhuis Tenuta Ornellaia.

tenuta-ornellaia

Tenuta di Vaira

Vlakbij Tenuta Ornellaia ligt Tenuta di Vaira. Daar waren wij voor een rondleiding. Studente Giulia nam ons mee het landgoed op en de cantina in. Uiteraard mochten we daarna ook zelf wijn uit Bolgheri proeven.

Samen met de eigenaren zaten we aan tafel. Ze vertelden over de wijnen, het landgoed en ook over een agriturismo die ze nog bezitten. Niet alleen de wijn, ook de lokale kaas en ham smaakte erg goed. Ik kom hier in een apart blog een keer op terug. Ook de beginfoto’s in dit blog maakte ik daar.

wijngaard-bezoeken-bolgheri

Olijfolie proeven

Zoals ik net al zei ligt Bolgheri aan de ‘Strada del vino e dell’olio’, de wijn en olijfolieroute aan de Costa degli Etruschi, de Etruskische kust. Zelf heb ik het proces van olijfolie maken al eens bewonderd op het Griekse Zakynthos en in het achterland de Algarve, maar in Toscane kan het dus ook. Er zijn tientallen ‘produttori di olio’ in Toscane en ook die kun je bezoeken. Daarnaast zijn er winkels waar je ook andere typische producten uit de streek kunt kopen, zoals honing en andere ‘prodotti tipici’.

typisch-toscaanse-producten

Food & Wine tours

Je kunt ook een food & wine tour in Bolgheri boeken, bijvoorbeeld via Tuscan Food Tours. Of bekijk deze Bolgheri Food Tour.

wine-tour-bolgheri

bolgheri-waar-eten

Cooking class in Bolgheri

Of ga zelf koken! Er zijn verschillende cooking classes in de omgeving van Bolgheri te vinden: The magic of Bolgheri.

bolgheri-leuke-adresjes

Hoe lang naar Bolgheri?

Bolgheri is geen plek om uren en uren doorheen te wandelen. Daar is het te klein voor. Ik zou zeggen combineer een wandelingetje door het dorp met iets anders in de omgeving (zie mijn tips verder naar onderen) of combineer het met een bezoek aan een wijnhuis. Gewoon lekker uitgebreid lunchen of dineren in Bolgheri kan natuurlijk ook. Tips hiervoor vind je in een apart blog over Bolgheri: restaurants in Bolgheri.

bolgheri-restaurant

Lees ook mijn blog met restaurant tips in Bolgheri!

osteria-magona

Parkeren Bolgheri

Wil je een kijkje nemen in Bolgheri en vraag je je af waar je het beste kunt parkeren in Bolgheri? Nou, je mag het oude centrumpje van het dorp in elk geval niet inrijden, dus parkeer een paar honderd meter voor het poortje waardoor je de muren van het dorpje binnen gaat. Het zit als je aan komt rijden aan je rechter hand en het is betaald parkeren (parcheggio a pagamento). De viale dei Cipressi heet hier de Viale San Guido.

Bolgheri is echt maar een piepklein dorpje hoor, dus je hoeft niet bang te zijn dat het allemaal te veel lopen wordt. Combineer het met een bezoek aan Castagneto Carducci of met 1 van mijn tips verder naar onderen. Overnachtingstips in Bolgheri staan ook verder naar onderen!

Auto huren in Toscane? Dat doe je via Sunnycars.

Met het openbaar vervoer naar Bolgheri

Je kunt ook met het openbaar vervoer naar Bolgheri. De trein gaat tot aan Donoratico. Vanaf daar kun je met de bus naar Bolgheri. Dit duurt een kwartiertje. De bus komt ook langs San Guido wat ik in dit blog noemde.

Vanuit Castagneto Carducci kun je met bus 6 of bus 14 naar Bolgheri. Vanaf Cecina ook met bus 14. Tevens is er vanaf Marina di Castagneto Carducci een avondbus naar Bolgheri zag ik. Het schema vind je hier.

Castagneto Carducci

Bolgheri hoort bij de gemeente Castagneto Carducci. Het dorp Castagneto Carducci zelf ligt op een heuvel in Toscane. Net als Bolgheri is het een klein plaatsje. Er zijn mooiere dorpjes in Toscane, maar Castagneto Carducci is ook zeker een bezoek waard.

‘Carducci was een dichter’ vertelde Monica me. Oorspronkelijk heette het dorp ‘Castagneto Marittima’, maar ter ere van dichter Giosuè Carducci, die één van de grootste Italiaanse dichters uit de negentiende eeuw was en die een deel van zijn kindertijd hier doorbracht, werd het omgedoopt tot Castagneto Carducci.

Mooie dorpjes in Toscane

Uiteraard zijn er nog veel meer mooie borghi (dorpjes) in Toscane te ontdekken. Kijk maar eens op de website Borghi Toscana. Reisblogger Kim schreef een blog over San Gimignano en Volterra, twee Toscaanse pareltjes die je ook echt moet bezoeken! Of lees de tips in mijn eerder geschreven blog Toscane met kinderen. Daar staan nog meer Toscane-tips in!

Costa degli Etruschi

Bolgheri ligt bij de Etruskische kust. Deze Costa degli Etruschi strekt zich uit tussen Livorno en Piombino. Je vindt er volop stranden om lekker een dagje te relaxen. Bij veel badplaatsen aan de Etruskische kust zijn strandbedjes en parasols te huur als je dat wil. Ga bijvoorbeeld naar het strand bij Marina di Bibbona of Marina di Castagneto Carducci.

paradu-tuscany-eco-resort

Pretpark in de buurt van Bolgheri

Ben je met het gezin op vakantie in Toscane en willen je zelf graag naar Bolgheri, maar je kinderen liever naar een pretpark? Combineer het dan: pretpark Cavallino Matto ligt namelijk niet zo ver bij Bolgheri vandaan.

cavallino-matto

Natuurgebieden en natuurparken in de buurt van Bolgheri

Niet alleen bij het pretpark dat ik net noemde, maar ook iets verder aan de kust bij Cecina vind je een ontzettend groot dennenbos. Halverwege de vorige eeuw is dit bos in Toscane geplant om de landbouw te beschermen tegen het zout uit de zee. Riserva naturale Tomboli di Cecina heet het.

riserva-naturale-tomboli-di-cecina

Andere natuurgebieden in de omgeving van Bolgheri zijn:

landschap-bolgheri

Val di Cornia

Populonia en Baratti zijn ook een bezoek waard. Je las er al kort over in dit blog over Toscane met kinderen. Eigenlijk wil ik er nog steeds eens meer over schrijven, want ik vond het een bijzondere plek, zeker oor wie een beetje van geschiedenis en archeologie houdt is het een must.

Je duikt terug in de tijd van de Etrusken. Kijk hoe bijzonder dit ook is: Necropoli delle Grotte of Necropolis la Cava del Tufo. Hier vind je meer informatie over Val di Cornia.

Kijk hoe bijzonder dit ook is: Necropoli delle Grotte!

val-di-cornia

Tijdens een roadtrip of dagtripjes in Toscane ontdek je de mooiste plekjes!

bolgheri-castagneto-carducci

Maremma

Zoals ik al zei ligt Bolgheri in de Alta Maremma, ook wel de de Maremma Pisana of de Maremma Livornese genaamd. Toch is ook de rest van de Maremma mooi om te ontdekken, juist omdat de meeste Nederlanders niet tot diep in de Maremma streek rijden. Je kunt dan naar de Maremma Senese (bij de provincie Grossetto) of nog zuidelijker, naar de Maremma Laziale, zoals de naam eigenlijk al zegt: aan de kant van Lazio, in de provincie Viterbo.

maremma-toscane

Elba

In plaats van verder richting zuiden rijden kun je ook een dagje (of langer!) naar Elba gaan. Ook Elba (op de foto hieronder) is een fijne vakantiebestemming voor wijnliefhebbers! Zelf verbleef ik er een week met mijn kinderen. Vanaf Piombino ben je met de boot in een uur in Portoferraio.

elba-wijn

Overnachten in het dorp Bolgheri

Zoek je een hotel of appartement in Bolgheri? Kijk dan op Booking.com. Ik heb alvast een paar leuke plekjes voor je uitgezocht:

overnachten-bolgheri

Waar sliepen de kandidaten van Wie is de Mol?

Agriturismo Castello di Bolgheri is de plek waar de kandidaten van Wie is de Mol verbleven. Niet alleen in de aflevering over Bolgheri, maar ook in aflevering 5 verbleven de kandidaten al in dit gebouw met San Sebastiano op de muur.  al. Kijk maar naar de foto’s van deze accommodatie! Je herkent de groene bedden en nog meer details.

Hier sliepen de kandidaten van Wie is de Mol!

San Sebastiano is één van de drie farmhouses (poderi) die bij het kasteel van Bolgheri horen, maar die elders op het landgoed staan. De andere twee heten Ippocastano en Stalletta, maar de kandidaten van WIDM zaten dus in San Sebastiano.

Na enig speurwerk denk ik dat dat het gebouw vlakbij de Chiesa di San Sebastiano is, vlak langs de Viale di San Guido, het verlengde van de Via dei Cipressi. Je zag de kandidaten over het landweggetje ernaast aan komen rijden; wat overigens niet deze weg hieronder was, maar zulke wegen zijn sowieso ook prachtig!

weg -bij-bolgheri

Vakantiehuis bij Bolgheri

Overnachtingstips in de omgeving van Bolgheri:

agriturismo-bolgheri

Overnachten kan in luxe hotels, maar ook op een camping of in een natuurhuisje!

bolgheri-blog

Verblijf aan de kust

Wil je vlakbij Bolgheri aan de kust verblijven dan zit hier misschien iets voor je bij:

Hotel Marinetta
Villaedi
Alta la Vista
Tombolo Talasso Resort in Marina di Castagneto.

paradu-tuscany-eco-resort-donoratico

Zoek je een camping niet ver van Bolgheri? Glamping vakantiepark Paradu Tuscany Eco Resort is een aanrader!

Campings in de buurt van Bolgheri

Zoek je een camping of vakantiepark in de buurt van Bolgheri? Groot, met volop faciliteiten of juist kleinschalig? Een bekende camping is camping Le Pianacce bij Castagneto Carducci. Maar kijk zeker ook even naar het prachtige Paradu Tuscany Eco Resort waar ik zelf verbleef. Je ziet het op de foto hierboven. In dit blog lees je daar meer over en zie je nog veel meer foto’s: Paradù Tuscany Eco Resort, een groen vakantiepark aan zee!

Of juist deze hele kleine camping met lodge tenten: Agricamping La Gallinella. Voor wie een kleinschalige camping in Toscane zoekt.

Kijk ook eens naar de volgende camping: Campeggio Bocca di Cecina in Marina di Cecina. Of naar de dichterbij gelegen camping I melograni of campeggio del Forte in Marina di Bibbona. Of Camping Village Le Esperidi in Marina di Bibbona.

Campings niet ver van Bolgheri!

cecina-toscane

Meer mooie plekjes in Toscane

Zoek je juist een luxe plekje in Toscane? Poggio ai Santi is mooi als je met z’n tweetjes op een rustig plekje in Toscane wil zitten. Of ga met Eliza was here naar Toscane, bijvoorbeeld naar één van deze twee:

Auto huren in Toscane

Er gaan dus wel bussen naar Bolgheri, maar het handigst is het om met je eigen auto of een huurauto te gaan. Of, voor de sportievelingen: op de fiets. Een auto huren in Toscane kan via het betrouwbare Sunnycars of vergelijk prijzen via Easyterra. Met een huurauto kun je op je gemak nog meer wijnroutes rijden.

Meer wijnroutes in Toscane vind je hier: Strade Vino di Toscana.

Bolgheri wijn online kopen?

De ware wijnliefhebber neemt natuurlijk een paar doosjes wijn mee uit Bolgheri. Wil je niet slepen of ben je met het vliegtuig? Bestel dan bij terugkomst (of nu al, als voorpret!) online een paar flessen wijn! Hier wat tips:

Coronaproof wijn proeven: een ‘wijntrip Italië’ voor thuis!

wijn-toscane

Wanneer was ik in Bolgheri?

Ik bezocht Bolgheri begin juni, een paar jaar geleden. Niet tijdens een reis met de kinderen, met wie ik op het Toscaanse Elba was (waar ik ook pas nog weer over schreef), maar tijdens weer een ander bezoek aan Toscane. Want ja, Toscane is zo’n regio die je meerdere keren kunt bezoeken zonder dat het gaat vervelen. Als twintiger was ik er voor het eerst, op doorreis naar Umbrië, Campanië. En nog verder door naar Zuid-Italië.

Hier lees je nog veel meer blogs over Italië.

Blogs over Toscane

Ik ben al heel vaak in Italië geweest en ook meerdere keren in Toscane. Blogs over Italië lees je hier. Blogs over Toscane hier:

wat-te-doen-in-portoferraio

Wat te doen in Portoferraio: tips, musea en bezienswaardigheden in Portoferraio (Elba)

Portoferraio, de hoofdstad van Elba! Bijna iedereen die naar Elba gaat, komt er met de boot aan of gaat er een dagje naartoe, vanaf het vasteland van Toscane of vanuit een vakantieadres op Elba. Ook ik deed dat.

Wil je ook een dagje naar Portoferraio en wil je weten wat er te doen is, welke bezienswaardigheden in Portoferraio je niet mag missen, welk gedeelte het mooist is en waar je leuk kunt rondwandelen in Portoferraio? In dit blog lees je mijn tips!

hoofdstad-elba

Bezienswaardigheden Portoferraio

Portoferraio is een stad met een roemrijke geschiedenis en dat zie je uiteraard terug in de bezienswaardigheden. De meest bekende bezienswaardigheden in Portoferraio zijn het huis van Napoleon en de forten van de Medici, maar er is nog meer te zien en te doen in Portoferraio.

Ik geef meer dan 30 tips, ook praktische tips voor een bezoek aan Portoferraio, alsmede leuke suggesties voor overnachtingen!

waar-moet-je-zijn-in-portoferraio

Wat te doen in Portoferraio?

Portoferraio

Letterlijk betekent Portoferraio ijzerhaven. ‘Porto’ betekent haven en ‘ferro’ ijzer. En dat is niet zo gek: in de negentiende eeuw was Portoferraio een belangrijke havenstad. Vanuit de haven werd ijzererts uit de mijnen van Elba naar het vasteland van Toscane verscheept. Mijnen die je overigens nog steeds kunt bezoeken, zoals ik hier al (bij punt 8) schreef!

Portoferraio betekent ‘ijzerhaven’.

bezienswaardigheden-in-portoferraio

citytrip-portoferraio

moby-elba

portoferraio-strand

Foto’s Portoferraio

Als je op Elba aankomt zie je het al: Portoferraio ligt prachtig in een baai. In dit blog lees je over het oude centrum van Portoferraio, over bezienswaardigheden in Portoferraio en over werkelijk schitterende stranden vlakbij het centrum!

Tussendoor laat ik je mijn foto’s zien, ook van gewone straten, pleintjes, restaurantjes en terrassen, zodat je een goed beeld krijgt van de sfeer in dit leuke kleine mediterrane stad in Toscane en jij straks ook weet waar je de mooiste plekjes kunt vinden.

oude-centrum-portoferraio

Duik vooral het oude centrum van Portoferraio in…

portoferraio-met-kinderen

… en ontdek de mooiste plekjes van Portoferraio!

doen-in-portoferraio

Dagje Portoferraio

Vanuit het Toscaanse Piombino is het maar een uurtje varen naar Portoferraio. Dus ook als je op vakantie in Toscane bent of op een camping aan de kust verblijft, is het leuk om een dagje naar Elba te gaan, of Isola d’Elba zoals de Italianen het noemen. Nog fijner is het als je een nachtje blijft slapen in Portoferraio.

Zelf verbleef ik met mijn kinderen een week op Elba. Het is geen groot eiland, maar er is genoeg te doen op Elba om er een volledige vakantie door te brengen. We verbleven op een prachtige plek met zwembad aan de rand van Portoferraio (leuke tips voor een camping, vakantiehuis of hotel in Portoferraio lees je onderaan dit blog!), maar ontdekten uiteraard ook Portoferraio zelf. Met de lokale bus waren we er zo.

Het was hoogseizoen op Elba, maar het aantal dagjesmensen viel mee. Ik vond Portoferraio niet te toeristisch.

steil-straatje-portoferraio

Wat te doen in Portoferraio?

Geniet net als wij van het rondslenteren door het oude centrum van Portoferraio met steile straatjes en typisch Toscaanse huizen in pasteltinten. Zo ontdek je de leukste hoekjes en mooiste plekjes van Portoferraio.

Wandel door de haven, bezoek een aantal interessante musea en bezienswaardigheden in Portoferraio, strijk neer op een terrasje of… ga naar het strand!

strand-bij-portoferraio

Portoferraio, een kleine Toscaanse stad aan zee

Het fijne is dat bijna alles op loopafstand van de haven van Portoferraio is, dus ook als je geen eigen auto of huurauto hebt kun je hier goed uit de voeten. Portoferraio is veel kleiner dan andere Toscaanse steden als Pisa, Florence, Siena en Lucca en ligt ook nog eens heerlijk aan de Middellandse Zee, of eigenlijk aan de Ligurische Zee, zoals de zee bij de Toscaanse archipel heet.

Of je nou een dagje naar Elba gaat of op vakantie naar Elba: een bezoek aan Portoferraio is een must!

portoferraio-wat-te-doen

Wie is de Mol in Portoferraio

Nu vorige week te zien was dat de kandidaten van Wie is de Mol naar Elba gingen (wat ik maanden geleden hier al voorspeld had), werd het de hoogste tijd om deze week eindelijk het blog af te schrijven waar ik al een tijd mee bezig was: een blog over Portoferraio! Ik kreeg het gisteren net niet af voor de uitzending, maar nu wel!

Aan het blog op zich heb ik niks veranderd; wel meld ik er n.a.v. de uitzending bij welke plekken Wie is de Mol locaties in Portoferraio waren. Want ja, ik herkende veel!

Hier zie je de uitzending van 10 oktober 2020 van Wie is de Mol in Portoferraio. Wat zonde dat het zo hard regende!

forte-stella

Portoferraio: de beste tips!

Hieronder lees je waar in Portoferraio het leuk rondwandelen is, hoe je er komt en wat er te zien is. Niet te missen zijn natuurlijk het huis van Napoleon en de forten, maar sla ook eens zomaar een salita in, een straatje bestaande uit tientallen traptreden.

Wil je exact weten wat te doen in Portoferraio lees dan eerst alle tips (het zijn er meer dan 30!) en kies daarna zelf uit wat je aanspreekt. Check wel even of alles open is op het moment dat jij wil gaan. Een aantal bezienswaardigheden in Portoferraio is of was in verband met corona tijdelijk gesloten.

Haven van Portoferraio

De meeste mensen die met de boot naar Elba gaan, nemen de boot naar Portoferraio (en dus niet naar Rio Marina of Cavo). De veerboot komt aan in de haven van Portoferraio: il porto di Portoferraio. Dit is het meest gebruikelijk en het handigst. De veerboten komen aan op de plek waar je die 3 pieren op de kaart ziet: hier.

Ook als je vanaf elders op Elba met de bus naar Portoferraio gaat stap je meestal in dit gedeelte uit. Het busstation ligt vlakbij de haven waar je met de boot aankomt. Ook is hier een toeristeninformatie. Ik haalde daar deze plattegrond van Portoferraio.

Kaart van Portoferraio

Ook al kun je alles op je telefoon bekijken (hier vind je Portoferraio op Google Maps), ik vind het ook altijd leuk om nog gewoon ouderwets met een plattegrond rond te lopen. Het is het handigst om er zelf dus even één te halen.

Even voor de oriëntatie: linksonder op de kaart zie je de kade waar de boot aankomt. Ongeveer op een derde van de kaart zie je verticaal de weg naar het strand lopen. In het midden van de kaart zie je de grote vestingmuren van de Medici forten en rechtsboven zie je het huis van Napoleon.

plattegrond-portoferraio

Waar moet je zijn in Portoferraio?

waar-naartoe-in-portoferraio

haven-portoferraio

Route naar het oude centrum

Vanaf de kade (molo) waar de veerboot aanmeert, kun je langs de haven blijven wandelen (met de zee aan je rechterhand) richting de Calata Mazzini of eerst een stukje langs de haven en dan via een tunneltje naar de ingang van de Medici-forten en de straatjes in het oude centrum. Wij namen inderdaad dat tunneltje.

poortje-portoferraio

Beslis zelf welke kant je op gaat, afhankelijk van welke bezienswaardigheden in Portoferraio je per se wil zien. Ook als je geen bezienswaardigheden of musea wil bezoeken is het leuk rondwandelen in Portoferraio.

Het ‘centro storico’ is het leukste en mooiste gedeelte van Portoferraio.

portoferraio

Centro storico

Duik zeker de kleine straatjes van het oude centrum van Portoferraio in, want juist die kleurrijke straatjes in het ‘centro storico’ geven je op en top het gevoel in Toscane te zijn. En dat ben je ook, ook al ben je op een eiland.

Soms bestaat een straatje uit trappetjes. Dat is even klimmen, maar juist die straatjes zijn het leukst! Ook de meeste bekende bezienswaardigheden van Portoferraio vind je in het oude centrum.

De highlights van Portoferraio noem ik eerst, maar lees daaronder zeker verder, want juist ook de wat minder bekende plekjes en verrassende pleintjes zijn de moeite waard!

straatje-portoferraio

Villa dei Mulini: het huis van Napoleon

Een must is Villa Mulini, het huis van Napoleon. Ja, want wie Elba zegt, zegt ook Napoleon. Zelfs wie niets van Elba weet, weet vaak wel dat er ‘iets’ met Napoleon was. Dat klopt. In 1814 werd Napoleon vanuit Frankrijk naar Elba verbannen. Echt gevangen zat hij niet. Hij woonde in een mooi huis (Villa dei Mulini) en in de korte tijd dat hij er in ballingschap leefde, heeft hij veel voor het eiland betekend.

villa-dei-mulini-portoferraio

Het huis van Napoleon is als museum te bezoeken!

Palazzina dei Mulini, zoals het gele huis van Napoleon ook wel genoemd wordt, is als museum te bezoeken. Je wandelt door de woonkamer, werkkamer en slaapkamer van Napoleon. Ook zie je de tuinen bij Villa Mulini, met zeezicht. In een apart blog kom ik hier nog een keer op terug.

Om bij Villa dei Mulini te komen, moet je wel even klimmen, want het ligt op een hoog punt in Portoferraio! Goed te weten is dat voor kinderen onder de 18 jaar het museum gratis is!

De kandidaten van Wie is de Mol liepen ook langs dit bed!

huis-napoleon-portoferraio

Spiaggia delle Viste

Links van Villa dei Mulini heb je prachtig zicht op Spiaggia delle Viste. Dit strand ligt mooi in een baai. Wil je niet helemaal naar beneden lopen, maar wil je je dagje Portoferraio wel combineren met een paar uurtjes strand, kies dan voor het strand aan de andere kant van het fort: Spiaggia Ghiaie of één van de andere topstranden een klein stukje verder. Ik kom daar verderop in dit blog op terug.

zeezicht-portoferraio

Uitzicht op Spiaggia Le Viste!

spiaggia-le-viste-portoferraio

Via Padiglione Mulini

Terwijl iedereen die bij het Piazzale Napoleone staat alleen maar oog heeft voor de gele villa van Napoleon viel mij ook nog wat anders op. Kijk je namelijk over het randje van het plein dan zie je een paar meter lager een soort hofje. Een langgerekt patio-achtig straatje.

Is het een officiële bezienswaardigheid? Nee, maar bezienswaardig is het wel. Hier zie je namelijk gewoon het lokale leven. Wasrekjes, parasols, een man die een roostertje schoonmaakt. Wij keken even van een afstandje, zonder te storen.

via-padiglione-mulini-portoferraio

Leuke ‘geheime’ ontdekking: een soort hofje bij Piazzale Napoleone.

wat-te-zien-in-portoferraio

Fortezze Medicee

De Medici forten domineren het stadsbeeld van Portoferraio. De werkelijk immense vestingwallen die Cosimo I de Medici in de zestiende eeuw liet bouwen vallen nog altijd op.

De hoge muren van de Medici-vesting zijn indrukwekkend om te zien, maar in vroeger tijden dienden ze ook echt als bescherming van de stad (die toen Cosmopoli heette) tegen aanvallen van piraten. Vanaf grote hoogte kon de vijand goed in de gaten gehouden worden.

fort-portoferraio

medici-fort

Van bovenaf is goed te zien hoe omvangrijk de Fortezze Medicee zijn.

fortezze-medicee

Smal huisje

Vlakbij de ingang van de Fortezze Medicee (hierboven) zie je trouwens ook dit leuke smalle huisje (hieronder) nog. Het is geen echte bezienswaardigheid, maar toch grappig om even te zien.

smal-huisje-portoferraio

Forte Falcone

Fort Falcone is het kasteelachtige, hoekige fort met de hele hoge muren en maakt onderdeel uit van het grote verdedigingswerk van de stad. De vesting werd gebouwd in 1548, op een heuvel, zo’n 80 meter boven zeeniveau, en torent boven alles uit. Vanaf Forte Falcone heb je schitterend uitzicht op Fort Stella en het vasteland van Toscane.

Forte Falcone is in oktober (nu ik dit schrijf) open van 9:30 tot 18:30u. In de zomer langer. Net als Villa dei Mulini is het fort wel even een klim. Meer over Forte Falcone lees je hier.

Dat de kandidaten van Wie is de Mol er ook naartoe zouden gaan wist ik al. Hoe ik dat weet lees je hier. Vanuit één van de torentjes zie je de zee en de bergen van de oostkant van Elba mooi in kadertjes.

Bekijk ook zeker dit gave droneshot van Forte Falcone van bovenaf: Forte Falcone.

forte-falcone-portoferraio

Forte Falcone was ook één van de Wie is de Mol-locaties in Portoferraio!

forte-falcone

Forte Stella

Forte Stella is het zalmkleurige fort vlakbij het huis van Napoleon. Ook dit fort zie je vanaf de boot al liggen. Je ziet het op de foto hieronder die ik vanaf de boot maakte. Je herkent Forte Stella niet alleen aan de kleur, maar ook aan de stenen vuurtoren ernaast: il Faro. De entree is 2 euro.

Wij zijn er niet geweest, maar wat wel een leuke tips is: je kunt hier ook overnachten! Zie daarvoor de overnachtingstips in Portoferraio onderaan dit blog.

fort-stella

Forte Stella was één van de locaties waar de kandidaten van Wie is de Mol waren!

wandelen-door-portoferraio

Zowel vanaf zee als vanuit de stad zie je Forte Stella liggen.

forte-stella-portoferraio

Torre del Martello (Linguella toren)

De zeshoekige toren die je ook al vanaf zee mooi ziet is de Torre del Martello. Deze licht vaal-terrakleurige toren stamt uit de zestiende eeuw en wordt ook wel de Torre della Linguella genoemd. Je kunt de toren van binnen bezoeken. In de uitzending van Wie is de Mol van gisteren zag je de kandidaten in de toren!

torre-del-martello

Ook de Torre del Martello was een Wie is de Mol locatie!

Archeologisch museum

Naast de toren ligt het Museo Archeologico, het archeologisch museum van Portoferraio. Hier zijn opgravingen te zien, ook buiten.

Teatro dei Vigilanti

Wandelend door Portoferraio kwamen we ook Teatro dei Vigilanti tegen. Omdat de zachte babyroze kleur van het gebouw me opviel had ik een foto gemaakt. Het theater kwam er met dank aan Napoleon.

De kandidaten van Wie is de Mol waren in de uitzending van 10 oktober ín het Theatro dei Vigilanti, dus je kon het theater van binnen zien. Op de foto van een brochure die ik mee nam zie je ook hoe dit bijzondere kleine theatertje in Portoferraio er van binnen uit ziet.

teatro-dei-vigilanti

Wij zagen Teatro dei Vigilanti alleen van de buitenkant.

teatro-vigilanti-portoferraio

Het theater grenst aan een pleintje met een klein terrasje en mooi uitzicht.

piazza-antonio-gramsci

Piazza Antonio Gramsci

Tegenover Teatro del Vigilanti lag een pleintje dat ons verraste. Het was zo’n leuk plekje! Onder de bomen zaten wat mensen rustig maar gezellig te borrelen aan twee tafeltjes. Er hing een fijn relaxt sfeertje, weer heel anders dan ‘beneden’.

Midden op het plein stond een mooie oude fontein. Ik heb even gegoogeld en kwam er net achter dat deze antieke fontana er in 2013 is teruggeplaatst. Ook in Capoliveri (een leuk bergdorpje wat ook echt een aanrader is!) vind je zo’n fontein.

leuk-pleintje-portoferraio

Uitzicht over Portoferraio

Toen we naar het randje liepen viel ons op hoe mooi ook hier het uitzicht weer over de stad was. Het staat niet als officieel uitzichtpunt bekend, maar het is een mooi plekje. Je ziet Forte Stella liggen en tevens zie je de oostkant van Elba. Kom het er dus niet van om de forten te bezoeken dan heb je hier toch een mooi uitzicht.

wat-doen-in-portoferraio

uitzichtpunt-portoferraio

Salita del Falcone

Ernaast liep een leuk steil straatje wat ook zeker een foto waard was. Salita del Falcone heet het. Mis dit fotogenieke steegje niet! Het woord zegt het eigenlijk al: salita betekent ook beklimming. En Falcone vertelt waar naartoe: Forte Falcone. Je ziet het fotogenieke straatje hier van bovenaf en daarna van onderaf.

salita-del-falcone-portoferraio

fietsen-in-portoferraio

Salita Cosimo de Medici

Nog zo’n straatje bestaande uit trappen is de Salita Cosimo de Medici. Deze is niet smal, maar juist breed, maar wel zijn het weer tientallen treden. Het ligt vlakbij Piazza della Republica, één van de parkeerplaatsen in Portoferraio. Ook zit er een restaurantje met tafeltjes op de trappen.

Ook dit shot was (in de regen) bij Wie is de Mol te zien.

salita-cosimo-de-medici

Piazzale De Laugier

Op Piazzale Laugier belandden we ook al rondwandelend. Dit plein ligt aan het eind van dit straatje. Je vindt hier onder andere het Centro Culturale en de Pinacoteca Foresiana. In de verte zie je Forte Falcone.

portoferraio-tips

Kerkjes in Portoferraio

Soms zul je ineens een kerkje tegenkomen, zoals de Chiesa del Santissimo Sacramento, een okergeel kerkje in de Via Bisdomini  of de geel met groene Chiesa della Reverenda Misericordia in het steile straatje Via Ferrandini. Ook vind je hier het Museo della Misericordia.

portoferraio-kids

Onze wandeling door Portoferraio.

salita-del-falcone

De meeste kerkjes in Portoferraio zitten een beetje verstopt.

straatje-bij-piazzale-de-laugier

Duomo di Portoferraio

De dom van Portoferraio ziet er niet uit zoals je je een dom voorstelt. Althans, in mijn ogen zijn de meeste duomos toch behoorlijk imposante gebouwen (denk maar aan die van Milaan of Keulen) en dat is in het geval van de duomo di Portoferraio absoluut niet het geval. Maar dat betekent niet dat het niks is. Het is juist een klein schattig licht roze kerkje.

De duomo di Portoferraio wordt ook wel de Chiesa della Natività della Beata Vergine Maria genoemd. Je vindt deze katholieke kerk op Piazza della Repubblica (waar de kandidaten van Wie is de Mol de auto parkeerden). Onderaan deze trappen:

centrum-portoferraio

Piazza Cavour

Als je een beetje rondslentert zul je vanzelf een keer bij Piazza Cavour uitkomen. In eerste instantie lijkt het geen echt plein, door de langgerekte vorm, maar dat is het wel. Piazza Cavour is een toeristisch, maar toch wel gezellig plein om iets te eten of drinken. Ook wij deden dat. Het is misschien niet de meest originele plek en niet de allerleukste plek, maar mijn tieners hadden trek en dan kan het maar beter niet te lang meer duren. Uiteindelijk hebben we er heerlijk gezeten.

Restauranttips in Portoferraio vind je verder naar onderen.

piazza-cavour

Porta a Mare: het poortje tussen de zee en de oude stad

Op Piazza Cavour zie je bovendien een poortje naar zee: la Porta al Mare. Dit leuke poortje verbindt de haven met de oude stad. Zelf kwamen wij vanaf de andere kant van het plein aangelopen, maar ik vond het een leuk en fotogeniek poortje. Leuk ook met dat terrasje eronder. Het poortje verbindt Piazza Cavour met Molo Mediceo (ook wel Molo Elba).

Je ziet het op de foto niet goed, maar aan het eind van dit poortje staat, aan de andere kant van de weg, het anker waar de kandidaten van Wie is de Mol een geldzakje moesten vinden, op Molo Elba.

wat-te-doen-in-portoferraio

Calata Mazzini

Los van de historische binnenstad is ook de Calata Mazzini een fotogeniek plekje in Portoferraio. Het is weliswaar best een drukke weg langs de haven, maar de huizen zijn wel prachtig gekleurd. De foto met de gekleurde huizen en de bootjes zie je vaak op de voorkant van reisgidsen, zo ook op deze
Marco Polo reisgids van Elba:

portoferraio-elba

Darsena Medicea

Wandel je verder, de bocht om, dan kom je bij de Darsena Medicea, de tweede haven die je op de kaart ziet. Dus niet daar waar de veerboten aankomen, maar de haven bij het oude centrum. Hoewel je ook daar nog wel wat joekels van cruiseschepen tegen kunt komen, liggen hier ook wat kleinere bootjes. Het is daardoor een prettiger stukje haven om te wandelen dan vlakbij het gedeelte waar je aankomt, met name ook vanwege de kleurrijke huizen langs de Calata Mazzini die ik eerder al noemde.

dagje-portoferraio

Shoppen in Portoferraio

Ben je niet zo van de bezienswaardigheden en het rondslenteren, maar meer van het shoppen? Voor de beste shopping tips moet je helaas niet bij mij zijn. Ik heb een hekel aan winkelen en vind eigenlijk alleen lokale markten leuk of winkeltjes met typische producten uit de streek, maar uiteraard zijn er ook echte winkels in Portoferraio, voor wie daar wel van houdt. Een echte winkelstraat in Portoferraio heb ik niet gezien, maar ik heb er ook niet op gelet.

typisch-elba

Markt in Portoferraio

Zelf waren wij niet op een marktdag in Portoferraio, maar goed te weten is dat de wekelijkse markt in Portoferraio op vrijdag is. De markt is aan de Viale Zambelli, buiten het oude centrum, vlakbij de ferry en het busstation.

Wel zijn er in het oude centrum wat kioskjes met toeristenprullaria te vinden, zoals ansichtkaarten, koelkastmagneetjes, armbandjes, je kent het wel.

Souvenir kopen in Portoferraio?

shoppen-portoferraio

Acqua dell’Elba

Wil je iets typisch van Elba meenemen maar geen toeristische troep? Dan is Acqua dell’Elba misschien een leuke tip. Dit parfum komt echt van Elba en betekent letterlijk ‘Elbawater’. En wie wil het wonderschone water van Elba nou niet mee naar huis nemen?

Het ziet eruit als een heerlijk fris geurtje. Echt iets waar ik wel van hou! ‘L ‘essenza del mare’ klinkt ook goed. Voor de grap heb ik even gegoogeld en ik zie dat het gewoon via Bol.com te koop is. ‘Geïnspireerd op de frisheid van bloemen en van de zee’ lees ik. Oh, heerlijk! ‘Een vrouwelijke, bloemige geur met onder meer de volgende noten: sinaasappel, mirte, gardenia, jasmijn, cistus monspeliensis (labdanum) en hout van Mediterraanse struiken.’

Oké, mocht het tij voor reisbloggers ooit weer keren en de inkomsten weer binnen stromen dan koop ik deze! Ze hebben er ook geurstokjes en geurkaarsen van zie ik.

acqua-d-elba

Parkje in Portoferraio

Ben je na al die bezienswaardigheden of na het shoppen toe aan een beetje rust en ben je op zoek naar iets van een parkje? Parco Pubblico delle Ghiaie is een openbaar park in Portoferraio. Het ligt vlakbij het strand.

Oké, het is geen park waarvan ik zeg: dat moet je gezien hebben, maar het is meer een tip ter afleiding als je met jonge kinderen in Portoferraio bent, als je even wat groen zoekt of als je naar de wc moet. Er is een openbaar toilet èn er zijn douches.

Een parkje met speeltuintje in Portoferraio!

portoferraio-park

Speeltuintje in Portoferraio

In Parco Pubblico delle Ghiaie zijn ook wat speeltoestellen voor kinderen, zoals kleine glijbaantjes en schommels. Je ziet het hieronder:

speeltuintje-portoferraio

Spiaggia delle Ghiaie

Wil je je bezoek aan Portoferraio combineren met een paar uurtjes strand dan kan dat heel goed. Vanaf de ferry of het busstation is het maar 10 minuutjes lopen naar Spiaggia delle Ghiaie, een strand met witte kiezels en kristalhelder water! Spiaggia delle Ghiaie betekent zelfs letterlijk kiezelstrand. Ook in het Engels heet het zo: the Gravel Beach.

Toen wij er in augustus waren was het er poepdruk en lag iedereen hutje mutje (allemaal Italianen), maar het water is wel wonderlijk mooi, zeker als je beseft dat het direct aan de stad grenst! We lagen iets voorbij restaurant en pizzeria Le Sirene.

Kiezelstrand Spiaggia delle Ghiaie grenst direct aan de stad en is prachtig!

elba-kids-portoferraio

Over de Viale Alessandro Manzoni loop je er makkelijk (vrijwel gelijkvloers) naartoe. Het is handig om dit aan het begin of eind van je dag te doen, want je wandelt dan zo weer terug naar de haven waar de veerboten gaan, of, zoals wij, naar het busstation.

Als je met de auto bent, is het aan te raden voor de parkeerplaats vlakbij het strand te kiezen. Zorg op een mooie stranddag dan wel dat je er vroeg bij bent, want juist ook de Italianen zelf gaan hier naartoe!

spiaggia-delle-ghiaie

Boulevard van Portoferraio

Ook als je niet naar het strand gaat is het fijn om even over dit ‘boulevardje’ te lopen en de zee te zien. Officieel heet het niet ‘de boulevard van Portoferraio’, maar de Viale delle Ghiaie, wat letterlijk laan van grind of kiezels betekent. Dat is niet zo gek, want met grind bedoelden ze natuurlijk de witte kiezels waar het strand uit bestaat. Ook wij wandelden even over de promenade bij Spiaggia delle Ghiaie.

Je vindt er o.a. een barretje en een restaurantje.

portoferraio-elba-kids

Stranden bij Portoferraio

Behalve het mooie Ghiaie-strand (wat het makkelijkst te bereiken is) zijn er nog meer mooie stranden vlakbij Portoferraio. Spiaggia delle Viste noemde ik ook al (dat was het strand dat je vanaf het huis van Napoleon zo mooi onder je zag liggen), maar dat is niet het enige strand bij Portoferraio.

Je zou het misschien niet verwachten, maar de stranden zo dicht bij de stad zijn verbazingwekkend mooi! De stranden aan de noordkust van Elba, die die direct ten westen van Portoferraio liggen, vond ik zelfs veel mooier dan de stranden in het zuiden van Elba.

Ook al liggen ze vlakbij de stad, de stranden direct ten westen van Portoferraio zijn mooier dan de stranden in het zuiden van Elba.

Houd er rekening mee dat het op mooie zomerse weekenddagen erg druk kan zijn op de stranden bij Portoferraio!

Combiticket voor meerdere bezienswaardigheden

Wil je niet naar het strand, maar juist veel zien? Als je meerdere bezienswaardigheden wil bezoeken dan loont het de moeite de Cosmopoli Card te kopen. Met deze kaart krijg je toegang tot Fortezze medicee, Forte Falcone, Teatro dei Vigilanti, Area archeologica della Linguella, Villa Romana delle Grotte (zie hieronder) en de Pinacoteca Foresiana.

Volwassenen betalen 14 euro. Kinderen van 9 tot en met 18 jaar: 12 euro. Gezinnen van minimaal 3 personen kunnen voor een familieticket kiezen. Je betaalt dan maar 10 euro per persoon.

Villa Romana delle Grotte

Behalve in het Museo Archeologico wat ik al noemde kun je nog meer oude ruïnes zien in Portoferraio. Een flink stuk buiten het centrum van Portoferraio ligt Villa Romana delle Grotte. Ook al zijn we hier tijdens onze week 10 keer langsgekomen, ik wist niet dat het er zat, maar lees er nu pas over: Villa romana delle Grotte. We reden zelfs over de Via delle Grotte! Deze foto nam ik vanuit de bus.

bezienswaardigheden-buiten-portoferraio

Bezienswaardigheden buiten Portoferraio

Ook nog wat verder buiten Portoferraio zijn nog interessante bezienswaardigheden die je kunt bezoeken. Ondanks dat er wel enkele bussen gaan op Elba is een (huur) auto dan toch wel het handigst. Onderweg kom je langs wijngaarden, dus wie weet kun je ergens nog een fijn flesje scoren. Of boek een tour. Dat kan soms bij hotels en campings of via je reisorganisatie.

wijngaarden-elba

La Fortezza del Volterraio

La Fortezza del Volterraio ligt buiten Portoferraio, maar wel geweldig gaaf en ook deze vesting kun je, als je goed oplet, vanaf de boot naar Portoferraio al zien liggen.

Forte Inglese

Het Engelse Fort ligt ook net buiten het historische centrum. Het stamt uit 1700 en er zit een museum in waar tentoonstellingen worden gehouden. De meeste toeristen kiezen voor de andere forten en vooral voor het huis van Napoleon. Hier zie je een foto van Forte Inglese.

Residenza Napoleonica

Behalve Villa dei Mulini in Portoferraio is er nóg een ‘residenza Napoleonica’ op Elba die je kunt bezoeken, maar dat ligt wel echt een stukje rijden vanaf Portoferraio. Dit buitenhuis van Napoleon ligt in San Martino. Ik ben daar niet geweest. Villa Mulini lag voor ons handiger en ook voor jou als je puur een dagje Portoferraio doet.

Rio Marina en het Parco Minerario

Ook de mijnen van Rio Marina zijn bijzonder. Hier zie je het Parco Minerario met indrukwekkende kleuren!

Monte Capanne

Wat ons betreft mag je vooral een bezoek aan de Monte Capanne niet missen. Mijn kinderen vonden de kabelbaan naar de Monte Capanne het leukste uitje op Elba! Ook ik vond dit letterlijk en figuurlijk een hoogtepunt! Echt, zo’n leuke kabelbaan heb je nog nooit gezien! En dat uitzicht! Hier zie je er wat foto’s van.

monte-capanne-vanuit-portoferraio

Buiten Portoferraio zijn La Fortezza del Volterraio, het Parco Minerario bij Rio Marina en de Monte Capanne ook echt een bezoek waard!

Lunchen in Portoferraio

Van al dat rondlopen krijg je trek en aangezien het de verjaardag van mijn zoon was besloten we lekker op een terrasje te gaan lunchen. We deden dat op het terras van één van de restaurants op Piazza Cavour, bij Il Buchino.

Hoewel de reviews over dit restaurant niet denderend zijn (maar die had ik niet gelezen, we gingen gewoon op de gok ergens zitten), hebben wij er toch best lekker en leuk zitten eten. Op de gegrilde groenten was niets aan te merken, op de pizza ook niet. De caprese was wat eenvoudig, maar smaakte oké. De pizza was slechts 5 euro en de wijn 3 euro. Een visje is duurder.

Wil je uit eten gaan betaalbaar houden ga dan voor pizza en wijn.

eten-in-portoferraio

Restaurants in Portoferraio

Ook in andere straatjes vind je leuke restaurantjes, osterias en trattorias. Kijk zelf wat jou aanspreekt qua keuken, moment van de dag, sfeer of plek: een terrasje op een gezellig plein, een restaurant in een klein straatje, een leuk adresje in de haven of zelfs heerlijk aan het strand.

gusta-vino-portoferraio

Een leuke osteria of trattoria?

Probeer bijvoorbeeld La Tonnina, Bitta 20, Osteria Pepenero, Ristorante Da Nedo (al oud en meer lokaal) of het op het strand gelegen Ristorante Le Viste op Spiaggia Le Viste. Buiten het centrum kun je kiezen voor restaurant Molo G Osteria Portuale (goede reviews).

restaurants-in-portoferraio

Uitgaan in Portoferraio

Ik hou heel erg van lekker dansen of gezellig een drankje drinken, maar ik was met mijn kinderen op vakantie, dus echt uitgaan komt er dan niet van. Bovendien moesten we de laatste bus terug naar de camping niet missen, dus dat zat er niet in. Uitgaanstips in Portoferraio heb ik dan ook niet. Heb jij wel goede tips, meld het dan vooral bij de reacties.

wandeling-portoferraio

Festival in Portoferraio

Wat je ook altijd kunt doen is kijken of er niet toevallig een festival op Elba is als jij er bent, wat ook vaak met food & drinks of met muziek gepaard gaat. Ik zag bijvoorbeeld aankondigingen van een bierfeest in Marciana, La Sardinata in Marina di Campo en een ‘Serata Rinascimentale’ (een Renaissance-avond) ter ere van de geboortedag van Cosimi I de Medici, wat in 2019 (toen we er waren) 500 jaar geleden was.

festival-elba

Portoferraio tips

Ook zijn er leuke kleinere pleintjes en onverwachte plekjes. Kijk zelf of je iets ziet wat je aanspreekt. Heb je ergens top gegeten, een bijzonder plekje in Portoferraio ontdekt, een gezellig terrasje in Portoferraio of vond je iets om een andere reden een aanrader, meld het dan vooral onder dit blog!

Weet jij nog een goed restauramt of gezellig terrasje in Portoferraio?

IJsje of slush puppy

Wil je alleen maar ergens een ijsje halen, een smoothie, slush puppy (granita) of koffie, dan zijn er diverse gelaterias in Portoferraio. Probeer Gelateria da Massimo, Gelateria Gran Guardia Nonna of Gelateria Zero Gradi. Wij haalden een granita en een gelato bij Gelateria Zero Gradi.

granita

In Italië neem je natuurlijk een gelato, een caffè of… een granita.

ijsje-portoferraio

Water in Portoferraio

Wil je tijdens een dagje Portoferraio niet te veel uitgeven aan drankjes of flesjes water dan is het goed te weten dat je gewoon gratis water kunt tappen op de Via Vittorio Emanuele, vlakbij de toeristenkioskjes.

Neem dus een Dopper of andere hervulbare fles mee en vul ‘m gemakkelijk en gratis bij. Na het beklimmen van de vestingwallen zul je dorst hebben, dus dan is dit zeker fijn. Ook het milieu is je dankbaar.

water-elba

Toiletten in Portoferraio

Is de nood hoog en ben je op zoek naar een toilet in Portoferraio? In het Parco Pubblico delle Ghiaie (het parkje bij het strand) tref je openbare toiletten. Je moet ervoor betalen, maar het was gelukkig netjes en schoon. Douches waren er trouwens ook! Ook moeten er bij het gemeentehuis nog openbare toiletten zijn, maar daar heb ik niet op gelet.

portoferraio-toilet

Is het druk in Portoferraio?

Misschien vraag je je af of het druk is in Portoferraio. Dat ligt eraan. Ik was er weliswaar in het hoogseizoen (in augustus), maar in de oude stad zelf vond ik het niet druk. Het is vooral druk vlak voordat er een veerboot vertrekt (je kunt dan in een flinke file terecht komen!) en wellicht ook als er net een cruiseboot aanmeert. Ook op het strand was het erg druk. In de rest van de stad (ook in het historische centrum) viel het juist reuze mee.

portoferraio-met-kind

Is Portoferraio veilig?

Portoferraio is een veilige stad. Je hoeft er niet continue op je hoede te zijn zoals in sommige grote mediterrane steden zoals Barcelona (waar ik overigens dol op ben, ik heb er gewoond!). Ga je naar het stadsstrand let dan wel op je spullen. Laat uiteraard geen kostbare spullen in je auto achter.

veilige-stad-met-kinderen

Portoferraio met kinderen

Zoals je aan de foto’s hebt gezien kun je prima een dagje Portoferraio met kinderen doen. Waarschijnlijk willen je kinderen zelf het liefst in het zwembad liggen, watersporten of iets anders doen, maar achteraf zijn dit wel de dingen die ze bijblijven, dus doe het gewoon. Ik moest mijn kinderen ook echt een beetje pushen, maar ik vond het een heel gezellige dag met ze. En nog even naar het strand van Portoferraio was ook een goed plan!

Mijn kinderen waren (net) 10 en 12 toen ik er met ze was, vorige zomer.

Lees hier meer toffe Elba tips met kids!

vakantie-portoferraio

Portoferraio met een baby

Ben je van plan Portoferraio met een baby te bezoeken dan is het goed te weten dat voor het bezoeken van de bekende highlights als het huis van Napoleon en de forten een draagzak of rugdrager aan te raden is. Ook in sommige straatjes in het centrum is het gewoon niet handig met een kinderwagen of buggy.

Toch kun je wel met een buggy naar Portoferraio hoor. Wandel dan vooral in de haven en over de ‘boulevard’ langs het Ghiaie strand. Wil je toch een stukje het oude centrum in wandel dan bij Molo Mediceo (Molo Elba) het kleine poortje door naar Piazza Cavour, dan hoef je niet meteen te klimmen.

Portoferraio met een peuter of kleuter

Wil je met een peuter of kleuter naar Portoferraio wees dan extra voorzichtig bij het water. Vrijwel nergens in de haven staan hekken langs het water, dus één moment van onoplettendheid en je kind kiepert zo het water in. Wandel dus wat verder van de kant af en anders handje vast of heel goed opletten! Zet ook je kinderwagen altijd goed op rem, zodat hij niet met een windvlaag het water in rijdt.

Maak je je voor een dagje Elba zorgen over de boot? Leuk te weten is dat er een binnenspeeltuintje voor kids op de boot zit, dus vervelen zal je peuter of kleuter zich niet. Het is sowieso maar een korte overtocht.

Is Portoferraio geschikt als je slecht ter been bent?

Misschien vraag je je -na het zien van die best wel steile straatjes- af of Portoferraio geschikt is voor wie slecht ter been is. Het is niet ideaal, maar als je niet per se (lopend) alle bezienswaardigheden wil zien kan het. Er zijn weliswaar veel steile straatjes en straatjes bestaande uit trappen, maar blijf je rond de haven en bij Piazza Cavour dan hoef je geen verschillende hoogtes te nemen.

Je kunt eventueel het treintje pakken of met een typische Italiaanse ape rondtouren.

trappetje-portoferraio

Treintje Elba

Vanuit de haven van Portoferraio vertrekt om de zoveel tijd een treintje dat verschillende punten in de stad aandoet: de groene ‘trenino’ dat we bij Piazza Cavour al zagen rijden en later in de tweede haven weer. Het stond aangeprezen als de Elba Express Train. Een giro (een rondje) duurt 20 minuten. Het kost 5 euro voor volwassenen en 3 euro voor kinderen van 3 tot 12 jaar. Een kaartje kun je kopen als je in stapt. Het treintje gaat ook naar Spiaggia Padulella.

Ik had ‘m stiekem best wel willen nemen, maar we misten ‘m net en wilden niet wachten. Het is een makkelijke manier om de hoogteverschillen in Portoferraio te overbruggen en om in korte tijd langs diverse hoogtepunten van Portoferraio te komen. Zeker als je met een peuter of kleuter in Portoferraio bent of als je slecht ter been bent is dit wel een aanrader.

treintje-portoferraio

Het treintje is een tip voor wie Portoferraio met jonge kinderen bezoekt!

elba-express-train

Ape tour

Heb je wat meer te besteden dan zou je een ape tour kunnen doen. In een typisch Italiaanse ape word je dan langs enkele mooie plekken en bezienswaardigheden in Portoferraio geleid. Ook voor wie niet goed ter been is is dit leuk om te doen in Portoferraio. Boeken kan via www.apetourinelba.it. Helaas werkt de website momenteel niet.

portoferraio-kaart

Fietsen in Portoferraio

In het oude centrum van Portoferraio wil je echt niet fietsen, maar in de haven en langs het strand zou het kunnen. Fietsverhuurbedrijven in Portoferraio staan niet zo heel goed bekend zag ik en een fietstour van BajaBikes in Portoferraio bestaat ook niet. Ik zou dus lekker gaan wandelen, net als wij deden, of anders dat toeristentreintje nemen.

Mocht je nog meer van Toscane gaan ontdekken dan kun je wel een fietstour in Pisa, Florence of Lucca doen. Hier vind je alle steden met fietstours. Of boek een nachtje of langer in het Tirrena Bike & Country hotel. Bij dit hotel met zwembad net buiten Portoferraio kun je fietsen huren.

boulevard-portoferraio

Watersporten in Portoferraio

Uiteraard kun je ook allerlei watersporten doen in Portoferraio en omgeving. Het kan vanaf enkele stranden en vanaf campings in de buurt. Maar kom je een dagje naar Portoferraio dan wil je waarschijnlijk juist de bezienswaardigheden en leuke plekjes in de stad zelf zien.

Parkeren in Portoferraio

Parkeren kan in de buurt van de veerboot, maar een veel grotere parkeerplaats vind je richting het Ghiaie-strand: Parcheggio delle Ghiaie. Ook kun je parkeren bij Piazza della Repubblica in het oude centrum (net als de kandidaten van Wier is de Mol), of bij Via Vittorio Emanuele II, waar cruiseschepen aanmeren in Portoferraio, of bij de Calata Buccari.

Bus Portoferraio

Wij bezochten Portoferraio met de lokale bus. Ook vanuit andere bekende plaatsen op Elba kun je met de bus naar Portoferraio. Vanaf Calata Italia gaan de bussen 1, 2, 3, 4, 6, 116, 117 en 118. Het busstation van Portoferraio ligt op loopafstand van de haven en de oude stad.

Het station bevindt zich in de Viale Elba, op de hoek met de Calata Italia. Vlakbij de haven, ter hoogte van Molo 5, één van de kades waar vandaan de ferry’s van en naar Piombino aankomen en vertrekken. Hier zie je het busstation op de kaart van Portoferraio.

Wij namen vanaf onze camping de bus naar de haven waar vandaan je zo naar het centrum loopt. Op de heenweg konden we alleen in de bus een kaartje kopen, maar reis je juist de andere kant op, koop je kaartje dan van te voren. In de bus betaal je er namelijk 4 euro voor en van te voren slechts 2,60.

portoferraio-bus

bus-portoferraio

Met de bus naar Portoferraio.

bus-portoferraio

Overtocht ferry Portoferraio

Ook ticketkantoortjes voor de ferry (zowel Moby als Toremar) zitten hier vlakbij, zoals deze. Het zijn grote veerboten waar je zowel met auto als zonder auto op kunt. De bootreis op zich is prettig. Je kunt zowel binnen als buiten zitten. Voor jonge kids is er (binnen) zelfs een ballenbak-achtig speeltuintje op de boot. Iets te eten of drinken kopen kan er ook en uiteraard zijn er toiletten op de boot.

Info over de routes en tijden van Moby en Toremar (Piombino-Portoferraio-Piombino) vind je hier: boot Elba. Hieronder zie je mijn kinderen (met rugzak) lopen in de haven van Piombino.

boot-naar-portoferraio

Je kunt niet alleen met de boot van Piombino naar Portoferraio, maar ook naar Cavo of Rio Marina aan de oostkant van Elba. Porto di Cavo en porto die Rio Marina zijn alleen handig als je een auto hebt of als je daar in de buurt verblijft. Voor een dagje Portoferraio vanuit het vasteland is de boot naar Portoferraio handiger.

Ben je gevoelig voor zeeziekte, neem dan een pilletje in dan heb je nergens last van.

elba-estivant

boot-naar-elba

De veerboot op zee en in de haven van Portoferraio.

aankomst-veerboot-portoferraio

Van te voren lijkt het misschien een ‘gedoe’, maar de bootreis is maar een uurtje!

boot-elba

Met of zonder auto naar Elba?

Met een auto op de boot naar Elba is een stuk duurder dan zonder auto, maar wil je behalve Portoferraio nog meer zien dan is het wel slim je auto mee te nemen. Gaat het je puur om Portoferraio, dan zou ik de auto lekker op het vasteland achterlaten. Dat scheelt een hoop geld!

Met een huurauto naar Elba

Een auto huren bij aankomst in Portoferraio kan ook. Regel het wel van te voren, bijvoorbeeld via het betrouwbare Sunnycars. Ophalen kan direct in de haven van Portoferraio.

cruise-portoferraio

Ferry naar andere eilanden

Vanaf Elba kun je ook nog de boot naar de andere eilanden van de Toscaanse archipel nemen, bijvoorbeeld van Portoferraio naar Capraia. Niet te verwarren met Capri, een eiland bij Napels, waar je in dit blog met Napels (en andere steden) wat foto’s van ziet. Ik was er tijdens een reis lang geleden toen ik met het openbaar vervoer door Italië reisde, maar op Capraia nog niet.

Capraia is volgens mij nou ècht nog wat je zegt een onontdekte parel!

Ja, want weinig Nederlanders weten het, maar los van Elba zijn er nog een paar andere hele mooie Toscaanse eilanden! Ben je dus wat langer op Elba, neem dan eens de boot naar Pianosa, Capraia, Montecristo of Giglio. Of pak de boot naar Bastia en ga een dagje naar Corsica!

De onontdekte parels van de Toscaanse archipel had ik ook graag willen bezoeken!

boot-naar-capraia

Het weer op Elba

Elba heeft een zonnig en mild klimaat. In de zomer (vooral in juli en augustus) is het heerlijk warm in Portoferraio, zo’n 25-30 graden. In voor- en najaar is het 20-25 graden op Elba (mei/juni en sept/okt), soms iets koeler. De overige maanden is het tussen de 10 en de 20 graden, met enkele regendagen, maar ook dan kan het ineens toch warmer zijn. Januari is de koudste maand.

De kandidaten van Wie is de Mol hadden superveel regen op Elba, maar zij waren er in november!

De beste tijd is mei tot oktober, ook als je bezienswaardigheden in Portoferraio wil bezoeken. Puur voor het strand zou ik toch voor de warmste maanden gaan, dan heb je de meeste kans op echt mooi weer. Wij hebben 1 dag regen gehad op Elba en verder alleen maar zon en zomerse temperaturen, zoals je op de foto’s ziet.

Informatie over Portoferraio

Ik heb mijn best gedaan om een goed beeld te geven van wat je allemaal kunt zien en doen in Portoferraio. In het Nederlands is er nog bijna niets over Portoferraio geschreven, dus hopelijk heb je iets aan dit blog gehad. Het is bijna een reisgids Portoferraio geworden!

Bij aankomst in Portoferraio kun je ook nog even langs de toeristeninformatie wippen voor specifieke informatie over bezienswaardigheden in Portoferraio. Het kantoor zit bij het busstation.

Tourist Info Portoferraio
Viale Elba, 4
Portoferraio

bezienswaardigheden-portoferraio

Linkjes in dit blog

Een blog schrijven als deze kost heel veel tijd. Ik krijg er niet voor betaald, maar boek je een B&B, appartement of hotel via deze link of één van de andere linkjes in dit blog (doorklikken naar een hotel heel ergens anders mag ook!) of bestel je een reisgids, iets voor op reis, voor in huis, een cadeau, iets van elektronica of speelgoed of iets totaal anders via mijn blog bij Bol.com (check ook zeker de outlet!), dan verdien ik er nog een heel klein beetje aan. Fijn dus als je dat doet! Voor jou maakt het qua prijs geen verschil, maar voor mij als reisblogger in coronatijden is het echter zeer welkom!

overnachten-portoferraio

Camping Rosselba le Palme

Ik verbleef met de kinderen op de werkelijk uitzonderlijk mooi gelegen camping Rosselba le Palme. Een terrassencamping met zwembad; je ziet het op de foto’s hierboven en hieronder die ik er maakte.

Wil je deze camping via een Nederlandse reisorganisatie boeken dan kan dat bij:

  • Tendi (safaritent of lodgetent, ook met eigen badkamer!)
  • VacanceSelect (glamptent)
  • Estivant (éénoudervakantie, met eigen auto, vliegtuig of bus, zoals wij deden)

Het is een grote camping, maar dat merk je helemaal niet, omdat het zo middenin de natuur ligt en de kampeerplekken zo mooi tegen de groene heuvels aan liggen. Het doet heel natuurlijk aan en het uitzicht is vanaf verschillende delen van de camping ontzettend mooi.

elba-tips

Hotel in Portoferraio

Verblijf je liever in een hotel zoek dan zelf voor 1 of meer nachten een hotel in Portoferraio.

Hotel, B&B, appartement of vakantiehuis in Portoferraio

Speciaal voor dit blog heb ik zelf Booking.com afgespeurd naar leuke adresjes om te verblijven in Portoferraio, van eenvoudig tot luxe. Zowel hotels en B&B’s als appartementen en vakantiehuizen in Portoferraio. Hier een selectie:

luxe-hotel-portoferraio

Zowel dit hotel als onze camping liggen bij Spiaggia dell’Ottone. Dit is níet zo’n betoverend wit strand als de andere stranden bij Portoferraio, maar wat hier wel mooi aan is, is dat je Portoferraio prachtig in de verte ziet liggen. Ondanks dat Spiaggia dell’Ottone niet het mooiste strand is, is de ligging van de camping wel geweldig en kan ik ‘m van harte aanraden!

Camping in Toscane

Wil je niet op Elba zelf verblijven, maar liever op het vasteland van Toscane, zoek dan een camping bij Cecina, Bibbona, San Vincenzo, Castagnetto Carducci of Baratti.

Wat dacht je van deze leuke kleinschalige camping met prachtige safaritenten op een landgoed met wijngaard in Toscane? Tenuta Poggio Rosso (tip!)

Zoek je juist een grotere camping met vanalles erop en eraan? Dan is Park Albatros meer iets voor jou. Erg mooi (en leuk voor wie met jonge kinderen naar Tocane gaat) is Paradu Eco Resort. Daar ben ik zelf geweest voor een uitgebreide review van het park, de faciliteiten en de glamping accommodaties.

Meer vakanties naar Toscane

Een vakantie naar Toscane kun je ook bij andere reisorganisaties boeken. Ga bijvoorbeeld met Eliza was here naar Toscane of zoek via Belvilla of Tritt een vakantiehuis of agriturismo.

En kijk zeker ook naar een vakantie met TUI naar Toscane (autovakantie of vliegvakantie). Check ook dé Vakantiediscounter en D-reizen.

Blogs over Toscane

Wil je meer lezen over Toscane? Lees hier mijn 10 andere blogs over Toscane (met o.a. Wat te doen met kinderen in Toscane)!

portoferraio-zonsondergang

Op de boot terug naar Piombino. Dag mooi Portoferraio en Elba!

foto-van-portoferraio

Ik schreef dit blog naar aanleiding van mijn eigen bezoek aan Portoferraio in 2019. Ik was met de kinderen met Estivant op eenoudervakantie, maar Portoferraio bezochten we gewoon zelf. Op 2 foto’s na heb ik alle foto’s zelf gemaakt. De foto(‘s) van Portoferraio van bovenaf is een foto die in Portoferraio zelf te zien is.

zuil-brindisi

Colonne del Porto: Romeinse zuil(en) in de haven van Brindisi (eindpunt Via Appia!)

Als je één ding niet mag missen in Brindisi dan is het wel de zuil bovenaan de trappen bij de haven van Brindisi: de ‘Colonne del Porto‘, ook wel de ‘Colonne Terminali della Via Appia’ genaamd. Niet dat het nou de mooiste zuil ooit is, maar de Romeinse zuilen die je daar nog ziet markeren het eindpunt van de vroeger zo belangrijke Via Appia. Een historische en iconische plek in Brindisi dus!

In dit blog lees je meer over deze zuil(en) in de haven van het Zuid-Italiaanse Brindisi.

brindisi-haven

Zuilen in Brindisi

Oorspronkelijk waren het twee zuilen. Een zuil is in het Italiaans een ‘colonna’, dus ‘colonne’ is meervoud. Ook al valt vooral de hoge zuil op, het onderste gedeelte van de andere zuil zie je er nog naast. Waar die zuil gebleven is, vertel ik je ook.

via-appia-brindisi

Aankomst in Brindisi

Op een avond in maart, vorig jaar, landde ik op de kleine luchthaven van Brindisi. Tijdens het korte ritje met de lokale bus naar het centrum boekte ik nog snel een hotel in Brindisi, want dat had ik nog niet. Zoals gewoonlijk was ik in alle drukte weer nergens aan toegekomen, dus ik ging op de gok.

trappen-brindisi

Hotel in Brindisi

Via Booking vond ik een hotel voor 50 euro per nacht waar ik drie nachten kon blijven: het al wat oudere hotel Colonna (wat momenteel niet meer via Booking wordt aangeboden). Het hotel lag zowel vlakbij het historische centrum als op loopafstand van het treinstation van Brindisi (wat je hieronder ziet). Perfect dus. Ook paste het qua naam helemaal bij de stad, maar dat besefte ik later pas.

Er zijn genoeg leukere, luxere en hippere adresjes in Brindisi te vinden, zoals Santo Stefano Luxury B&B, Dimora Nettare, B&B 20.09, Suite 28 of B&B La Sorgente, maar ik vond dit goed genoeg, omdat het puur om slapen ging. Ook het ontbijt erbij (op de bovenste etage) was fijn. En 24 uurs receptie.

Verwar hotel Colonna overigens niet met B&B Le Colonne, dat echt bij de trappen ligt.

station-brindisi

Puglia ontdekken vanuit Brindisi

Ook al was het mijn plan om juist de stad uit te gaan om andere mooie plaatsjes in Puglia te ontdekken (met name in de Salento, echt de hak van de laars), voor het reizen met de trein lag Brindisi zeker niet verkeerd, dus koos ik Brindisi toch als basis. Dan hoefde ik niet elke keer mijn spullen weer te pakken, maar kon steeds met een dagrugzakje op pad.

Heb je een week of twee weken dan raad ik aan ook nog elders te overnachten, want Puglia is groter dan je denkt!

brindisi-winter

Wandeling in Brindisi

Nadat ik was ingecheckt, wandelde ik via de Corso Umberto, een voetgangersgebied, het oude centrum in. Het was al donker, maar ik genoot van het Zuid-Italiaans leven. Het was begin maart en er was geen toerist te bekennen.

Gezinnen maakten nog een passeggiata, een wandelingetje, en ik snoof de geur van de Mediterranée op. Oh, wat werd ik gelukkig van dit soort momenten: heerlijk een onbekende stad ontdekken! Mijn hart maakte een sprongetje. Ik was zo blij weer in la Bella Italia te zijn!

brindisi-in-maart

Wat was het fijn weer in la Bella Italia te zijn!

brindisi

Haven van Brindisi

Ik wandelde richting de haven van Brindisi, hier en daar wat zigzaggend als ik iets interessants zag. In het donker liep ik door de haven, lekker langs zee. In de meeste mediterrane steden is dat niet zo’n puik plan als vrouw alleen in het donker, maar ik voelde me veilig hier op de Lungomare Regina Margherita, de boulevard van Brindisi.

boulevard-brindisi-winter

Lungomare

Het was rustig op de Lungomare. Een windje waaide zachtjes door mijn haren, maar echt koud was het niet voor begin maart. Ik snoof de zilte zeelucht op en zag een veerboot van Tirrenia en nog een grotere van een andere maatschappij. Vanuit Brindisi kun je namelijk met de boot naar Griekenland en zelfs Albanië.

Monumento al Marinaio

Aan de overkant van het water zag ik een soort grote dikke obelisk. Of was het een vuurtoren? Ik zocht het op op Google Maps. Het bleek het Monumento al Marinaio d’Italia te zijn, een monument ter herdenking aan de duizenden omgekomen zeevaarders. Je ziet het op de foto hierboven.

romeinse-zuil-brindisi

Zuil in Brindisi

Pas toen ik weer terug was gelopen over de boulevard van Brindisi zag ik ineens een mooie hoge zuil bovenaan een trap. Ja, ik zal het maar eerlijk bekennen: ik wist op dat moment nog niet wat het was! Ik had me door tijdgebrek nog amper ingelezen en was thuis en in het vliegtuig vooral bezig geweest met welke plaatsjes in Puglia ik verder nog wilde bezoeken en had me niet echt in Brindisi verdiept. Maar om eerlijk te zijn vind ik dat soms ook gewoon het leuke: me gewoon laten verrassen! Geen strak plan waarbij alles van A tot Z geregeld en gepland is, zoals ik anderen soms zie doen, maar wat ruimte voor verrassingen.

columns-of-the-port-brindisi

Colonne del Porto

Al snel kwam ik erachter dat deze Colonne del Porto (‘zuilen van de haven’) dé must see van Brindisi was. Niet dat het nou het mooiste is wat je ooit gezien hebt, maar wel als je er vanuit historisch oogpunt naar kijkt. Volgens de verhalen markeert de ‘colonna romana’ in Brindisi namelijk het eindpunt van de Via Appia!

Om die reden worden de zuilen ook wel de ‘Colonne terminali della Via Appia’ genoemd, oftewel: de zuilen aan het eind van de Via Appia.

colonne-brindisi

Eindpunt Via Appia

De meeste mensen kennen de Via Appia alleen van een bezoek aan Rome, maar de oude Romeinse weg liep dus behoorlijk ver naar het zuiden. Ook ik heb wel eens over de Via Appia Antica gelopen, maar dat de Via Appia in Brindisi eindigde wist ik toen nog niet.

Deze foto hieronder (waarop je mijn moeder links in beeld ziet), maakte ik 26 jaar geleden zelf op de Via Appia Antica, even buiten Rome.

Dat de Via Appia in Brindisi eindigde weet niet iedereen!

via-appia

Romeinse weg

Al in 312 voor Christus begon de bouw van de Via Appia, één van de belangrijkste Romeinse wegen in het oude Italië. Eerst liep de weg tot aan Capua, vlakbij Caserta, ten noorden van Napels (tot Campanië dus), maar later is de weg uitgebreid tot aan Brundisium, zoals Brindisi indertijd heette. Brindisi was in die tijd een belangrijke stad!

Scalinata Virgilio

Je kunt net als ik de tientallen traptreden naar boven nemen, de Scalinate Colonne Romane, ook wel de Scalinate Virgilio. Scalinata betekent trap. Scalinate trappen. De trappen bij de Romeinse zuilen. Op een warme zomerdag is het misschien best even een klim, maar op een avond begin maart was het een peulenschil.

pilaar-brindisi

Capitello

Eenmaal boven bekeek ik de zuil van dichterbij. De zuil zelf is trouwens ook erg hoog: 19 meter! Op het bovenste gedeelte, Il Capitello (het kapiteel), zag ik beelden. Goden moeten het zijn, ook al is het lastig te zien in het donker, en zo hoog.

colonne-del-porto

Colonne Romane

Ook zag ik dit oudere bord nog waarop de ‘Colonne del Porto’ staan aangegeven als romeinse zuilen.

colonne-romane

De afgebroken zuil

Naast de hoge pilaar zie je dat er nog een andere pilaar heeft gestaan. Deze andere zuil, de afgebroken zuil, is omgevallen in 1528: ‘Caduta nel 1528’ lees ik.

oude-zuil-brindisi

Waar is de andere zuil?

Toch kun je ook de ontbrekende zuil nog bewonderen. Niet in Brindisi, maar in de stad Lecce. Lecce is een prachtige barokstad waar ik lang gelden al eens was. Na mijn studie Mediterrane Studies ging ik de reiswereld in. Ik had ik de droom helemaal af te reizen naar de hak van de laars, naar Lecce. Ik had geen idee hoe de stad eruit zag, maar ik zag de naam op de kaart en had heel sterk het gevoel er naartoe te moeten. En dus ging ik. Het verhaal over mijn eerste reis naar Lecce, in 1999, lees je hier.

Zuil in Lecce

De ontbrekende zuil -althans, de overblijfselen daarvan, staat op het Piazza Sant’Oronzo, een plein in Lecce. De Colonna di Sant’Oronzo, de zuil met Sant’Oronzo erop, is gemaakt van de overgebleven stenen van de gevallen zuil in Brindisi. De zuil is aan Lecce geschonken als dank aan Sant’Oronzo (de heilige Oronzo) die de stad van de pest zou hebben gered.

Piazza Sant’Oronzo in Lecce

Op het Piazza Sant’Oronzo in Lecce kun je de zuil én de bisschop (erbovenop) zien. Althans, toen ik daarna in Lecce was (waar ik ook andere dingen deed, zoals leuke adresjes voor local food spotten) was ik die hele zuil weer even vergeten. Wel ben ik op het plein geweest, maar zoals je ziet zat de zuil helaas ingepakt.

Hieronder zie je ‘m rechts op de foto (bij het pijltje). Je ziet het voetstuk nog. En bovenaan kun je normaalgesproken de heilige Oronzo zelf dus zien.

colonna-romana-sant-oronzo-lecce

Originele zuil

Later ontdekte ik overigens pas dat het kapiteel van de zuil in de haven van Brindisi níet het oorspronkelijke kapiteel is, maar een kopie. Het oorspronkelijke kapiteel uit de Romeinse tijd ís wel in Brindisi, maar niet in de haven.

Waar is de originele zuil in Brindisi te zien?

Sala della Colonna

Het origineel is in het Palazzo Granafei-Nervegna te bewonderen. In de Sala della Colonna. Het is gratis te bezoeken. Het kwam er bij mij niet meer van om naar binnen te gaan, maar ik ben er wel nog even langsgelopen. Het zit in de voormalige rechtbank van Brindisi, las ik op het bord.

sala-della-colonna

Het bovenste gedeelte van de originele zuil staat in de Sala della Colonna in het Palazzo Granafei-Nervegna!

palazzo-granafei-nervegna

Betty café

Ben je naar de zuil en de trappen gewandeld en wil je daarna even iets drinken? Vlakbij de zuil in Brindisi zit Betty café, een eenvoudig café-restaurant op een fijne locatie. Ik heb hier zelf niks gegeten, maar op een zomerse dag is het ongetwijfeld goed toeven op het terras, of je nou lekker wat wil drinken of even iets wil eten.

betty-brindisi

Apulia Wine & Food

Ook Apulia Wine & Food moet daar nog zitten zie ik op Tripadvisor, maar die heb ik niet gezien. Wellicht was die niet open toen ik er was. Zoek je meer restaurants wandel dan weer iets meer richting centrum. Tip: Lees ook ‘Streekgerechten en specialiteiten uit de Salento‘.

Andere verhalen over de zuilen

Na het schrijven van dit blog las ik dat er ook vermoedens zijn dat de zuilen een andere functie hadden, maar ik blijf het idee dat ze het einde van de Via Appia aangaven wel een mooie gedachte vinden en wil daar wel in geloven.

brindisi-oude-centrum

Via Colonne

Via de Via Colonne (hoe kon het ook anders) en de Via del Duomo wandel ik terug de straatjes van het oude centrum van Brindisi in. Ik wil nog niet terug naar mijn hotel en wandel nog een rondje door Brindisi.

Ik maak volop foto’s, nog niet beseffend, dat dat wat in 2019 nog zo heerlijk vrij en bijna vanzelfsprekend voelde (op reis gaan en ontdekkingen doen voor mooie blogs) een jaar later door de coronacrisis niet meer zou kunnen.

brindisi

Belangrijkste bezienswaardigheid van Brindisi

De Colonne Romane di Brindisi horen echt bij de geschiedenis van Brindisi en zijn in die zin dus een belangrijke bezienswaardigheid. Daarnaast zijn er nog meer bezienswaardigheden in Brindisi, zoals het archeologisch museum (het Museo Archeologico provinciale Francesco Ribezzo, op de foto hieronder), het Svevo-kasteel (wat je alleen van de buitenkant kunt bezoeken), de kathedraal van Brindisi en kerkjes.

archeologisch-museum-brindisi

Zelf bezocht ik ook de Tempio di San Giovanni al Sepolcro nog -ook weer per toeval, gewoon omdat ik het tegenkwam en mijn nieuwsgierigheid gewekt werd toen ik door het raam naar binnen keek- en werd daar als enige gast super aardig rondgeleid door de conservator. Hieronder zie je twee foto’s.

museum-brindisi

Behalve de Colonne del Porto heeft Brindisi nog meer interessante bezienswaardigheden en monumenten.

tempio-di-san-giovanni-al-sepolcro-brindisi

Dagje Brindisi

Veel mensen laten Brindisi links liggen tijdens een roadtrip door Puglia. Ook vakantiegangers die op Brindisi vliegen (naar Bari kan ook) reizen meestal meteen door naar hun vakantie adres in Puglia, en dat is jammer. Ik vond het leuker dan ik gedacht had, dus ik zou zeggen: maak er toch een paar uurtjes tijd voor, na aankomst, of -als je dat fijner vindt- gewoon een keer tussendoor.

Rondreis Puglia

Er zijn mooiere plaatsjes in Puglia, waarvan je in dit blog over Puglia al wat meer kon zien, maar Brindisi hoort ook bij een bezoek aan Puglia. Heb je maar kort de tijd dan kun je voor andere plaatsen kiezen, maar ben je 2 of 3 weken in Puglia, dan mag Brindisi niet ontbreken! Drie nachten (zoals ik deed) is voor Brindisi niet echt nodig, maar een dagje of nachtje kun je hier prima besteden.

Brindisi is meer dan een plaats om naartoe te vliegen. Blijf er ook een nachtje!

centrum-brindisi

Blogs over Puglia (en Matera)

Naar aanleiding van mijn bezoek aan Puglia (en Basilicata) in maart én in mei 2019 schreef ik nog meer blogs:

Ben jij wel eens in Brindisi geweest en heb je de zuil(en) ook gezien?

wie-is-de mol-in-italie

Wie is de Mol in Toscane: Vall d’Orcia, Florence, Elba en…

Is Wie is de Mol in Toscane dit jaar? Ja! Zaterdag 5 september 2020 begint bij AVROTROS op NPO1 de eerste jubileumuitzending van ’20 jaar Wie is de Mol’ en inmiddels is bekend dat dit extra seizoen van Wie is de Mol in Italië is opgenomen. En het leuke is: ik herken verschillende plekken!

Update oktober 2020: ja ja, ze gaan inderdaad naar Elba! Lees hier mijn tips voor Elba! En ook bezochten ze Bolgheri, o.a. dit restaurant in Bolgheri!

Wie is de Mol in Tsjechië

Update januari 2021: inmiddels is WIDM-seizoen 2021 van start gegaan. Het is deze zomer coronaproof opgenomen in Tsjechië. Ik ben zelf ook in Tsejchië geweest, dus ik ga het uiteraard weer volgen! Wie is de Mol in Tsjechië dus! Hieronder lees je over Wie is de Mol in Toscane:

Wie is de Mol in Italië

In het speciale jubileumseizoen van Wie is de Mol 2020 krijgen tien oud-deelnemers een herkansing de mol te ontmaskeren. De ex-kandidaten starten hun zoektocht naar de Mol in het prachtige Italië, maar waar in Italië precies?

Waar speelt het jubileumseizoen 2020 zich precies af?

wie-is-de-mol-toscane

Wie is de Mol in Toscane

Zodra je in de teaser van ’20 jaar Wie is de Mol’ de cipressen in beeld ziet weet je het al: dit is Toscane! Meteen herkende ik het Toscaanse landschap, het schitterende Val d’Orcia en de stad Florence.

Maar… ik herkende nog meer!

jubileumseizoen-wie-is-de-mol

Tip: Boek hier de leukste kleinschalige adresjes in Toscane.

Filmpje Wie is de Mol 2020

Bekijk het filmpje van het jubileumseizoen met de Fiat 500-tjes en ik vertel je zo -na wat algemene informatie- welke plekken ik nog meer herkende! Ook een eiland!

Corona in Italië

Ik hoor je al denken: ‘Maar wanneer is dat jubileumseizoen opgenomen dan?’ De opnames van ’20 jaar Wie is de Mol’ hebben uiteraard al plaatsgevonden ver voordat de covid-19-ellende in Europa en vooral ook in (Noord-)Italië begon. Ik denk dat er in de herfst al gefilmd is, of begin van de winter, dus het zal geen anderhalvemeter-‘Wie is de Mol’ worden. Of, zoals in Italië geldt: 1 meter.

Na alle ellende van het coronavirus in Italië en de lange lockdown is het fijn voor Italië dat er weer even een andere kant van het land getoond wordt en het straks toch weer even positief in de spotlights staat.

wie-is-de-mol-italie

Waarom Toscane?

Voor dit extra seizoen van WIDM ter ere van het 20-jarig jubileum van het programma (ja, Wie is de Mol bestaat echt alweer 20 jaar!) strijken de kandidaten dus neer in Toscane. Waarom Toscane? Nou, omdat hier de oorsprong van de Renaissance ligt.

Renaissance

Renaissance betekent letterlijk (zoals iedereen hopelijk uit zijn schooltijd nog wel weet) ‘wedergeboorte’. Het stamt af van het Italiaanse ‘rinascita’. In plaats van Reniassance wordt er in Italië gesproken van Rinascimento.

Vanwege die ‘wedergeboorte’ zou Toscane de ideale regio zijn om de 10 oud-deelnemers, met de wetenschap van toen, opnieuw jacht te laten maken op de Mol.

wie-is-de-mol-in-toscane

Val d’Orcia

De deelnemers van Wie is de Mol beginnen aan het spel in Val d’Orcia, een mooi stukje van Toscane, tussen Florence en Rome. Van daaruit zullen ze verschillende plekken in Toscane ontdekken.

Deze route door Toscane zullen ze waarschijnlijk niet nemen. Nee, juist de kleinere weggetjes zoals hierboven maken Toscane zo mooi, langs cipressen, borgo’s, fattoria’s en tenuta’s waar je zelfs kunt verblijven, heerlijk landelijk en authentiek. Kijk maar eens: hier vind je de leukste adresjes in Toscane!

Wil je zelf een keer een mooie autorondreis door Toscane of andere Italiaanse regio’s maken? Kijk hier dan eens: autorondreis Toscane. Of hier. Of check deze actieve autorondreis in Toscane. Of deze prachtreis: Italië van west naar oost.

20-jaar-WIDM

Renaissance in Italië

‘Tijdens hun zoektocht naar de Mol gaan de kandidaten langs de geboorteplaatsen en belangrijke bouwwerken van de grote meesters van de Renaissance,’ lees ik in het persbericht. Naar Florence dus sowieso; Florence is immers de bakermat van de Renaissance.

wie-is-de-mol-renaissance

Wie is de Mol in Florence

Het bizarre toeval wil dat mijn eerste solo bezoek aan Florence precies in de maand viel waarin Wie is de Mol ooit begon: in november 1999! Als twintiger was ik met de bus van Nederland naar Florence gereisd, om na een bezoek aan de stad (met uiteraard ook een bezoek aan de beroemde Galleria dell’Accademia) door te reizen naar Zuid-Italië.

Het bizarre toeval wil dat mijn eerste solo bezoek aan Florence precies in de maand viel waarin Wie is de Mol 20 jaar geleden begon: in november 1999!

Hier zie je mijn toegangskaartje voor de Galleria dell’Accademia in Florence van destijds. Een prijs in Italiaanse lires in plaats van euro’s nog! In november 1999 was het, de startmaand van de allereerste uitzending van Wie is de Mol ooit.

galleria-dell-accademia

Michelangelo, Caravaggio en Leonardo da Vinci

In het persbericht over ’20 jaar Wie is de Mol’ las ik dat de deelnemers langs de geboorteplaatsen en belangrijke werken van Michelangelo, Caravaggio en Leonardo da Vinci gaan. Waar moeten we dan precies aan denken? Dat wordt niet gezegd, maar wellicht komt iets van onderstaande aan bod. Ja ja, ik heb m’n huiswerk gedaan.

Geboorteplaats Michelangelo

Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, zoals Michelangelo voluit heet, werd geboren in Caprese. Caprese Michelangelo is een dorp in de provincie Arezzo (dat bij Toscane hoort), niet ver van de plaats Arezzo. Het dorp is vernoemd naar de wereldberoemde beeldhouwer.

Bekende werken van Michelangelo in Florence

Wat zijn de bekendste werken van Michelangelo? De David van Michelangelo is één van de meest bekende beeldhouwwerken die iedereen denk ik wel kent. Het marmeren beeld van David is te zien in Florence, gewoon buiten, bij het Palazzo Vecchio.

Het originele beeld staat in de Galleria dell’Accademia. De kopfoto en de foto hieronder maakte ik daar. In de Galleria zijn nog meer kunstwerken van Michelangelo en andere kunstwerken uit de tijd van de Renaissance te bewonderen.
Ook de bibliotheek bij de Basilica San Lorenzo (waar de boekencollectie van de Medici te vinden is) is door Michelangelo ontworpen.

david-van-michelangelo

Michelangelo in Rome

Niet alleen in Florence, maar ook in Rome zie je werk van Michelangelo terug. De Piazza del Campidoglio op de Capitolijn in Rome (op mijn foto hieronder) is bijvoorbeeld door Michelangelo ontworpen.

piazza-del-campidoglio-rome

Michelangelo in Vaticaanstad

Ook zie je zijn werk terug in de Sixtijnse Kapel in Vaticaanstad. En ook in de Sint-Pieter, ook in Vaticaanstad, is de beroemde Pietà van Michelangelo te zien.

Lees ook: Zien en doen in Vaticaanstad.

Geboorteplaats Leonardo da Vinci

Behalve Michelangelo kennen we natuurlijk ook allemaal Leonardo da Vinci. Leonardo da Vinci werd geboren in het kleine dorpje Anchiano, een paar kilometer van Vinci. Hij heette eigenlijk Leonardo di Ser Piero, maar omdat uit de buurt van Vinci kwam werd hij later Leonardo ‘da Vinci’ genoemd (‘da Vinci’ betekent ‘uit Vinci’). Vinci ligt vlakbij Florence. Je kunt ook overnachten in Vinci.

De omgeving van Vinci is een mooie plek om te overnachten. Hier vind je een vakantiehuis, villa, B&B of agriturismo in Vinci.

Geboortehuis van Leonardo da Vinci

In Anchiano kun je het geboortehuis van Leonardo da Vinci bezoeken: Museo Leonardiano. Ik vermoed dat de kandidaten van Wie is de Mol hier ook naartoe zullen gaan. Het huis alias museum ligt in elk geval schitterend. Kik hier maar op Instagram. O, en volg mij dan meteen ook even hier op Instagram.

Werk van Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci was niet alleen kunstenaar maar ook schrijver, tekenaar en wetenschapper. Hij was schilder, beeldhouwer, architect, ingenieur, natuurkundige, anatomist, filosoof en wat al niet meer. Een waar genie dus. Hij schilderde de beroemde Mona Lisa (die in Parijs hangt) en het Laatste Avondmaal, maar maakte ook vele tekeningen en ontwerpen voor nieuwe apparaten en allerlei machines.

Zijn de WIDM kandidaten ook zulke genieën en zo veelzijdig?

Geboorteplaats Caravaggio

En dan Caravaggio… De schilder Caravaggio werd bij zijn geboorte Michelangelo Merisi genoemd (niet te verwarren met dé Michelangelo die ik net al noemde) en werd later vernoemd naar zijn geboortedorp Caravaggio. Caravaggio was dus van oorsprong een plaatsje in Noord-Italië, niet ver van Bergamo en Milaan. Dat is het nog steeds, maar ook de schilder heet daardoor zo.

Tip: wil je overnachten in Caravaggio? Huur een agriturismo of villa in de buurt van Caravaggio.

Bekende werken van Caravaggio

Werk van barokschilder Caravaggio vind je niet alleen in de Uffizi in Florence (waaronder zijn beroemde werk Bacchus), maar ook in Rome, onder andere in de Santa Maria del Popolo op Piazza del Popolo in Rome. Ook vind je werk van Caravaggio in Het Louvre in Parijs en het Prado in Madrid.

Tip: tijdens een fietstour in Rome fiets je ook over dit plein. Ook leuk om te doen met kinderen!

Caravaggio

Caravaggio was zeer getalenteerd, hij was één van de grootste kunstenaars van zijn tijd, maar leidde wel een turbulent leven. Hij is slechts 39 jaar oud geworden en woonde niet alleen in Rome, maar ook op diverse andere plekken in Italië.

Caravaggio op Malta

Ook woonde hij een tijdje op Malta, waar hij tot de Orde van de Maltezer Ridders toetrad, maar daar werd hij uitgegooid en gevangen genomen, waarop hij naar Sicilië wist vluchten. Op Sicilië maakte hij nog een aantal grote werken. Aan het eind van zijn leven vluchtte hij naar Napels, Zuid-Italië.

Het beroemde schilderij De onthoofding van Johannes de Doper kun je bewonderen in de St. Johns Co-Kathedraal in Valletta op Malta, waar ik je in dit blog over Valletta al een keer kort liet binnenkijken.

Foto’s maken van het schilderij (dat zich in een aparte ruimte in de kathedraal bevond) mocht helaas niet, maar de kathedraal zelf zie je hieronder. Ben je een keer in Valletta dan moet je die echt zien!

st-johns-co-cathedral-valletta

Renaissance in Pisa

Renaissancewerken vind je overigens ook in andere plaatsen, zoals Pisa. Behalve de Toren van Pisa (wat ook een bouwwerk uit de tijd van de Renaissance is) is natuurkundige, astronoom, wiskundige en filosoof Galileo Galilei daar geboren. Ook dat zou wel bij Wie is de Mol passen. Of reizen ze in hun Fiat500-tjes naar Pistoia of Prato? Het kan allemaal.

Gaan de WIDM kandidaten naar Pisa, Pistoia, Prato of… Portoferraio?

wie-is-de--mol-jubileum

De Medici

Dat ze in 20 jaar Wie is de Mol iets met de Medici gaan doen kan ook bijna niet missen. Geld speelt immers altijd een rol bij WIDM en de Medici staan bekend als een machtige en invloedrijke familie. Ze waren de grondlegger van het internationale bankwezen.

De dynastie van de Medici speelde een grote rol in Toscane. Ze hebben van 1434 tot 1734 geregeerd over Florence en ook een tijd over het hertogdom Toscane. Zouden de kandidaten van ’20 jaar Wie is de Mol’ de ‘route’ van de Medici volgen, vanuit de Mugello regio tot aan de Toscaanse eilanden en het schiereiland?

De Medici zijn belangrijk geweest voor het bankleven (de pot?), de kunst en architectuur.

Pitigliano en de Terme di Saturnia

Wat me ook wel erg mooie bestemmingen in Toscane lijken, juist ook voor Wie is de Mol, zijn Pitigliano en de Terme di Satrunia, beide meer in het zuiden van Toscane. Pitigliano (ook wel ‘La Città del Tufo’ genaamd) is een hele bijzondere stad die me een beetje aan het eveneens heel bijzondere Matera doet denken. En de Terme di Saturnia zijn natuurlijk ook een uniek stukje natuur in Toscane.

Overnachten bij Agriturismo ‘De Mol’?

En zullen ze overnachten in Agriturismo La Talpa? Talpa betekent immers mol. Of ligt dit wel erg voor de hand? Agriturismo La Talpa ligt hier in elk geval ook in de buurt! In Marsiliana, niet ver van Manciano, op de route van het prachtige Pitigliano naar Albinia.

Dit zou wel heel voor de hand liggend zijn: slapen bij Agriturismo ‘de Mol’?!

Grosseto en Monte Argentario

De agriturismo ligt in de provincie Grosseto, ten zuidoosten van de stad Grosseto. Vlakbij vind je het plaatsje Orbetello op een langwerpig schiereilandje in de lagune en het grotere schiereiland Monte Argentario (met de plaatsen Porto Santo Stefano en Porto Ercole) dat je hier op mijn foto ziet. Ik nam de foto een keer vanuit het vliegtuig, toen ik naar Sicilië vloog. Ook Elba zie je liggen.

monte-argentario

Alleen Toscane?

Of zouden er behalve Toscane nog meer delen van Italië aangedaan worden? En zo ja, welke locaties dan? Ook in Rome, Venetië en Milaan vind je immers Renaissancistische bouwwerken en kunst, maar of ze daar ook nog naartoe gaan? Ik heb geen idee.
Dat Vall’Orcia, Florence en Portoferraio (Elba) erin zitten lijkt me in elk geval zeker.

Elba zei je? Hoezo?

Wie is de Mol op Elba

Toen ik het filmpje voor de tweede keer bekeek, zag ik niet alleen het Toscaanse landschap en de stad Florence, maar spotte ik ook Elba!

Nog nergens heb ik er bij de reacties op het filmpje op social media iemand over gehoord, maar na het zien van de teaser zag ik het overduidelijk, ook al kwam het maar een fractie van een seconde voorbij: de stad Portoferraio op Elba waar ik vorig jaar nog met de kinderen was!

Ineens zag ik Portoferraio voorbij flitsen in het promofilmpje!

wie-is-de-mol-elba

Wie is de Mol in Portoferraio

In de 20e seconde van het filmpje (is het toeval dat dit de 20e seconde is?) zie je het uitzicht vanaf Forte Falcone op Forte Stella in Portoferraio, met de vuurtoren. De Medici forten (Fortezze Medicee) passen natuurlijk perfect in het Wie is de Mol plaatje!

Update oktober 2020: lees ook mijn blog over Portoferraio mét de locaties uit Wie is de Mol erbij!

Forte Falcone en Forte Stella

Hier zie je andere foto’s van dezelfde plek. Ook al lijkt de vuurtoren anders, het is echt Forte Stella in Portoferraio. Links (wat je niet op de foto ziet) ligt een supermooi strand waar ik ook ben geweest en wat je op de foto’s in dit blog over Elba ziet.

Leestip tussendoor: Elba met kinderen. Zó leuk!

Hier (op mijn eigen foto) zie je Portoferraio vanaf de andere kant:

wie-is-de-mol-portoferraio

Het huis van Napoleon

Behalve het fort zie je op de beelden van AVRO TROS ook nog net een heel klein stukje van Villa Mulini, het gele huis van Napoleon, wat je op de foto hieronder ook ziet. Met een beetje fantasie zie je enkele van de kandidaten hier gewoon lopen…

wie-is-de-mol

Treintje door oude mijn

En zag ik in het filmpje nou ook het treintje door La Miniera di Calamita nog? Dat weet ik niet zeker, er zijn vast meer van dat soort treintjes door oude mijnen, maar een spannende Wie is de Mol-locatie is het wel!

Italiaans eiland

Elba is trouwens echt heel anders (én veel kleiner) dan Sardinië (met zijn schitterende stranden en leuke dorpjes) en het diverse Sicilië (waar je heerlijk kunt roadtrippen vanuit het toffe Palermo of Catania), maar ook zeker de moeite waard! Het hoort tot de Toscaanse archipel en is echt een parel met supermooie stranden. En prachtig bergachtig ook!

Wie is de Mol in Toscane: op het vasteland én het eiland Elba!

Op welke bestemmingen in Italië is Wie is de Mol in 2020 nog meer?

Heb jij een idee naar welke bestemmingen in Italië de kandidaten van Wie is de Mol nog meer allemaal zullen gaan? Herken je specifieke plaatsen of locaties uit het filmpje? Meld het hieronder bij de reacties of bij deze post op de Facebookpagina van Follow my footprints.

Of zouden ze naar nog meer landen gaan? Ik denk het niet, maar in het persbericht las ik: ‘De ex-kandidaten starten hun zoektocht naar de mol in het prachtige Italië.’

Zou het jubileumseizoen niet alleen in Italië, maar in nog meer landen zijn?

Wie zijn de kandidaten van 20 Jaar Wie is de Mol?

Zoals je merkt interesseert mij vooral de locatie, maar wat jij waarschijnlijk wil weten is: Wie zijn de tien kandidaten van deze speciale jubileumreeks van Wie is de Mol?! Dat is nog de vraag.

De namen van de kandidaten blijven dit keer geheim tot de eerste uitzending in september. Wel is bekend dat het tien oud-deelnemers zijn. Het zijn BN’ers.

20-jaar-wie-is-de-mol

Snelle afvallers of oud-mollen?

Zijn het deelnemers die andere jaren snel zijn afgevallen en die je het daarom nu extra gunt? Of nemen oud-mollen het tegen elkaar op? Ik hoop dat eerste, hoewel het natuurlijk ook wel leuk is om te zien hoe een mol zich als kandidaat gedraagt.

Wie doen er mee aan ’20 jaar Wie is de Mol?’

De enige zekerheid die we momenteel hebben is dat Rik van de Westelaken de presentator weer zal zijn.

Kandidaten jubileumseizoen Wie is de Mol (update!)

Update september 2020: Inmiddels is de nieuwe serie van WIDM gestart en zijn de kandidaten bekend. Dit zijn de deelnemers van het Wie is de Mol jubileumseizoen, met daar achter het jaar waarin ze eerder aan WIDM meededen: Nikkie de Jager (2019), Ron Boszhard (2018), Horace Cohen (2011), Tina de Bruin (2020), Peggy Vrijens (2006), Patrick Martens (2008), Tygo Gernandt (2014), Nadja Hüpscher (2007), Jeroen Kijk in de Vegte (2017) en Ellie Lust (2016).

Tina is helaas al afgevallen. Jammer, want ik vond haar wel leuk.

Populair programma

Het bij veel televisiekijkers zeer geliefde Wie is de Mol is hoe dan ook een ontzettend populair programma, dat weten we allemaal. Elk jaar weer is het een ware kijkcijferhit en nu het in Italië is zal er zeker weer veel naar gekeken worden.

Ook op social media en met name op Twitter wordt er altijd op los getwitterd en gespeculeerd als #WIDM weer begonnen is. Dat zal in september en het najaar straks niet anders zijn!

Ik hou (niet) van Wie is de Mol

Om eerlijk te zijn was ik zelf niet direct vanaf het eerste begin fan van Wie is de Mol. Integendeel: lange tijd vond ik het maar een lawaaierig schreeuwprogramma waar ik alleen maar gestrest van werd. Ja, ik zeg het maar eerlijk. Ik hou bovendien niet van liegen en bedriegen en vond het allemaal veel te gehaast en druk.

Ik snapte dan ook niet waarom miljoenen mensen dit wel leuk vonden. Het was ongeveer het tegenovergestelde van Boer Zoekt Vrouw, nog zo’n populair programma, maar daar viel ik juist weer van in slaap en werd ik juist onrustig van hoe lángzaam het ging.

Wie is de Mol volgen

Áls ik al eens naar Wie is de Mol keek was het vooral vanwege het land (nieuwsgierig naar de bestemming of genietend van de mooie omgeving) en niet vanwege het spel. In 2016 twitterde ik dit.  Het was toen in de Dominicaanse Republiek.

Wie is de Mol in Georgië

Pas vanaf Georgië (wat toen echt nog één van de minder bekende landen in Europa was) ben ik Wie is de Mol echt gaan volgen, als één der laatste Nederlanders, haha.
Al die miljoenen Nederlanders konden toch geen ongelijk hebben?

Gezellig tv-avondje

Toen mijn kinderen het ineens ook per se wilden zien maakten we er altijd een gezellig tv-avondje van en wilde ik het ineens ook niet meer missen. Eindelijk was ik om! Pas als je je gaat verdiepen in het spel wordt het leuk en samen kijken was nog leuker. Eindelijk snapte ik de magie van het spel.

De mol ontmaskerd

Toen Wie is de Mol in China afgelopen winter op tv te zien was, zat ik er echt goed in. Wekenlang zat ik op één kandidaat: Rob. Oké, 100% zeker wist ik het natuurlijk niet, maar ik vertrouwde het niet. Op één filmpje zei Rob iets zó ongeloofwaardig dat ik echt niet langer twijfelde. In februari twitterde ik:
‘Al weken denk ik dat het Rob is. Zoals hij nu ‘Ik ben door het oog van de naald gekropen’ zei; ik geloof er niks van.’ #widm2020 #widm
En ja, hij was het!

Wie is de Molletje spelen

Het jaar dat Wie is de Mol in Colombia was wilden de kinderen regelmatig Wie is de Molletje spelen en dus trokken we vaak lootjes met z’n drietjes. Eén van ons was dan de mol, maar we wisten niet wie. Ik bedacht dan vaak allerhande opdrachten waarbij we lekker konden mollen. Zo speelden we ons eigen Wie is de Mol spel in Nederland.

Waar heeft Wie is de Mol zich afgespeeld?

Wie is de Mol heeft al in heel veel landen plaatsgevonden waaronder Australië, Schotland, Portugal, Canada, Indonesië, Argentinië, Thailand, Mexico, Noord-Ierland, Jordanië, Japan, El Salvador, Nicaragua, IJsland, Spanje, Zuid-Afrika, Hongkong, de Filipijnen, Sri Lanka, Dominicaanse Republiek, Verenigde Staten, Georgië, Colombia, China en nu dus Italië.

20-jaar-wie-is-de-mol

Moltalk

Net als voorgaande keren kun je elke week direct na de uitzending van Wie is Mol op NPO1 naar NPO3 zappen voor de live nabeschouwing van WIDM. Vanuit VondelCS presenteren Rop Verheijen en Marlijn Weerdenburg dat en kan er weer volop gediscussieerd en gespeculeerd worden over het gedrag van de deelnemers en de opdrachten. Samen met oud-deelnemers wordt er dan elke keer weer over complotten en theorieën gepraat en worden tweets en app-statistieken van de kijkers onder de loep genomen.

Wie is de Mol App

Ook dit jubileumseizoen kun je weer meespelen in de Wie is de Mol?-app, waar je poules kunt aanmaken om zo samen met familie en vrienden de Mol te ontmaskeren. Ik heb het nog nooit gedaan, maar misschien nu dan eindelijk eens.
Vanaf dit jubileumseizoen heeft de app overigens een nieuwe feature, las ik. Naast het inzetten van punten op kandidaten die jij verdacht vindt, kun je dit seizoen extra punten verdienen door zelf ook een vraag uit de officiële test van de laatste aflevering te beantwoorden.

De vernieuwde Wie is de Mol?-app is vanaf eind augustus 2020 beschikbaar in de App Store.

Wie is de Mol Podcast

Ook is er bij dit jubileumseizoen een officiële Wie is de Mol?-podcast die gepresenteerd wordt door Annemieke Schollaardt. In deze podcast hoor je exclusieve interviews met de afvallers en krijg je een klein kijkje achter de schermen.

Molboekje

Daarnaast is er dit jubileumseizoen een speciale gouden editie van het Molboekje, met veel interviews en oud-Mollen aan het woord. Je kunt hier al je aantekeningen in noteren om zo de Mol te ontmaskeren. Wil je het molboekje bestellen? Kijk hier: molboekje jubileumseizoen 2020.

Wie is de Mol in Italië

Een WIDM-expert ben ik zeker niet. Ik weet meer van Italië dan van Wie is de Mol, maar ik vind het nu wel écht leuk en verheug me op de nieuwe reeks uitzendingen. Dus… ben jij net als ik zo iemand die er nooit van hield? Er is nog hoop! Probeer het nog eens en wie weet ben jij straks ook fan! Helemaal nu ’20 jaar Wie is de Mol’ zich in het voor veel mensen zo geliefde Italië afspeelt.

toscane-wie-is-de-mol

Zonsopkomst onderweg in Toscane, vorig jaar.

Blogs over Toscane

Als je het leuk vindt kun je hieronder wat van mijn blogs over Toscane lezen, mocht je op korte termijn nog die kant op willen. Toscane is één van de meest tot de verbeelding sprekende regio’s van Italië en één van de meest geliefde vakantiebestemmingen in Italië, zeker onder Nederlanders.

Leuke dingen om te zien en doen in Toscane met kinderen
Restaurants in Bolgheri (update: nieuw geschreven blog in oktober 2020)
Wat te doen op Elba?
Wat te doen in Portoferraio?
Een droomhuis boeken in Toscane
Glamping in Toscane
Mooi adresje in Toscane
Met de auto van Pisa naar Castagneto Carducci
Zonsondergang in Pisa in de winter
Toscane, één van de meest romantische regio’s in Italië

Vlakbij de kust van Toscane vind je dit soort bossen…

widm-toscane

Blogs over Italië

Door de coronacrisis zag ook ik het bezoek aan mijn blogs over Italië drastisch inzakken, terwijl mijn blogs over met name Cinque Terre, Sardinië en Toscane het juist altijd zo goed hadden gedaan. Gelukkig trekt het inmiddels weer een beetje aan. Ik zou zeggen kijk zeker eens wat ik zoal over Italië en Toscane schreef.

Tip: lees hier al mijn blogs over Italië.

Italiëkenner

Als toch best wel een Italiëkenner vind ik het in elk geval heel leuk dat Wie is de Mol tijdens deze speciale jubileumeditie dit jaar in La Bella Italia is of in elk geval begint. Ik hou van Zuid-Europa en met name Italië is echt wel één van mijn favorieten. Ik had Italiaans niet alleen als bijvak op de universiteit tijdens mijn studie Mediterrane Studies, maar ik schrijf er ook hier op mijn reisblog vaak over en ben er al vaak geweest.

Vorig jaar was ik zelfs vijf keer in Italië! Van de sneeuw in Valle d’Aosta in het noorden en de eeuwige stad Rome tot de prachtige plaatsjes in Puglia en het bijzondere Basilicata in het zuiden. En op het eiland Elba in Toscane dus!

Vorig jaar was ik 5x in Italië!

Mooie autorondreis door Italië

Wil je zelf een mooie autorondreis door Toscane of andere Italiaanse regio’s maken? Kijk dan hier eens: autorondreis Toscane. Of hier. Of check deze actieve autorondreis in Toscane.

Meer mooie autorondreizen door Italië vind je bij TUI! Wat dacht je van de autorondreis Italië van west naar oost? In deze prachtige en veelzijdige individuele rondreis zit o.a. de Bloemenrivièra, Cinque Terre, Pistoia, Lucca, Florence, Val d’Orcia, de Marche en de Riviera del Conero. Een supermooie combinatie!

Maak zelf ook eens een mooie rondreis door Toscane of Italië!

Met je eigen auto Toscane ontdekken kan natuurlijk ook. Check dan zeker ook de mooie accommodatie van Eliza was Here in Toscane! Heerlijk landelijk! Er staan zulke leuke adresjes bij!

widm-toscane-italie

20 jaar Wie is de Mol op tv

‘20 Jaar Wie is de Mol?’ is vanaf zaterdag 5 september op televisie. Elke zaterdag om 20.30 uur bij AVROTROS op NPO 1.
Moltalk begint uiteraard ook 5 september. Elke zaterdag om 21.30 uur bij AVROTROS op NPO 3.

Filmpje en foto’s in dit blog

Het filmpje in dit blog is van de makers van Wie is de Mol. Ik maakte enkele screenshots van het filmpje (de foto’s met het logo) en heb toestemming van AVROTROS deze in dit blog te gebruiken. De overige foto’s maakte ik zelf.

Ik schreef dit blog op 29 juli 2020 op basis van wat er nu bekend is en wat ik zelf ontdekt heb. Als blogger weet ik niet meer dan jij als kijker.

rome-met-kinderen

Top 5 Rome met kids: de leukste tips voor Rome met kinderen

Naar Rome met kinderen? Veel mensen willen dat een keer doen! Wat moet je weten als je Rome met kids bezoekt? Wat is leuk om te doen in Rome? Wat mag je niet missen? In dit blog lees je tips voor een bezoek aan Rome met je gezin, ook als je in je eentje met je zoon of dochter gaat, zoals ik deed.

Wat is leuk om te doen in Rome met kinderen?

engelenburcht-rome

Rome met kids

Ik tip de highlights voor Rome met kids, maar ik deel in dit reisblog over Rome ook de top 5 favoriete activiteiten in Rome van mijn dochter. De 5 dingen die zij het allerleukst vond in Rome! Lees je alles dan kom je er al snel achter dat dit geen top 5 maar eerder een top 25 is geworden!

Aan het eind verklap ik ook wat ze het mínst leuk vond èn geef ik nog hoteltips (ook andere vormen van accommodatie in Rome en in de buurt van Rome)! Tussendoor zie je de foto’s die ik maakte, maar eerst vertel ik hoe het zo ver kwam.

pantheon-rome-kids

Ik wil naar Rome!

‘Ik wil naar Rome!’ zei ze op een dag ineens. Op Instagram had ze bij iemand een foto van het Colosseum gezien en ineens zei ze uit zichzelf dat ze naar Rome wilde, naar het Colosseum. Leuk dus dat Instagram ook die uitwerking kan hebben op kinderen of pubers en niet alleen maar welke kleding hip is of welke artiesten hot zijn.

Op een dag zei ze ineens: ‘Ik wil naar Rome!’

rome-met-kinderen

Voor welke leeftijd is Rome leuk?

Zelf had ik het nog een paar jaar uit willen stellen tot ze nog nét iets meer over de geschiedenis zou weten, maar omdat ik zo blij verrast was dat ze er zelf mee kwam, besloot ik vluchten en hotels te checken. Na overleg met mijn zoon (die helaas niet mee wilde) en mijn moeder (als single parent heb ik namelijk geen man in huis die thuis bleef) kon ik het regelen.

Ik ging met mijn 11-jarige dochter naar Rome!

Uiteraard kun je ook prima met jongere kinderen naar Rome, ook met een baby, peuter of kleuter. Wel is het vanaf een jaar of 6 denk ik leuker. Met een dreumes zou ik er niet zo snel voor kiezen, maar het kan uiteraard wel.

Rome in de voorjaarsvakantie of de meivakantie

Het liefst wilde ik in de meivakantie naar Rome, maar dat bleek erg duur te worden, dus checkte ik verschillende data voor een citytrip Rome in de voorjaarsvakantie. Dat scheelde een hoop! Wil jij dus ook Rome met kinderen bezoeken? Kies dan voor een net wat minder warme maand, dat is vaak voordeliger.

Tickets en hotel zoeken

Tickets zoek ik zelf meestal via Skyscanner en hotels via Booking.com. Citytrips Rome als pakketje (vlucht en hotel) checkte ik ook (soms is dat wel degelijk heel aantrekkelijk!), maar in dit geval bleek los boeken voordeliger. Welk supercentraal gelegen hotel ik had lees je onderaan. En nog meer hoteltips die je niet wil missen!

Tip: wil je ook in de voorjaarsvakantie 2020 naar Rome? Tickets boek je nu al voor 100-150 euro retour. Voorbeeld: maandag 24 februari 2020 t/m donderdag 27 februari 2020: 109 euro retour.

hotel-in-rome

Hoe lang naar Rome?

Twijfel je over een nachtje korter of langer? Doe altijd een nachtje langer! Ik sliep er 3 nachten, maar je kunt er ook makkelijk 4 of 5 dagen doorbrengen! Zelfs een week naar Rome is helemaal geen gek idee. Er zijn zoveel bezienswaardigheden in Rome!

Tickets en tours in Rome boek je via Tiqets en Baja Bikes.

rome-kids-blog

Transfer of openbaar vervoer vanaf de luchthaven

Ook kun je alvast vervoer vanaf de luchthaven regelen. Een transfer is fijn, maar je kunt ook gemakkelijk met de Leonardo Express of met de bus, mits je niet te laat aankomt, zoals wij op de heenweg hadden. Boek hier de shuttlebus van Fiumicino naar Rome. Een transfer met een kleinere bus kan ook. Via Tiqets kun je zowel een taxi als de airportbus of trein boeken. Houd er rekening mee dat je nog best even onderweg bent van de luchthaven naar de stad. Bekijk alle mogelijkheden via Tiqets hier.

rome-met-kinderen

Wat te doen in Rome met kinderen?

Natuurlijk zijn er een aantal highlights die je bij een eerste bezoek aan Rome echt aan je kinderen wil laten zien. Iedereen die Rome met kids bezoekt wil naar het Colosseum, het Forum Romanum en eventueel ook naar Vaticaanstad; is het niet voor de Sixtijnse Kapel dan is het wel voor het uitzicht vanaf de Sint-Pieter.

Iedereen die voor het eerst met kinderen naar Rome gaat wil naar het Colosseum en het Forum Romanum. Wil je niet in de rij staan? Koop dan je tickets vooraf via Tiqets.

drukte-colosseum-in-februari

Wat is leuk in Rome met kids?

Ook gooit bijna iedereen een muntje in de Trevi fontein en we beklimmen allemaal de Spaanse Trappen. Veel gezinnen gaan ook nog naar binnen bij het Pantheon (zeker doen!) en nemen een kijkje op Piazza Navona. Om even op adem te komen gaat iedereen naar Villa Borghese.

Wie meer tijd heeft pakt de Thermen van Caracalla nog mee, of gaat nog naar de Via Appia Antica, waar ik zelf tijdens mijn eerste bezoek aan Rome ook geweest ben, maar deze keer niet.

Ook de Trevi fontein, de Spaanse Trappen, Piazza Navona en het Pantheon zijn populaire plekken die je zeker gezien wil hebben.

spanish-steps-rome-kids

Hoe lang naar Rome en wat moet je zeker zien en doen?

Maar naast de bekende bezienswaardigheden in Rome kan er natuurlijk nog echt véél meer. Je hoeft natuurlijk niet te doen wat ‘iedereen’ doet. Onderaan noem ik nog meer leuke tips! Maar hoe plan je dat allemaal?

Hoeveel tijd heb je nodig in Rome?

Als je het een beetje handig plant kun je in een weekend best heel veel van Rome zien, ook met kinderen. Ideaal is het als je minimaal 3 dagen hebt, maar liefst nog meer! Heb je dat niet dan moet je keuzes maken. Met 3 dagen Rome ook al! En dan is zo’n top 5 natuurlijk handig!

reisblog-rome-met-kids

Het leukste in Rome

Zoals altijd vraag ik na een uitje of vakantie met de kinderen wat ze het allerleukst vonden. En ook wat ze het allerstomst vonden of ‘minder leuk’ vonden. De antwoorden zijn best vaak verrassend. Meestal denk ik wel te weten wat ze het leukst vonden, maar soms ook verbaast het me echt wat ze antwoorden.

‘Wat vond je nou het allerleukst in Rome?’

citytrip-rome-met-kinderen

Leuke dingen doen in Rome

Wat vond ze het leukst in Rome? Was het Trevi fontein? De Engelenburcht? De Bocca della Verità? De ontmoeting met Pinocchio? Of de bellenblaasmeneer op Piazza Navona? Het grote park Villa Borghese of het Tiber eiland in de rivier? Of gewoon ijsjes eten, door kleine straatjes dwalen, mensen kijken, gekke bekken trekken en samen in het zonnetje zitten op een terrasje?

Kinderen kijken anders

Soms heb je van te voren in je hoofd wat ze wel leuk of indrukwekkend zullen vinden, en achteraf blijkt dat soms iets heel anders te zijn. Sowieso kijken kinderen natuurlijk anders naar een stad of bestemming, ze zien andere dingen, letten op andere dingen en ervaren alles door kinderogen. Maar dat maakt het juist extra leuk!

Moet je echt alles zien?

Maak je niet druk als tijdens een eerste keer naar Rome niet alles lukt. Misschien ben je maar 1 dag in Rome, op doorreis naar een andere bestemming, of doe je de citytrip in een gewoon weekend, dan heb je net wat te kort tijd. Maar dat is geen reden om het níet te doen!

Sowieso wordt het leuk! Rome is één groot openluchtmuseum!

Sfeer proeven en even echt rondwandelen in de Eeuwige Stad is ook al bijzonder! Je zoon of dochter krijgt zo toch een indruk en komt in zijn of haar leven vast nog wel een keer in Rome. En in Vaticaanstad.

vaticaanstad-met-kinderen

In de voorjaarsvakantie naar Rome

Zelf was ik dus uiteindelijk in de voorjaarsvakantie in Rome. Een lang weekend Rome, samen met mijn 11-jarige dochter. Mede dankzij mijn moeder, want die betaalde niet alleen mee (ook omdat ik jarig was in Rome, het was dus deels voor mijn verjaardag!), ze paste ook nog op mijn zoon, omdat die al een tijdje niet meer wil vliegen. En bij oma logeren vindt hij ook echt heel leuk!

Rome in februari

We bezochten Rome vrij vroeg in het jaar, in februari. We hadden geluk met het weer! Het was fris maar de zon scheen veel en ondanks dat mijn dochter een beetje ziek was (waardoor ze de eerste dag eigenlijk alleen maar wilde slapen, wat niets voor haar is, en ’s nachts zelfs flinke koorts had) was het ontzettend leuk!

kids-rome

Top 5 leukste dingen in Rome

Wat vond mijn 11-jarige dochter het leukst? Niet het Colosseum (terwijl ze dáárvoor juist naar Rome had gewild), niet het Forum Romanum (wat ik zelf tijdens mijn eerste bezoek aan Rome als jong volwassene heel bijzonder vond) en ook het grote Circus Maximus op de foto hieronder niet.

circus-maximus

Nee, het waren 5 andere dingen. Je leest het hier:

  1. De poesjes bij Largo di Torre Argentina
  2. Pizza al taglio
  3. De hop on hop off bus
  4. Fietsen in Rome
  5. Wandelen over Tiber eiland

rome-met-kinderen

Rome met kinderen

Hieronder lees je waarom ze juist die vijf dingen leuk vond. Ook zie je de foto’s die ik bij de verschillende activiteiten maakte.

Ga je ook naar Rome met kids? Lees dan zeker deze tips en ervaringen!

rome-kids

1. De poesjes bij Largo di Torre Argentina

Over mijn vraag ‘Wat vond je nou het allerleukst in Rome?’ hoefde ze niet lang na te denken. ‘De poesjes!’ zei ze meteen, met een glimlach.

Ik hoor je al denken: ‘De poesjes?!’ Ja, de katten bij de kattenopvang op Largo di Torre Argentina, een plek in het centrum van Rome waar je niet alleen overblijfselen uit de Romeinse tijd ziet, maar ook katten! Wat het extra bijzonder maakt: het is ook de plek waar Julius Ceasar is vermoord!

Katten tussen tempels

Wat het bijzonder maakt is dat op dit forum, tussen de zuilen en de ruïnes van oude Romeinse tempels, tientallen katten leven. Ze worden er opgevangen en krijgen er eten. Je moet een beetje geluk hebben óf gewoon geduld, maar dan zie je ze. Ik schreef er al over in een apart blog: Katten kijken in Rome.

kids-tip-rome

Klein simpel geluk

Eentje sprong op de rand en ging er eens goed voor zitten, pal voor ons neus. Mijn dochter (die zó graag zelf een kat zou willen hebben maar wat in mijn huurhuis niet mag) was helemaal blij. En zelf vond ik het ook leuk.

We aaiden de poes. Hij gaf kopjes. Ik maakte foto’s. We genoten van dit kleine simpele geluk. Even voelde ze zich niet ziek meer.

Het is geen échte highlight, maar ik was blij dat ik het niet overgeslagen had! Wie had gedacht dat ze uitgerekend dit zo leuk vond?

Waar vind je het kattenforum in Rome?

Largo di Torre Argentina ligt op loopafstand van het Pantheon, maar ook vlakbij Piazza Venezia en Campo de’ Fiori. Je wandelt er zo naartoe, het is maar een paar honderd meter, maar ook vanaf veel andere plekken in het oude centrum is het niet ver. Hier zie je de ligging op de kaart van Rome.

pizza-rome

2. Pizza al taglio

‘Wat vond je daarna het leukst?’ Ik hoopte dat ze nu een bekende bezienswaardigheid zou noemen, daarom had ze immers naar Rome gewild, maar nee, ze noemde iets wat nóg beroemder is in Italië: ‘Pizza!’

Zelf vind ik pizza best lekker, maar ik vind het veel leuker om in een leuk lokaal tentje iets anders Italiaans te eten (zoals we 1 avond deden). Toch heb ik in Rome ook echt wel een hele lekkere op!

rome-restaurant-kids

Geen ronde pizza, maar rechthoekig

Geen ronde pizza, zoals wij ze kennen, waar je echt voor gaat zitten, maar een stuk pizza: pizza al taglio. Grote plaatpizza’s worden in langwerpige stukken gesneden en op heel veel plekken in Rome kun je dan gewoon zo’n stuk pizza kopen om mee te nemen en ergens op te eten.

pizza-al-taglio

Goedkoop eten met kinderen in Rome

Het is stukken goedkoper dan echt uit eten gaan en met kinderen eigenlijk altijd een succes. Op deze manier hou je een bezoek aan Rome betaalbaar, ook als je Rome met kids bezoekt.

Waarschuwing!

Maar pas op, ga niet zomaar overal zitten, want het kan je ook duur komen te staan! Eet of drink niks bij monumentale gebouwen of op cultureel of historisch erfgoed. Lees mijn blog over de Spaanse Trappen in Rome maar!

Waar koop je lekkere pizza in Rome?

Wij hebben verschillende pizzapunten op, maar de kwaliteit verschilde wel erg. Vlakbij het Pantheon hadden we een hele vette, maar ergens tussen Piazza Navona en de Tiber haalden we een hele lekkere! Het was een klein zaakje en het zag er allemaal heel natuurlijk uit, een beetje bio. Echt heel goed!

Ik heb een poging gedaan terug te vinden waar het was, maar zelfs met de locatie op mijn telefoon erbij komt er geen naam uitrollen. Het was in elk geval ergens in de Vicolo del Fico, de Via di Monte Giordano of de Vicolo della Vacche. Vlakbij de leuke straat Via del Coronari en het mooie straatje Vicolo della Volpe. Gewoon even lekker ronddwalen en je vindt ‘m vast.

Een andere tip: in een hoek van het Campo de’ Fiori zit Forno, een goede bakkerij die ook heerlijke stukken pizza heeft. Het zit bij de hoek met de Via dei Cappelari.

pizza-roma

3. De hop on hop off bus

‘En verder?’ ‘De bus!’ Want ja, ook al kun je in Rome heel veel te voet bereiken, wat natuurlijk het allerfijnst is, voor de plekken die net wat verder liggen is de hop on hop off bus toch wel heel handig. Ook als je Rome met jonge kinderen bezoekt die nog niet zo lang kunnen lopen is het handig.

Het is niet alleen leuk, maar nog leerzaam ook, ook voor iets oudere kinderen! Omdat het zo’n succes was geweest in BarcelonaMálaga en Madrid, besloot ik het in Rome ook te doen.

rome-met-kind

De hop on hop off bus is niet alleen handig en leuk, het is ook nog leerzaam!

tips-rome-met-kids

Hop on hop off bus of metro?

De hop on hop off bus is in Rome handiger dan de metro, want de metro van Rome komt lang niet overal, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Barcelona of Athene, waar je met de metro makkelijk naar veel bezienswaardigheden kunt. Je kunt onbeperkt de bus in- en uitstappen of juist even lekker blijven zitten en Rome aan je voorbij zien trekken. Zo heb je de kans om even uit te rusten en toch zie je veel.

Je kunt onbeperkt in- en uitstappen of juist even lekker uitrusten en ondertussen Rome aan je voorbij zien trekken.

Welke hop on hop off bus in Rome

Maar zo overzichtelijk als het aanbod aan hop on hop off bussen in Spanje was, zo gek werd ik ervan toen ik me op de hop on hop off bussen in Rome ging oriënteren. Wat waren het er belachelijk veel! Niet 1, 2 of 3 maatschappijen, maar nog veel meer! Welke moest ik in godsnaam kiezen?

Welke hop on hop off bus moet je in godsnaam kiezen?

Uiteindelijk werd het de rode dubbeldekker van City Sightseeing. Die leek me qua route het handigst en het meest frequent. Het enige nadeel is dat deze geen audioguide in het Nederlands had, maar verder was het prima. Ik regelde het via Ticketbar, maar dat is nu overgenomen. Via Tiqets kan er ook veel.

Deze gele hop on hop off bus had ik dus niet, en de bordeaux rode Big Bus ook niet, maar een knalrode hop on hop off bus die je kunt boeken via Tiqets. De meeste tickets voor de toeristenbus hebben een geldigheid van 24, 48 of 72 uur. Hier zie je alle mogelijkheden, ook inclusief toegang voor bekende bezienswaardigheden: Tiqets Rome.

city-sightseeing-roma

Audioguide in het Nederlands

Heb je hele jonge kinderen die echt nog helemaal niks van Engels snappen (voor mijn dochter was het ook nog te moeilijk) ga dan voor de roze hop on hop off bus in Rome. Deze heeft in elk geval wel een audioguide in het Nederlands. De bussen rijden ongeveer dezelfde routes, maar het kan toch slim zijn even te vergelijken.

Ook zag ik nog een lichtblauwe hop on hop off bus met een Nederlands vlaggetje erop, maar die zag ik verder amper, dus dan kun je er beter een hebben die meer frequent rijdt zoals die van City Sightseeing. Er gaan ook bussen naar Vaticaanstad, maar een speciale bus is daar niet echt voor nodig. De rode bus van Citysightseeing stopt bij de Engelenburcht en vanaf daar is het prima te lopen. Lees ook: Tips voor een bezoek aan Vaticaanstad.

hop-on-hop-off-bus-rome

Kleed je warm aan (tenzij het hoog zomer is)

Trek in een maand als februari een lekker jack aan en doe een sjaal of kol om. Met mooi weer gaat de kap eraf, maar ook als die er wel op zit is de rest open en dat kan best heel fris zijn (vonden wij). Is het echt te koud dan kun je wel naar beneden verhuizen. Ben je er juist in de zomer smeer je dan goed in.

citytrip-met-kids

Filmpje vanuit de hop on hop off bus in Rome

Maar goed, ik vond de hop on hop off bus toch echt weer een aanrader, vooral ook als je weinig tijd hebt. Want zelfs als het je niet lukt om alles nog echt te bezoeken heeft je kind er zo toch een indruk van! Hieronder een kort filmpje dat ik vanuit de bus maakte:

Dit bericht bekijken op Instagram

Een bericht gedeeld door Follow my footprints (@denise_miltenburg) op

4. Fietsen in Rome

Eigenlijk wilde ik een top 3 Rome met kids maken, maar ik vroeg toch nog even naar haar nummer 4 en 5. Wat kwam op nummer 4? Het fietsen! Dat vond ze ook heel leuk! Ondanks dat ik me tijdens de tour een paar keer afvroeg of ze het echt wel leuk vond noemde ze het toch. Je ziet en hoort veel tijdens zo’n tour (kijk hier maar!), maar ik denk dat juist het actieve bezig zijn het voor haar aantrekkelijk maakte.

Hier lees je mijn blog over Fietsen in Rome met kids. En hier zie je welke bezienswaardigheden in Rome je tijdens de fietstour allemaal passeert. Heb je maar 1 dag in Rome dan is dit echt een supertip!

romeinen

Zelf fietsen in Rome, hoe cool is dat?!

fietsen-in-rome-foto-kidseropuit

5. Tiber eiland

En dan de nummer 5: Tiber eiland. Het staat niet in de top 10 lijstjes, maar is wel de moeite waard en was gewoon een fijn relaxmoment. Is Villa Borghese net te ver weg van waar je op dat moment bent of vanaf de bezienswaardigheden die je net bezocht hebt, dan is het Tiber eiland ook een idee. Oké, het is niet zo groot en niet echt groen zoals een park, maar toch fijn om even te ontspannen.

Vanaf Circus Maximus (waar we uit de hop on hop off bus waren gestapt en waar je trouwens ook lekker veel ruimte hebt als je kinderen hoognodig even moeten uitrazen) wandelden we naar de Bocca della Verità. Eigenlijk wilde ik ook eerst nog naar het uitzichtpunt in de Giardino degli Aranci, maar daar was mijn anders zo fitte meisje in verband met de koorts net niet fit genoeg voor.

tiber

Relaxen op het eilandje in de Tiber

Vanaf de Bocca della Verità ben je via het Forum Boarium zo bij de rivier, de Tiber. We staken de Ponte Palatino naar Trastevere over (tip: leuk om daar te eten als het etenstijd is; 25 jaar geleden vond ik dat al leuk en nu is het dat nog steeds!) en wandelden vanaf daar via de Ponte Cestio het Tibereiland op. Daar hebben we even heerlijk rustig achterover in het zonnetje gezeten, met uitzicht op de rivier. Een fijn relaxplekje, even weg van de hectiek van het drukke en toeristische Rome.

tiber-eiland-rome

Pas op!

Met een dreumes, peuter of kleuter is dit wellicht níet zo’n goed idee, want je loopt zo het water in. Er staan geen hekken beneden langs de Tiber. Dus doe het alleen met een baby in de wagen of draagzak of met kinderen die al kunnen zwemmen en die niet zo snel van het randje zullen vallen.

ziek-op-vakantie

Wat vond mijn dochter NIET leuk in Rome?

Behalve wat mijn dochter het allerleukst vond in Rome vroeg ik haar ook welke 5 dingen ze NIET leuk vond. Dit waren haar antwoorden:

  1. Dat ik ziek was. (Begrijpelijk; dat was écht jammer ja.)
  2. Dat we zo laat aankwamen. (We hadden al een hele late vlucht, hadden vertraging en het duurde ook nog eens heel lang voordat we onze bagage hadden.)
  3. Dat het buffet zo klein was. (Ze had zich heel erg op het ontbijtbuffet verheugd, maar ja, in Italië stelt dat meestal niet zoveel voor en krijg je vooral wat zoetigheden. Het is geen buffet zoals je in Turkije wel eens hebt, maar eerlijk gezegd vond ik het zo gek nog niet.)
  4. Niks. (Nou, mooi zo!)
  5. O ja, toch nog iets: ‘Italianen lopen zo langzaam!’ (Haha! Ze liepen inderdaad vaak vlak voor onze voeten en nét wat langzamer dan wij wilden.)

terrasje-in-rome

Wat vond ik zelf het leukst?

Zelf vond ik het vooral heel leuk om met mijn dochter door de prachtige stad te wandelen. Gewoon het idee met haar in Rome te zijn, dát maakte me al blij. En zij vond dat ook leuk. Ze heeft zelfs haar spreekbeurt daarna over Rome gehouden.

O, en dat ik jarig was in Rome en een zelfgemaakt cadeautje van haar kreeg was natuurlijk ook leuk. Zo lief!

jarig-in-rome

Wat vond ik niet leuk aan Rome?

Het mínst leuk vond ik de drukte. Want om eerlijk te zijn had ik niet gedacht dat het in februari al zó druk zou zijn. Vooral in het weekend! Oké, op zondagochtend en op maandag was het overal stukken rustiger, maar Rome is toch echt wel de meest toeristische stad die ik ken. In Parijs en Barcelona was het veel minder erg. De eerste keer dat ik in Rome was vond ik het nog meevallen, maar nu viel het echt op.

Maar ja, we zijn allemaal toeristen, dus we kunnen elkaar wel de schuld geven, maar we doen het zelf ook. Hoe dan ook, toeristisch of niet, Rome blijft een prachtstad!

Rome is toch echt wel de meest toeristische stad die ik ken. Maar dan nog, het blijft een prachtstad die iedereen een keer bezocht moet hebben!

toeristisch-rome

Boek hier een citytrip Rome

Wil je een stedentrip naar Rome boeken en niet alles los boeken? Zoek dan een citytrip uit bij bijvoorbeeld TUI, De Jong Intra, de Vakantiediscounter of Bebsy:

hotel-erdarelli

Hotel midden in het oude centrum van Rome

Omdat ik zelf de locatie altijd belangrijker vind dan luxe koos ik voor een wat eenvoudiger hotel middenin het oude centrum van Rome. Het werd hotel Erdarelli. Echt goedkoop was het niet eens, maar een goedkoper hotel in deze buurt was vrijwel niet meer te vinden, ook omdat ik vrij laat was. Maar ik zat wel mooi tussen de Trevi Fontein en de Spaanse Trappen!

Het hotel zag er een beetje oubollig uit en de kamers waren vrij eenvoudig, maar qua ligging ten opzichte van de bekende bezienswaardigheden was het echt perféct! Echt super!

De ontbijtruimte zag er uit als een klein ‘paleisje’, en de keuze bij het ontbijt viel me ook nog mee! Er zijn ongetwijfeld leukere en hippere hotels en appartementen te vinden in Rome, en zeker chiquere, maar vanwege de locatie zou ik hier zo weer voor kiezen, vooral als je in je eentje met je zoon en/of dochter reist of samen met 1 kind.

Heb je meer te besteden lees dan zeker mijn supertips hieronder!

Hotels in Rome

Ook een aanrader voor een hotel in Rome is hotel Chapter Roma (voorheen Arenula). Liever luxer? Er zijn ook hotels met zwembad in Rome en andere heerlijk luxe hotels als je dat graag wil en kunt betalen! Wat dacht je van het luxe Mercure hotel vlakbij het Colosseum, een 5-persoons suite mét kookfaciliteiten in Aldrovandi Residence in de chique wijk van Rome, het Gran Meliá in de gezellige wijk Trastevere, Palazzo Naiadi (vlakbij station Termini, handig!), het Rome Cavalieri Waldorf Astoria (met kamers voor 3-personen en een familiekamer voor 4 personen èn uitzicht over Rome!) of Parco dei Principe, met zwembad, net buiten Rome.

Zoek via Booking.com zelf een fijn appartement of heerlijk hotel in Rome!

Appartement in Rome

Dit appartement met uitzicht op Piazza Navona ziet er heel gaaf uit: Pension Navona 49! Ideaal ook als je met een groot gezin naar Rome wil. Niet alleen voor een gezin van 4 personen, maar ook voor 6, 7 of 8 personen! De reviews spreken voor zich! Andere gezinnen geven deze accommodatie in Rome een 10! En wat dacht je van 4-persoonsappartement Propaganda Suites? Of Trevi Apartment? Of Casa Roma?

Bungalowpark of camping bij Rome

Ga je in een warmere maand naar Rome dan kun je ook voor de camping bij Rome kiezen! Of dit bungalowpark ten noorden van Rome.

rome-met-kids-tips

Openbaar vervoer in Rome

Hoewel wij alles lopend, op de fiets en met de hop on hop off bus deden, kun je -als je dat wil- ook een pas aanschaffen waarmee je onbepekrt met het openbaar vervoer kunt en nog meer voordelen hebt. Deze speciale pas is hier te koop: een Roma Pass of een Roma Super Pass. ga je niet zo vaak met het OV dan haal je ‘m er niet uit, maar wellicht vind je het makkelijk.

Twijfel niet langer en regel het nu!

Twijfel je nog? Niet doen! Ga gewoon. Misschien wel juist net als ik met 1 ouder in plaats van 2, ook als je niet uit elkaar bent. Je bent echt niet de eerste ouder die alleen met een kind naar Rome gaat, het wordt heel veel gedaan. Even tijd alleen met je zoon of dochter doorbrengen. Dat is supergezellig en zó waardevol!

Wil je dat ook? Regel het dan nu! En alvast heel veel plezier gewenst!

stedentrip-rome-met-kind

Meer Rome met kids tips!

Je kent vast wel iemand die al met de kinderen naar Rome is geweest. Of misschien ben je zelf net in Rome geweest met je kind(eren). Dan zoek ik jouw tips! Wat vond jouw zoon of dochter het leukst? Het ondergrondse gedeelte van het Colosseum? De Leonardo da Vinci Experience? Het gladiatorenmuseum met een gladiatorentraining?  Het kindermuseum Explora?

Een pizza-, pasta- of gelato workshop of andere kookcursus? De hop on hop off rondvaartboot? Een segway tour? De Via Appia? De Thermen van Caracalla? Villa Borghese verkennen met een golfkarretje? Het Bioparco? De leuke Fiat Cinquecento’tjes die je hier en daar nog spot? Of een souvenir kopen in de Ferrariwinkel?

rome-kids

Wat is jouw ultieme Rome met kids tip?

tips-rome-met-kinderen

Deel jouw Rome tip!

Sluit je ogen en denk nog één keer terug. Wat zal jouw kind nooit vergeten? Was het één van de bekende bezienswaardigheden in Rome? Of iets heel anders zoals de tips hierboven? Vraag het eens en vertel het hieronder! Daar help je andere ouders die met de kinderen naar Rome willen ook weer mee!

tips-rome-kinderen

Meer mooie Italiaanse steden

Wil je eens een heel andere Italiaanse stad met je kinderen of tieners ontdekken? Ga dan eens naar Matera (zó bijzonder!), Bari (voor een citytrip in Puglia!), Napels en omgeving of naar het pure Palermo.

Venetië blijft natuurlijk ook prachtig! En de toren van Pisa willen je kinderen vást ook wel eens in het echt zien. Leuk ook om Pisa en Toscane in de zomer te combineren met Portoferraio op Elba.

Ook in Spanje bezocht ik veel steden met mijn kinderen: Barcelona, Madrid, Valencia, Malaga, Cordoba, Sevilla en nog meer! Kijk dus ook zeker hier eens: Spaanse steden met kinderen bezoeken. Naast Rome moeten je kinderen Athene en Parijs natuurlijk ook een keer gezien hebben!

Dit blog bevat affiliate links.

Katten kijken bij Largo di Torre Argentina in Rome

Op een historische plek, tussen de ruïnes en resten van eeuwenoude tempels in Rome, vind je ze: katten. Niet zo maar toevallig één of twee, maar tientallen. Waar precies? Op Largo di Torre Argentina.

Katten in Rome

Largo di Torre Argentina is een ‘plein’ in het centrum van Rome. Het is niet alleen een belangrijke archeologische vindplaats, maar ook de plek waar Julius Ceasar vermoord werd. Een wel heel bijzondere plek voor een kattenopvang!

torre-argentina-katten

Kattenopvang Torre Argentina

‘Torre Argentina Cat Sanctuary’ heet dit kattenasiel tussen de ruïnes in hartje Rome. Samen met mijn dochter wandelde ik naar de Area Sacra del Largo Argentina toe en nam een kijkje bij deze inmiddels best wel bekende (en toch bij de massa nog onbekende!) kattenkolonie van Torre Argentina.

katten-kijken-rome

Kattenliefhebbers mogen dit zeker niet missen in Rome!

kat-in-de-zon-in-rome

archeologische-plek-rome

cat-sanctuary-rome

kat-rome

Katten tussen ruïnes

Juist omdat de Romeinse katten hier tussen de tempels lopen is deze kattenopvang extra bijzonder. Ook jij kunt er als toerist naartoe en van een afstandje tussen de ruïnes en zuilen naar katten speuren of ze met een beetje geluk zelfs aaien.

katten-kijken-bij-torre-argentina

Sowieso is het forum mooi om te zien!

bijzondere-plek-rome

Largo di Torre Argentina

Largo di Torre Argentina is geen echt plein, maar meer een open ruimte die iets lager ligt dan de straten en huizen in de buurt, een paar meter onder straatniveau, waar je als je niet oplet, misschien zo voorbij loopt!

En toch is dit forum, net als het Forum Romanum en het Forum van Augustus, een unieke plek in Rome! Vanwege de katten wordt dit oude forum ook wel het kattenforum genoemd. Het is leuk om te bezoeken!

Het ‘kattenforum’ in Rome!

kattenforum

Weinig katten?

Als je aankomt zie je de pilaren al, maar in dit geval kwamen we voor de katten. Kijk je over de glazen reling dan denk je in eerste instantie misschien: ‘Is dit het nou?’ Ook wij hadden dat even. We zagen maar één kat!

Maar toen we er langer stonden, om het forum heen liepen en goed keken zagen we er steeds meer. ‘Kijk daar!’ ‘O, en daar!’ ‘En deze… Ahhhh….’