‘Hun hebben allemaal Gazelle,’ zegt één van de jongetjes op straat als we langsfietsen. Ik ben mee op een tour door de ‘beruchte’ Haagse Schilderswijk en door Transvaal, twee multiculturele wijken. Een groepje straatschoffies van een jaar of 8, hooguit 10, kijkt naar ons, als we passeren. Dat ziet zo’n jongetje dus meteen. Dat je op een Gazelle rijdt. Dat we hier niet ‘horen’ zien ze ook.
Zo gek is het trouwens niet hoor, om in de Schilderswijk te fietsen. Ik fiets er wel vaker doorheen, of rij er met de tram langs; de wijk ligt immers vlak bij die van mij. Dan denk ik er niet eens bij na. Het is voor mij gewoon allemaal Den Haag. Maar fiets je in een groepje, dan val je op. Zeker als je stopt en als er iemand uitleg geeft.
Ik was mee met een urban field trip, een fietstour van The Hague on mission. Het thema was ‘de macht en onmacht van Den Haag’, een tour over contrasten. De tocht begon bij Station Hollands Spoor, ging door de Schilderswijk en Transvaal en daarna via mijn wijk (het Regentessekwartier) uiteindelijk door Duinoord (waar ik nog veel kom, en de kinderen nog meer, omdat hun vader daar woont) richting een heel ander stuk Den Haag, het chique Statenkwartier (de wijk waar ik jarenlang gewerkt heb en waar mijn kinderen op school zitten.)
Update: deze tour wordt al enige tijd niet meer aangeboden. Wel kun je fietstours in Den Haag boeken bij Baja Bikes.
Alle details vertellen die ik gehoord heb vind ik niet zo zinvol. Zulke verhalen moet je gewoon zelf horen; zo’n tour moet je gewoon een keer dóen. Als je er zelf staat leeft het meer. Wel wil ik een paar foto’s plaatsen. Gewoon om je te laten zien dat de Schilderswijk meer is dan de verhalen die je er soms op tv en de media over hoort, zeker na de rellen van afgelopen zomer, en na verhalen over vermeende ronselingen voor jihad. Het lijkt dan een verschrikkelijk enge wijk. En dat is het helemaal niet. Althans, dat valt best wel mee.
We fietsten door de voormalige hoerenstraat (die met de opknapbeurt ook een andere naam heeft gekregen), langs mooie oude huizen, maar ook langs nieuwbouw, langs troosteloze architectuur en door opgeknapte straten, langs hofjes, pleinen en speelplekken, door winkelstraten en woonwijken. Langs koffiehuizen en bijzondere gebouwen. Over bekende straten als de Hoefkade, de Vaillantlaan over, langs de Haagse Markt en het Hobbemaplein.
En o ja, langs de vergeten driehoek die in het nieuws kwam door dit artikel in Trouw, wat overigens niet waar bleek te zijn, of ten zeerste in twijfel kon worden getrokken, getuige dit artikel in de Volkskrant dat het beweerde als stemmingmakerij afdeed. Gisteren verscheen er een uitgebreid artikel in Trouw: Terug in de Schilderswijk. Ik heb het niet gelezen, maar de conclusie luidde dat er inderdaad geen sprake is van een Sharia Driehoek in de Schilderswijk, zo meldt ook de Volkskrant weer. Lees ook ‘Slechte cijfers, maar wel veel veerkracht’ op Trouw online.
Dat je nooit weet hoe iets echt in elkaar zit en dat niet alles is wat het lijkt, daar ben ik van overtuigd, maar dat geldt niet alleen voor de Schilderswijk en andere minder goed bekend staande wijken, dat geldt net zo goed voor het leven van mensen in chique wijken. Overal gebeuren dingen, achter gesloten voordeuren, waar niemand weet van heeft. Dan kan het allemaal nog zo mooi lijken.
Feit is wel dat ik verrast was door de leuke hofjeswoningen, en door de mooie grote pleinen en soms nog prachtig huizen, met soms dan weer heel veel lelijkheid of troosteloosheid ertegenover. Nieuwbouw met oosterse elementen, wat best wel weer leuk was om te zien, maar ook veel speelruimtes, waar, voor zo ver ik begreep, en wat ik zelf ook zag, relatief jonge kinderen helaas wel vaak onbegeleid op straat hangen.
Ik vond het leuk door straten en langs gebouwen te fietsen die ik nog niet kende. Dat het anders voelde dan in mijn eigen wijk is niet gek. ‘Geen foto maken, geen foto maken,’ zei een groepje jongeren, kinderen nog eigenlijk, op het Jacob van Campenplein. Waarom? Het was niet eens een foto van hen, maar puur van het plein.
Toch is het een wijk die me intrigeert. Een wijk die weliswaar veel problemen kent, veel armoede natuurlijk (70% heeft een inkomen rond het minimum), maar die ook veel leuke kanten heeft. Met meer dan 100 nationaliteiten tezamen is het kleurrijk, daar hou ik van. De winkels, de eettentjes, de producten uit Marokko, Turkije en nog vele andere landen, het exotische; ik word er blij van. Ik kan me wel voorstellen dat het leven er voor sommige mensen toch vrij uitzichtloos is, of in elk geval lijkt, ook al wil je nog zo graag.
Hoe dan ook, ook dit is de Schilderswijk. Wellicht niet het beeld dat jij er bij had. Klopt dat?
Op de foto’s zie je het Oranjeplein, de Jacob Catsstraat (leuke hofjeswoningen!), de Julianakerk en nieuwbouw. De foto’s nam ik in de Schilderswijk en in Transvaal, twee wijken die er vaak niet zo positief vanaf komen, maar die ook hun mooie en verborgen plekjes hebben. Ook het RTL-programma ‘Rondkomen in de Schilderswijk’ dat afgelopen winter op tv te zien was probeerde die andere kant te laten zien: de gezelligheid en de gemeenschapszin van een volkswijk. En dat er ook genoeg leuks gebeurt.
Op de foto hierboven zie je mij (rechts) en een andere deelneemster; David van Keulen legt ons iets uit over de Julianakerk en de Koerdische gemeenschap die in de buurt vlakbij de kerk woont. De foto is gemaakt door Frans van Dam, van The Hague on mission. De overige foto’s zoals gewoonlijk door mij gemaakt.
Ik maakte de fietstocht eind november 2014. Wil je zelf ook zoiets doen? Ik heb nagevraagd of er al nieuwe tours gepland staan. Zodra ik daar duidelijkheid over heb zal ik het hier posten.
Update: er zijn geen nieuwe tours. Wel kun je een leuke fietstour in Den Haag boeken bij Baja Bikes.
Meer Den Haag-tips vind je hier: Dagje Den Haag of Scheveningen.