Categoriearchief: Italiaanse steden

Wil je naar een leuke stad in Italië? Italië heeft schitterende steden! Of je nou een noordelijk of juist meer zuidelijk gelegen stad kiest, en of je nou voor hele bekende steden als Rome en Venetië of juist wat minder bekende steden gaat. Een paar dagen in een Italiaanse stad is altijd fijn.

maradona

Voetballegende Maradona springlevend in Napels (Maradona murals, Maradona merch en een heus Maradona plein: Maradona leeft voort in Napoli!) 

Maradona, in Napels kom je hem óveral tegen. De in 2020 overleden voetballegende uit Argentinië is nog altijd springlevend in Napoli. In de wijk Quartieri Spagnoli barst het van de Maradona murals en is er zelfs een heus Maradona-plein, een heiligdom bijna, maar ook elders in de stad stuit je op altaartjes, staan snuisterijen uitgestald en zijn er Maradona-shirts, -sjaals en allerhande Napoli-prullaria te koop.  

Maradona in Napels 

De legendarische voetbalheld is op verschillende muren in Napels vereeuwigd. Tijdens mijn bezoek aan Napels in de voorjaarsvakantie, samen met mijn kinderen (waarvan één een grote voetbalfan!), kwam ik Maradona dan ook herhaaldelijk tegen. Soms goed verstopt, soms vanzelf, maar er is in elk geval één plek die je echt niet mag missen in Napels. Of eigenlijk twee, want beide plekken zijn een soort ‘bedevaartsplaatsen’ voor Maradona fans geworden.  

maradona-in-napels
maradona-overleden

Welke plekken mag je als voetballiefhebber niet missen in Napels?  

In dit blog zie je hoe de beroemde voetbalheld nog altijd vereerd wordt op Largo Maradona, het speciale pleintje in Quartieri Spagnoli met een grote mural van Maradona, maar zie je hem ook op andere muurschilderingen, als foto bij altaartjes, als souvenir of als beeld in bekende steegjes elders in de stad. Je kunt zelfs zijn haar bewonderen in een bar! 

Van de Quartieri Spagnoli tot Spaccanapoli en San Gregorio Armeno, Maradona leeft voort in Napels. Ik maakte er vele foto’s van (die je zo ziet) en vertel je waar je precies moet zijn als je ze ook wil zien, maar eerst even iets over Maradona zelf. Waar kwam hij vandaan en waarom waren (en zijn!) de Napolitanen zo dol op hem? 

maradona-napels

Waar kwam Maradona vandaan?  

Diego Armando Maradona werd geboren in 1960, in Villa Fiorito, een sloppenwijk aan de rand van Buenos Aires in Argentinië. Op zijn tiende werd hij ontdekt. Het duurde even, maar vanaf de tweede helft van de jaren 80 werd Diego Armando Maradona een waar icoon.  

Maradona speelde begin jaren 80 voor FC Barcelona (Barça) en later voor SSC Napoli (Società Sportiva Calcio Napoli). En natuurlijk voor het Argentijnse elftal.  

Maradona 

De grootse Maradona was klein van stuk. Met zijn 1.65m was hij een behoorlijk klein mannetje, maar onopgemerkt bleef hij zeker niet. Met zijn donkere krullen viel hij op. En natuurlijk met zijn spel. 

Maradona bij Napoli 

Napolitanen waren altijd al in de ban van voetbal, ‘calcio’ op zijn Italiaans, maar toen Maradona in 1984 bij Napoli ging spelen (wat op zich best merkwaardig was, want hij kon ook elders terecht), ging het stukken beter met de club en werd Maradona een ware held. Een god bijna! 

voetballers-napels

Napoli kampioen 

Dankzij Maradona won Napoli in 1987 bovendien de eerste landstitel. Voor het eerst in de geschiedenis was een club uit Napels kampioen van Italië! Ze wonnen daarmee de ‘scudetto’, wat letterlijk het embleem van het schildje met de drie kleuren van de Italiaanse vlag is.  

sterfdag-maradona

Argentinië WK gewonnen 

Een jaar eerder, in 1986, speelde Maradona voor Argentinië. Dankzij Pelusa, oftewel Pluisje, zoals Maradona vaak genoemd werd, won Argentinië het WK. Andere bijnamen die Maradona had waren ‘El Pibe de Oro’ (de gouden jongen), ‘Ragazzo d’Oro’ op z’n Italiaans en ‘El Diez’, de nummer 10 (zijn rugnummer).   

Beste voetballer ter wereld 

Niet alleen in Argentinië en in Italië, maar ook in de rest van de wereld was Diego Armando Maradona ongekend populair. Hij werd een van de beste voetballers ter wereld genoemd en past postuum nog steeds perfect tussen al die andere topvoetballers, zoals Ronaldo, Messi, Pele en natuurlijk onze Cruijff.  

Maradona werd vaak de allerbeste voetballer ter wereld genoemd.  

Maradona was een middenvelder, maar ook één van de allerbeste dribbelaars. ‘Net als Messi’ voegt mijn zoon (13) eraan toe als ik erover begin. ‘Messi is ook een dribbelaar.’ Oké, handig zo’n zoon die dit soort details weet.  

De Hand van God 

Ook ‘De Hand van God’ weet mijn zoon me haarfijn uit te leggen. Het zinnetje is een begrip geworden na de kwartfinale van het WK in 1986 tegen Engeland, toen Maradona een doelpunt maakte met zijn hand. Was het hands? De scheidsrechter dacht dat Maradona de bal kopte en keurde het doelpunt goed. Maradona zelf verklaarde later met zijn hoofd en ‘de hand van God’ te hebben gescoord.  

WK 1986 

Het was het WK waar ook ik als veertienjarig meisje voor op de bank zat. Nu, 36 jaar later, kan ik nog altijd meer spelers uit het elftal van 1986 uit mijn hoofd opnoemen dan uit de huidige selectie. Ja, ik ben uit de tijd dat iedereen Gullit, Rijkaard en Van Basten nog kende, ook in het buitenland.  

Als je eind jaren 80 in het buitenland was en vertelde dat je uit Nederland kwam was er altijd wel iemand die dan trots die drie namen riep. Net als later Koeman. Zelf heb ik toen ik in 1990/1991 als au pair in Barcelona werkte zelfs een handtekening van Koeman en Cruijff gekregen, op de luchthaven van Barcelona, waar ze (zonder mensen om hen heen!) op een aankomende passagier stonden te wachten.  

Maradona in Napoli  

Maar goed, nu weer terug naar Napels. Behalve in zijn thuisland was de voetbalvedette namelijk nergens zo geliefd als in Napoli. Maradona paste bij Napoli, ook als persoon. Zijn achtergrond ook. Hij werd er een waar symbool.  

In 1987 won Napoli dankzij hem voor het eerst een landstitel. Dat gebeurde daarna nog een keer en ook won Napoli de UEFA-cup in 1989. Samen met Giordano en Careca speelde hij als middenvelder. Met zijn drietjes werden ze ‘MaGiCa’ genoemd.  

Maradona liefde 

Ook al was Diego Maradona geen Napolitaan èn voetbalde de Argentijn later niet meer voor Napoli, de Napolitanen bleven dol op hem. Het feit dat hij opgegroeid was in een arm gezin in een sloppenwijk in Buenos Aires en dat hij het ondanks dat toch wist te maken droeg daar zeker aan bij. Het schepte hoop!  

Maar toen ging het minder met Maradona… 

Op Wikipedia las ik dat hij in 1991 geschorst werd bij Napoli, wegens cocaïnegebruik. Ook toen hij nog even voor Sevilla speelde werd hij regelmatig aan de kant gezet omdat hij gebruikte en ook op het WK van 1994 werd hij naar huis gestuurd, vanwege wederom een positieve drugstest.  

Toch was dat niet het einde. Integendeel. In 2008 werd Maradona onverwacht bondscoach van Argentinië. Dit was echter van korte duur.   

Maradona verslaafd  

Maradona was klein zei ik al, maar ook stevig. Vooral de afgelopen decennia was hij erg aangekomen en kreeg hartklachten, maar zijn alcohol- en drugsverslaving wist hij te overwinnen. De laatste jaren van zijn leven leek hij zijn leven iets gebeterd te hebben, ook op het familiare vlak. Het ging dus eigenlijk juist wat beter met hem.  

Maradona overleden  

Twee jaar geleden overleed hij aan een hartaanval, maar daar was –ondanks speculaties- geen alcohol of drugs bij in het spel. Wel had hij lever-, nier- en hartproblemen. Op 25 november 2020, midden in coronatijd, overleed hij, op zijn zestigste.  

Maradona is 60 jaar geworden.  

maradona-vlag

De held herinneren 

Na zijn overlijden in 2020 werd in Argentinië drie dagen van nationale rouw afgekondigd, maar ook in Napels waren ze er kapot van. Maradona was hun held! Ondanks de zeer strenge coronaregels in Italië plaatsten mensen toch kaarsjes bij zijn muurschildering in Quartieri Spagnoli. Hun held was heilig!  

Maradona verering 

Maradona werd altijd al op handen gedragen en door Napolitanen als een god gezien, maar sinds zijn overlijden werd hij op alle mogelijke manieren herdacht en vereerd, onder andere middels murals. Je vindt de muurschilderingen niet alleen op het Maradona pleintje, verstopt tussen de vele steegjes in de Quartieri Spagnoli, de Spaanse wijk in Napels, maar ook op andere plekken.   

Maradona mural  

De hoge mural van Maradona in Napels is niet nieuw, maar wel nog steeds één van de bekendste murals in Napels. Het is een hele grote muurschildering van Maradona waarop je hem voluit ziet, in het bekende lichtblauwe shirt van Napoli. Ik kan me bijna niet voorstellen dat je deze mural nog nooit voorbij hebt zien komen.  

De beroemde muurschildering van Maradona is niet nieuw!

Maradona’s tenue 

Op Maradona’s borst prijkt niet alleen de reclame van Mars, maar ook de N van Napoli en natuurlijk de ‘scudetto‘, het embleem met het schildje met de drie kleuren van de Italiaanse vlag, als teken van een gewonnen landstitel. Op zijn witte broekje zie je zijn rugnummer, nummer 10!  

Kijk je nog iets beter of zoom je in op z’n gezicht, dan zie je de luiken! Zat daar een raam? Je leest het zo! 

largo-maradona-mural

Waar is het Maradona pleintje in Napels? 

Je vindt de muurschildering van Maradona op Largo Maradona, het ‘Maradona pleintje’ in Quartieri Spagnoli, bij La Bodega de D10S. Google Maps geeft de mural gewoon aan als Murales Maradona, maar je kunt ook op Largo Maradona zoeken.   

Largo Maradona 

Het pleintje ‘Largo Maradona’ ligt aan de Via Emanuele de Deo, een straat die loodrecht op de bekende winkelstraat Via Toledo loopt. Vanaf metrostation Toledo wandel je er in 10 minuutjes naartoe. Dit metrostation is trouwens sowieso de moeite waard. Beneden is het práchtig! Kijk hier maar.    

Maradona heiligdom 

Wat het plein bij Via de Deo zo bijzonder maakt is dat het bijna een soort tempel is geworden. Een heiligdom waar Napolitanen hun held nog altijd vereren. En niet alleen Napolitanen, maar ook toeristen.  

Neem even de tijd voor het pleintje en de bijzondere sfeer. Het is bijna een soort museum. De vlaggetjes, de foto’s en posters, het altaar in de hoek van het plein. Ook op andere muren zie je foto’s van Maradona, stickers en meer. Sta gewoon even stil en laat de hele Maradona-cultus op je inwerken. Samen met mijn kinderen deed ik het ook:

maradona-museum-napels

Largo Maradona is eigenlijk een klein herinneringsmuseum geworden, gewoon in de openlucht.  

Maradona plein vroeger 

Het Maradona plein is één van de meest typerende plekken in Napels, zeker als het om voetbal gaat. De wijk waar het pleintje ligt bestaat sinds de zestiende eeuw. De ‘quartieri spagnoli’, Spaanse kwartieren, werden gebouwd ten tijde van de Spaanse overheersing in Napels.  

Later was het een pleintje als zovelen; niet eens een echt plein, maar meer een stuk open ruimte in de wijk, donker en rommelig. Wel was er een caféetje, waar een groep fanatieke Napoli supporters vaak samenkwam, maar verder was het vooral een parkeerterreintje te midden van de smalle steegjes vol balkonnetjes en toeterende scooters.  

Muurschildering op het Maradona plein  

In 1990 werd de grote muurschildering van Maradona gemaakt. Meer dan 30 jaar geleden dus al, ruim 32 jaar geleden zelfs! Het initiatief kwam van de Napolitaan Bostik, oprichter van de Teste Matte, een groep Napoli ultra’s die elkaar vaak troffen in het cafétje op het plein. 

Bostik vroeg kunstenaar Mario Filardi een gigantische muurschildering van Maradona te maken. Maradona was inmiddels namelijk een icoon in Napoli!  

De oorspronkelijke mural op Largo Maradona is al 32 jaar oud! 

Mario Filardi

Mario kwam zelf ook uit de wijk en was net als Bostik een fervent Napoli supporter. Hoe gaaf was het dan om dit te doen! Hij werkte een paar dagen aan zijn mega mural, met behulp van buurtgenoten. Ja, de buurt was blij met dit prachtige eerbetoon aan hun grote held.  

Drie dagen en twee nachten werkte hij aan de megamural, zonder te eten of te slapen. In het donker werkte hij bij het licht van de koplampen van auto’s uit de buurt, las ik. Het werd een prachtwerk en uniek in een tijd dat street art nog helemaal niet zo bekend was als het nu is. 1990 was het. Nu zie je het overal! 

Maradona vervaagde  

Helaas werd door de tand des tijds het verval zichtbaar. Door zon, regen, uitlaatgassen en wellicht niet al te beste verf vervaagde de muurschildering. Maradona verdween langzaam. Ook in werkelijkheid, want in 1991 verliet hij de club, tot groot verdriet van de Napolitanen.  

Maradona verdween, maar uit hun harten was hij nooit!  

Raam in Maradona’s gezicht 

De verontwaardiging was dan ook groot toen bewoners van het huis waartegen de muurschildering gemaakt was plotseling een raam in hun muur gemaakt hadden, precies op de plek van het gezicht van Maradona! Zomaar, zonder vergunning. Dat kon alleen in Napels! Of eigenlijk ook daar niet, of juist daar niet. Want ook al was het inmiddels een vervaagde muurschildering, dit pikten de mensen uit de buurt niet. Wat een belediging!  Maradona was hun god!

Mario was woedend en dacht erover het gezicht gewoon weer over het rolluik heen te verven, maar hij kon er in zijn eentje niet bij komen, het was te hoog. Jaren en jaren werd het kunstwerk zo gelaten. 

Mario Filardi  

In een artikel in Il Napolista, een Italiaanse online krant over voetbal, las ik –tijdens het research doen voor dit blog- een openhartig interview uit 2016 met de familie van de kunstenaar.  

Mario hield van reizen. Op zijn achttiende vertrok hij voor het eerst naar het buitenland, werkte tussendoor in hotels, o.a. in Sankt Moritz in Zwitserland, maar verbleef ook 4 jaar in Londen. In Madrid ook, en 10 jaar in Frankfurt. Daarna vertrok hij naar Zürich en zelfs Sydney.  

‘Gli piaceva girare il mondo’ zegt zijn zus Teresa in het Italiaanse artikel. Mario hield van reizen, hij reisde graag de wereld rond. Ook leerde hij zichzelf verschillende talen. Hij wilde zelfs nog graag Japans leren.  

Mario Filardi overleden? 

Helaas bleek hij in juni 2010 ineens te zijn verdwenen in Zürich, las ik, onder mysterieuze omstandigheden. Andere bronnen hebben het over Nederland, maar ik neem aan dat de familie het beter weet. Vaag is zijn verdwijning en/of overlijden wel. En triest. Ik heb nog wat langer online gezocht, maar ik kan er verder niets over vinden.  

Zijn moeder Carmela zegt nog in het artikel in Il Napolista: ‘Peccato che i migliori artisti vengono rivalutati solo quando muoiono’, oftewel: Het is jammer dat de beste kunstenaars pas gewaardeerd worden als ze er niet meer zijn.  

Het interview was uit 2016, het jaar waarin het kunstwerk uiteindelijk na decennia gerestaureerd werd, maar dat had een tijd geduurd.  

maradona-pleintje

Restauratie Maradona mural 

Jarenlang was er sprake van dat de muurschildering gerestaureerd zou worden, maar waar moest het geld vandaan komen? Uiteindelijk besloot de Napolitaan Bostik, die de opdracht destijds gegeven had, dat er iets moest gebeuren.  

Nieuwe bewoner 

In het huis met het ongeoorloofde raam woonde inmiddels iemand anders, genaamd Ciro. ‘Non gli piaceva quella finestra, lui non avrebbe mai permesso che si deturpasse Maradona.’ Hij vond het raam niet mooi en zou Maradona nooit misvormd hebben zoals de vorige bewonder had gedaan, las ik in het interview.  

In een ander artikel van Il Napolista las ik ook nog over een orecchino (een oorbel) in het oor van Maradona. Er zou oorspronkelijk een briljantje in de muurschildering gezeten hebben, verklaarde een buurvrouw van het raam naast het beruchte raam.  

Salvatore Iodice 

In 2016 werd er geld ingezameld door timmerman en kunstenaar Salvatore Iodice, ook uit Quartieri Spagnoli. Salvatore is een artista partenopeo, een Napolitaans kunstenaar, die in de wijk bekend staat om zijn ‘recycling’-atelier, La Miniera, lees ik in een artikel met de mooie kop ‘Ai Quartieri Spagnoli l’arte è figlia del riciclo’. Kunst als ‘recycling’. Ik las er pas over toen we alweer terug waren, anders had ik het wel even bezocht, want we sliepen er vlakbij.  

Restauratie muurschildering Maradona  

Hoe dan ook, Iodice vond dat het kunstwerk in ere hersteld moest worden en dat Maradona zijn gezicht terug moest krijgen. Met het ingezamelde geld en toestemming van de gemeente werd in 2016 gestart met de restauratie. Ook Bostik was hier natuurlijk weer bij betrokken.  

Bosoletti 

Omdat veel mensen het oorspronkelijk geschilderde en gerestaureerde gezicht van Maradona niet ‘echt’ genoeg vonden, werd uiteindelijk besloten om het nog een keer bij te werken. Hiervoor ging de nog vrij jonge Argentijnse kunstenaar Francisco Bosoletti ermee aan de slag, in 2017. Bosoletti woont in Italië, maar komt oorspronkelijk uit Armstrong in Argentinië.  

Bosoletti had net op een hoge muur aan het zelfde pleintje zijn beroemde muurschildering van Isis gemaakt, een muurschildering die je al in mijn blog over beroemde vrouwen, godinnen en heldinnen in Napels zag. Ook elders heeft hij zwartwit-murals gemaakt, van Gent tot Valencia. Een erg mooi kunstwerk ook maakte hij in Bonito, ten noordoosten van Napels. Hij is een ervaren street artist en het bijwerken van het gezicht van Maradona vertrouwden ze hem wel toe.  

isis-mural-napels

Maradona moest weer herrijzen.

maradona-mural

Maradona en hoop  

Voor de Napolitanen heeft Maradona een diepere betekenis. Maradona was voor velen een voorbeeld. Niet alleen een topvoetballer, maar ook iemand vol passie, pijn en emoties. En, meer nog dan dat: het voorbeeld dat verandering mogelijk is, ook als je opgroeit in een wijk waar hoop en succes ver te zoeken lijken.  Dromen kunnen werkelijkheid worden!

Maradona-plein 

Sinds de dood van Maradona op 25 november 2020, is het Maradona-plein dan ook een nog belangrijker plek geworden voor Napolitanen. Voor zijn dood werd het ook al wel bezocht, maar tegenwoordig is het een ware bezienswaardigheid geworden. Een ontmoetingsplek en herinneringsplek. Voor Napoli-fans natuurlijk, maar ook toeristen willen tegenwoordig allemaal naar het ‘Maradona museum’ toe.  

Sinds de dood van Maradona wordt het Maradonaplein nog meer bezocht. 

De pandemie, met de strenge maatregelen in Italië, gooide nog even roet in het eten, maar inmiddels –anno 2022- wil iedereen de Maradona-mural weer zien!

via-emanuele-de-deo-maradona

Quartieri Spagnoli in Napels gevaarlijk?  

Toch doet niet iedereen het, met name toeristen niet allemaal, omdat vaak gedacht wordt dat de Quartieri Spagnoli een gevaarlijke buurt is vol obscure steegjes. Ik vond het juist een heerlijke buurt!  

In het verleden werd Quartieri Spagnoli inderdaad vaak als een beruchte buurt gezien, maar toch wandelde ik er als blonde twintiger in 1999 al probleemloos rond. En dit jaar weer. Waar het vroeger werd afgeraden is het tegenwoordig wat gebruikelijker deze voorheen beruchte wijk te bezoeken.  

Quartieri Spagnoli is een intense maar tegelijkertijd superinteressante wijk. Ik heb me er niet onveilig gevoeld en vond het juist geweldig er rond te lopen, ook als vrouw alleen, samen met mijn tieners, te midden van toeterende scooters. Alleen met een baby in de wagen of met kleine kinderen zou ik het afraden, of als je niet zo goed ter been bent, maar anders: doen! 

quartieri-spagnoli-napels

De typisch Napolitaanse Quartieri Spagnoli.

Quartieri Spagnoli 

Largo Maradona en de Quartieri Spagnoli mag je echt niet missen in Napels. In deze duizelingwekkende wijk zie je het échte Napels! Samen met mijn kinderen sliep ik 2 nachten in de Quartieri Spagnoli (tip: Toledo Lifestyle Suites ligt perfect!) en 1 nacht op een plek met heel mooi uitzicht over Napels (wat ik nog even geheim hou).

Niet alleen overdag maar ook ’s avonds is de Quartieri Spagnoli een superlevendige wijk waar je het echte Napels ziet! Tip: overnacht zelf ook eens in de wijk Quartieri Spagnoli als je naar Napels wil, het is vlakbij de Via Toledo en Plebiscito.

vico-lungo-del-gelso

Maradona in Quartieri Spagnoli  

Ook elders in de wijk Quartieri Spagnoli zie je Maradona steeds weer op murals, foto’s en andere afbeeldingen. Op m’n foto’s hieronder zie je hem op foto’s in hartjes, hangend in steegjes, op tafeltjes, en op andere murals.

vico-giardinetto-napoli

Ik nam de foto’s o.a. in de Vico Giardinetto (de sjaals en de shirts), in de Vico Tre Regine en op de hoek van de Vico della Tofa en de Vico Lungo del Gelso. Mooi ook vond ik deze kleine zwartblauwe mural van Maradona. De mural is gemaakt door Leone Peretti.   

maradona-muurschildering
maradona-via-concordia

Voetbalhelden op het Maradonapein

Behalve Maradona zie je ook Sophia Loren en een immens grote godin Iside afgebeeld op het plein. Daarnaast kun je nog andere voetbalhelden op de muren op het pleintje spotten. Beroemde Italiaanse én buitenlandse voetbalspelers die belangrijk waren voor Napoli.  

Voordat ik over de andere spelers op het Maradonapleintje vertel, ga ik eerst nog even verder met Maradona. Je vindt Maradona namelijk op nog meer plekken in Napels!  

piazza-nilo-napoli

Bar Nilo  

Een plek die ook onlosmakelijk verbonden is met Maradona is Bar Bilo, een klein barretje in het historische centrum van Napels. Wandelend door de Via San Biagio dei Librai (Spaccanapoli) kwam ik er met de kinderen langs. Buiten zie je een speelveld met spelers op de muur en binnen is een klein altaartje met de haar van Maradona.  

Bar Nilo in Napels, een ‘bedevaartsplek’ voor Maradonafans.  

bar-nilo-napels

De haar van Maradona 

Mijn pubers wandelden alweer verder, maar dat plukje haar hadden we natuurlijk even moeten bewonderen. Het verhaal erachter ken je misschien wel: in 1987 zat de eigenaar van bar Nilo toevallig achter Maradona in het vliegtuig. Na de landing zag hij dat er wat haren van Maradona op het hoofdhoesje van Maradona’s stoel waren achtergebleven. Die pakte hij en nam het mee. Een stukje Maradona dus. Hoe weinig ook, voor de echte fans zo bijzonder dat het zelfs een beetje een bedevaartsplek is geworden.  

Il capello miracoloso di Diego Armando Maradona‘, de wonderbaarlijke haren van Maradona, zaten lange tijd achter het glas van een schilderijtje, maar tegenwoordig zit zijn haar in een ronddraaiende doorzichtige kubus. Kijk maar op Instagram bij de locatie Bar Nilo in Napoli en je ziet ‘m.  

Heb je er een foto van gemaakt, maar geen koffie gedronken? Dan zou je camera zomaar spontaan uit je handen kunnen vallen staat erbij, dus anders kun je beter geen foto maken. Begrepen? Dus drink die koffie (die ik niet dronk) of lees eerst de ervaringen op Tripadvisor.

spaccanapoli

Maradona in de Via San Gregorio Armeno  

Dwars op de lange Spaccanapoli moet je je vanaf de via San Biagio dei Libari zeker even linksaf de Via San Gregorio Armeno in slaan. Dit straatje wordt ook wel ‘het straatje van de kerststalletjes’ genoemd, want die zie je er het hele jaar door. En het leuke is: tussen traditionele kerstmeuk vind je hier ook voetballers, politici en andere beroemdheden als kerststalfiguurtjes.   

beeldjes-kerststal-via-san-gregorio-armeno

Dagelijks wurmen vele toeristen zich door de Via San Gregorio Armeno.  

maradona-via-san-gregorio-armeno
via-san-gregorio-armeno-napels

Maradona beeld

Koopwaar met Maradona was er altijd al, maar toen ik met de kinderen in Napels liep, krap 1,5 jaar na Maradona’s overlijden, viel het me natuurlijk extra op, niet alleen vanwege zijn recente overlijden, maar ook omdat mijn zoon zo van voetbal houdt.  

Ook stond er een levensgroot Maradona-beeld in het straatje.  

maradona-beeld

Overal Maradona! 

Niet alleen te midden van de drukte dook Maradona op, ook in verstopte binnenplaatsjes en zijstraatjes zie je hem. Een vlag, een altaartje, koelkastmagneten, vanalles.   

Rugnummer 10 

Napoli shirts en sjaals zie je er ook veel. Op elk Napoli-shirt of sjaal prijkt rugnummer 10, een nummer dat voor eeuwig aan Maradona verbonden blijft. Toen Maradona gestopt was met voetballen voor Napoli werd uit respect zijn rugnummer niet meer door de club gebruikt en ook sinds zijn overlijden niet. Nummer 10 hoorde maar bij één iemand en dat was Maradona.  

La bodega de Dios  

Zoals ik al zei zou ik nog even terugkomen op de andere spelers die op het Maradonaplein te zien zijn, en dat doe ik zo ook, maar er is nóg iets wat je niet mag missen. Tussen de murals van Lorenzo en Mertens (die je zometeen ziet) zit op nummer 62 namelijk een klein Napolitaans barretje: La Bodega de Dios, het barretje op Quartieri Spagnoli waar het eigenlijk allemaal begon. Je ziet de ingang van het barretje op de foto hieronder, achter mijn zoon.  

bodega-de-dios-napoli

De letters I en O worden gevormd door de cijfers 1 en 0: Bodega de D10S, waarbij de 10 in D10S natuurlijk voor rugnummer 10 staat. En die Dios (God) was natuurlijk Maradona, met rugnummer 10. Hier, in dit barretje, kwam de Teste Matte –de harde kern- samen.  

Je kunt er zelfs een ‘Spritz D10S’ bestellen zag ik, in plaats van de bekende oranje Aperol Spritz.  

blauwe-spritz

Murals van Juan Pablo Gimenez 

Op de Instagrampagina van La Bodega de d10s, zag ik dat er na mijn bezoek aan Napels in augustus nog meer murals van Maradona op het pleintje gemaakt zijn, door Juan Pablo Gimenez. Jammer dat ik die dus net niet heb kunnen zien, want ze zien er gaaf uit!  

Hier zie je de murals op het instagramaccount van Juan Pablo Gimenez: Maradona en de ploeg Napoli op het veld, met de tekst Teste Matte in beeld.   

Eerbetoon aan Maradona 

De Telegraaf meldde toevallig onlangs dat er –als eerbetoon aan Maradona- in november een wedstrijd voor de vrede gespeeld wordt: We Play For Peace. De bekendmaking van deze benefietwedstrijd was op 10 oktober (op 10-10 dus) en was bewust gekozen in verband met Maradona’s rugnummer 10. De wedstrijd is inmiddels op 14 november gespeeld in het Olympisch stadion in Rome. Verschillende internationale topvoetballers deden mee, waaronder Messi.  

maradona-in-napels

Voetballers op Maradona plein 

Tot slot dan nog de andere beroemde voetballers die op de Maradona plein in Napels vereeuwigd zijn, waaronder de Belg Mertens, de Slowaak Hamsik en de Italiaan Insigne, maar ook Mimmo.  

Hieronder zie je welke voetballers vlakbij Maradona op de muren prijken en waarom de Napolitanen weg van ze zijn. De muurschilderingen zijn gemaakt door Leone Peretti die ook andere (mooiere!) murals in Quartieri Spagnoli maakte. Vooral zijn zwartwit murals zijn mooi. Ook Bostik hielp met het schilderen van de voetballers.  

Lorenzo Insigne, alias il Magnifico  

Naast Sophia Loren (die je in m’n blog over beroemde vrouwen in Napels al zag) zie je een schildering van een jongen die tv kijkt (op een ouderwetse tv) met daarnaast de beroemde voetballer Insigne alias Lorenzo il Magnifico.  

‘Sei un di noi’ staat erbij. Je bent één van ons. De 31-jarige Lorenzo Insigne komt namelijk uit Napels. Hij speelde bij de jeugd van SSC Napoli. Afgelopen zomer verhuisde hij naar Toronto.  

lorenzo-insigne-napoli

Dries Mertens  

De Belg Dries Mertens –Ciro- is ook een legende in Napels. Ook al voetbalt hij tegenwoordig voor een Turkse club, hij speelde ook voor Napoli. Vergeten zijn de Napolitanen hem echter nog niet. Hij is niet alleen op de muur schuin tegenover de gigantische Maradona vereeuwigd, maar ook prijkt zijn naam nog op herinneringshartjes.  

Ciro’ noemden de Napolitanen hem. Of ‘Ciruzz’ zelfs. Op Voetbal International lees ik waarom: ‘Ciro is de typisch plaatselijke voornaam die Mertens als geuzennaam verdiende omdat hij doet denken aan Napolitaanse straatjongens, klein en onbevreesd. Denk maar aan Lorenzo Insigne.’ 

In dit filmpje van juni 2020 dat ik op Mertens’ instagram-account vond spreekt Maradona ook vol trots over hem. Samen met Hamsik heeft Mertens namelijk meer goals voor Napoli gemaakt dan Maradona ooit. Onlangs woonde Mertens de Champions League wedstrijd Napoli-Liverpool bij en kreeg een heldenonthaal

Samen met zijn vrouw kreeg Dries Mertens in maart dit jaar een zoontje: Ciro Romeo. Op het Instagramaccount van zijn vrouw Katrin ‘Kat’ Kerkhofs staan superschattige filmpjes. Los van zijn naam wel eens gehoord te hebben via mijn zoon kende ik hem eigenlijk helemaal niet, maar hij komt supersympathiek over. Net als de Nederlander Matthijs de Ligt trouwens, die ik afgelopen zondag in Isola di Beau zag.  

ciro-mertens

Marek Hamsik 

De 35-jarige Slowaakse voetballer Marek Hamšík, met de bijnaam ‘Marekiaro’ is ook op de muren van Largo Maradona vereeuwigd. De Napolitanen noemden Hamsik Marekiaro, naar het aan de zee gelegen Marechiaro: één van de vele mooie plekken in Napels en omgeving. De naam van de plaats verraadt de schoonheid van de plek al: ‘mare chiaro‘, ‘heldere zee’. Het ligt vlakbij het eveneens geliefde Possilipo.   

Vanaf 2007 speelde Hamsik lange tijd bij Napoli en 10 jaar later was hij topscoorder aller tijden van Napoli toen hij in december dat jaar het oude record van Diego Maradona verbrak. Later maakten zowel Marek als Dries nog meer goals voor de club.  

‘Sei la storia del Napoli’ staat hieronder bij zijn mural. Je bent de geschiedenis van Napoli. ‘Het verhaal’ van de club Napoli. Niet zo’n grote legende als Maradona, maar zeker van belang!  

marek-hamsik-napoli
criscito-mimmo

Domenico Criscito alias Mimmo  

Vlakbij het pleintje, in de Vico Concordia, hierboven, schilderde Leone Peretti ook de 35-jarige voetballer Domenico Criscito nog. ‘Mimmo’ is zijn bijnaam en hij komt van oorsprong uit Zuid-Italië.

‘Da figlio del Vesuvio a capitano’ staat op de muur. ‘Zoon van de Vesuvius’ staat er letterlijk, refererend aan het feit dat hij opgroeide in Cercola, aan de rand van Napels, ‘onder’ de Vesuvius, en hij het tot aanvoerder van Genua in Noord-Italië schopte.

Maradona tour in Napels 

Ik ontdekte de vele muurschilderingen, beeldjes en Maradona koopwaar gewoon al wandelend met mijn tieners door de stad, en met name in Quartieri Spagnoli, waar we verbleven, maar ga je graag met een tour mee om meer te horen dan zijn er speciale Nederlandstalige Maradona tours te boeken via Ontdek Napels en Local in Napels.  

Wij wandelden gewoon zelf langs de vele murals in Napels.

murales-maradona
wandeling-quartieri-spagnoli

Wandeltour of fietstour in Napels 

Een niet-Nederlandse wandeltour door de Quartieri Spagnoli kun je ook via Tiqets boeken. Een fietstour van Baja Bikes is ook altijd een aanrader. Dit kan zowel in het Nederlands als in het Engels. Boek je fietstour in Napels hier.   

Maradona mural van Jorit Agoch 

De Nederlandse steert art kunstenaar Jorit maakte enkele jaren geleden ook een hele gave mural van Maradona: Maradona, Dios umano, een gigantische mural op een flat in San Giovanni a Teduccio, een buitenwijk van Napels, die ook wel ‘de Bronx’ genoemd wordt. ‘Dios umano’ betekent menselijke god. Het kijkt me een geweldig gaaf kunstwerk om ook nog met eigen ogen te zien, maar bij ons kwam dat er niet van. We konden in die paar dagen niet alles en wilden ook nog een dagje naar Procida.   

Maradona mural in Buenos Aires 

Maradona’s geboortehuis in de sloppenwijk Villa Fiorito in Buenos Aires werd vorig jaar tot ‘patrimonio nazionale’ uitgeroepen, las ik in de Corriere del Mezzogiorno (waar ik overigens zelf lang geleden overigens ook in stond n.a.v. een record aantal toeristen in Napels in 1999; kijk hier maar).

Op zijn geboortehuis in Argentinië prijkt een mural met de tekst ‘La casa de Dios’, het huis van God. Want ja, zo werd hij gezien.  

Ook muralist San Spiga maakte in Argentinië murals van Maradona. San Spiga heeft op heel veel plekken in Argentinië Maradona memorials gemaakt, maar ook in Napels! 

Voetbalwedstrijd in Napoli 

Voor mijn zoon had ik het leuk gevonden het stadion van FC Napoli te bezoeken of er een wedstrijd te zien. Een Nederlandse vriendin die in Napels gewoond heeft, deed dit een paar maanden voor ons bezoek ook met haar zoons. Zij woonde echt een wedstrijd van SSC Napoli bij, wat voor de beleving van het ware Napoli natuurlijk wel top is.  

Kijk op de website van SSC Napoli als je meer wil weten of boek een voetbalreis naar Napels!  

Stadion Napels 

Het voetbalstadion van Napels heet het Stadio Diego Armando Maradona, wat voorheen het Stadio San Paolo was. Na het San Siro in Milaan en het Stadio Olimpico in Rome is het Stadio Diego Armando Maradona (voorheen Stadio San Paolo) het grootste stadion van Italië. 

Ik had een bezoek aan het stadion op mijn lijstje staan, maar toen ik zag dat het erg ver van de stad af lag, helemaal in de wijk Fuorigrotta, liet ik het erbij. We konden ook gewoon op zoek gaan naar Maradona murals. Ook dat leek mijn zoon al heel leuk!  

Wat te doen in Napels 

Uiteraard is er nog veel meer te zien en te doen in Napels. Bekijk alle mogelijkheden hier eens: bezienswaardigheden in Napels en ontdek Napels zelf.   

Blogs over Napels en omgeving 

Ik schreef nog niet zo veel over Napels, maar in 3 dagen tijd maakte ik meer dan 1.000 foto’s, dus saai is het zeker niet! Lees anders onderstaande blogs alvast:

Ook schreef ik over Rome, Bari, Matera, Puglia, Sardinië en Sicilië. Check hier al mijn blogs over Italië.  

Reisgids Napels 2022  

In 2022 kwamen er meerdere reisgidsen over Napels uit. Zoek je een recente reisgids Napels kies dan voor Time to Momo Napels, ANWB Ontdek Napels en Amalfikust, Wat en Hoe Napels en Amalfikust of Capitool Top 10 Napels en Amalfikust.

Mijn Napels  

Wil je Napels net als ik op eigen houtje gaan ontdekken dan kun je uiteraard een reisgids Napels aanschaffen, maar vind je het leuk om net iets meer te lezen, te zien en te weten te komen dan is het boek Mijn Napels van Saskia Balmaekers (van het blog Ciaotutti) ook een aanrader.  

Specifiek over het voetbalpleintje kun je ook lezen op het blog Local in Napels. Zij organiseren ook tours voor het geval je liever niet alleen gaat of als je het leuk vindt meer details te horen. 

Boeken over Maradona  

Wil je meer weten over Maradona, bestel dan het boek Mijn Maradona van Henk Spaan, Op zoek naar Maradona van Sjoerd Mossou of Guillem Balague’s boek over Maradona.

Informatie over Maradona 

Voor het schrijven van dit uitgebreide blog raadpleegde ik vele Italiaanse krantenartikelen om net iets meer te weten, meer details, dan wat ik vluchtig googelend kon vinden. Tevens heb ik diverse voetbalartikelen geraadpleegd om het een en ander te achterhalen, niet alleen Nederlandse, maar ook Italiaanse en Engelstalige. Een erg goed stuk over Maradona, dat bovendien een mooie sfeerbeschrijving van de stad geeft, is een artikel op Mundial Mag: Naples is pregnant with Diego Maradona. Andere artikelen noemde ik in het blog al.  

Blog over Maradona 

Tijdens mijn bezoek aan Napels in maart dit jaar besloot ik al over Maradona te gaan schrijven. Uiteindelijk begon ik aan het blog naar aanleiding van de wedstrijd van SSC Napoli tegen Ajax, afgelopen oktober 2022. Het schrijven van dit blog was veel werk, maar het is me toch gelukt het af te ronden voor 25 november, Maradona’s sterfdag, nu 2 jaar geleden.  

In dit blog staan affiliate links. Koop jij via z’n linkje of banner een product of dienst dan krijg ik een klein beetje commissie en daar ben ik uiteraard blij mee. Met het blog op zich verdien ik namelijk geen geld.  

Ik bezocht Napels twee keer, afgelopen maart met mijn kinderen en eerder al in 1999. Alle foto’s in dit blog maakte ik in maart 2022.  

street-art-vrouw-napels

Beroemde vrouwen in Napels: godinnen en heldinnen vereeuwigd op muurschilderingen in Napels 

Sophia Loren, Eleonora de Fonseca Pimentel, La Tarantina, Ipazia, Iside en anderen. Je ziet ze op muurschilderingen in Napels. Beroemde vrouwen en voor Napolitanen belangrijke vrouwen. Godinnen en heldinnen, vereeuwigd in de Quartieri Spagnoli en het historisch centrum van Napels. 

Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag (8 maart) wil ik de foto’s en de bijzondere verhalen van deze vrouwen graag nog even delen! 

festa-delle-donne-fotos-followmyfootprints

Muurschilderingen in Napels 

Tijdens een bezoek aan Napels afgelopen weekend met mijn zoon en dochter ontdekte ik al wandelend vele murali, muurschilderingen. ‘Opere‘ kun je ook zeggen, kunstwerken. Mooie en minder mooie, maar ik móest ze vastleggen. Prachtige ‘arte di strada‘, street art

Sowieso kun je je hart ophalen wat street art in Napels betreft (ik fotografeerde er heel veel muurschilderingen!), maar in het kader van International Women’s Day (Festa della Donna op z’n Italiaans) deel ik eerst deze kunstwerken van vrouwen die voor Napolitanen belangrijk zijn of waren.  

muurschildering-sophia-loren
Sophia Loren
tarantina-muurschildering-napels
Carmelo Cosma, ‘La Tarantina’

Beroemde vrouwen  

Wie zijn deze vrouwen op de muurschilderingen in Napels? Waarom zijn het belangrijke vrouwen, wat hebben ze betekend en welke rol speelden (in een aantal gevallen) oorlogen (momenteel helaas weer actueel in Europa) hierin? Je leest het hier. Vijf verhalen van bijzondere vrouwen ‘in’ Napels, of Napule, zoals ze in Napoli zeggen. 

Wat betekenen deze vrouwen voor Napels en waarom mag je ze niet missen?  

grote-muurschildering-in-napels
Iside

Waar vind je muurschilderingen van belangrijke vrouwen in Napels?

Per kunstwerk vertel ik waar ik de foto nam, zodat je zelf ook op zoek kunt gaan als je Napels bezoekt. Ze zijn allemaal op loopafstand van metrostation Toledo (een super instaproof metrostation), maar veelal zul je het gewoon te voet kunnen doen. Ook wij deden dat. Ik had deze route langs beroemde vrouwen niet gepland, maar ontdekte de muurschilderingen van zelf. In 3 dagen wandelden we immers bijna 40 kilometer!

leticia-mandragora-napels
Mooie muurschildering van Leticia Mandragora in Napels

Eleonora Fonseca Pimentel  

Op het prachtige grote blauwe kunstwerk hierboven zie je Eleonora de Fonseca Pimentel, dichteres, journaliste en heldin van de Napolitaanse Revolutie van 1799. De grote muurschildering is in 2019 gemaakt door de Italiaans-Spaanse kunstenares Leticia Mandragora

Naast dit prachtige kunstwerk vereeuwigde Leticia ook nog vele andere beroemde vrouwen en mannen, allemaal in het blauw, zowel in Napels als in andere Italiaanse steden en ‘street art stadjes‘, zoals Stornara in Puglia (Foggia) en San Gavino Monreale op Sardinië (waar ze o.a. deze muurschildering maakte van de Sardijnse Nobelprijswinnares Grazia Deledda).

Ook in wereldsteden als Rio de Janeiro, Santiago de Chile, San Francisco, New York en Miami zijn haar blauwe kunstwerken te zien. Klik op de stad en je ziet ze. Waanzinnig mooi! 

Ken jij de prachtige blauwe muurschilderingen van Leticia Mandragora al?

Hoe zat het met die Revolutie? Wellicht heb ik het tijdens mijn studie Mediterrane Studies geleerd, maar ik wist het niet meer precies, dus zocht ik het even op. Nadat Napels eerst een tijd onderdeel was geweest van het Spaanse Koninkrijk (de tijd waarin ook de wijk Quartieri Spagnoli ontstond), werd het Koninkrijk Napels in januari 1799 door Franse troepen bezet en werd in Zuid-Italië een Franse vazalstaat uitgeroepen. Enkele maanden later werd Napels alweer heroverd en werd koning Ferdinand teruggezet op de troon.  

Eleonora Fonseca Pimentel werd gearresteerd, ter dood veroordeeld en publiekelijk opgehangen. Ze overleed op 47-jarige leeftijd en wordt in Napels nog altijd als heldin gezien. Het kunstwerk is een eerbetoon aan Eleonara.  

Je vindt de muurschildering van Leticia Mandragora op de hoek van de Via Sant’Anna di Palazzo, bij Piazzetta Sant’Anna di Palazzo. Wij kwamen er wandelend naar één van de minder bekende ingangen van Napoli Sotteranea langs. De mural ligt in een straat waar de wijken Quartieri Spagnoli, Chiaia en San Ferdinando samenkomen. Metrostation Toledo en Municipio liggen er 10-15 minuutjes lopen vandaan.  

sophia-loren-napels
Sophia Loren in Napels

Sophia Loren 

De inmiddels 87-jarige -uit Italië afkomstige- Sophia Loren is zeer geliefd. De legendarische actrice werd wereldwijd een waar icoon, maar heeft vooral een sterke band met Napels en omgeving. Officieel heet ze Sofia Costanza Brigida Villani Scicolone, maar iedereen kent haar onder haar artiestennaam, Sophia Loren

Sophia Loren speelde in vele bekende films. Het meest bekend is wel Una giornata particolare, maar eerder al speelde ze in de oorlogsfilm La ciociara (Two Women), in La Baia di Napoli (It started in Napels), in El Cid (tijdens mijn propedeuse Spaans las ik het boek, een middeleeuws heldenepos, wat ik nog altijd in de kast heb staan), maar daarnaast speelde ze in tientallen andere films. Vorig jaar verscheen ze op 86-jarige leeftijd zelfs opnieuw op het witte doek in de film La Vita Davanti a Sé, ‘The Life Ahead’.

De diva acteert nog steeds en wordt nog altijd op handen gedragen, maar had geen makkelijke jeugd.  

Sophia Loren werd geboren in Rome, maar groeide -in de steek gelaten door haar vader- met haar single moeder en zusje op bij hun oma in Pozzuoli, een kustplaatsje vlakbij Napels wat ik in 1999 ook al bezocht heb. Nadat Pozzuoli tijdens de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd werd en Sofia door een granaat geraakt werd, vluchtten ze naar Napels. Na de oorlog gingen ze terug naar Pozzuoli, waar haar oma een bar opende.   

Toen Sophia Loren 15 was leerde ze de 37-jarige Carlo Ponti kennen en trouwde met hem. Ze kregen twee zoons: Carlo jr. en Edoardo. Zoon Edoardo Ponti is nu haar regisseur. Een beroemde spreuk van Sophia Loren die ik wel bij Women’s Day vind passen en als ouder goed begrijp is:  

‘Als moeder ben je in je gedachten nooit echt alleen. Een moeder moet altijd twee keer nadenken, een keer voor zichzelf en een keer voor haar kind.’ 

Je komt Sophia Loren op verschillende plekken in Napels tegen (ook buiten de stad kan dat, o.a. op deze mooie muurschildering in Gragnano, van de kunstenares die ik net al noemde), maar ik vermoed dat als Sophia Loren overleden is (ze leeft gewoon nog hoor!) dat het aantal muurschilderingen met haar in beeld, net als nu bij Maradona het geval is, fors zal toenemen, zo geliefd is ze nog en zo bewonderd wordt ze.

In 2016 werd Sophia Loren ereburger van Napels, een eer die Diego Maradona een jaar later ook kreeg.

De foto van Sophia in zwart/wit maakte ik op de hoek van de Via Emanuele de Deo en de Vico Concordia (waar nog meer te zien is, o.a. het street art werk met Iside erop wat ik hierna noem), in de Quartieri Spagnoli. De dichtstbijzijnde metro is metrostation Toledo.  

street-art-napels
Bud Spencer en Sophia Loren

Bovenstaande muurschildering met Sophia Loren erop, samen met Bud Spencer, spotte ik op Largo Barracche, een pleintje bij de Vico Figurella a Montecalvario, ter hoogte van nummer 6, bij de kruising met de Vico Tre Regine, ook in de Quartieri Spagnoli.

Napule’ staat er; dat is Napolitaans voor Napels. ‘Napoli’ is de Italiaanse naam. De mural is in 2019 gemaakt door Mario Castì Farina.  

Op Instagram zegt de maker:Questa la voglio dedicare a tutte le donne, anzi le femmene. Non solo di Napoli. A tutte quelle che si fanno i selfie e si scrivono da sole negli hashtag #Sofia. Non si deve aggiungere altro.’ Oftewel: ‘Dit kunstwerk wil ik opdragen aan alle dames, alle vrouwen, niet alleen uit Napels. Aan alle vrouwen die selfies maken en als hashtag #Sofia gebruiken. Meer hashtags toevoegen is niet nodig.’  

isis-napels
Iside (Isis) op het ‘Maradona pleintje’ in de Quartieri Spagnoli

Iside (Isis)

Hierboven zie je Iside, of eigenlijk Pudicizia, een mega muurschildering gemaakt door de Argentijnse street artist Francisco Bosoletti. We waren er niet eens naar op zoek, maar wandelden er per toeval langs toen we de murals van Maradona zochten. Wie was deze vrouw? Waarom stond ze hier in Napels afgebeeld?

Lees ook: muurschilderingen van Maradona in Napels.

De muurschildering deed me denken aan foto’s die ik van Cristo Velato had gezien, de gesluierde Christus die je in de Capella Sansevero kunt bewonderen (één van de must sees in Napels), maar waar het hoge kunstwerk werkelijk naar verwijst is de gesluierde Pudicizia, Pudicizia Velata, die ook als beeld te bewonderen is in de Capella Sansevero. La Pudicizia Velata betekent letterlijk de gesluierde bescheidenheid, maar in het Engels wordt het ook wel The Veiled Truth (gesluierde waarheid) genoemd. Het is een verwijzing naar de gesluierde Isis, oftewel Iside, zoals ze in Italië zeggen. 

Isis, godin van de vruchtbaarheid, maar ook van magie, genezing, natuurkracht en liefde. Eigenlijk staat ze voor nog veel meer, deze van oorsprong Egyptische, maar later ook Griekse godin die breed aanbeden werd. Isis werd de beschermgodin van verschillende volkeren en de Isisverering strekte zich over grote delen van het Middellandse Zeegebied uit. Ik las er al over toen ik op het Griekse Cycladen-eilandje Delos naar de Tempel van Isis klom, maar ook in Italië ontstond in de tijd van het Romeinse Rijk een hele Isiscultus, niet alleen in Rome, maar ook in Napels en op Sicilië. 

De echte Pudizia Velata vind je dus in de Capella Sansevereo, hartje Napels. Je kunt dit ook bezoeken met een georganiseerde wandeltour. Mijn pubers hoefden deze bekende bezienswaardigheid niet per se te zien, dus ik heb het overgeslagen, maar op deze manier zagen we het onverwacht toch, maar dan als street art in de Quartieri Spagnoli.  

Op de website van Bosoletti, de maker van het kunstwerk, staat: Iside intends to honor the feminine creative power, the Nature that loves to hide and that with its veil dazzles our mortal eyes, the Great Mother Goddess, She who knows.’ Ook zegt hij: ‘In Naples the cult of Isis is very ancient. Her name in hieroglyphics is a throne, maternal womb that welcomes the life and archetype of our Madonnas.’

Bosoletti maakte de muurschildering in 2017 en het werk werd ingehuldigd op 6 oktober, de dag van de heilige Santa Maria Francesca, de beschermheilige van de Quartieri Spagnoli. Santa Maria Francesca was, zo schrijft de kunstenaar, ‘the only Neapolitan woman elevated to sanctity‘, oftewel, een tot heilige verheven Napolitaanse vrouw.  

Je vindt Isis (Iside) hier, op de hoek van de Via Emanuele de Deo en de Vico Concordia. Het dichtstbijzijnde metro is station Toledo, wat sowieso een must see is! Of neem de funicolare naar C.V. Emanuele, als dat voor jou handig is.  

Ipazia-napels
Ipazia (Hypatia), gemaakt door Maria Pia Cinque

Ipazia d’Alessandria  

In de Via Concezione a Monte Calvari vind je weer een vrouw op een muur. Het is de Griekse filosofe, wiskundige en astronome Ipazia d’Alessandria die in de 4e eeuw na Christus in Egypte woonde. Je kent haar misschien als Hypatia van Alexandrië, maar ook als je nog nooit van haar gehoord had valt dit kunstwerk je ongetwijfeld op.

Ook deze foto maakte ik uiteraard weer zelf en ook dit werk past perfect bij Internationale Vrouwendag. Op Instagram vertelt de in Rome wonende -maar van oorsprong uit Napoli afkomstige- kunstenares MP5, oftewel Maria Pia Cinque, over haar art work dat de naam ‘Care of Knowledge’ draagt. In 2018 heeft ze het speciaal voor het vrouwencentrum ‘Centro Studi Donna’ gemaakt.  

Ook vandaag de dag is Ipazia nog een symbool van onafhankelijkheid en vrijheid van denken. Een mooi voorbeeld van vrouwen die invloed hebben gehad.  

Je vindt dit kunstwerk hier, aan de rand van de Quartieri Spagnoli en Montecalvario, in de Via Concezione a Monte Calvari, op nummer 25. Ook in dit geval is metrostation Toledo weer het dichtstbij. Sowieso is dit metrostation een must see! 

muurschildering-napels-vrouw
La Tarantina in Napoli

La Tarantina 

Vlak naast Ipazia valt nog een vrouw op. Het is de –inmiddels 85-jarige- Carmelo Cosma, alias La Tarantina. Carmelo Cosma, ‘koningin van de nacht’, woont in de wijk Quartieri Spagnoli en is de oudste en bekendste transgender van Napels. Ze wordt gezien als symbool voor tolerantie en acceptatie.   

‘La Tarantina è l’ultimo femminéllo dei quartieri spagnoli’ las ik. Omdat de term ‘femminéllo’ me niks zei, besloot ik het op te zoeken. Femminielli of femmenielli zijn mensen die in de traditionele Napolitaanse cultuur een derde geslachtsrol belichamen.  

Mooi dat het kan, maar sommige mensen vinden daar wat van en dus werd het kunstwerk van Vittorio Valiante, wat hij in 2019 maakte, helaas beklad. Nadat de mural gerestaureerd was, werd er glas voorgezet, ontdekte ik dankzij een kleine Italiaanse speurtocht op Google. Het viel ons in elk geval direct op, want doorgaans zit er zelden een glasplaat voor street art. 

In dit filmpje op YouTube zie je Tarantina, de geportretteerde transgendervrouw, in levende lijve.   

Je vindt de muurschildering in de Via Concezione a Montecalvario, vlakbij Teatro Galleria Toledo. Het ligt op het randje van de Quartieri Spagnoli en de wijk Montecalvario. Metrostation Toledo is wederom het dichtstbij.

Vittorio Valiante maakte overigens ook een mooie mural bij het startpunt van het Pad van de Goden (één van de dingen die ik ook erg graag in Napels en omgeving had willen doen) zag ik op zijn Instagram-account. 

Hier zie je meer van zijn portretten: muurschilderingen van Vittorio Valiante.   

Madonna con pistola 

Een bekende kleinere maar spraakmakende muurschildering die ik gemist heb in het centrum van Napels is die van de Madonna con pistola, de Madonna met een pistool, een werk van Banksy. Wil je het niet missen? Je vindt het op het Piazza dei Girolamini, in het centro storico.  

Beroemde vrouwen route in Napels 

Ga je met je dochter, je moeder of een vriendin naar Napels wandel dan deze –door mij bedachte- ‘beroemde vrouwen’-route door Napels of ga zelf op zoek naar meer. 

Titta

Nog een muurschildering die er eigenlijk bij had gemoeten is die van Titta, de zus van Genny Cesarano die in 2015 door een kogel van de maffia geraakt werd en overleed. Het kunstwerk is gemaakt door de Mexicaanse street artist Addi Fernández.

Update: Iris (van Local in Napels) postte de foto op Instagram en schreef: ’21 maart is de dag waarop alle onschuldige slachtoffers van de maffia, de Camorra, de Napolitaanse georganiseerde misdaad, worden herdacht. Op deze muurtekening op Piazza dei Miracoli in de wijk Rione Sanità zie je Titta, de zus van Genny. Genny werd op 6 september 2015 per ongeluk geraakt door een kogel en stierf op 17-jarige leeftijd. Genny had niets met de maffia te maken, maar was op de verkeerde plek op het verkeerde moment.’ Bekijk zeker het account Local in Naples als je die kant op gaat voor meer posts en tips in Napels.

Parco dei Murales

Ook in het buiten de stad gelegen Parco Merola, het ‘parco dei murales’ in de wijk Ponticelli kun je mooie grote muurschilderingen zien, ook met vrouwen in de hoofdrol. Veel kunstwerken zijn gemaakt door de Nederlands-Napolitaanse Jorit 

Straatkunstwerk van 1500 vierkante meter

Onlangs maakte Jorit zelfs een straatkustwerk van 1500 vierkante meter! Met een beetje geluk zou dit denk ik met opstijgen of landen in Napels te zien moeten zijn, maar ik zag het niet.   

muurschildering-napels
Ik in Napels bij Jorit’s San Gennaro

San Gennaro 

Jorit vereeuwigde ook nog een andere held: San Gennaro, de beschermheilige van Napels. Geen vrouw in dit geval, maar je ziet mij erbij, dus mooi om mee af te sluiten. De mural van San Gennaro is één van zijn bekendste kunstwerken en gezien de centrale ligging in Napels vaak gefotografeerd. 

Bekijk Jorit’s Instagram-account en ontdek nog veel meer muurschilderingen van zijn hand, niet alleen in Italië, maar overal ter wereld, van Brooklyn tot Bethlehem

Maradona  

Er is echter één iemand die je het meest op de muren in Napels ziet en dat is de in 2020 overleden Maradona. Je ziet hem óveral, met name in de Quartieri Spagnoli. En ook Totò zie je er veel. Ik zal je een andere keer dan ook meer laten zien, maar kun je niet wachten, dan kun je hier of hier al even spieken.  

Lees ook: Op zoek naar Maradona in Napels.

muurschilderingen-in-napels

Street art in Napels  

Kijk sowieso ook gewoon goed om je heen als je in Napoli bent. Op veel plekken in Napels kom je street art tegen, als je maar een beetje oplet, zéker in de Quartieri Spagnoli. Zelfs als je het niet zoekt zie je het, in zijstraatjes, maar ook bij bezienswaardigheden, zoals hier, bij de buste van Pulcinella, in weer een zijstraatje of gewoon naast een winkeltje.

beroemde-vrouwen
Met mijn tieners street art spotten in Napels
meisjes-napels
Kinderen op een muur in Napels
napels-mondkapje

Meer muurschilderingen in Napels

Waar je ook naartoe wandelt het is altijd leuk om street art te ontdekken en tegen de tijd dat jij gaat zijn er waarschijnlijk wel weer nieuwe muurschilderingen in Napels bijgekomen. Ik wil er een andere keer nog meer delen, want ik zag er tientallen, groot èn klein! 

Pak ook zeker de wijk Rione Sanità mee, want daar zijn nog meer mooie murali, maar daar kwamen wij al niet eens meer allemaal aan toe.

Napels ervaring 

Ik bezocht Napels begin maart 2022 als vrouw alleen met mijn kinderen. Het was mijn tweede bezoek aan Napels en omgeving en ik was direct weer verkocht!
Sowieso hou ik van Zuid-Italië. Ik bezocht het bijzondere Matera (Basilicata) en Puglia zelfs al drie keer (waar ik eigenlijk nog veel te weinig over heb geschreven) en daarnaast reisde ik twee keer twee weken op Sardinië rond en bezocht ik Sicilië. Ook andere delen van Italië zijn prachtig! Inmiddels ben ik al 14x in Italië geweest en het blijft trekken!  

Ik wilde jullie eigenlijk meteen na mijn terugkomst zondag concrete Napels-tips geven, maar verhalen als deze, met iets meer diepgang, zijn ook bijzonder en vind ik ook leuk om eens te delen. Het kostte wat speurwerk op Italiaanse nieuws- en websites (ja, zo doe ik toch nog wat met Professioneel Vertalen Italiaans, wat ik lang geleden als bijvak op de universiteit volgde), maar nu weet je wel net iets meer achtergrondverhalen en dat is ook altijd interessant, toch? 

Volg me op Facebook (ook voor tips als je binnenkort ook in het vliegtuig stapt) en mis de nieuwe blogs over Napels en andere mooie plekken in Italië straks niet! Kun je niet wachten kijk dan hier wat er zoal te zien is in Napels.

 

napels en omgeving

Wat te doen in Napels en omgeving

Een bezoek aan Napels en omgeving, het staat op de wishlist van velen. Vanwege de levendige stad, de Vesuvius in de verte (of van dichtbij), Pompeï en Herculaneum, maar zeker ook vanwege de Amalfi-kust, het schiereiland bij Sorrento, het Pad van de Goden, het eiland Capri, Ischia en het kleurrijke Procida!  

Omgeving Napels 

Na het ietwat rauwe maar niet te missen Napels is de omgeving een picture perfect paradijs! Instaproof plaatsjes als Amalfi, Positano, Atrani, Ravello en Vietri sul Mare wil je gewoon gezien hebben! Ja, net als Cinque Terre, Santorini, Mykonos, Toscane, Rome, Parijs, de Cote d’Azur en de stranden van Sardinië is de Amalfikust één van de populairste bestemmingen op Instagram en niet voor niets, het is er ook zo mooi!

Verderop in dit blog lees je alle tips in de omgeving van Napels! 

De kust bij Napels 

Een roadtrip in de lente langs de kronkelende kust, een boottrip in de zomer met spectaculaire uitzichten op alle pittoreske plaatsen die zo prachtig tegen de bergwand liggen geplakt of met de hydrofoil of ferry naar een fotogeniek eilandje, ja, daar dromen velen van! Ik lang geleden al en dus ging ik, maar nu ga ik weer, voor meer! Al jaren wil ik terug en nu gaat het eindelijk gebeuren, samen met mijn kinderen. 

Napels ‘99 versus Napels ‘22 

Na mijn eerste bezoek aan Napels en omgeving in 1999 ga ik kijken hoe het er nu is. Napels ‘99 versus Napels ‘22 dus. En ook de omgeving weer! Hoewel ik me destijds had voorgenomen een volgende keer met warmer weer terug te gaan en met meer bloemen in bloei, kon ik in oktober toch niet wachten en boekte een nieuwe reis naar Napels, mét m’n tieners, in de voorjaarsvakantie, begin maart. Qua weer een gokje, maar in Italië zijn is altijd fijn!  

Hoe lang naar Napels? 

Het liefst was ik natuurlijk een volle week weg gegaan, maar aangezien ik altijd met een door de rechter vastgelegde vakantieverdeling zit waarbij de vakanties bij helfte zijn verdeeld en overleg helaas niet mogelijk is, moet ik het met minder doen. En dus plande ik een reis van donderdag tot zondag. Ook al hartstikke leuk natuurlijk!

Tip: Ik boekte het los, maar een stedentrip Napels kun je ook boeken via Bebsy of de Vakantiediscounter.

Drie dagen Napels 

Drie volle dagen Napels en omgeving. Dan konden we toch nog veel doen. Al snel besefte ik dat het wederom te weinig is voor alle plannen die ik eigenlijk had en voor al het leuks wat ik al jaren wil. Campanië heeft immers zoveel te bieden! En dus moeten we alsnog keuzes maken.  

Wat te doen in Napels 

Alleen al in Napels kun je heerlijk drie dagen verdwalen. In de centro stórico natuurlijk, het historische centrum van Napels, maar zeker ook in de Quartieri Spagnoli, de Spaanse wijk. Hier zie je het echte Napolitaanse leven.

Tijdens mijn eerste bezoek aan Napels in 1999 sliep ik al in de wijk, bij een Italiaan en zijn Nederlandse vriendin thuis (onderstaande foto maakte ik vanuit hun huis), en nu overnacht ik er met mijn tieners weer, op twee verschillende plekken. 

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is napels.jpeg

Quartieri Spagnoli in 1999

Vooral op de B&B waar we de eerste nacht zitten verheug ik me enorm. Als het ervan komt deel ik morgenavond een foto of filmpje. Update: Dit was onze view!

Leuke wijken in Napels 

Niet alleen de centro storico en de Quartieri Spagnoli bezocht ik 23 jaar geleden al, ook de wijk Vomero, op de heuvel, verkende ik al. Voor het uitzicht natuurlijk, maar ook om uit te gaan. Ook toen was dat al een ‘geheimtip’. Tegenwoordig worden ook de wijken Chiaia (waar ik al was) en Rione Sanità veel getipt. Daarnaast zijn er nog meer wijken en straten in Napels om te ontdekken.  

Wijken vol steegjes waar frisse was het vuil verbloemt.

Fotogenieke straatjes in Napels 

Door de beroemde Spaccanapoli wandelde ik al, de lange smalle straat die de stad doorsnijdt (zoek op de kaart o.a. naar de Via San Biagio del Librai) en ook slenterde ik al door de bekende Via San Gregorio Armeno, maar er zijn nog meer leuke straatjes en zijstraatjes waar ik weer naartoe wil, ook steegjes vol trappen tegen de heuvel aan, vlakbij onze accommodatie. En tegenwoordig is ook de street art niet te missen natuurlijk! Ik heb al wat bekende murali op m’n lijstje staan. 

Update: Lees dit blog over muurschilderingen van beroemde vrouwen in Napels.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is leuke-straatjes-napels.jpeg

Fotogenieke straatjes in Napels.

Bekende bezienswaardigheden in Napels  

Tijdens mijn eerste keer Napels poseerde ik al bij Monastero di Santa Chiara, een klooster met mooie zuilen, en in de beroemde overdekte Galleria. Behalve Castel Sant’Elmo op de heuvel zie je ook het imposante Castel dell’Ovo al van verre, vooral ook als je de ferry neemt.  

Kerken en kapellen, zoals de Duomo en de Cappella Sansevero, en musea en andere bezienswaardigheden zijn er ook, of doe een fietstour in Napels, maar gewoon rondwandelen is ook leuk! Over de Piazza del Plebescito, de Lungomare, door de Quartieri Spagnoli, over de Pignasecca markt of waar dan ook! 

Wandel je liever niet in je eentje rond, boek dan een rondleiding door de Spaanse wijk en over de Pignasecca markt.

Dagelijks leven in Napels 

Waar Rome een waar openluchtmuseum is, is Napels dat ook, maar dan weer heel anders. Niet zo zeer de gebouwen, maar het dagelijks leven doen je verrassen. Ook zonder het bezoeken van bezienswaardigheden is er genoeg te zien in deze ietwat spannende stad die net als het Siciliaanse Palermo een rauw randje heeft, maar des te meer intrigeert. De Maradona mural gaan we sowieso opzoeken.  

Napels ondergronds 

Regent het? Dan duiken we ondergronds, in Napoli Sotteranea. Sowieso lijkt me dit gaaf! De Catacombes van San Gennaro en San Gaudioso ook, de Galleria Borbonica of het Cimitero delle Fontanelle. En de architectonisch wel heel toffe metrostations natuurlijk, zoals metrostation Toledo.  

Tip: tickets voor bekende bezienswaardigheden in Napels koop je hier.

Wat te zien in Napels 

Eigenlijk wil ik alles zien wat ik al genoemd heb en nog meer, maar keuzes, keuzes! O, en pubers niet te vergeten, die hebben sowieso een heel ander idee van wat leuk is tijdens een citytrip. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat door de stad banjeren? Die doen het liever rustig aan, even chillen op de kamer, shoppen en natuurlijk… pizza!

Update: in mijn jaaroverzicht zie je foto’s van Napels bij de maand maart.  

Pizza in Napels 

In 1999 bezochten we bekende pizzeria’s in Napels waar mensen toen al voor in de rij stonden (zoals Di Matteo, waar Clinton ook was geweest), maar ook een leuk wijnbarretje en vele terrassen op verstopte pleinen, zoals Piazza Bellini. Ik werd meegesleurd naar Napolitaanse vrienden en we gingen uit tot in de late uurtjes. Om de volgende ochtend toch weer vroeg op te staan.  

Napels ontdekken 

Onze energie om alles te zien en te doen was grenzeloos, zowel overdag als ’s nachts. We haalden zelfs de krant. Het artikel vind je bij In de Media. Deze keer begínnen we al met een kort nachtje, want we staan om 3 uur op om op tijd op Schiphol te zijn.    

Napels en omgeving 

Ben je van plan een ticket of citytrip naar Napels te boeken dan raad ik je alvast aan zo lang mogelijk te gaan. Voor de stad zelf kan een lang weekend wel, maar wil je ook veel de omgeving zien dan heb je aan een week nog niet genoeg. Er is zóveel moois vlakbij Napels te zien! 

Naar Napels? Ga langer dan je van plan was. Er is zóveel moois vlakbij Napels te zien! 

Waar was ik in 1999?  

In 1999 bezocht ik Pozzuoli, Amalfi en Positano, passeerde ook Vietri sul Mare en ging met de veerboot naar Capri, maar nu ga ik terug, met mijn kinderen om nog meer te zien. Wil je ook de omgeving van Napels ontdekken dan lees je hier alvast wat tips:  

Capri 

Een bezoek aan Capri is een geliefd uitstapje vanuit Napels. Met de boot vaar je er naartoe en al snel ben je in een andere wereld. Het bergachtige eiland is superleuk om te zien en mis ook zeker het uitzichtpunt niet.  

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is capri-1999.jpeg

Capri 1999

Ischia en Procida 

Behalve naar Capri kun je ook naar Ischia en Procida. Ischia is wat groter en in de zomer superdruk, maar Procida is pas écht een pareltje! Ik kan het nu wel verklappen: Procida is dé reden dat ik deze hele citytrip geboekt heb. Je ziet het eiland op de kopfoto, die ik voor 1x niet zelf gemaakt heb, maar over een paar dagen wél!  

Procida is dit jaar culturele hoofdstad van Italië!

Al sinds ik een paar jaar geleden foto’s van dit kleurrijke eilandje zag, van Marina Coricella, wil ik er naartoe. Of onbewust eerder al. Het is namelijk het eiland van Il Postino, een práchtige film die ik in mijn studententijd zag toen ik net Italiaans als bijvak volgde op de universiteit. Misschien is mijn liefde voor Italië daar wel écht mee begonnen.  

Update: Verse foto’s van Procida zie je hier en in mijn jaaroverzicht bij maart, maar ook in mijn nieuwste blog over kleurrijke eilanden in Italië èn in andere landen. Wil je de ferry niet zelf regelen (zoals wij deden), maar ga je liever met een tour mee boek dan een dagtrip Procida. Een dagtrip Ischia kan ook.

Pompeï, Herculaneum en de Vesuvius 

De meeste mensen reizen echter de andere kant op, richting Pompeï of het dichterbij gelegen Herculaneum in Ercolano Scavi, wat niet zo ver van Napels centrum ligt, ‘onder’ de Vesuvius. Pompeï ligt er juist net voorbij. Nadat ik deze must sees vorige keer niet gezien heb wil ik het nu wél graag doen, liefst Herculaneum, maar mijn pubers zijn nog niet overtuigd dat Pompeï bij de opvoeding hoort. Ik vind van wel, maar het is ook hun vakantie en hun leven is al druk genoeg. Bovendien heb ik ook nog andere plannen en we kunnen nou eenmaal niet alles. Er is zoveel interessants te zien in Napels!

Wil je Pompeï en Herculaneum allebei zien? Kijk dan hier.

Castellamare di Stabia en Monte Faito 

Ook op m’n lijstje stond de kabelbaan naar de Monte Faito, vanaf Castellamare di Stabia, maar die gaat helaas niet in de winter, dus dat blijft op de to do list staan. Maar… er zijn nog meer mooie plekken in Campanië en zeker op het schiereiland bij Sorrento (Sorrentina) en aan de Amalfikust.  

Sorrento 

De eerste echt bekende badplaats ten zuiden van Napels is Sorrento. Het is het stadje van de citroenen of beter gezegd van de limoncello! Hou je daar van (ik wel, ik dronk het op mijn verjaardag nog) dan mag je Sorrento natuurlijk niet missen. Vanuit Napels kun je er met de trein naartoe. Wie weet doen we dat dit weekend wel! In dat geval zal ik hier later verse foto’s toevoegen.  

Tip: je kunt vanuit Napels een dagtrip naar Sorrento en de Amalfikust boeken.

Amalfikust: Amalfi, Sorrento en meer mooie stadjes 

Het meest tot de verbeelding sprekend in de omgeving van Napels is de Amalfikust, de kust bij het stadje Amalfi. Amalfi en Sorrento bezocht ik in de jaren 90 al. Op m’n foto die ik net op Facebook plaatste zie je de kathedraal van Amalfi. Vooral Sorrento vond ik práchtig, dus daar zou ik wel terug willen, maar er zijn nog meer van dit soort plaatsjes vol kleurrijke huizen tegen de bergwand aan.

Ja, hier vind je de mooiste plaatsjes aan een kronkelende kustweg!

Aantrekkelijke plekken zijn kustplaatsjes als Atrani, Minori en Maiori (bekend van het Sentiero dei Limoni), het fotogenieke Vietri sul Mare (ook op mijn foto’s, maar niet in het fotogenieke centrum helaas) en het landinwaarts gelegen Ravello met een wel heel gaaf uitzicht! Maar ook minder bekende zoals Praiano en andere plaatsjes.  

Salerno 

Salerno ligt wat strategischer en werd bekend door het televisieprogramma B&B Vol Liefde. En masse vond Twitterend Nederland iets van Debbie, ik ook, maar ze deed het mooi wel, een bestaan opbouwen in Zuid-Italië. Leuk om hier eens zelf rond te wandelen natuurlijk. Salerno is bovendien een handige uitvalsbasis voor de Amalfikust.  

Sentiero degli Dei 

Het Sentiero degli Dei, het Godenpad of Pad van de Goden, staat ook al járen op mijn lijstje. Deze wandeling zou ik dolgraag een keer willen doen, maar moet denk ik toch nog even wachten. Voor nu is het te lastig om het te combineren met mijn andere plannen, ook omdat het startpunt vanuit Napels zonder auto niet supersnel te bereiken is. Een nachtje in de omgeving overnachten is dan net wat handiger.  

Het Pad van de Goden staat al een tijd op mijn bucketlist!

Pozzuoli 

Wil je niet te ver weg dan ligt vlakbij Napels het plaatsje Pozzuoli. Ik bezocht het in 1999. Het is er fijn rondwandelen en alleen al hier is best het e.e.a. te zien, zoals het amfitheater en de Solfatara vulkaan in de Campi Flegrei, een veel minder bekende vulkaan dan de Vesuvius, maar nog altijd actief. Tot bij de kraterwand kun je sinds een ongeval enkele jaren geleden niet meer komen (voorheen wel), maar in de omgeving wandelen kan nog steeds; ook daar ruik je de vulkaan en kun je modder zien borrelen. 

Ga je liever niet alleen? Je kunt ook een tour boeken naar de brandende velden en het centrum van Pozzuoli.

Ook tussen Pozzuoli en Napels is nog genoeg te zien trouwens, zoals Capo Miseno en Piscina Mirabillis, maar ook het schiereilandje Nisida, de onderwaterwereld van Parco Sommerso bij Baia en de wijk Posillipo. 

Campanië 

Uiteraard heeft Campanië -de regio waar Napels ligt- nog meer te bieden dan dit. Campania is meer dan Napels en de Amalfikust. Plaatsen als Caserta (met het Koninklijk Paleis) en de archeologische parken bij het oude Paestum, maar ook natuurgebieden en onbekende stukjes kust.  

Weekendje Napels 

Nee, Napels èn omgeving heb je niet even in een weekendje gezien. Wie alles wil zien kan er gerust twee weken of langer naartoe. Verblijf dan op verschillende plekken of net buiten de stad en besef dat het er in de zomermaanden wel erg druk is! Heb je wat meer te besteden dan kun je er wel op hele gave plekjes overnachten. Dat uitzicht…! 

Napels 1999 

De foto’s die je op Facebook zag zijn van het Napels van 1999. Ik werkte destijds voor het Rough Guide promotieteam. Haha, nou niet echt hoor, maar zo lijkt het. Maar goed, je had nog geen smartphone dus je was blij met een papieren reisgids. En met de tips van een local natuurlijk, want ik liep echt een paar dagen mee in het lokale Napolitaanse leven.  

Fotograferen in de jaren 90 

Een digitale camera had ik ook nog niet. Ik had een fortotoestel met rolletjes. En dus moest ik zuinig zijn met de foto’s die ik maakte. Niet op elke straathoek 6 foto’s of 300 per dag, maar hooguit een paar. Voor een reis door vijf regio’s had ik slechts 2 rolletjes mee.  

Napels 2022 

Er zal vast een hoop veranderd zijn, maar tegelijkertijd ook weer niet. De ziel van de Spaanse wijk blijft hetzelfde en de Amalfikust blijft prachtig om te zien. En ook de Vesuvius torent nog steeds boven alles uit.  

Wat wel of niet lukt de komende dagen weet ik nog niet, maar ik zal dit blog bij terugkomst met verse foto’s vullen.

Update: Blogs volgen nog, maar hier en hier alvast foto’s met mijn kinderen in Napels!

Informatie Napels en omgeving 

Ben je op zoek naar informatie over Napels en omgeving dan kun je natuurlijk Googelen, blogs lezen en op Instagram kijken, maar er zijn ook websites van mensen die in Zuid-Italië wonen, zoals:  

Meestal verzamel ik vanalles of sla websites op en heb vervolgens (net als nu weer) geen tijd om alles nog te lezen en doe het ter plekke alsnog op gevoel. Dat vind ik toch het fijnst. Dan mis je wel eens een bezienswaardigheid, maar ontdekt zelf weer andere leuke dingen. Met een app rondwandelen is niet mijn ding. 

Reisgids Napels en omgeving 

Een aanrader is ook het boek Mijn Napels; van Saskia Balmaekers, bekend van het Italië-blog Ciao Tutti. Ik heb het boek al sinds het uitkwam in huis en toch kwam het er steeds niet van er rustig in te gaan lezen. Zonde, want volgens mij staat er veel moois in! Dat moet dus mee! Maar of ik er nog aan toe kom…  

napels en omgeving

Time to Momo Napels en omgeving

Ook kun je kiezen voor de Time to Momo reisgids, met wandelingen in verschillende wijken én tips in de omgeving van Napels:  

Vliegen naar Napels

Verschillende luchtvaartmaatschappijen vliegen naar Napels, waaronder Transavia, waar wij mee vliegen. Het fijne aan Napels is dat de luchthaven vlakbij de stad ligt, dus ook als je geen auto hebt ben je er relatief snel.

Van de luchthaven van Napels naar de stad

Een taxi kost ongeveer 30 euro als je het via een accommodatie laat regelen, maar je kunt ook makkelijk met de airportbus, de Alibus, en daarna nog een metro of een stukje lopen. Ook ik doe het met de kinderen met het openbaar vervoer.

Huurauto Napels en omgeving

Het is fijn om een auto te huren op de luchthaven van Napels. Regel dit van te voren, bijvoorbeeld via Sunnycars. Besef wel dat het verkeer in Napels superchaotisch is en dat de kustroute in de zomermaanden erg druk kan zijn en dus lang duurt. Neemt niet weg dat het wel fijn is om met een huurauto op pad te gaan.

Tip: Eliza was here biedt tegenwoordig ook Campanië aan. Dan zit je huurauto er al bij!

Openbaar vervoer Napels en omgeving 

Heb je geen rijbewijs dan kun je ook met het openbaar vervoer op pad. De Alibus vanaf de airport en in de stad zijn er metro’s, bussen en funiculars. Wil je de stad uit dan kan dat met de trein of ook weer met de bus. Wil je Napels overslaan dan kun je vanaf de luchthaven een relatief snelle bus naar verschillende plaatsen pakken. Langs de Amalfikust rijdt tussen de stadjes ook een bus, maar die doet er een stuk langer over. Ik hoop hier toch weer een stukje van te zien.  

Waar overnachten? 

Wil je aan de kust overnachten dan is de kant van Sorrento voordeliger dan de kant van Amalfi en Positano. Ook dat is niet goedkoop, maar in de buurt van Vico Equense en Meta heb ik wel vaker wat gezien. Wil je dit in de zomer wacht dan niet te lang, want met name in augustus is het er vaak poepiedruk!  

Losse accommodatie (hotel, appartement, huisje of B&B) boek je eenvoudig via Booking: 

Een stedentrip Napels kun je ook boeken via Bebsy of de Vakantiediscounter.

Napels en Amalfikust in het voorjaar 

Het voorseizoen heeft als nadeel het onvoorspelbare weer, het feit dat nog niet alles open is en dat de boten langs de schilderachtige plaatsjes langs de Amalfikust nog niet gaan, maar als voordeel dat het er veel rustiger is. En met koel weer onderneem je ook meer. Al die trappetjes en glooiende wegen loop je toch liever met 13 dan met 33 graden, niet? Ehm, nou ja, met 23 graden had van mij ook had gemogen, haha. Maar voor het wandelen van het Pad van de Goden is niet te heet wel fijn.  

Temperatuur Napels maart

Ik had gehoopt dat het warmer weer zou zijn begin maart. Met Puglia nog in mijn achterhoofd, waar ik een paar jaar terug al heerlijk buiten kon lunchen in het zonnetje is het er dit jaar nog fris en heeft het zelfs net gesneeuwd in Puglia. Maar goed, ik ga naar Campanië en het blijft altijd een gok, maar citroenen zie je er al wel! Is het niet langs het Sentiero delle Limone dan wel in Sorrento, hét plaatsje van de Limoncello!  

Ik ga dus alsnog niet met warm weer, maar als het fris is. Nu, begin maart. Als de zon maar een beetje schijnt. In Nederland voelde het vandaag ook ineens lenteachtig met dat zonnetje. 

Il sole! O sole mio!! 

Meer over Zuid-Italië  

  • Lees ook mijn blog over Zuid-Italië (mijn eerste keer Zuid-Italië; in mijn eentje, met bus en trein naar het diepe zuiden)
  • Hou je van Napels dan moet je ook echt een keer naar het Siciliaanse Palermo. Dat kan als citytrip, maar tijdens een langere vakantie meer van Sicilië met een huurauto ontdekken is ook zeker een aanrader.
  • Uiteraard kun je ook van Napels helemaal tot in de teen van Italië afzakken en dan met de veerboot naar Sicilië. Zo zie je nóg meer van Zuid-Italië.
rome-met-kinderen

Top 5 Rome met kids: de leukste tips voor Rome met kinderen

Naar Rome met kinderen? Veel mensen willen dat een keer doen! Wat moet je weten als je Rome met kids bezoekt? Wat is leuk om te doen in Rome? Wat mag je niet missen? In dit blog lees je tips voor een bezoek aan Rome met je gezin, ook als je in je eentje met je zoon of dochter gaat, zoals ik deed.

Wat is leuk om te doen in Rome met kinderen?

engelenburcht-rome

Rome met kids

Ik tip de highlights voor Rome met kids, maar ik deel in dit reisblog over Rome ook de top 5 favoriete activiteiten in Rome van mijn dochter. De 5 dingen die zij het allerleukst vond in Rome! Lees je alles dan kom je er al snel achter dat dit geen top 5 maar eerder een top 25 is geworden!

Aan het eind verklap ik ook wat ze het mínst leuk vond èn geef ik nog hoteltips (ook andere vormen van accommodatie in Rome en in de buurt van Rome)! Tussendoor zie je de foto’s die ik maakte, maar eerst vertel ik hoe het zo ver kwam.

pantheon-rome-kids

Ik wil naar Rome!

‘Ik wil naar Rome!’ zei ze op een dag ineens. Op Instagram had ze bij iemand een foto van het Colosseum gezien en ineens zei ze uit zichzelf dat ze naar Rome wilde, naar het Colosseum. Leuk dus dat Instagram ook die uitwerking kan hebben op kinderen of pubers en niet alleen maar welke kleding hip is of welke artiesten hot zijn.

Op een dag zei ze ineens: ‘Ik wil naar Rome!’

rome-met-kinderen

Voor welke leeftijd is Rome leuk?

Zelf had ik het nog een paar jaar uit willen stellen tot ze nog nét iets meer over de geschiedenis zou weten, maar omdat ik zo blij verrast was dat ze er zelf mee kwam, besloot ik vluchten en hotels te checken. Na overleg met mijn zoon (die helaas niet mee wilde) en mijn moeder (als single parent heb ik namelijk geen man in huis die thuis bleef) kon ik het regelen.

Ik ging met mijn 11-jarige dochter naar Rome!

Uiteraard kun je ook prima met jongere kinderen naar Rome, ook met een baby, peuter of kleuter. Wel is het vanaf een jaar of 6 denk ik leuker. Met een dreumes zou ik er niet zo snel voor kiezen, maar het kan uiteraard wel.

Rome in de voorjaarsvakantie of de meivakantie

Het liefst wilde ik in de meivakantie naar Rome, maar dat bleek erg duur te worden, dus checkte ik verschillende data voor een citytrip Rome in de voorjaarsvakantie. Dat scheelde een hoop! Wil jij dus ook Rome met kinderen bezoeken? Kies dan voor een net wat minder warme maand, dat is vaak voordeliger.

Tickets en hotel zoeken

Tickets zoek ik zelf meestal via Skyscanner en hotels via Booking.com. Citytrips Rome als pakketje (vlucht en hotel) checkte ik ook (soms is dat wel degelijk heel aantrekkelijk!), maar in dit geval bleek los boeken voordeliger. Welk supercentraal gelegen hotel ik had lees je onderaan. En nog meer hoteltips die je niet wil missen!

Tip: wil je ook in de voorjaarsvakantie 2020 naar Rome? Tickets boek je nu al voor 100-150 euro retour. Voorbeeld: maandag 24 februari 2020 t/m donderdag 27 februari 2020: 109 euro retour.

hotel-in-rome

Hoe lang naar Rome?

Twijfel je over een nachtje korter of langer? Doe altijd een nachtje langer! Ik sliep er 3 nachten, maar je kunt er ook makkelijk 4 of 5 dagen doorbrengen! Zelfs een week naar Rome is helemaal geen gek idee. Er zijn zoveel bezienswaardigheden in Rome!

Tickets en tours in Rome boek je via Tiqets en Baja Bikes.

rome-kids-blog

Transfer of openbaar vervoer vanaf de luchthaven

Ook kun je alvast vervoer vanaf de luchthaven regelen. Een transfer is fijn, maar je kunt ook gemakkelijk met de Leonardo Express of met de bus, mits je niet te laat aankomt, zoals wij op de heenweg hadden. Boek hier de shuttlebus van Fiumicino naar Rome. Een transfer met een kleinere bus kan ook. Via Tiqets kun je zowel een taxi als de airportbus of trein boeken. Houd er rekening mee dat je nog best even onderweg bent van de luchthaven naar de stad. Bekijk alle mogelijkheden via Tiqets hier.

rome-met-kinderen

Wat te doen in Rome met kinderen?

Natuurlijk zijn er een aantal highlights die je bij een eerste bezoek aan Rome echt aan je kinderen wil laten zien. Iedereen die Rome met kids bezoekt wil naar het Colosseum, het Forum Romanum en eventueel ook naar Vaticaanstad; is het niet voor de Sixtijnse Kapel dan is het wel voor het uitzicht vanaf de Sint-Pieter.

Iedereen die voor het eerst met kinderen naar Rome gaat wil naar het Colosseum en het Forum Romanum. Wil je niet in de rij staan? Koop dan je tickets vooraf via Tiqets.

drukte-colosseum-in-februari

Wat is leuk in Rome met kids?

Ook gooit bijna iedereen een muntje in de Trevi fontein en we beklimmen allemaal de Spaanse Trappen. Veel gezinnen gaan ook nog naar binnen bij het Pantheon (zeker doen!) en nemen een kijkje op Piazza Navona. Om even op adem te komen gaat iedereen naar Villa Borghese.

Wie meer tijd heeft pakt de Thermen van Caracalla nog mee, of gaat nog naar de Via Appia Antica, waar ik zelf tijdens mijn eerste bezoek aan Rome ook geweest ben, maar deze keer niet.

Ook de Trevi fontein, de Spaanse Trappen, Piazza Navona en het Pantheon zijn populaire plekken die je zeker gezien wil hebben.

spanish-steps-rome-kids

Hoe lang naar Rome en wat moet je zeker zien en doen?

Maar naast de bekende bezienswaardigheden in Rome kan er natuurlijk nog echt véél meer. Je hoeft natuurlijk niet te doen wat ‘iedereen’ doet. Onderaan noem ik nog meer leuke tips! Maar hoe plan je dat allemaal?

Hoeveel tijd heb je nodig in Rome?

Als je het een beetje handig plant kun je in een weekend best heel veel van Rome zien, ook met kinderen. Ideaal is het als je minimaal 3 dagen hebt, maar liefst nog meer! Heb je dat niet dan moet je keuzes maken. Met 3 dagen Rome ook al! En dan is zo’n top 5 natuurlijk handig!

reisblog-rome-met-kids

Het leukste in Rome

Zoals altijd vraag ik na een uitje of vakantie met de kinderen wat ze het allerleukst vonden. En ook wat ze het allerstomst vonden of ‘minder leuk’ vonden. De antwoorden zijn best vaak verrassend. Meestal denk ik wel te weten wat ze het leukst vonden, maar soms ook verbaast het me echt wat ze antwoorden.

‘Wat vond je nou het allerleukst in Rome?’

citytrip-rome-met-kinderen

Leuke dingen doen in Rome

Wat vond ze het leukst in Rome? Was het Trevi fontein? De Engelenburcht? De Bocca della Verità? De ontmoeting met Pinocchio? Of de bellenblaasmeneer op Piazza Navona? Het grote park Villa Borghese of het Tiber eiland in de rivier? Of gewoon ijsjes eten, door kleine straatjes dwalen, mensen kijken, gekke bekken trekken en samen in het zonnetje zitten op een terrasje?

Kinderen kijken anders

Soms heb je van te voren in je hoofd wat ze wel leuk of indrukwekkend zullen vinden, en achteraf blijkt dat soms iets heel anders te zijn. Sowieso kijken kinderen natuurlijk anders naar een stad of bestemming, ze zien andere dingen, letten op andere dingen en ervaren alles door kinderogen. Maar dat maakt het juist extra leuk!

Moet je echt alles zien?

Maak je niet druk als tijdens een eerste keer naar Rome niet alles lukt. Misschien ben je maar 1 dag in Rome, op doorreis naar een andere bestemming, of doe je de citytrip in een gewoon weekend, dan heb je net wat te kort tijd. Maar dat is geen reden om het níet te doen!

Sowieso wordt het leuk! Rome is één groot openluchtmuseum!

Sfeer proeven en even echt rondwandelen in de Eeuwige Stad is ook al bijzonder! Je zoon of dochter krijgt zo toch een indruk en komt in zijn of haar leven vast nog wel een keer in Rome. En in Vaticaanstad.

vaticaanstad-met-kinderen

In de voorjaarsvakantie naar Rome

Zelf was ik dus uiteindelijk in de voorjaarsvakantie in Rome. Een lang weekend Rome, samen met mijn 11-jarige dochter. Mede dankzij mijn moeder, want die betaalde niet alleen mee (ook omdat ik jarig was in Rome, het was dus deels voor mijn verjaardag!), ze paste ook nog op mijn zoon, omdat die al een tijdje niet meer wil vliegen. En bij oma logeren vindt hij ook echt heel leuk!

Rome in februari

We bezochten Rome vrij vroeg in het jaar, in februari. We hadden geluk met het weer! Het was fris maar de zon scheen veel en ondanks dat mijn dochter een beetje ziek was (waardoor ze de eerste dag eigenlijk alleen maar wilde slapen, wat niets voor haar is, en ’s nachts zelfs flinke koorts had) was het ontzettend leuk!

kids-rome

Top 5 leukste dingen in Rome

Wat vond mijn 11-jarige dochter het leukst? Niet het Colosseum (terwijl ze dáárvoor juist naar Rome had gewild), niet het Forum Romanum (wat ik zelf tijdens mijn eerste bezoek aan Rome als jong volwassene heel bijzonder vond) en ook het grote Circus Maximus op de foto hieronder niet.

circus-maximus

Nee, het waren 5 andere dingen. Je leest het hier:

  1. De poesjes bij Largo di Torre Argentina
  2. Pizza al taglio
  3. De hop on hop off bus
  4. Fietsen in Rome
  5. Wandelen over Tiber eiland

rome-met-kinderen

Rome met kinderen

Hieronder lees je waarom ze juist die vijf dingen leuk vond. Ook zie je de foto’s die ik bij de verschillende activiteiten maakte.

Ga je ook naar Rome met kids? Lees dan zeker deze tips en ervaringen!

rome-kids

1. De poesjes bij Largo di Torre Argentina

Over mijn vraag ‘Wat vond je nou het allerleukst in Rome?’ hoefde ze niet lang na te denken. ‘De poesjes!’ zei ze meteen, met een glimlach.

Ik hoor je al denken: ‘De poesjes?!’ Ja, de katten bij de kattenopvang op Largo di Torre Argentina, een plek in het centrum van Rome waar je niet alleen overblijfselen uit de Romeinse tijd ziet, maar ook katten! Wat het extra bijzonder maakt: het is ook de plek waar Julius Ceasar is vermoord!

Katten tussen tempels

Wat het bijzonder maakt is dat op dit forum, tussen de zuilen en de ruïnes van oude Romeinse tempels, tientallen katten leven. Ze worden er opgevangen en krijgen er eten. Je moet een beetje geluk hebben óf gewoon geduld, maar dan zie je ze. Ik schreef er al over in een apart blog: Katten kijken in Rome.

kids-tip-rome

Klein simpel geluk

Eentje sprong op de rand en ging er eens goed voor zitten, pal voor ons neus. Mijn dochter (die zó graag zelf een kat zou willen hebben maar wat in mijn huurhuis niet mag) was helemaal blij. En zelf vond ik het ook leuk.

We aaiden de poes. Hij gaf kopjes. Ik maakte foto’s. We genoten van dit kleine simpele geluk. Even voelde ze zich niet ziek meer.

Het is geen échte highlight, maar ik was blij dat ik het niet overgeslagen had! Wie had gedacht dat ze uitgerekend dit zo leuk vond?

Waar vind je het kattenforum in Rome?

Largo di Torre Argentina ligt op loopafstand van het Pantheon, maar ook vlakbij Piazza Venezia en Campo de’ Fiori. Je wandelt er zo naartoe, het is maar een paar honderd meter, maar ook vanaf veel andere plekken in het oude centrum is het niet ver. Hier zie je de ligging op de kaart van Rome.

pizza-rome

2. Pizza al taglio

‘Wat vond je daarna het leukst?’ Ik hoopte dat ze nu een bekende bezienswaardigheid zou noemen, daarom had ze immers naar Rome gewild, maar nee, ze noemde iets wat nóg beroemder is in Italië: ‘Pizza!’

Zelf vind ik pizza best lekker, maar ik vind het veel leuker om in een leuk lokaal tentje iets anders Italiaans te eten (zoals we 1 avond deden). Toch heb ik in Rome ook echt wel een hele lekkere op!

rome-restaurant-kids

Geen ronde pizza, maar rechthoekig

Geen ronde pizza, zoals wij ze kennen, waar je echt voor gaat zitten, maar een stuk pizza: pizza al taglio. Grote plaatpizza’s worden in langwerpige stukken gesneden en op heel veel plekken in Rome kun je dan gewoon zo’n stuk pizza kopen om mee te nemen en ergens op te eten.

pizza-al-taglio

Goedkoop eten met kinderen in Rome

Het is stukken goedkoper dan echt uit eten gaan en met kinderen eigenlijk altijd een succes. Op deze manier hou je een bezoek aan Rome betaalbaar, ook als je Rome met kids bezoekt.

Waarschuwing!

Maar pas op, ga niet zomaar overal zitten, want het kan je ook duur komen te staan! Eet of drink niks bij monumentale gebouwen of op cultureel of historisch erfgoed. Lees mijn blog over de Spaanse Trappen in Rome maar!

Waar koop je lekkere pizza in Rome?

Wij hebben verschillende pizzapunten op, maar de kwaliteit verschilde wel erg. Vlakbij het Pantheon hadden we een hele vette, maar ergens tussen Piazza Navona en de Tiber haalden we een hele lekkere! Het was een klein zaakje en het zag er allemaal heel natuurlijk uit, een beetje bio. Echt heel goed!

Ik heb een poging gedaan terug te vinden waar het was, maar zelfs met de locatie op mijn telefoon erbij komt er geen naam uitrollen. Het was in elk geval ergens in de Vicolo del Fico, de Via di Monte Giordano of de Vicolo della Vacche. Vlakbij de leuke straat Via del Coronari en het mooie straatje Vicolo della Volpe. Gewoon even lekker ronddwalen en je vindt ‘m vast.

Een andere tip: in een hoek van het Campo de’ Fiori zit Forno, een goede bakkerij die ook heerlijke stukken pizza heeft. Het zit bij de hoek met de Via dei Cappelari.

pizza-roma

3. De hop on hop off bus

‘En verder?’ ‘De bus!’ Want ja, ook al kun je in Rome heel veel te voet bereiken, wat natuurlijk het allerfijnst is, voor de plekken die net wat verder liggen is de hop on hop off bus toch wel heel handig. Ook als je Rome met jonge kinderen bezoekt die nog niet zo lang kunnen lopen is het handig.

Het is niet alleen leuk, maar nog leerzaam ook, ook voor iets oudere kinderen! Omdat het zo’n succes was geweest in BarcelonaMálaga en Madrid, besloot ik het in Rome ook te doen.

rome-met-kind

De hop on hop off bus is niet alleen handig en leuk, het is ook nog leerzaam!

tips-rome-met-kids

Hop on hop off bus of metro?

De hop on hop off bus is in Rome handiger dan de metro, want de metro van Rome komt lang niet overal, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Barcelona of Athene, waar je met de metro makkelijk naar veel bezienswaardigheden kunt. Je kunt onbeperkt de bus in- en uitstappen of juist even lekker blijven zitten en Rome aan je voorbij zien trekken. Zo heb je de kans om even uit te rusten en toch zie je veel.

Je kunt onbeperkt in- en uitstappen of juist even lekker uitrusten en ondertussen Rome aan je voorbij zien trekken.

Welke hop on hop off bus in Rome

Maar zo overzichtelijk als het aanbod aan hop on hop off bussen in Spanje was, zo gek werd ik ervan toen ik me op de hop on hop off bussen in Rome ging oriënteren. Wat waren het er belachelijk veel! Niet 1, 2 of 3 maatschappijen, maar nog veel meer! Welke moest ik in godsnaam kiezen?

Welke hop on hop off bus moet je in godsnaam kiezen?

Uiteindelijk werd het de rode dubbeldekker van City Sightseeing. Die leek me qua route het handigst en het meest frequent. Het enige nadeel is dat deze geen audioguide in het Nederlands had, maar verder was het prima. Ik regelde het via Ticketbar, maar dat is nu overgenomen. Via Tiqets kan er ook veel.

Deze gele hop on hop off bus had ik dus niet, en de bordeaux rode Big Bus ook niet, maar een knalrode hop on hop off bus die je kunt boeken via Tiqets. De meeste tickets voor de toeristenbus hebben een geldigheid van 24, 48 of 72 uur. Hier zie je alle mogelijkheden, ook inclusief toegang voor bekende bezienswaardigheden: Tiqets Rome.

city-sightseeing-roma

Audioguide in het Nederlands

Heb je hele jonge kinderen die echt nog helemaal niks van Engels snappen (voor mijn dochter was het ook nog te moeilijk) ga dan voor de roze hop on hop off bus in Rome. Deze heeft in elk geval wel een audioguide in het Nederlands. De bussen rijden ongeveer dezelfde routes, maar het kan toch slim zijn even te vergelijken.

Ook zag ik nog een lichtblauwe hop on hop off bus met een Nederlands vlaggetje erop, maar die zag ik verder amper, dus dan kun je er beter een hebben die meer frequent rijdt zoals die van City Sightseeing. Er gaan ook bussen naar Vaticaanstad, maar een speciale bus is daar niet echt voor nodig. De rode bus van Citysightseeing stopt bij de Engelenburcht en vanaf daar is het prima te lopen. Lees ook: Tips voor een bezoek aan Vaticaanstad.

hop-on-hop-off-bus-rome

Kleed je warm aan (tenzij het hoog zomer is)

Trek in een maand als februari een lekker jack aan en doe een sjaal of kol om. Met mooi weer gaat de kap eraf, maar ook als die er wel op zit is de rest open en dat kan best heel fris zijn (vonden wij). Is het echt te koud dan kun je wel naar beneden verhuizen. Ben je er juist in de zomer smeer je dan goed in.

citytrip-met-kids

Filmpje vanuit de hop on hop off bus in Rome

Maar goed, ik vond de hop on hop off bus toch echt weer een aanrader, vooral ook als je weinig tijd hebt. Want zelfs als het je niet lukt om alles nog echt te bezoeken heeft je kind er zo toch een indruk van! Hieronder een kort filmpje dat ik vanuit de bus maakte:

Dit bericht bekijken op Instagram

Een bericht gedeeld door Follow my footprints (@denise_miltenburg) op

4. Fietsen in Rome

Eigenlijk wilde ik een top 3 Rome met kids maken, maar ik vroeg toch nog even naar haar nummer 4 en 5. Wat kwam op nummer 4? Het fietsen! Dat vond ze ook heel leuk! Ondanks dat ik me tijdens de tour een paar keer afvroeg of ze het echt wel leuk vond noemde ze het toch. Je ziet en hoort veel tijdens zo’n tour (kijk hier maar!), maar ik denk dat juist het actieve bezig zijn het voor haar aantrekkelijk maakte.

Hier lees je mijn blog over Fietsen in Rome met kids. En hier zie je welke bezienswaardigheden in Rome je tijdens de fietstour allemaal passeert. Heb je maar 1 dag in Rome dan is dit echt een supertip!

romeinen

Zelf fietsen in Rome, hoe cool is dat?!

fietsen-in-rome-foto-kidseropuit

5. Tiber eiland

En dan de nummer 5: Tiber eiland. Het staat niet in de top 10 lijstjes, maar is wel de moeite waard en was gewoon een fijn relaxmoment. Is Villa Borghese net te ver weg van waar je op dat moment bent of vanaf de bezienswaardigheden die je net bezocht hebt, dan is het Tiber eiland ook een idee. Oké, het is niet zo groot en niet echt groen zoals een park, maar toch fijn om even te ontspannen.

Vanaf Circus Maximus (waar we uit de hop on hop off bus waren gestapt en waar je trouwens ook lekker veel ruimte hebt als je kinderen hoognodig even moeten uitrazen) wandelden we naar de Bocca della Verità. Eigenlijk wilde ik ook eerst nog naar het uitzichtpunt in de Giardino degli Aranci, maar daar was mijn anders zo fitte meisje in verband met de koorts net niet fit genoeg voor.

tiber

Relaxen op het eilandje in de Tiber

Vanaf de Bocca della Verità ben je via het Forum Boarium zo bij de rivier, de Tiber. We staken de Ponte Palatino naar Trastevere over (tip: leuk om daar te eten als het etenstijd is; 25 jaar geleden vond ik dat al leuk en nu is het dat nog steeds!) en wandelden vanaf daar via de Ponte Cestio het Tibereiland op. Daar hebben we even heerlijk rustig achterover in het zonnetje gezeten, met uitzicht op de rivier. Een fijn relaxplekje, even weg van de hectiek van het drukke en toeristische Rome.

tiber-eiland-rome

Pas op!

Met een dreumes, peuter of kleuter is dit wellicht níet zo’n goed idee, want je loopt zo het water in. Er staan geen hekken beneden langs de Tiber. Dus doe het alleen met een baby in de wagen of draagzak of met kinderen die al kunnen zwemmen en die niet zo snel van het randje zullen vallen.

ziek-op-vakantie

Wat vond mijn dochter NIET leuk in Rome?

Behalve wat mijn dochter het allerleukst vond in Rome vroeg ik haar ook welke 5 dingen ze NIET leuk vond. Dit waren haar antwoorden:

  1. Dat ik ziek was. (Begrijpelijk; dat was écht jammer ja.)
  2. Dat we zo laat aankwamen. (We hadden al een hele late vlucht, hadden vertraging en het duurde ook nog eens heel lang voordat we onze bagage hadden.)
  3. Dat het buffet zo klein was. (Ze had zich heel erg op het ontbijtbuffet verheugd, maar ja, in Italië stelt dat meestal niet zoveel voor en krijg je vooral wat zoetigheden. Het is geen buffet zoals je in Turkije wel eens hebt, maar eerlijk gezegd vond ik het zo gek nog niet.)
  4. Niks. (Nou, mooi zo!)
  5. O ja, toch nog iets: ‘Italianen lopen zo langzaam!’ (Haha! Ze liepen inderdaad vaak vlak voor onze voeten en nét wat langzamer dan wij wilden.)

terrasje-in-rome

Wat vond ik zelf het leukst?

Zelf vond ik het vooral heel leuk om met mijn dochter door de prachtige stad te wandelen. Gewoon het idee met haar in Rome te zijn, dát maakte me al blij. En zij vond dat ook leuk. Ze heeft zelfs haar spreekbeurt daarna over Rome gehouden.

O, en dat ik jarig was in Rome en een zelfgemaakt cadeautje van haar kreeg was natuurlijk ook leuk. Zo lief!

jarig-in-rome

Wat vond ik niet leuk aan Rome?

Het mínst leuk vond ik de drukte. Want om eerlijk te zijn had ik niet gedacht dat het in februari al zó druk zou zijn. Vooral in het weekend! Oké, op zondagochtend en op maandag was het overal stukken rustiger, maar Rome is toch echt wel de meest toeristische stad die ik ken. In Parijs en Barcelona was het veel minder erg. De eerste keer dat ik in Rome was vond ik het nog meevallen, maar nu viel het echt op.

Maar ja, we zijn allemaal toeristen, dus we kunnen elkaar wel de schuld geven, maar we doen het zelf ook. Hoe dan ook, toeristisch of niet, Rome blijft een prachtstad!

Rome is toch echt wel de meest toeristische stad die ik ken. Maar dan nog, het blijft een prachtstad die iedereen een keer bezocht moet hebben!

toeristisch-rome

Boek hier een citytrip Rome

Wil je een stedentrip naar Rome boeken en niet alles los boeken? Zoek dan een citytrip uit bij bijvoorbeeld TUI, De Jong Intra, de Vakantiediscounter of Bebsy:

hotel-erdarelli

Hotel midden in het oude centrum van Rome

Omdat ik zelf de locatie altijd belangrijker vind dan luxe koos ik voor een wat eenvoudiger hotel middenin het oude centrum van Rome. Het werd hotel Erdarelli. Echt goedkoop was het niet eens, maar een goedkoper hotel in deze buurt was vrijwel niet meer te vinden, ook omdat ik vrij laat was. Maar ik zat wel mooi tussen de Trevi Fontein en de Spaanse Trappen!

Het hotel zag er een beetje oubollig uit en de kamers waren vrij eenvoudig, maar qua ligging ten opzichte van de bekende bezienswaardigheden was het echt perféct! Echt super!

De ontbijtruimte zag er uit als een klein ‘paleisje’, en de keuze bij het ontbijt viel me ook nog mee! Er zijn ongetwijfeld leukere en hippere hotels en appartementen te vinden in Rome, en zeker chiquere, maar vanwege de locatie zou ik hier zo weer voor kiezen, vooral als je in je eentje met je zoon en/of dochter reist of samen met 1 kind.

Heb je meer te besteden lees dan zeker mijn supertips hieronder!

Hotels in Rome

Ook een aanrader voor een hotel in Rome is hotel Chapter Roma (voorheen Arenula). Liever luxer? Er zijn ook hotels met zwembad in Rome en andere heerlijk luxe hotels als je dat graag wil en kunt betalen! Wat dacht je van het luxe Mercure hotel vlakbij het Colosseum, een 5-persoons suite mét kookfaciliteiten in Aldrovandi Residence in de chique wijk van Rome, het Gran Meliá in de gezellige wijk Trastevere, Palazzo Naiadi (vlakbij station Termini, handig!), het Rome Cavalieri Waldorf Astoria (met kamers voor 3-personen en een familiekamer voor 4 personen èn uitzicht over Rome!) of Parco dei Principe, met zwembad, net buiten Rome.

Zoek via Booking.com zelf een fijn appartement of heerlijk hotel in Rome!

Appartement in Rome

Dit appartement met uitzicht op Piazza Navona ziet er heel gaaf uit: Pension Navona 49! Ideaal ook als je met een groot gezin naar Rome wil. Niet alleen voor een gezin van 4 personen, maar ook voor 6, 7 of 8 personen! De reviews spreken voor zich! Andere gezinnen geven deze accommodatie in Rome een 10! En wat dacht je van 4-persoonsappartement Propaganda Suites? Of Trevi Apartment? Of Casa Roma?

Bungalowpark of camping bij Rome

Ga je in een warmere maand naar Rome dan kun je ook voor de camping bij Rome kiezen! Of dit bungalowpark ten noorden van Rome.

rome-met-kids-tips

Openbaar vervoer in Rome

Hoewel wij alles lopend, op de fiets en met de hop on hop off bus deden, kun je -als je dat wil- ook een pas aanschaffen waarmee je onbepekrt met het openbaar vervoer kunt en nog meer voordelen hebt. Deze speciale pas is hier te koop: een Roma Pass of een Roma Super Pass. ga je niet zo vaak met het OV dan haal je ‘m er niet uit, maar wellicht vind je het makkelijk.

Twijfel niet langer en regel het nu!

Twijfel je nog? Niet doen! Ga gewoon. Misschien wel juist net als ik met 1 ouder in plaats van 2, ook als je niet uit elkaar bent. Je bent echt niet de eerste ouder die alleen met een kind naar Rome gaat, het wordt heel veel gedaan. Even tijd alleen met je zoon of dochter doorbrengen. Dat is supergezellig en zó waardevol!

Wil je dat ook? Regel het dan nu! En alvast heel veel plezier gewenst!

stedentrip-rome-met-kind

Meer Rome met kids tips!

Je kent vast wel iemand die al met de kinderen naar Rome is geweest. Of misschien ben je zelf net in Rome geweest met je kind(eren). Dan zoek ik jouw tips! Wat vond jouw zoon of dochter het leukst? Het ondergrondse gedeelte van het Colosseum? De Leonardo da Vinci Experience? Het gladiatorenmuseum met een gladiatorentraining?  Het kindermuseum Explora?

Een pizza-, pasta- of gelato workshop of andere kookcursus? De hop on hop off rondvaartboot? Een segway tour? De Via Appia? De Thermen van Caracalla? Villa Borghese verkennen met een golfkarretje? Het Bioparco? De leuke Fiat Cinquecento’tjes die je hier en daar nog spot? Of een souvenir kopen in de Ferrariwinkel?

rome-kids

Wat is jouw ultieme Rome met kids tip?

tips-rome-met-kinderen

Deel jouw Rome tip!

Sluit je ogen en denk nog één keer terug. Wat zal jouw kind nooit vergeten? Was het één van de bekende bezienswaardigheden in Rome? Of iets heel anders zoals de tips hierboven? Vraag het eens en vertel het hieronder! Daar help je andere ouders die met de kinderen naar Rome willen ook weer mee!

tips-rome-kinderen

Meer mooie Italiaanse steden

Wil je eens een heel andere Italiaanse stad met je kinderen of tieners ontdekken? Ga dan eens naar Matera (zó bijzonder!), Bari (voor een citytrip in Puglia!), Napels en omgeving of naar het pure Palermo.

Venetië blijft natuurlijk ook prachtig! En de toren van Pisa willen je kinderen vást ook wel eens in het echt zien. Leuk ook om Pisa en Toscane in de zomer te combineren met Portoferraio op Elba.

Ook in Spanje bezocht ik veel steden met mijn kinderen: Barcelona, Madrid, Valencia, Malaga, Cordoba, Sevilla en nog meer! Kijk dus ook zeker hier eens: Spaanse steden met kinderen bezoeken. Naast Rome moeten je kinderen Athene en Parijs natuurlijk ook een keer gezien hebben!

Dit blog bevat affiliate links.

Katten kijken bij Largo di Torre Argentina in Rome

Op een historische plek, tussen de ruïnes en resten van eeuwenoude tempels in Rome, vind je ze: katten. Niet zo maar toevallig één of twee, maar tientallen. Waar precies? Op Largo di Torre Argentina.

Katten in Rome

Largo di Torre Argentina is een ‘plein’ in het centrum van Rome. Het is niet alleen een belangrijke archeologische vindplaats, maar ook de plek waar Julius Ceasar vermoord werd. Een wel heel bijzondere plek voor een kattenopvang!

torre-argentina-katten

Kattenopvang Torre Argentina

‘Torre Argentina Cat Sanctuary’ heet dit kattenasiel tussen de ruïnes in hartje Rome. Samen met mijn dochter wandelde ik naar de Area Sacra del Largo Argentina toe en nam een kijkje bij deze inmiddels best wel bekende (en toch bij de massa nog onbekende!) kattenkolonie van Torre Argentina.

katten-kijken-rome

Kattenliefhebbers mogen dit zeker niet missen in Rome!

kat-in-de-zon-in-rome

archeologische-plek-rome

cat-sanctuary-rome

kat-rome

Katten tussen ruïnes

Juist omdat de Romeinse katten hier tussen de tempels lopen is deze kattenopvang extra bijzonder. Ook jij kunt er als toerist naartoe en van een afstandje tussen de ruïnes en zuilen naar katten speuren of ze met een beetje geluk zelfs aaien.

katten-kijken-bij-torre-argentina

Sowieso is het forum mooi om te zien!

bijzondere-plek-rome

Largo di Torre Argentina

Largo di Torre Argentina is geen echt plein, maar meer een open ruimte die iets lager ligt dan de straten en huizen in de buurt, een paar meter onder straatniveau, waar je als je niet oplet, misschien zo voorbij loopt!

En toch is dit forum, net als het Forum Romanum en het Forum van Augustus, een unieke plek in Rome! Vanwege de katten wordt dit oude forum ook wel het kattenforum genoemd. Het is leuk om te bezoeken!

Het ‘kattenforum’ in Rome!

kattenforum

Weinig katten?

Als je aankomt zie je de pilaren al, maar in dit geval kwamen we voor de katten. Kijk je over de glazen reling dan denk je in eerste instantie misschien: ‘Is dit het nou?’ Ook wij hadden dat even. We zagen maar één kat!

Maar toen we er langer stonden, om het forum heen liepen en goed keken zagen we er steeds meer. ‘Kijk daar!’ ‘O, en daar!’ ‘En deze… Ahhhh….’

katten-rome

Hoe langer we bij Largo di Torre Argentina zijn, hoe meer katten we spotten!

kat-ruines-rome

In de ’tuin’…

poesje-rome

 … èn dichtbij!

Hoeveel katten zitten er?

Eerst zagen we er drie, later telden we er vijf en niet veel later ontdekten we dat er nog veel meer zaten. Het is even zoeken of gewoon even geduld hebben en dan ineens zie je er steeds meer.

Op de website van de opvang –Gatti di Roma– staat dat er maarliefst 150 katten wonen! En er komen nog steeds nieuwe katten bij.

historische-plek-rome

Historisch decor

Aan de lange zijde van het ‘park’ staat een bord waarop je kunt zien wat vroeger waar stond. Ik vond het echt bijzonder om de katten in zo’n historisch decor te zien. Soms moest je even zoeken. Kijk, dit is echt een zoekplaatje:

zoek-de-poes

Je mag niet tussen de ruïnes lopen. De katten mogen dat wel!

largo-di-torre-argentina-kat

Goed te weten:

-‘Vietato dare cibo ai gatti!’ staat op een bord. Oftewel: Je mag de katten niet voeren!
-Alle katten die bij Torre Argentina leven zijn gesteriliseerd en gevaccineerd.
-Je mag niet tussen de ruïnes lopen. De katten mogen dat wel!
-Als je het trapje afgaat kom je bij de opvang zelf, maar toen wij er waren was het helaas niet open.

torre-argentina-cat-sanctuary

Openingstijden kattenopvang Rome

Ik had van te voren niet stilgestaan bij openingstijden. Buiten kijken is het leukst. Wil je naar binnen om meer informatie te krijgen ga dan op het juiste moment:

Maandag t/m vrijdag van 12:00u tot 18:00u.
Zaterdag en zondag van 11:00u tot 18:00u.
Wij waren er op zondagochtend, net te vroeg dus.

largo-di-torre-argentina-rome

Katten tussen oude Romeinse tempels

Leuk te weten is dat Largo di Torre Argentina deel uitmaakt van het oude Marsveld van Rome. Je ziet er de restanten van vier Romeinse tempels uit de 4e tot 1e eeuw voor Christus. De Area Sacra del Largo Argentina is dan ook een belangrijke archeologische vindplaats uit de Romeinse tijd.

waar-werd-julius-ceasar-vermoord

Waar Julius Ceasar vermoord is

Bovendien zou Largo di Torre Argentina de plek in Rome zijn waar Julius Ceasar in 44 voor Christus door Brutus werd vermoord. Op de website hebben ze daar iets leuks van gemaakt:

‘Almost 20 centuries have passed since then, but Caesar’s spirit surely lives on in some of our aristocratic cats at rule over their temples with pride.’

torre-argentina-rome

Het was zo leuk! Sommige katten kwamen echt poseren!

Hoe is de kattenopvang in Rome ontstaan?

De Italiaanse Lia Dequel en Silvia Viviani zijn in de jaren 90 met de kattenopvang voor zwerfkatten begonnen en inmiddels is Torre Argentina het thuis van vele katten. Hier lees je meer over de geschiedenis van het kattenasiel in Rome.

Eenogige kat Nelson

In de loop der jaren hebben vele Italiaanse en internationale vrijwilligers zich ingezet voor de Romeinse katten. Vrijwilligster Deborah D’Alessandro schreef in de jaren 90 zelfs een boek over 1 van de katten in het asiel: Nelson, the one-eyed king, over de eenogige kat Nelson.

Romancats.com

Het is alweer even geleden, maar dankzij de Nederlanders Christiaan Schipper en Micha Postma en kreeg het Santuario di Torre Argentina in het jaar 2000 internationale bekendheid. Zij ontwierpen de website Roman Cats, over de katten in Rome en de kattenopvang. Inmiddels zijn er dus 2 websites, ook de nieuwere die ik al noemde.

torre-argentina

Meer kattenkolonies in Rome

Niet alleen het Santuario op Largo di Torre Argentina staat erop, maar ook twee andere plekken in Rome waar veel wilde katten leven: de kattenkolonie op begraafplaats Campo del Verano en Il Gatti della Piramide (de Cats of the Pyramide). Apart! Kijk hier maar.

Ook de DVD Cats of Rome van Michael Hunt droeg bij aan de bekendheid van de kattenopvang in Rome. En nu we meer online zijn weten mondjesmaat ook meer toeristen het.

En toch weet nog lang niet iedereen dat dit bestaat!

kattenopvang-rome

De katten in Rome steunen

Wil je iets doen voor de katten in Rome? Dat kan. Je kunt de kattenopvang steunen of een kat adopteren, ook vanuit Nederland. Je kunt hier een kat uitkiezen (bij elke kat staat een verhaaltje) en krijgt af en toe updates hoe het met jouw adoptiekat gaat.

largo-argentina

Waar ligt Largo di Torre Argentina?

Largo di Torre Argentina ligt midden in Rome! Het ligt op de hoek van de Via Florida en de Via di Torre Argentina, op 5 minuten lopen van het Pantheon en ook niet ver van Piazza Venezia. Echt in hartje Rome, dus wat je ook gaat doen in Rome, je komt er ongetwijfeld een keer in de buurt. Kijk, hier ligt het: Torre Argentina.

largo-di-torre-argentina-roma

Wat je ook gaat doen in Rome, je komt er ongetwijfeld een keer in de buurt. Zeker als kattenfan is het zonde om te missen!

Op zaterdag kwamen wij er toevallig al met de toeristenbus langs, op zondag liepen we er zelf naartoe en op maandag waren we op de fiets alweer in de buurt.

hop-on-hop-off-langs-torre-argentina

Website Torre Argentina

De officiële website van de kattenopvang van Torre Argentina is Gatti di Roma, de katten van Rome. Op de website lees je meer over de ‘kattenkolonie’ van Torre Argentina, de ‘colonia felina di Torre Argentina’. Felina betekent katachtige. Ook in het Engels trouwens: feline. Ik kende het woord niet eens! Ook ‘feral feline’ niet, wilde kat. Nou ja, weer wat geleerd.

Plannen

Op de website Rome Nieuws lees ik overigens dat er plannen zijn met Largo di Torre Argentina. Zo wordt Torre Argentina wellicht toch toegankelijk voor publiek en komen er loopbruggen. Het geld ervoor zal beschikbaar worden gesteld door het exclusieve juwelenhuis Bulgari lees ik op een blog met nieuws over Rome. Mocht je naar Rome gaan en hier al iets van zien laat het hieronder vooral weten!

area-sacra-del-largo-argentina

Meer blogs over Rome:

Verboden te eten, zitten of chillen op de Spaanse Trappen
Op de fiets langs de hoogtepunten van Rome
Fietsen in Rome, is dat niet gevaarlijk?
Tours en tips voor wie Vaticaanstad wil bezoeken

Rome met kinderen: dit moet je weten!

eten-spaanse-trappen-rome

De Spaanse Trappen in Rome: eten, slapen en (niet) doen

De Spaanse Trappen in Rome. Het is dé plek om tussen het sightseeën of shoppen door even te gaan zitten. Gewoon even mensen kijken, van het zonnetje genieten of… even iets te eten of drinken op de trappen. Een pizzapunt, een ijsje of wat dan ook.

spaanse-trappen-in-rome

Eten op de Spaanse Trappen

Nou… Doe dat laatste maar niet, eet of drink maar niets op de Spaanse trappen, want daar zijn de Romeinen helemaal niet blij mee. En dat heb ik gemerkt. Het overkwam ons ook. Verderop in dit blog vertel ik wat er gebeurde toen wij lekker een broodje dachten te gaan eten op de trappen, maar eerst even wat algemene informatie over de Spaanse Trappen.

Wat is er te zien, wanneer kun je er het beste naartoe gaan, hoe kom je er en waar kun je overnachten?

spaanse-trappen-rome-op-zondag

Wat zijn de Spaanse Trappen en waar vind je ze?

De Spaanse Trappen liggen niet in Spanje maar in Italië. In Rome! Het is een bekende plek in het historische centrum van Rome, niet ver van de Trevi fontein en Villa Borghese. Je vindt de Spaanse Trappen aan het plein waar je uitkomt als je de beroemde winkelstraat Via dei Condotti uitloopt. Tientallen traptreden leiden vanaf Piazza di Spagna omhoog naar de kerk Trinità del Monti.

Hoe kom je bij de Spaanse Trappen?

Je kunt er zowel vanaf boven als vanaf onder naartoe en je betaalt geen entreegeld of zo. Het is een gratis bezienswaardigheid. Veel bezienswaardigheden in Rome liggen op loopafstand van elkaar en ook hier kun je in veel gevallen makkelijk lopend naartoe. Met de metro kan ook. De toeristenbus stopt er iets verder vandaan, maar dat is ook nog een optie.

rome-tips

Populaire plek in Rome

De Spaanse Trappen is een populaire plek in Rome. Het kan er dus erg druk zijn. Niet alleen toeristen gaan er graag naartoe, Italianen komen er ook. Het seizoen waarin je gaat maakt nog niet eens altijd uit (zelfs in maart kan het er heel druk zijn), maar de dag waarop je gaat, of het tijdstip, speelt ook mee. Kijk, dit was op zondagochtend rond 10:00u:

spaanse-trappen-ochtend

En dit op zaterdagmiddag om 16:00u:

zaterdag-in-rome

Wanneer is het druk of rustig op de Spaanse Trappen?

Vroeg in de ochtend is het rustig, zelfs op zondagochtend rond 10 uur was het rustig, en vooral op maandag was het rustig, maar op zaterdagmiddag (in maart!) was het juist erg druk. Ondanks de drukte was de sfeer wel goed. Allerlei soorten mensen kwamen er samen. Toeristen, verliefde stelletjes, Italianen met kleine kinderen, vanalles. Ondanks de drukte was de sfeer er goed.

Waarom heten het de Spaanse Trappen?

Vraag je je af waarom deze trappen eigenlijk de Spaanse trappen heten en niet de Italiaanse trappen of de Romeinse trappen? We zijn immers in Rome, in Italië! Onze gids van de leuke fietstour die we 2 dagen later deden, langs de bekende bezienswaardigheden in Rome, vertelde daar meer over.

piazza-di-spagna

Piazza di Spagna

‘Kijk’, zei ze terwijl ze in de verte wees, ‘daar ligt de Spaanse ambassade’. Even verderop wapperde inderdaad de Spaanse vlag. Daarom heet dit tegenwoordig Piazza di Spagna en de trappen de Spaanse trappen.  Maar dat is niet altijd zo geweest. Het heeft zelfs ook nog Piazza di Francia geheten.

piazza-di-spagna-rome

Scalinata della Trinità dei Monti

In het Engels heet het net als voor ons de Spanish steps, maar de Romeinen zelf noemen de Spaanse trappen heel anders. Voor hen zijn het de Scalinata della Trinità dei Monti, genoemd naar de kerk bovenaan de trappen. Scalinate betekent trappen, maar de naam verwijst dus ook naar de kerk.

Trinità dei Monti

Ooit, lang geleden, zijn de trappen namelijk speciaal voor de kerk aangelegd, zodat de kerk, de Trinità dei Monti, makkelijker te bereiken was voor mensen die iets lager in Rome woonden. Onderaan de trappen, op het Piazza di Spagna vind je een fontein: de Fontana della Barcaccia.

Fontana della Barcaccia

De fontein heeft de vorm van een bootje. In vroeger tijden overstroomde Rome namelijk wel eens en in de zestiende eeuw kwam het water zelfs een keer tot hier. Toen het water weer zakte bleef er één bootje liggen. Daarom heeft Bernini de fontein de vorm van een boot gegeven.

barcaccia-fontein-rome

Dit is overigens ook de fontein die een paar jaar terug door Feyenoordfans is ‘vernield’. Niet de Trevi-fontein, maar deze.

Tip: boek een fietstour langs de hoogtepunten van Rome en hoor nog veel meer verhalen over bekende plekken in Rome.  Het is ook leuk om de fietstour met kinderen te doen.

In de media

Nu, half juli 2019, verschijnen er ineens weer overal in de media berichten over de strenge regels bij de Spaanse Trappen en de Trevi fontein in Rome. Ik was al een tijd van plan een blog te schrijven over mijn ervaring bij de Spaanse Trappen, om je te waarschuwen, maar nu wordt het dus écht menens.

Ik wilde je al eerder waarschuwen, maar nu wordt het dus echt menens.

eten-op-de-spaanse-trappen

Wat gebeurde er?

Nadat ik afgelopen maart de hele ochtend met mijn dochter door Rome had gelopen, langs Piazza Navona, het Forum Romanum en het Colosseum, hadden we vanaf Circus Maximus de hop on hop off bus naar Villa Borghese genomen. Vanaf daar waren we richting de Spaanse Trappen gelopen.

Trinità del Monti

Bovenaan, bij de kerk Trinità del Monti, hadden we even op een bankje gezeten en had mijn dochter (omdat ze helaas ziek was in Rome en dus eigenlijk alleen maar wilde slapen) spontaan een dutje in de zon gedaan. Toen ze wakker was besloten we de trappen een stukje af te lopen en daar nog even in de ‘gezelligheid’ te gaan zitten.

kerk-spaanse-trappen

Even op de Spaanse trappen zitten

Met een even te voren gekocht vers gevuld broodje dat nog lekker warm was nestelden we ons heerlijk in het zonnetje. Dit was wel even genieten! Ik haalde het broodje tevoorschijn, nam een hap en genoot van deze mooie februari dag in Rome, gezellig samen met mijn dochter.

We bekeken de mensen die de trappen op en afliepen, en, met het broodje in mijn hand, sloot ik ook mijn ogen even, gewoon genietend.

Plotseling viel er een schaduw over me heen…

controle-politie-rome

Verboden te eten op de Spaanse trappen

Totdat er plots een schaduw over me heen viel en ik werd toegeblaft door een Italiaanse agente.
‘Je mag hier niet eten!’
‘Oh’, verontschuldigde ik me, ‘non sapevo’, dat wist ik niet.
Ik wist het echt niet!
En meteen stopte ik het broodje weg, netjes in mijn tas.
Ik baalde ervan, maar oké, kennelijk waren dit de regels.

Flesjes bier

Ze was echter nog niet met me klaar.
‘E quello?’ wees ze streng. En dat?
Naast me, in een hoekje van de trap, stonden wat lege flesjes bier.
‘Non è mio,’ zei ik, dat is niet van mij.
Ze keek alsof ze me niet geloofde.
Ja, wat denk je: dat ik hier om 2 uur ‘s middags met mijn 11-jarige dochter bier ga zitten drinken?
Maar dat zei ik maar niet.

met-dochter-naar-rome

Streng

De manier waarop ze ons toesprak stond me totaal niet aan.
Streng oké, maar waarom zo onaardig? Alsof ik een halve crimineel was of zo.
Ze keek om zich heen en zag gelukkig al snel een nieuw slachtoffer.
Eigenlijk kon ze bezig blijven, want de ene na de andere toerist deed hetzelfde. Italiaanse toeristen ook. Even zitten met iets te eten. Zoveel mensen doen dat!

Dat grote druipende punten pizza niet mogen snap ik, maar zelfs een nootje mocht niet.

Verbazing

Iedereen die werd aangesproken keek verbaasd. Mensen stonden op om ergens anders naartoe te gaan of stopten keurig hun spullen weg, maar zodra ze zich omdraaide zag je de gezichten onderling. De meesten gelaten, een enkeling geïrriteerd, maar vooral verbouwereerd.

Leuk schouwspel

Daarna werd het een leuk schouwspel. Het was een komen en gaan van toeristen. De een na de ander pakte nietsvermoedend iets te snacken te voorschijn. Steeds weer ging ze er met ferme pas op af. Steeds weer zag je de teleurgestelde gezichten van die toeristen. Ook Italianen trouwens.

Iedereen baalde, want iedereen dacht nou juist hier even lekker te gaan zitten, maar ergens moest iedereen ook wel weer lachen.

Zwaar optreden als mensen niet opruimen

Ach, ik snap het ook wel. Mensen kunnen er inderdaad soms een troep van maken, dus een beetje controle is niet gek, maar aan de andere kant: even lekker zitten met een broodje, jeetje, hoe erg is dat nou? Treed gewoon zwaar op als mensen niet opruimen, dat vind ik terecht en mag wat mij betreft zwaar beboet worden, maar om nou alles te verbieden?

Bord

Nou ja, op zich is het goed. Maar hopelijk gaan ze wel een bord neerzetten, zodat het duidelijk is. Of zou dat er inmiddels al staan? En mag je straks zelfs een huilende baby of opstandige peuter niet even wat geven?

Slippers of schoenen uit?

Mocht je overigens pijn in je voeten hebben en je slippers, sandalen of schoenen even uit willen doen? Ook dat mag niet. Op een filmpje zag ik iemand die even met zijn sokken (aan) naast zijn schoenen op de Spaanse Trappen zat, en ook dat werd niet getolereerd. Waar het in veel landen juist moet, mag het hier juist niet. Dus dan weet je dat!

Burgemeester van Rome

De burgemeester van Rome, Virginia Raggi (een opvallend mooie verschijning overigens) wil het fatsoen terug in de stad. Dat toeristen èn Romeinen zich beschaafd gedragen. En daar is op zich niks mis mee. De Feyenoord hooligans die toen de Barcaccia fontein hebben vernield zijn wat de burgemeester betreft helemaal niet meer welkom.

Behandel historische monumenten met respect

Op haar instagram-account schrijft ze: ‘Roma merita rispetto, da parte di tutti!’ Rome verdient respect, van iedereen! ‘È inaccettabile oltraggiare i nostri monumenti storici.’

Ze gaan streng optreden in Rome, zonder uitzonderingen! Iedereen moet van de historische monumenten afblijven!

Boete als je iets eet of drinkt op de Spaanse Trappen

Dit weekend stuurde mijn zusje een filmpje door van RTL. Ook daar werd het aangekaart. Vanaf 1 augustus 2019 kun je inderdaad een flinke boete van maar liefst 250 euro krijgen als je iets eet of drinkt op de Spaanse Trappen. En niet alleen daar trouwens, bij nog meer highlights in Rome. Dat is balen voor ons zuinige Nederlanders die graag iets uit het vuistje eten.

250 euro boete!

boete-eten-spaanse-trappen

Tips voor toeristen

Dus.. doe voorzichtig met monumenten, klim nergens op, spring niet in een fontein, kerf nergens je naam, verniel niks, beledig niemand, drink geen alcohol op straat en eet toch maar iets op een terrasje of in een restaurant in plaats van op of bij een bezienswaardigheid.

Heb je een puber of twintiger die straks voor het eerst alleen naar Rome gaat, vertel het dan voor de zekerheid ook maar even. Voor de hoogte van die boete kun je (bijna) weer een nieuwe citytrip boeken, dus pas op!

Update: sinds begin augustus mag je zelfs niet meer ZITTEN op de Spaanse Trappen!

Lunchen in Rome

Niet meer op de Spaanse Trappen eten dus en voortaan toch maar iets meer centjes meenemen en een restaurant opzoeken. Ach, uitgebreid lunchen is natuurlijk ook geen straf in Rome. Er zijn zeer goede restaurants! Maar, wil je niet te veel uitgeven dan zijn er ook eenvoudige zaakjes, meer fastfood-achtig zeg maar, maar dan op z’n Italiaans. Ook daar staan vaak wel wat tafeltjes of krukken.

Cucina e Vista

Ben je nu net bij de Spaanse Trappen en zoek je een leuk lunchplekje? Een goede tip is Cucina e Vista. De naam zegt het al: keuken en uitzicht. Uitzicht op de Spaanse trappen. Als je langsloopt valt het niet op, dus je moet het echt weten. Het restaurantje zit boven een ijssalon met dezelfde naam als de fontein: Barcaccia.

Zoek je een restaurant bij de Spaanse Trappen?

Luxe tip

Wil je liever ergens buiten iets drinken bij de Spaanse Trappen, op een mooie plek? Bovenaan de trappen, vlakbij de kerk, als je naar beneden kijkt rechts (maar dan nog wel boven), is een terras met uitzicht op de Spaanse Trappen. Il Palazzetto heet het.

Het is een cocktail & winebar. Het zag er duur uit (en dat is het ook), dus wij hebben daar niks gedronken, maar mooi is het (uitzicht) wel.

terras-bij-spaanse-trappen

Il Palazzetto

Il Palazzetto is trouwens tevens een hotel. Heb je wat te besteden en wil je op een bijzondere plek overnachten, pal bij de Spaanse Trappen, dan is dit mooie adres zeker een optie. Er slapen lijkt mij persoonlijk prachtig!

The Inn at the Spanish Steps Roma

Deze is ook heel gaaf! The Inn at the Spanish Steps Roma. Een luxe accommodatie met uitzicht op de Spaanse trappen! Met een mooi dakterras!

Wauw, dit is een gave plek om te overnachten!

Overnachten bij de Spaanse trappen

Wil je wel graag overnachten bij de Spaanse trappen (en dan niet erop, want dat mag natuurlijk ook niet) en zijn de hotels hierboven toch echt iets boven budget? Dan zijn er zeker andere mogelijkheden in de buurt. Hier vind je hotels en appartementen bij de Spaanse Trappen. Per accommodatie zie je wat de afstand tot aan de Spaanse Trappen is. Onderaan de Spaanse Trappen overnachten is strategisch gezien wel fijner dan erboven.

Appartementen en hotels bij de Spaanse trappen!

Hotel Erdarelli

Zelf sliep ik met mijn dochter ook vlakbij de Spaanse trappen. In een hotel dat een beetje oubollig was en vrij eenvoudig, maar dat wel perfect gelegen was. Echt super! Je moet niet zoveel verwachtingen hebben, en er zijn ongetwijfeld leukere en hippere, maar vanwege de locatie zou ik er zo weer voor kiezen: hotel Erdarelli. Echt goedkoop was het niet eens, maar een goedkoper hotel in deze buurt is vrijwel niet te vinden.

Ik had bewust een hotel vlakbij de Spaanse trappen gezocht!

rome-van-bovenaf

Lekker broodje

Het heerlijke broodje dat we niet mochten opeten hadden we overigens bij de Crispy bio market op de Via Francesco Crispi gehaald, op nr 80, niet ver van de Spaanse Trappen (bovenaan). Je kunt zo’n sfizio die ik at met spinazie krijgen, of met andere groenten, zoals cicoria (die ik had), maar ze hebben ook nog heel veel andere dingen.

Waar haal je zo’n lekkere sfizio?

bio-food-rome

Crispy

Crispy is een tentje dat ik bij toeval ontdekte. Crispy in Rome is een erg leuk adresje met de heerlijkste dingen. Dé plek voor fans van gezond én lekker eten. Zoek je organic food in Rome dan is dit echt een tip.

Het is klein, er staan maar een paar (hoge) tafeltjes en is dus niet echt een restaurant voor ‘s avonds of zo, maar voor een klein hapje overdag kan het wel. Voor een lekker sapje of gezonde snack tussendoor die je mee kunt nemen en lekker op de Spaanse trappen op kunt eten. Eh… nou ja, dat laatste moet je maar níet meer doen dus. 😉

spaanse-trappen

Je bent gewaarschuwd!

Een tip ter afsluiting: Erger je niet te erg aan de vele toeristen (jij bent er ook één!) en aan de strenge regels (soms is het nodig), maar geniet. Rome blijft een prachtige stad!

Tip: Lees ook mijn blog over Rome met kids!

matera

Fabelachtig Matera in 99 mooie foto’s

Woorden schieten te kort als je de Italiaanse stad Matera voor het eerst ziet. Matera is een stad zoals je nog nooit hebt gezien. Fabelachtig, sprookjesachtig, magisch, mysterieus… Het is lastig het juiste woord te vinden voor deze bijzondere stad in het zuiden van Italië. Zo indrukwekkend en overdonderend is het.

Het oude Matera betovert. Het is authentiek en ánders.

matera-belvedere

Waar ligt Matera?

Matera ligt in de Italiaanse regio Basilicata, de regio tussen Puglia (de hak van de laars) en Calabrië (de punt van de laars). Je kunt Matera als citytrip bezoeken, eventueel in combinatie met Bari, maar ook wordt het vaak bezocht tijdens een vakantie in Puglia of tijdens een rondreis door Puglia en Basilicata of een wandelvakantie door Puglia en Basilicata, bijvoorbeeld via SNP of &Olives.

Ik was verbaasd dat veel van mijn bereisde vrienden nog nooit van Matera hadden gehoord!

foto-matera

Matera

Matera is één van de oudste steden ter wereld. Het werd zelfs al in prehistorie bewoond. Toen al leefden er mensen in de grotten van Matera. Dit jaar (2019) is Matera samen met het Bulgaarse Plovdiv ook nog culturele hoofdstad van Europa! En Matera staat bovendien op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Matera is één van de oudste steden ter wereld!

matera

De sassi van Matera

Waar Matera vooral bekend om staat zijn de sassi en de rotskerken. Het gedeelte met de grotwoningen bestaat uit twee delen: Sasso Caveoso en Sasso Barisano. Samen heten deze prehistorische sassi de ‘Sassi di Matera’.

Grotkerken, grotwoningen en grothotels!

Zowel huizen als hotels en zelfs kerken zijn uitgehouwen uit de rotsen. Je vindt er dus rotskerken, grotwoningen, grotrestaurants en grothotels. Juist dit maakt grottenstad Matera zo bijzonder! Je ziet het zo allemaal op de foto’s van Matera.

piazzetta-pascoli

Spookstad Matera

Matera wordt weliswaar langzaamaan bekender, maar lange tijd was het een spookstad. Niet alleen op Sardinië en Sicilië kom je verlaten spooksteden tegen, ook op het vasteland van Italië zijn er veel spooksteden. In de jaren 50 verlieten steeds meer mensen in Matera hun huizen, vaak verplicht, omdat de leefomstandigheden en sanitaire voorzieningen in de sassi erg slecht waren.

Vanaf de jaren 80 bracht de Italiaanse overheid hier verandering in. Nadat Matera bijna in een spookstad veranderd was mochten (jonge) Italianen gratis in Matera wonen mits ze hun huis zouden restaureren, vaak met hulp van de overheid.

De uitgestorven spookstad werd opnieuw bewoond!

matera-foto's

Culturele hoofdstad van Europa 2019

Bijna 20 jaar geleden was ik er al vlakbij, toen ik in mijn eentje naar Zuid-Italië was afgereisd, helemaal tot in Puglia (waar ik dit jaar ook al 2x was) en terug via Basilicata en Campanië. Matera had ik toen gemist, maar inmiddels stond het al tijden op mijn bucketlist. Nu Matera dit jaar culturele hoofdstad van Europa is móest ik er naartoe, nog net voordat de meeste toeristen gaan.

Weet je niet goed wat je je bij Matera voor moet stellen? Als je deze foto’s in dit blog gezien hebt wel.

follow-my-footprints-matera

Eerste indruk Matera

Als je dan éindelijk naar die gave stad gaat en het regent is dat natuurlijk wel een beetje balen. Vanuit Bari (wat ook een erg leuke stad is) had ik de trein gepakt. Het hoosde. Hmm, zo had ik me mijn entree in Matera niet voorgesteld. Nou ja, gewoon pech, want meestal is het er beter in mei. De dag erop was het gelukkig alweer blauw. En nu, half juni, is het er zelfs ineens tussen de 30 en de 35 graden! Ook dat is niet ‘normaal’. Ach, je weet het dus nooit.

Verdwalen in Matera

Vanaf het station wandelde ik naar het oude centrum van Matera. Ik wandelde door straatjes en steegjes en dook de sassi in, op zoek naar mijn accommodatie in Matera. Bij de eerste aanblik van de sassi stokte mijn adem, zo indrukwekkend was het. Daarna ging ik trappetjes af en op, zoekend.

Het was alsof ik in een doolhof beland was.

rots-matera

De sassi

Niet alleen toen, ook de dag erop ontdekte ik dat je in Matera heel goed kunt verdwalen. Zelfs met Google Maps snapte ik niks van deze stad, maar ik was wél meteen verkocht. Wat een unieke stad! Kijk dan hoe gaaf die sassi zijn! Hieronder zie je de Sasso Caveoso, één van de twee oude gedeeltes van de stad.

matera-s-ochtends-vroeg

Sprookjesachtig, een tikkeltje oosters en anders

Grotstad Matera lijkt niet op andere Italiaanse steden. Matera oogt eerder als een stad in het Midden-Oosten. Sprookjesachtig en anders. Ik waande me in het Jordaanse Amman, moest denken aan Uchisar in Cappadocië, waar ik ook al heel lang naartoe wil, maar door het ravijn ook een ietsiepietsie aan Ronda. En toch ook weer helemaal niet.

klooster-matera

Matera als filmdecor

Matera betovert. Niet zo gek dus dat deze stad al vaak als filmdecor is gebruikt, voor films als The Passion, waarin Matera voor Jeruzalem doorging, maar ook de nieuwe Bondfilm die in 2020 uitkomt wordt er vanaf de tweede helft van augustus opgenomen. Dus wie weet loop je Daniël Craig nog tegen het lijf!

Boeiend en betoverend Matera!

huizen-matera

Treurige schoonheid

De Italiaanse schrijver én kunstschilder Carlo Levi omschreef Matera als een overdonderende stad van treurige schoonheid. En dat is inderdaad treffend gezegd. Want hoe mooi ook, het heeft soms ook iets triestigs. Maar ook dat heeft charme.

Overdonderd worden door de treurige schoonheid van Matera…

foto's-matera

Magisch Matera na zonsondergang

Als je je hotel of B&B in Matera eenmaal hebt gevonden is verdwalen juist leuk. Urenlang zwierf ik rond in Matera. Niet 1 middag, niet 1 dag, maar dik 2 dagen, zodat ik volop de tijd had. Ik sliep er 2 nachten en kon Matera dus ook in de avond bewonderen.

matera-na-zonsondergang

Juist na zonsondergang is Matera extra magisch!

matera-zonsondergang

Foto’s Matera

Ik maakte een paar duizend foto’s. Foto’s van sassi, grotwoningen, doorkijkjes, uitkijkpunten, steegjes, trappen, grotkerken, katten, fresco’s, bezienswaardigheden, eten en nog veel meer. Ik fotografeerde alles wat mooi was in Matera. Zowel het oude deel als ook wat foto’s van het nieuwere deel van Matera. Alles uitzoeken was een hele klus, maar hier vind je de mooiste.

Matera is een fotogenieke stad!

matera-reisblog

En de omgeving is ook prachtig!

landschap-matera

Mooiste momenten in Matera

Foto’s maken in Matera is een genot, zeker als de toeristen terug naar hun hotels in Puglia zijn en de rust is weergekeerd. Dan geniet je extra. Alles is zo mooi en bijzonder om te zien. Vanuit verschillende perspectieven, met zon of wolken, en zelfs als het regent. Op verschillende momenten van de dag, avond en nacht.

Matera is eigenlijk mooi op elk moment.

De lichte kleuren, de donkere luchten, het licht bij slecht weer en het licht tijdens de zonsondergang. Daarna, als het donker is, is het helemaal fabelachtig mooi.

matera-avond

foto-matera-avond

matera

mooiste-foto's-matera

De mooiste foto’s van Matera

Hierboven zag je er al een paar, maar hieronder zie je nog meer van mijn mooiste foto’s van Matera. Kijk en geniet mee van de bijzondere sfeer in deze unieke stad! En ga zelf ook!

matera-blog

lopen-door-matera

beelden-matera

belvedere-matera

doorkijkje-matera

wandelen-sassi-matera

matera-italie

oude-muren-matera

mooiste-foto-matera

bijzondere-stad-matera

gravina-matera

fruitboom-matera

grotkerk-matera

hip-matera

weer-matera

matera-in-beeld

grottenstad

grotten-matera

grotkerk-matera

foto-blog-matera

matera-reisblog

matera-2019

kloof-matera

leuke-plekjes-matera

matera-blog

italiaanse-toeristen-matera

kathedraal-matera-avond

kat-matera

matera-natuur

inwoner-matera

matera

matera-belvedere

culturele-hoofdstad-europa

matera-grotten

bijzondere-italiaanse-stad

matera-culturele-hoofdstad-2019

matera-adresje

centrum-matera

matera-italie-foto's

mooiste-plekken-matera

door-matera-wandelen

matera-katten

matera-zonder-toeristen

matera-mooi

mysterieus-matera

matera-mooiste-foto's

matera-reisblog

nisje-matera

omgeving-matera

reisblogger-matera-italie

matera-mooi-licht

matera-must-see

san-pietro-caveoso-matera

uitzicht-op-sassi-matera

trappetjes-matera

matera

matera-mooie-stad

matera-foto-kerk

matera-bloemen

matera

foto-matera-eten

mooie-foto-matera

foto-matera

Matera is zó bijzonder. Echt onvergetelijk! Of, zoals iemand op Facebook als reactie gaf: ‘Matera komt echt bij je binnen.’ En zo is het.

‘Matera komt echt bij je binnen.’

culturele-hoofdstad-europa

Individuele rondreis Puglia en Basilicata met huurauto of groepswandelreis

Wil je er naartoe, maar vind je het lastig alles helemaal zelf uit te vogelen en te organiseren? Boek dan een rondreis door Puglia en Basilicata waarbij je met een huurauto de mooiste plekken van Puglia en Basilicata ontdekt! Of kies deze rondreis door Puglia en Basilicata.

Via Eliza was here kun je een verblijf in Alberobello in Puglia boeken en er een dagje naartoe gaan! Alleen een vlucht met verblijf in Matera boeken kan ook. Check wel even of je transfer erbij zit. Zo niet, huur een auto of pak net als ik de trein.

Ben je een echte wandelaar? Dan is deze wandelvakantie in Puglia, Basilicata en Campanië natuurlijk ook heel mooi! Dat kan via SNP, maar ook via &Olives. En lees dan zeker ook dit blog over wandelen in Puglia.

Zou jij Matera ook graag met eigen ogen willen zien?

tips-regen-bari

Waar naartoe in Bari als het regent

Waar kun je naartoe in Bari als het regent? In dit blog lees je mijn tips! Ik had onverhoopt een middag regen in het juist zo leuke Bari en moest zelf ook iets bedenken. In plaats van lekker rondzwerven in het zonnetje werden het andere activiteiten. Genoeg persoonlijke Bari tips bij regen dus!

blog-bari-regen

Ontdek de prachtige havenstad Bari!

bari-in-de-regen

Bari bij regen…

weer-bari-voorjaar

Schuilen in Bari

Daar sta je dan, schuilend onder een poort in Bari. Dikke regendruppels spatten uiteen op de straatstenen. Toeristen dribbelen in poncho’s voorbij. Weggedoken onder paraplu’s proberen ze toch nog een glimp van de Sint-Nicolaasbasiliek op te vangen.

regen-bari

Het kan je overkomen, als je pech hebt. Mij overkwam het ook, terwijl ik als reisblogger juist graag het heerlijk zonnige zuiden van Italië wilde laten zien, waaronder het prachtige Bari!

waar-naartoe-bij-regen-in-bari

Het weer in Bari

Normaalgesproken is het in deze tijd van het jaar (al ver in mei) veel mooier weer, zeiden de Italianen zelf al. Dat had ik weer. Het weer was wat wisselvallig en de donkere lucht hing al een tijdje dreigend boven me. Ik had me er niet door laten weerhouden op pad te gaan. De eerste ochtend hier in Bari niet (hier zie je mooie foto’s), en ook deze laatste dag niet. Ik moest en zou zoveel mogelijk van Bari zien.

bari-regen

Regen in Bari

Totdat het plotseling ècht heel hard begon te regenen. Toeristen spurtten zich naar een droog plekje. Onder de vele waslijnen aan balkons, die bij regen afgedekt worden door grote lappen plastic, is het redelijk schuilen, maar daar liep ik toevallig net niet.

regen-in-bari

Waar kon ik snel naartoe?

Ik dook onder een boog, de boog bij de Sint-Nicolaasbasiliek, met aan de ene kant de zee en aan de andere kant Bari Vecchia, de mooie oude binnenstad van Bari. Vanaf hier was het bekijken van toeristen in de regen een onverwacht mooi schouwspel.

Het bekijken van toeristen in de regen was een onverwacht mooi schouwspel.

Over de Largo Papa Urbano II spoedden steeds meer mensen toe. De een zuchtend, de ander lachend, het merendeel berustend en rustig afwachtend. Mensen raakten met elkaar aan de praat. Dat is dan ook wel weer gezellig. Je hoort verhalen die je zonder de regen niet gehoord had.

bari-zon

Regendruppels schitterden in het zonlicht.

regen-en-zon-in-bari

Ook de parapluverkoper was er als de kippen bij en deed goede zaken.

bari-in-mei

Maar oké, en nu?

Een beetje balen is het natuurlijk wel. Want wat wil je in Bari doen? Je wil heerlijk door de steegjes van het oude centrum dwalen, een fietstour doen (dat is sowieso altijd een aanrader!) en natuurlijk gewoon genieten op een terrasje. En je wil lekker ergens buiten lunchen en van het goede Italiaanse leven genieten. La dolce vita. Toch?

orecchiette-vrouw-bari

Als je je al een beetje ingelezen had had je waarschijnlijk ook de orecchiette-vrouwen (de vrouwen die op straat -in het straatje hieronder- verse orecchiette pasta maken) al op je lijstje staan. Over orecchiette kon je al lezen in mijn blog over lokale gerechten uit Puglia.

plastic-hoes-was-bari

Plannen bijstellen

Maar ja, als het regent ziet alles er helaas net even anders uit en is niet elke activiteit geschikt. Enigszins van je a propos gebracht vraag je je misschien af wat je nu dan kan doen, want dit had je niet gepland. Nou, geen nood, er kan nog genoeg. Ik ontdekte het voor je! Hieronder lees je mijn tips bij regen in Bari.

Tip: blijf vrolijk, want zelfs met regenachtig of wisselvallig weer is Bari prachtig!

weer-in-bari

Waar naartoe in Bari als het regent?

Blijf niet op je hotelkamer, in je B&B of AirBnB, maar ga gewoon op pad! Hier kun je naartoe als het regent in Bari:

Basilica di San Nicola: de Sint-Nicolaasbasiliek

Ook als je niet zo van kerken en kathedralen houdt, is er toch wel één die je echt moet zien en dat is de basiliek van de Heilige Nicolaas. Hij ligt in Bari Vecchia, het oude deel van Bari. Ik stond er al vlakbij, dus het was de ideale plek om naartoe te vluchten.

san-nicola-basiliek-bari

basilica-san-nicola-bari

De binnenkant van de basiliek is sowieso erg mooi. Vooral het plafond is prachtig!

plafond-san-nicola-bari

Toen ik er op zondag was was er net een dienst gaande (zoals je op de foto hieronder ziet), maar daar mag je gewoon bij zijn. De entree is gratis. O, en de paus is er vorig jaar ook geweest trouwens.

mis-san-nicola-bari

In de Basilica di San Nicola kun je bovendien de kist zien met de overblijfselen van Sint Nicolaas. Van de echte Sinterklaas dus! De heilige relikwieën van San Nicola zijn lang geleden van het in het huidige Turkije gelegen Myra naar Bari overgebracht.

Oké, je ziet ze verder niet, maar wel zie je het beeld van San Nicola. Het beeld komt ook wel eens buiten, zoals begin mei, tijdens het Festa San Nicola dat groots gevierd wordt in Bari. Ook nu zag je daar nog overal aankondigingen van hangen.

san-nicola-bari

Je kunt ook de kathedraal van Bari nog bezoeken, ook ik heb daar een kijkje genomen, maar die is minder indrukwekkend dan de Basilica di San Nicola.

Bezoek de mooiste kerken en kathedralen, in elk geval de San Nicola basiliek!

toeristen-in-bari

Castello Svevo

Het opvallend grote kasteel Castello Svevo kom je ongetwijfeld ook tegen in Bari. Het ligt aan de rand van de oude stad en is met slecht weer absoluut een bezoek waard.

Het is geen kasteel waar je overal helemaal op en in mag (dan kun je beter andere kastelen in Puglia bezoeken), maar een kasteel dat vooral voor tentoonstellingen wordt gebruikt, en ik moet zeggen, die waren meer dan verrassend.

waar-naartoe-in-bari-blog

Bezoek een tentoonstelling in Castello Svevo! Dé plek om naartoe te gaan in Bari als het regent.

bari-regen-tips

Ik bezocht er een expositie van Pippo Oriani en van Giuseppe Carta, maar het meest bijzonder was toch wel de expositie over Sinterklaas! Ja, ik noemde hem net al even, maar Bari staat echt bekend om deze heilige Nicolaas, San Nicola dus, die er niet alleen voor de kinderen is, maar die ook nog eens de patroonheilige van de stad is!

Update 2022: Deze expositie is er niet meer.

In een superleuke tentoonstelling (leuk voor kinderen, maar zeker ook voor volwassenen) krijg je een inkijkje in de viering van Sinterklaas in diverse landen. Ontzettend leuk!

doetips-bari-regen

sinterklaas-expositie-bari

Buiten regende het, binnen hoorde ik Sinterklaasliedjes, even had ik een wel heel andere Bari-ervaring dan de bedoeling was geweest, maar ik moet zeggen: het was erg leuk!

waar-naartoe-in-bari-als-het-regent

Afgelopen zondag kon je in verband met Internationale Museumdag gratis naar binnen, maar normaal betaal je voor dit kasteel 9 euro. Jongeren tussen de 18 en de 25 jaar betalen 3,50 en voor kinderen tot 18 jaar is de entree gratis.

De openingstijden zijn zeer ruim: van 8:30 tot 19:30u.

expositie-bari

De expositie van Pippo Oriano is nu afgelopen, maar er zal snel weer een andere voor in de plaats komen. De expositie met de beelden van Giuseppe Carta (waarvan je buiten de rode pepertjes al ziet, je zag ze op 1 van de foto’s hierboven) zou maar tot eind april 2019 duren, maar is verlengd!

Toen ik het kasteel verliet was de zon spontaan weer gaan schijnen.

tentoonstellingen-bari

Teatro Margherita

Ook een opvallend gebouw in Bari is Teatro Margherita. Het ligt aan de Lungomare, in de haven van Bari, bij de (voormalige) vismarkt, maar ook vlákbij Piazza del Ferrarese en de oude stad.

Regent het, dan hoef je je zeker niet te vervelen, want er is momenteel een expositie van World Press Photo! De beroemde World Press Foto expositie is natuurlijk altijd mooi en meer dan de moeite waard! Nog t/m 23 juni 2019 kun je er naartoe.

Bezoek de World Press Photo expositie in Teatro Margherita!

world-press-photo-2019

Ben je later dit jaar in Bari kijk dan zelf wat voor nieuwe expositie er in Theatro Margherita is. Er is ook een grote Van Gogh expositie geweest, dus het zijn zeker niet de minste! Absoluut het checken waard dus!

teatro-margherita

Mooie foto’s maken

Toch de regen trotseren en je vermaken met het maken van bijzondere foto’s is ook een optie. De vele witte lappen plastic over de was die aan balkons hangt maken de anders zo fotogenieke straatjes van Bari net wat minder mooi, maar ga op zoek naar andere dingen. Ik vond het ondanks het weer heerlijk om foto’s te maken!

Ook met ander licht, zoals ’s ochtends vroeg:

regen-in-bari

Vooral als het net droog is nadat het geregend heeft kun je vaak supermooie plaatjes schieten. Kijk eens goed, kijk eens anders: kijk bijvoorbeeld naar de weerspiegeling van gebouwen in grote plassen regen, zoals deze foto die ik nog bij het Teatro maakte.

teatro-margherita-bari

Het mooie Teatro Margherita weerspiegeld in een regenplas!

Wisselen zon en regen elkaar af of komt het allemaal tegelijk? Kijk dan of je een regenboog ziet. Het geeft je foto’s net die extra dimensie!

regenboog-bari

Shoppen

Shoppen is natuurlijk ook altijd nog een optie als het regent. Misschien is er net ergens uitverkoop (SALDI) of wellicht zoek je iets bijzonders of gewoon een leuk souvenir. Souvenirs vind je vooral in de oude stad, kleding juist meer tussen het oude centrum en het station in.

toeristisch-straatje-bari

souvenir-bari

Sla zeker de Via Sparano da Bari niet over; het is de winkelstraat die vanaf het station en het ‘park’ bij Piazza Umberto in een rechte lijn naar de oude stad loopt. Waarom ik die noem? Je ziet er namelijk een opvallend mooi Art Nouveau gebouw: Palazzo Mincuzzi. In het oude paleis zit momenteel Benetton.

shoppen-bari

Lokale of trendy koffietentjes ontdekken

Duik om te schuilen eens een gewoon simpel koffietentje in en kijk hoe het lokale leven eraan toe gaat; hoe de Italianen doen, wat ze zeggen, hoe ze gebaren, elkaar begroeten, etc. Het is altijd weer leuk om te zien. Verwonder je bovendien over hoe ontzéttend goedkoop de koffie is. Een espresso (caffè) heb je voor 70 of 80 cent. Een cappuccino meestal voor 1,50.

Wil je juist liever naar een wat hipper koffiezaakje waar meer jongeren komen? Ga dan naar het ‘modernere’ deel van de stad, vlakbij het station. Hier vind je de wat meer trendy koffietentjes. Er zitten er meerdere niet ver van elkaar.

koffie-bari

Lekker eten

Neem als het regent vooral extra de tijd voor het eten. Ga heerlijk uitgebreid lunchen op een leuk plekje in Bari Vecchia, het oude deel van Bari. Je vindt veel restaurantjes bij Piazza Mercantile en in het straatje Via Re Manfredi, maar kijk zeker ook of je zelf nog iets leuks tegenkomt.

Bestel wat je lekker lijkt. Tip: begin rustig en bestel later eventueel meer, want de porties in Puglia zijn vaak erg groot! Ik heb me er ook een aantal keer op verkeken. Of deel lekker wat met z’n tweetjes.

antipasti-bari

Aan de wijn

Ook later op dag zijn er genoeg plekjes waar je voor een mooi glas wijn uit Puglia terecht kunt. Een ‘Primitivo’ bijvoorbeeld. Primitivo mag misschien simpel klinken, maar het is een heerlijke wijn. Maar andere wijnen uit Puglia zijn vaak ook goed.

stedentrip-bari

Bestel er wat lekkere bruschette, crostini of bijvoorbeeld een tagliere met allemaal lekker kazen uit Puglia bij.

waar-naartoe-regen-bari-blog

Ik heb verschillende plekjes ontdekt. Eén ervan is Mercantile Nove, op piazza Mercantile.

citytrip-bari

Kookcursus of pasta workshop

Je kunt natuurlijk ook een kookcursus of pasta workshop volgen als daar nog plek op is, maar kijk goed naar de prijzen. Online worden soms echt belachelijk dure workshops aangeboden. Ook als je via Transavia geboekt hebt (waar ik ook graag mee vlieg) krijg je soms als je net bent aangekomen een mailtje met tours die je kunt boeken van Get Your Guide en ja, ook ik boek daar wel eens wat, maar echt, er staan soms wel echt absurde bedragen bij (van meer dan 100 of meer dan 200 euro), dus denk een beetje na. Dit is alleen interessant als je met een groep bent, en soms staat er ook bij ‘per groep’, maar soms ook niet! Soms wordt het ook per persoon berekend. Ik zou zeggen: meer dan 50 euro pp moet je hier voor een dag(deel) mijns inziens niet aan uitgeven.

eten-bari

Of informeer ter plekke naar een geschikte food tour. Langs 1 plek kom je dan sowieso: de orecchiette-vrouwen.

waar-naartoe-in-bari

Toch fietsen

Regent het een beetje, maar niet de hele tijd? Ga dan tóch fietsen. Wij Nederlanders zijn wel wat gewend toch? Als het regent krijg je een poncho of mag je -als je het echt niet ziet zitten- gratis verzetten of annuleren. Maar het regent meestal toch niet onophoudelijk.

De tours worden helaas (nog) niet in het Nederlands aangeboden, maar wel in het Engels en Duits. Er is een late ochtend- en een namiddagtour: 11:30u en 15:30u.

fietsen-bari-regen

donkere-lucht-bari

bari-tips-bij-regen

Bari tips bij regen

Nou, je zult je heus vermaken dus. Ga je nog, bewaar dit blog dan voor de zekerheid, dan weet je wat je kunt doen mocht het onverhoopt regenen in Bari.

buiten-zitten-terras-bari

Regent het vaak in Bari?

Was je net van plan een weekendje Bari te boeken en twijfel je nu? Niet doen! Niets is zo veranderlijk als het weer. Vandaag (27 mei 2019) is de regenkans 100%, maar de dagen erna wordt het tussen de 20 en de 25 graden met een lekker zonnetje.

Ga je in de zomer, dan zou ik me er al helemaal geen zorgen over maken. Juli is de droogste maand in Bari. Meer dan een buitje is het dan vaak niet, net als overal.

bari-weer

Bari in de lente, zomer, herfst of winter

Bari is hoe dan ook de moeite waard in elk seizoen, of het nou zomer, herfst, lente of winter is. In de winter is het er gemiddeld 12-13 graden, in de zomer tegen de 30 graden. Wil je Bari in de herfstvakantie bezoeken of volgend jaar in de meivakantie naar Bari? Dan is het rond de 20 graden. Maar soms ook warmer hoor!

Meestal is het in mei zo rond de 23 graden in Bari. Perfect dus!

Begin maart was ik ook al in Puglia en had ik juist schitterend weer! Nu in mei had ik een beetje pech, maar de zon was toch nog af en toe te zien en dan geniet je extra! En juist die combinatie van donkere luchten én zon maakten Bari prachtig!

bari-bij-regen

Bari, een mooie stad aan de Middellandse Zee.

het-weer-in-bari

Bari bij de top 10 ‘Best in Europe’!

Bari is echt een leuke stad! Een heerlijke havenstad die steeds leuker wordt! Vrijdag kreeg ik toevallig een mailtje van Lonely Planet met het bericht dat ze Bari afgelopen week hebben gekozen als 1 van de top 10 bestemmingen van Best in Europe 2019! Reden genoeg om snel te gaan dus!

waar-naartoe-in-bari

Puglia ontdekken vanuit Bari

Vanuit Bari kun je de regio Puglia ontdekken. Hier lees je meer blogs over Puglia. Ik ben er inmiddels al 3x geweest!

-Puglia 20 jaar geleden
-Wandelen in Puglia
-Lekker eten in Puglia

waar-naartoe-als-het-regent

Veel plezier in Bari als je er nu bent of nog naartoe gaat!

vaticaanstad-blog

Zien en doen in Vaticaanstad: Sint-Pieter, musea, tours en tips

Tijdens je citytrip Rome nóg een land bezoeken? Dat kan. Vaticaanstad is namelijk een land op zich. Het kleinste land ter wereld! Vanuit het historische centrum van Rome wandel je er zo naartoe. Je vindt er beroemde bezienswaardigheden en het staat zelfs op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Een bezoek aan Vaticaanstad is een must als je in Rome bent!

sint pieter-en-vaticaanse-musea

Wat te doen in Vaticaanstad

Of je nou op audiëntie bij de Paus wil, de indrukwekkend mooie Sixtijnse Kapel wil bewonderen, ‘alle’ Vaticaanse musea wil bezoeken of van het uitzicht vanaf de koepel van de Sint-Pieter wil genieten, het kan allemaal. Verstoppertje spelen tussen de pilaren of gewoon in het zonnetje zitten, sfeer proeven en alle mensen op het Sint-Pieterplein bekijken is ook leuk. Ga er zeker even kijken!

Tips Vaticaanstad

In dit blog lees je eerst wat achtergrondinformatie over Vaticaanstad, een kort persoonlijk stukje, dan wat je er kunt zien en doen, welke dagen (niet) handig zijn, hoe je er komt en ook nog wat praktische zaken, extra tips en dingen waar je rekening mee moet houden als je gaat. Tussendoor zie je de foto’s die ik er maakte toen ik er in de voorjaarsvakantie met mijn dochter was.

Wat is er te doen en te zien in Vaticaanstad, hoe kom je er en wat moet je weten voordat je gaat?

Tours, tickets en rondleidingen

Ook vertel ik iets over entreeprijzen, tours en tickets. Je kunt hieronder als je wil een tour met Nederlandstalige gids boeken of zelfs speciale tickets kopen voor rondleidingen buiten de openingstijden!

Onderaan dit blog kun je speciale tickets kopen voor rondleidingen buiten de openingstijden!

wachttijden-vaticaanstad

Enclave in Italië

Vaticaanstad (op zijn Italiaans Città del Vaticano) is een onafhankelijke staat met ongeveer 1.000 inwoners. Het Vaticaan ligt als het ware ‘in’ Rome, of beter gezegd: Rome ligt er omheen. Het is een enclave in Italië.

Ook al is het het kleine staatje ter wereld het heeft wel een eigen bestuur, een eigen politie, eigen brandweer en een eigen leger (de Zwitserse Garde).

Het kleinste land ter wereld!

De Paus

Paus Franciscus is het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk en staatshoofd van Vaticaanstad. Hij zetelt in het Pauselijk Paleis, dat ook wel het Apostolisch Paleis genoemd wordt. Voor gelovige christenen is het Vaticaan één van de meest heilige plaatsen ter wereld, maar ook niet-gelovigen kunnen er uiteraard naartoe. Doe dat ook echt!

Waar ligt Vaticaanstad?

Vaticaanstad ligt vlakbij de Tiber en op loopafstand van bekende bezienswaardigheden in Rome zoals het Piazza Navona en het Pantheon, en nog dichterbij, Castel Sant’Angelo (de Engelenburcht) dat direct aan de oever van de Tiber ligt, aan de kant van Vaticaanstad. Iets verderop in dit blog vind je een kaartje.

Ook als je niet van plan bent de Sint-Pieter of de Sixtijnse kapel en de musea van binnen te bezoeken, moet je zeker even een kijkje nemen in Vaticaanstad.

Via della Conciliazione

Als je aan komt wandelen over de Via della Conciliazione zie je de Sint-Pieterbasiliek al in de verte. Een erg mooi gezicht is dat! De Sint-Pieter is de grootste kerk ter wereld en iedereen wil ‘m zien of even over het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad wandelen. Heel veel mensen zullen tegelijk met jou dezelfde kant op wandelen of net terugkomen, want ga je naar Rome dan ga je ook naar Vaticaanstad.

Vanaf de Via della Conciliazione heb je al heel mooi zicht op de Sint-Pieter!

sint-pieter-vaticaanstad

Vaticaanstad bezoeken

Bijna iedereen die naar Vaticaanstad komt wil de Sint-Pieter en de Sixtijnse Kapel bezoeken. Ik was er al eens geweest en heb toen uitgebreid alles van binnen bekeken en bezocht, echt úrenlang, met gids, maar nu ik met mijn dochter in Rome was wilde ik er toch weer naartoe.

Laatste zondag van de maand gratis naar de Vaticaanse musea

We waren de laatste zondag van de maand in Rome (op m’n verjaardag!) en dan zijn de Vaticaanse musea gratis (niet als je jarig bent, maar op die laatste zondag), dus dat was de ideale kans om er toch even te gaan kijken. Natuurlijk ben je dan niet de enige…

Tip: Iedere laatste zondag van de maand kun je de Vaticaanse musea gratis bezoeken!

Als het anders loopt dan gepland…

Het plan was dus om extra vroeg op pad gaan. Ware het niet dat mijn dochter de avond ervoor hoge koorts kreeg. Toen de klok 12 uur sloeg (hoera, ik was jarig!) was ze net wakker geworden en was ik druk bezig koude doekjes op haar hete hoofd te leggen. Om 7 uur opstaan om vroeg bij de Sint-Pieter te zijn? Dat werd ‘m denk ik niet. Ik besloot haar maar te laten slapen zolang ze nodig had.

Toen ze wakker werd begon ze voor me te zingen, wat superlief was. Ze was nog warm maar wilde wel mee. Redelijk bijtijds zaten we toch nog aan ons eenvoudige Italiaanse ontbijt met zoetigheden. Ze had zelfs nog een lieve tekening voor me gemaakt!

Wat eerst zien?

Uiteindelijk gooide ik de volgorde van alles wat we deze dag wilden doen alsnog om. Ik besloot dat we lekker rustig zouden gaan wandelen in plaats van haasten om de highlights te zien. Ik was jarig, zij was niet fit, we waren lekker op stedentrip, wat maakte het eigenlijk ook allemaal uit? We waren niks verplicht en eigenlijk wilde ik gewoon lekker samen genieten!

Het Pantheon en de poesjes

Vanaf ons hotel liepen we naar het Pantheon (waar we na een tijdje wachten in de rij niet verder mochten omdat er net een mis was, dus gelukkig kreeg we tijdens de fietstour door Rome nog een tweede kans) en vanaf daar wandelden we naar ‘de poesjes’ bij Largo di Torre Argentina (een kattenopvang tussen de ruïnes), wat ze heel leuk vond!

Naar Vaticaanstad

We stopten even op het mooie Piazza Navona en na een wandelingetje door een paar leuke straatjes staken we uiteindelijk pas rond half 1 de brug over de Tiber over naar Vaticaanstad. Het zondagse praatje van de Paus hadden we toen net gemist, maar ik vond het belangrijker dat ze zich weer goed voelde.

Antico Caffè en Leonardo Da Vinci Experience

Over de Via della Conciliazione wandelden we richting het Sint-Pietersplein. We zagen een terrasje (behorend bij Antico Caffè San Pietro, met overigens hele slechte reviews op Tripadvisor), een busje waar snacks en drankjes uit verkocht worden, wat kioskjes met souvenirs, en het Leonardo Da Vinci Museum.

Pizza in het zonnetje

Onderweg hadden we een puntje pizza gekocht (een langwerpig stuk krijg je in Italië, geen driehoek, en als je een goed adresje hebt knippen ze een stuk voor je af in plaats van snijden) en omdat ze gelukkig alweer een beetje trek had aten we die zittend op een stoepje op. Het zonnetje scheen, we keken naar alle mensen die voorbij wandelden en genoten.

via-della-conciliazione

Cameraploegen op het Sint-Pietersplein

Bij het Sint-Pieterplein aangekomen zagen we cameraploegen vanwege de misbruiktop die net van 21 t/m 24 februari 2019 had plaatsgevonden; een conferentie over seksueel misbruik binnen de kerk en het beschermen van kinderen tegen seksueel misbruik door priesters, paters, bisschoppen en kardinalen. Niet zo gek dus dat er nog pers aanwezig was.

pers-vaticaan

Sint-Pietersplein

We wandelen het grote Sint-Pietersplein op: het Piazza San Pietro. Een indrukwekkend plein dat maar liefst 240 meter breed en 340 meter lang is. Op het Sint-Pieterplein zie je niet alleen de machtige Sint-Pieter basiliek, de grootste kerk ter wereld, met zijn mooie koepel, maar ook een grote obelisk, fonteinen en aan weerszijden lange rijen pilaren: de zuilengalerijen.

Op het plein is het bijna altijd druk, maar omdat het zo enorm groot is stoort dat niet en heb je toch nog het gevoel veel ruimte te hebben. Kinderen rennen er achter duiven aan, meeuwen pikken koekjes, verliefde stelletjes maken selfies bij de (niet werkende) fonteinen en mensen zitten er lekker in het zonnetje op de stoep of tegen een zuil.

Kinderen rennen er achter duiven aan, verliefde stelletjes maken selfies bij de fonteinen en mensen zitten er lekker in het zonnetje tegen een zuil.

vaticaanstad-met-kinderen

vaticaanstad-peuter

meeuw-st-pieter-plein

sint-pieter-plein-kleuter

bisschoppen-vaticaan

De zuilengalerij: de colonnade

Wat ook direct opvalt zijn de lange rijen pilaren die bij de Sint Pieter horen. Het zijn er heel veel! Stuk voor stuk zijn de zuilen ook nog eens heel groot: 20 meter hoog en dik anderhalve meter doorsnee. Vijf jaar geleden zijn ze gerestaureerd.

Je kunt er zonder kaartje gewoon onderdoor en doorheen lopen. Leuk voor kinderen om verstoppertje te spelen, maar vooral ook ideaal voor het schieten van bijzondere foto’s. Ik deed het 25 jaar geleden al (bekijk dit blog over leuke citytrips maar, onder het kopje Rome) en nu weer. Vooral als je echt tussen de rijen pilaren gaat staan geeft het een mooi effect.

vaticaanstad-foto's

met-tiener-naar-rome

sint-pieter

De obelisk

Ook zie je op het Sint-Pietersplein een obelisk. Het is een Egyptische obelisk en hij is in totaal (met het kruis dat erop staat erbij) maar liefst 40 meter hoog. Het is niet die enige obelisk die we tijdens onze citytrip zagen, in Rome staan er meerdere. Sterker nog, Rome is de stad met de meeste obelisken ter wereld!

obelisk-sint-pietersplein

De fonteinen

Behalve de obelisk zie je op het Sint-Pietersplein ook 2 fonteinen uit de 17e eeuw. Nadat de eerste er al stond ontwierp Bernini een tweede fontein om de symmetrie op het plein terug te brengen. Helaas waren de fonteinen niet aan toen wij er waren. Ik heb even in het Italiaans gegoogeld en las dat de paus dit in 2017 besloten heeft om niet onnodig water te verspillen.

Op zich een goede reden, maar het is wel mooi als ze nog een keer aan gaan. Op instagram zie je soms foto’s met werkende fonteinen, maar die zijn dus oud.

fontein-sintpietersplein

Hier zie je een mooi detailfoto die ik van het hek om de oude fontein maakte:

detail-fontein-sintpietersplein

Lange rij wachtenden

Wat je ook bijna altijd ziet op het plein is een rij wachtenden om de Sint-Pieter binnen te gaan. Ook wij zagen dat bij aankomst al, dus hingen we eerst gewoon nog wat rond. We wandelden rustig over het hele plein en keken daarna hoe het er inmiddels voor stond met de wachtrij. Die bleek nog altijd lang; al die mensen wilden natuurlijk de Sint-Pieter van binnen bewonderen.

Tijdens openingstijden van de Sint-Pieter zul je bijna altijd een rij wachtenden op het plein zien.

wachtrij-sint-pieter-vaticaanstad

Sint-Pieter

De Sint-Pieterbasiliek is de grootste kerk ter wereld en werkelijk indrukwekkend. Hij is gebouwd in de 16e eeuw en wordt jaarlijks door miljoenen mensen bezocht. De Sint-Pieter is gratis te bezoeken. Doe dat ook echt, want het is echt de moeite waard. Niet alleen van buiten, maar juist ook van binnen is hij prachtig! De koepel van de Sint-Pieter heeft een diameter van bijna 60 meter en van binnen ruim 40 meter en is mooi om te zien.

sint-pieter-plein

Het enige nadeel: je bent niet de enige die er naartoe wil. Er staan vaak lange rijen. Van mijn eerste bezoek kan ik me niet herinneren in de rij te hebben gestaan (in november was dat destijds), maar nu viel het me extra op. En het was pas februari! Wel zat er redelijk wat beweging in de rij, dus het ziet er vaak erger uit dan het is.

Heb je echt geen zin om in de rij te gaan wachten of ga je in het hoogseizoen dan kun je van te voren een skip the line ticket kopen, een ticket waarbij je niet in de rij hoeft te staan. Het is niet altijd nodig en best prijzig, maar het kan. Verder naar onderen kom ik hier op terug. Lees ook de andere tips onderaan nog even!

skip-the-line-rome

Wel of niet naar binnen?

Na ons rondje over het plein was de rij helaas langer geworden in plaats van korter en m’n nog altijd licht koortsige dochter had geen puf in de wachtrij te gaan staan. Jammer, maar wel begrijpelijk en eigenlijk ook geen drama. Ik hád het al eens gezien en zij komt in haar leven heus ook nog wel een keer in Rome.

vaticaanstad-bezoeken

Mensen kijken

Omdat ze toch weer moe was (iets wat voor een fanatieke sportster als zij niet normaal is) besloten we lekker tegen een pilaar te gaan zitten en naar de mensen in de rij te kijken. Ook dat was een leuk tijdverdrijf. We kregen wat chipjes van een Indische dame in een lange sari die naast ons zat en vonden het wel best zo, hoe graag ik haar de Sint-Pieter ook van binnen had willen laten zien.

Het enige wat ik jammer vond was dat we nu ook het uitzicht vanaf de koepel van de Sint-Pieter misten (wat ik wel echt op mijn lijstje had staan), maar ook die loopt niet weg.

trolley-sint-pieter

vaticaanse-mus

vaticaanstad-wat-aan

meeuw-en-duiven-vaticaanstad

Het uitzicht vanaf de koepel

Ben je in de Sint-Pieter dan kun je ook nog naar het dak. Ik had dat dit keer héél graag willen doen, maar mijn dochter was gewoon echt nog niet fit genoeg. Hopelijk heb jij wel de kans. Heb je geen hoogtevrees beklim de vele traptreden en geniet van het prachtige uitzicht over het Sint-Pietersplein met in de verte de Tiber en Rome!

Om het uitzicht vanaf de koepel te kunnen zien moet je overigens wèl betalen. Ga je lopend naar boven dan zijn het 551 treden en kost het je 8 euro. Ook kun je met de lift tot aan het ‘terras’ en dan het laatste stuk lopend. Dan kost het 10 euro. Dat zijn alsnog 320 treden, maar het schitterende uitzicht is je beloning. Het kan al vanaf 8:00u ’s ochtends tot 17:00u (of 18:00u) ’s middags.

Beklim de koepel van de Sint-Pieter, dan is dit je uitzicht!

koepel-sint-pieter

Sixtijnse Kapel

De Sixtijnse kapel (in het Italiaans Cappella Sistina) is de beroemde kapel met het schilderwerk van Michelangelo en is echt ontzettend mooi om te zien. Het is een immens groot schilderij (of meerdere eigenlijk) tegen de muren en het plafond van de kapel aan.

Ik vond het destijds (als 21-jarige) erg indrukwekkend om door de hal te lopen en omhoog te kijken. Het was groter dan ik gedacht had en je ziet echt schitterende schilderingen en fresco’s. Een bijzonder gezicht!

De Sixtijnse Kapel mag je niet missen als je voor het eerst in Rome bent!

Zoekend tussen mijn foto’s kon ik geen foto van de Sixtijnse kapel vinden, terwijl hij zo mooi was! Ik snapte er niks van, maar ineens wist ik het weer: je mág er helemaal geen foto’s van maken! Dat is nog steeds zo. Ook filmen is verboden. Doe je het wel dan kun je een boete krijgen.

Verboden te fotograferen of filmen!

De openingstijden staan hieronder bij de musea. De Sixtijnse Kapel is namelijk een onderdeel van de Vaticaanse Musea. Op deze plattegrond zie je waar de Sixtijnse Kapel te vinden is (naar links, relatief dichtbij de ingang): plattegrond Vaticaanse Musea (inclusief Sixtijnse Kapel).

Hier zie je wel foto’s van de Sixtijnse kapel.

Vaticaanse Musea

De Vaticaanse musea (Musei Vaticani) bestaan uit meerdere musea waar je makkelijk een hele dag zoet kunt zijn, of zelfs meerdere, zeker als je een ware kunst- en cultuurliefhebber bent. Het is namelijk ontzettend groot! Heb je echter beperkt de tijd dan kies je natuurlijk vooral voor de Sixtijnse Kapel die ik net al noemde, maar er is nog veel meer te zien.

Er zijn verschillende routes mogelijk en je kunt vele duizenden schilderijen, beelden en andere kunstschatten bewonderen, zoals La Galleria delle Carte geografiche (de Kaartengalerij met topografische kaarten van Italië), het Pio Clementino museum, de Stanze di Rafaello, het Egyptisch Museum en natuurlijk de beroemde wenteltrap. Ook is er een binnentuin.

Bezoek je Rome met kleine kinderen dan zou ik de Vaticaanse musea overslaan en alleen de Sint-Pieter doen, maar met wat oudere kinderen die al wel interesse in kunst hebben kun je er zeker naartoe gaan. Via de website van de Vaticaanse Musea kun je alvast een beetje kijken wat er allemaal is. Koop geen kaartje via de site maar lees dit blog eerst verder.

Hier zie je de openingstijden van de Sixtijnse kapel en de Vaticaanse musea. Het is van maandag t/m zaterdag open van 9:00 tot 16:00u (en om 18:00u sluit het museum echt). Wat echter bijna niemand weet is dat je ook buiten de openingstijden naar binnen kunt als je dit van te voren regelt. Je leest daar zo meer over.

Goed te weten is dat de Vaticaanse musea op zondag dicht zijn, maar de laatste zondag van de maand wél open zijn en dan gratis te bezoeken zijn. Tot 14:00u kan het, maar de kassa sluit om 12:30u. Wel is het op die gratis zondag extra druk, dus ga zo vroeg mogelijk! Zet de wekker, neem onderweg ergens een cappuccino en een cornetto (een croissant) en hup, ga ernaartoe voordat de massa komt.

plattegrond-vaticaanstad

Vaticaanse Tuinen

Behalve de Vaticaanse Musea kun je ook de tuinen erbij bezoeken. Hiervoor moet je dan wel een aparte tour boeken. Met een open bus rij je er in 3 kwartier doorheen.

De Zwitserse garde

Het Vaticaan wordt bewaakt door de Zwitserse garde. Je herkent ze aan hun nogal aparte gekleurde pakken. Met een beetje geluk kun je misschien net de wisseling van de wacht van de Zwitserse Garde meemaken. Hier zie je er een filmpje van, gemaakt door George van Pelt (die ik overigens niet ken):

Romulus en Remus

Na ons bezoek aan Vaticaanstad wandelden we weer terug naar Rome. Op de hoek van de Via della Conciliazione en de Via San Pío X keek ik -wachtend bij het stoplicht- toevallig omhoog en spotte Romulus en Remus en de wolf nog op een gevel. Ze worden gevoed door de wolvin, de Lupa Capitolina.

Het is geen officiële bezienswaardigheid maar heb je kinderen bij je dan is het leuk ze er even op te wijzen en het verhaal van Romulus en Remus erbij te vertellen. Volgens de Romeinse mythologie zijn Romulus en Remus de stichters van Rome.

romulus-en-remus-wolvin

Vaticaanstad op zondag: de Paus zien

Op zondagen kan het extra druk zijn op het Sint-Pieterplein, zeker rond twaalven. De paus spreekt dan om 12:00u vanuit het raam van zijn werkkamer in het pauselijk paleis het publiek toe. Ben je er ook op zondag maar net iets eerder dan wij dan kun je dus zelf naar de zegen van de paus kijken. Het is gratis.

Heb je dit meegemaakt, reageer dan onderaan de blog. Ik ben benieuwd of het dan erg druk is!

Ik was er ook op zondag, maar net iets later. Het was weliswaar druk, maar het was niet zo dat het héle plein vol stond of zo, totaal niet. Het is een heel groot plein. Ik zag wel heel veel mensen teruglopen toen wij gingen.

sint-pieter-vaticaan-zondag

Bijzondere dagen in Vaticaanstad

Dagen waarop het wel heel erg druk is op het Sint-Pietersplein zijn natuurlijk de dagen waarop de Paus het volk toespreekt: met Kerst en Pasen. De paus spreekt dan het Urbi et Orbi uit, zijn traditionele zegen over de stad en de wereld. Je hebt het ongetwijfeld vaker op tv gezien: het hele plein ziet dan zwart van de mensen. Wel bijzonder om mee te maken natuurlijk, maar met kinderen zou ik dat niet doen in die drukte.

vaticaanstad-zondag

Op audiëntie bij de paus

Wist je trouwens dat je ook echt op audiëntie kunt gaan bij de paus? Dit is op woensdagochtend. Wil je dit dan moet je het wel van te voren regelen. Ik heb er zelf geen ervaring mee, dus ik durf niet precies te zeggen hoe het werkt. Wel moet je oppassen voor mensen die dit zogenaamd voor je willen regelen.

Filmpjes van audiënties die geweest zijn kun je hier terugzien: audiënties Paus Franciscus in 2019.

Lange rijen bij de Sint-Pieter

Tegenwoordig is het vaak zo ontzettend druk bij de Sint-Pieter en de Vaticaanse musea dat de moed je misschien van te voren al in de schoenen zinkt. Die ellenlange rijen, daar wil niemand in staan. Ik heb ook echt enorme rijen gezien, maar toch leek het vrij vlot te gaan allemaal. Er zat eigenlijk steeds wel beweging in de rij. Ik heb er een (heel kort) filmpje van gemaakt waarop je dat ziet:

Hoe voorkom je de lange wachtrijen?

In de zomermaanden zal het echter nog wel een stuk drukker zijn dus houd daar rekening mee. Soms is het niet anders, maar je kunt wel met een aantal dingen rekening houden om te zorgen dat je een zo kort mogelijke rij treft:

  • Reis niet in de drukste maanden (de winter is relatief ‘rustig’, half januari tot half februari is de rustigste periode, juli en augustus de drukste periode, ook Pasen is druk)
  • Ga heel vroeg of juist aan het eind van de dag
  • Koop van te voren een skip the line ticket, een ticket waarbij je niet in de rij hoeft te staan. Dit kan met audioguide.

Skip the line betekent dat je niet in de rij tussen de gewone wachtenden hoeft te staan en dus voorrang krijgt of dat je soms door een aparte ingang naar binnen mag. Zelf heb ik dit nog nooit ergens gedaan, omdat ik überhaupt niet graag alles plan van te voren, maar soms móet je wel een beetje plannen. Met een skip the line ticket ben je in elk geval sneller binnen. Sommige mensen vinden het ideaal, volgens anderen is het niet nodig. Het verschilt denk ik per seizoen en tijdstip.

Als je het doet doe het dan van te voren en niet bij een straatverkoper.

skip-the-line-st-pieter-ja-of-nee

Eigenlijk kost de security de meeste tijd. Als je hier eenmaal staat ben je er vlakbij:

ingang-sint-pieter-rome

Wat kost het een bezoek aan Vaticaanstad?

Vaticaanstad op zich is gratis te boeken. Daar bedoel ik gewoon buiten rondlopen mee. Ook dan zie je al best veel. Ook de Sint-Pieter is gratis te bezoeken.

De Vaticaanse Musea met onder andere de Sixtijnse kapel kosten wel geld. Voor een skip the line ticket (niet in de rij staan) betaal je (afhankelijk van waar je het koopt) tussen de 30 en de 35 euro. Voor kinderen (6 t/m 17 jaar) tussen de 20 en de 25 euro. Kinderen onder de 6 gratis. Dit is zonder gids. Meer mogelijkheden noem ik zo.

wat-te-doen-in-vaticaanstad

Sint-Pieter met gids bezoeken

De Sint-Pieterbasiliek op zich is gratis, maar wil je de basiliek met een gids bezoeken (Engels of Duitstalig), dan kan dat ook. Je hoort dan meer én je mag via een speciale ingang naar binnen. In drukke maanden kan dat zeker fijn zijn! St. Pieter met gids bezoeken? Ook dat kan!

Een privétour door de Sint-Pieter kan ook; niet in het Nederlands, maar in het Engels.

foto's-vaticaanstad

Tickets Vaticaanse Musea en de Sixtijnse kapel

Een kaartje aan de kassa kopen is het goedkoopst. Dit kost 17 euro voor volwassenen, 8 euro voor kinderen van 6 t/m 17 jaar en is gratis voor kinderen t/m 5 jaar. Het is de entree alleen, dus geen tour. Het kan zijn dat je hier lang voor in de rij moet staan. Soms maar een kwartier, soms een uur en in drukke maanden vaak langer!

Via de site van de Vaticaanse Musea kun je ook online een kaartje kopen. Dan betaal je 4 euro extra.

Voor gezinnen met kinderen is er een speciale audiotour voor families. Deze is echter in het Engels: de Family Tour Vatican Museums (voor kids van 5 tot 12 jaar). Alleen als je kinderen Engels kunnen is dat leuk anders zou ik het niet doen.

Wil je niet in de rij staan en liever een speciaal ticket koop dan via onderstaande banner skip the line tickets voor de Vaticaanse Musea en de Sixtijnse kapel. Zolang niet iederéén een skip the line ticket koopt (nee, dat doet inderdaad niet iedereen) scheelt dit inderdaad. De kosten? Momenteel (terwijl ik dit schrijf) voor volwassenen 33 euro. Kinderen (6 t/m 17 jaar) 25 euro.

Vroege tours vóór de reguliere openingstijden

Je kunt ook een extra vroege tour boeken, om 8 uur ’s ochtends al! Je hebt dan een uur voor openingstijd al toegang tot de Vaticaanse Musea, de Sixtijnse Kapel en de St. Pieter. Het is niet goedkoop, maar je hebt dan geen last van de drukte!

Vaticaanse musea en Sixtijnse kapel bezoeken op vrijdagavond (tip!)

Op drukke of warme dagen kun je ook voor de late toegang kiezen. Dit kan alleen in de zomermaanden (meivakantie t/m herfstvakantie) en alleen op vrijdagavond. Je gaat dan om 19:00u (na de normale sluitingstijd) nog bij de Vaticaanse Musea en de Sixtijnse Kapel naar binnen en krijgt een rondleiding! Het kan alleen met een speciale tour.

Tours in het Nederlands

De meeste tours zijn in het Engels of in meerdere talen mogelijk, maar niet allemaal in het Nederlands. Wil je alles goed begrijpen, dan is het toch wel fijn om het gewoon in het Nederlands te horen, zeker als je niet zo goed Engels kunt of met kinderen bent.

Hieronder zie je enkele tours in Vaticaanstad met Nederlandse gids. Het is ietsje duurder dan in het Engels. Bijkomend voordeel is sowieso wel dat je niet in de rij hoeft te wachten. Er zijn verschillende tours mogelijk die erg op elkaar lijken, maar net weer even anders zijn.

Tijdens de tour die ik zag bezoek je de Sint-Pieter en het Sint-Pietersplein, het Vaticaans museum, de Sixtijnse Kapel, de tapijtengalerij, de kaartengalerij en antieke beelden van Apollo.

Voor volwassenen kost het 62 euro, voor kinderen 46, voor kinderen t/m 6 jaar is het gratis. Identiteitsbewijs meenemen!

Vaticaan rondleiding met Nederlandse gids

Tijdens deze tour bezoek je Sint Pietersbasiliek, het Sint-Pietersplein, de Vaticaanse Musea, de Sixtijnse kapel, de zaal van de dieren, de Laocoöngroep, het torso van Belvedere, het bad van Nero, de galerij van Vlaamse wandtapijten, de galerij van de kaarten, het beroemde beeldhouwwerk de Pietà van Michelangelo en de Baldakijn van Bernini. Na de tour kun je op eigen gelegenheid de koepel van de basiliek beklimmen als je dat wil (lift niet inbegrepen, trap wel).

Deze tour kost 64 euro voor volwassenen en 50 voor kinderen. Gratis voor kinderen onder de 7 jaar. Identiteitsbewijs meenemen!

De reviews over deze tours zijn erg positief!

sint-pieterplein-op-zondag

Kortingskaart Rome, Vaticaan, openbaar vervoer en hop on hop off bus

Ook kun je eventueel een OmniaCard kopen met nog meer voordelen voor je bezoek aan Rome en Vaticaanstad. Zoek naar de ‘Rome Vaticaan pas’. De OMNIA kaart voor Rome en het Vaticaan geeft je toegang tot het Vaticaan Museum, Sixtijnse kapel en de St. Pieter Basiliek. Gratis Hop-on Hop-off bus tour, korting op vele andere bezienswaardigheden en gratis openbaar vervoer.

Meer leuke tours en tickets in Rome

Get Your Guide biedt nog veel meer leuke tours en mogelijkheden voor het van te voren kopen van tickets aan. Bekijk alle bezienswaardigheden, passen en mogelijkheden via de banner hieronder.

Scroll je naar beneden dan zie je alle mogelijkheden qua tours, tickets en rondleidingen in Vaticaanstad. Check voordat je iets boekt wel altijd in welke talen het kan.

Duizelt het je al? Dat snap ik. Ik vond het ook een hele uitzoekerij!

rij-sint-pieter-rome-februari

Zet het even op een rijtje

Duizelt het je al? Dat snap ik. Ik vond het zelfs als reisblogger zo’n uitzoekerij dat ik er chagrijnig van werd en het liefst helemaal niks meer van te voren wilde boeken, maar in de drukke maanden raad ik dat wel aan. Kom je er niet uit? Zet alles dan even rustig op een rijtje en neem op basis daarvan een beslissing:

-Wat wil je per se zien? Sint-Pieter, Sixtijnse Kapel en/of de rest van de Vaticaanse musea?
-Op welke dagen ben je in Rome?
-Welke dag kun je naar Vaticaanstad?
-Wil je vroeg of laat of rond lunchtijd?
-Vind je het erg om in de rij te staan? (variërend van een kwartier tot anderhalf uur)
-Wil je op eigen houtje of wil je een rondleiding?
-Moet die rondleiding in het Nederlands zijn of mag een andere taal ook?
-Hoeveel geld heb je te besteden?
-In welk seizoen ga je?
-Wil je zekerheid of juist vrijheid en neem je de gok?

ziek-in-rome

Vragen die je misschien nog hebt en leuke weetjes over Vaticaanstad:

Tot slot heb je misschien nog een paar vragen over Vaticaanstad. Ik beantwoord ze hieronder.

Weke taal spreken ze in Vaticaanstad?

De officiële taal van Vaticaanstad is het latijn, maar je ziet en hoort er overal gewoon Italiaans. Ook met Engels kun je er uiteraard terecht.

Welke munt heeft Vaticaanstad?

Ondanks dat Vaticaanstad geen lid van de Europese Unie, maar je kunt er wel gewoon met euro’s betalen. Wist je dat er speciale euro’s met de paus erop bestaan? Kleine kans echter dat je die ergens als wisselgeld zult terugkrijgen als je iets koopt. Muntenverzamelaars betalen er flink geld voor!

Kun je pinnen in Vaticaanstad?

Pinnen kan gewoon in Vaticaanstad. Er zijn meerdere ATM’s. Zorg wel dat je ook cash bij je hebt. Althans, ik vind dat zelf altijd een fijn idee mocht je ergens niet kunnen pinnen, automaten niet werken of als je ineens ergens alleen cash kunt betalen.

Heb je een paspoort nodig als je naar Vaticaanstad gaat?

Ga je van Rome ‘de grens over’ naar Vaticaanstad dan hoef je je paspoort niet mee te nemen. Een kopie kan natuurlijk altijd, maar je hoeft ‘m nergens te laten zien. Wel kan het handig zijn een paspoort of ID mee te nemen als je met kinderen reist en bij de entree van de musea hun leeftijd wil/moet aantonen, bijvoorbeeld om te bewijzen dat je kindje 4 of 5 jaar is (en nog geen 6) of dat je puber 16 of 17 is (en nog geen 18). Dat scheelt aardig wat euro’s. Voor tours is dit soms verplicht!

Leuk weetje: er bestaat een Vaticaans paspoort.

Upcoming trips van de Paus

Niet zo relevant, maar gewoon leuk om te weten. Bloggers zeggen vaak wat een ‘upcoming trips’ zijn, maar de paus ook! Hier kun je zien welke reizen de paus op de planning heeft staan: reizen van de Paus. Franciscus’ eerstvolgende reis is naar Marokko.

Soms kan het handig zijn dit te weten. Zo was ik zelf eens gelijk met de Paus in Istanbul en kon toen door hem de Blauwe Moskee niet bezoeken. Maar goed, nu dwaal ik af.

Wat meenemen naar Vaticaanstad?

Neem behalve dat eventuele paspoort (zie boven) iets te drinken mee voor tijdens het wachten (ook weer niet te veel), bescherm jezelf tegen de zon of eventueel de regen (maar geen lange paraplu’s, alleen kleintjes) en neem eventueel iets te lezen mee. Het is hét moment om je reisgids eens echt te lezen.

Wat mag niet mee naar binnen?

Scherpe voorwerpen, grote rugzakken en lange paraplu’s mogen niet mee naar binnen. Zorg dus dat je geen mesje of schaartje of iets dergelijks in je tas hebt, want dat ben je dan kwijt. Videocamera’s mogen ook niet! Je tas gaat door de scan. Hier lees je meer over wat wel/niet mee mag naar de Vaticaanse musea en de Sint-Pieter: Useful information for visitors.

Met grote rugzak of trolley naar Vaticaan

Ben je al uitgecheckt en kun je je bagage niet bij je accommodatie achterlaten dan kun je het meenemen. Er is een gratis garderobe. Heb je geen zin om te sjouwen dan kun je het van te voren hier kwijt: Luggage Storage Vatican City.

Wat moet je aan?

Ga je in de zomermaanden? Korte broeken of korte jurkjes/rokjes kun je beter voor een andere dag bewaren. Kleed je netjes: geen blote schouders, blote buik of blote knieën. Doe verder lekkere schoenen aan; geen hakken, dat loopt sowieso niet lekker op die kleine keitjes.

Ga bedekt gekleed: geen blote schouders, blote buik of blote knieën!

Kun je met een kinderwagen de Vaticaanse musea in?

Kinderwagens en buggy’s mogen niet mee naar binnen. Je kunt ze achterlaten bij de ingang. Met een baby is een draagzak dus wel handig. En ga dan sowieso voor een skip the line ticket, want eerst lang wachten met een kindje in de draagzak en dan nog uren rondlopen is een beetje te veel van te goede.

buggy-baby-peuter-sint-pieter

Toilet en babyverschoonplek

Zorg dat je voor vertrek naar het toilet bent geweest. Op zich logisch, maar reis je met kinderen dan weet ik als ouder uit ervaring dat je dit soort dingen vaak tegen je kinderen zegt en het vervolgens zelf in de haast vergeet.

Eenmaal binnen in de Vaticaanse Musea kun je uiteraard gewoon naar het toilet. Ook zijn er in het museum meerdere plekken waar je je baby kunt verschonen.

Iets eten of drinken in het museum

In het museum zijn een paar plekken voor koffie of lunch: zowel cafetaria als een selfservice restaurant.

waar-ligt-vaticaanstad

Hoe kom je bij Vaticaanstad?

Zoals ik al zei kun je prima lopend naar Vaticaanstad. Vanaf veel bekende plekken in Rome is het als je goed ter been bent prima te doen. Vanaf Piazza Navona is het ongeveer 20 minuten. Vanaf het Pantheon 25 minuten a een klein half uurtje.

Ga lekker lopend naar Vaticaanstad!

moeder-dochter-rome

Met de metro naar Vaticaanstad

Je kunt ook met de metro naar Vaticaanstad. Wij hebben de metro niet eens gebruikt (de lijnen lopen net echt handig langs de bezienswaardigheden), maar wil je dit wel dan moet je metrolijn A hebben. De halte is Ottaviano. Vanaf daar moet je nog wel een stukje lopen.

Met de hop on hop off naar Vaticaanstad

Met de bus naar Vaticaanstad kan ook. Een handige manier is de hop on hop off bus (als je van plan bent meerdere bezienswaardigheden op dezelfde dag of in een paar dagen te bezoeken). Er zijn er meerdere (echt belachelijk veel, je weet soms gewoon niet meer welke je moet kiezen).

Heen waren we lopend gegaan, maar na ons bezoek namen we de rode hop on hop off bus van City Sightseeing. Onderweg krijg je informatie (via koptelefoontjes) in o.a. het Engels en Duits. Je kunt deze bus nemen vanaf bijvoorbeeld Termini of het Colosseum, maar er zijn nog meer bekende stops.

BANNER BUS

Voor een bezoek aan het Vaticaan stopt hij bij de brug naar Castel Sant’Angelo (de Engelenburcht), aan de centrumkant van de straat op de Lungotevere Tor di Nona. De halte heet Vaticano. Zie je dit dan moet je eruit (de bus stopt ietsje voorbij de Engelenburcht):

castel-sant-angelo-rome

Deze foto nam ik de dag ervoor, toen we er al langs gekomen waren, maar nu waren we dus lopend. Ook is er een die de brug nog over gaat; op die bus staat Vaticaanstad ook nog groot genoemd. Maar nodig is dat niet.

Kijk, hier zie je de Sint-Pieter al in de verte:

van-rome-naar-vaticaanstad

Je kunt hier oversteken, over de Ponte Sant’Angelo:

engelenburcht-rome

Of, zoals wij deden, hier, over de Ponte Vittorio Emanuele.

brug-naar-vaticaanstad

Overnachten in Vaticaanstad?

Nodig is het niet, maar misschien vind je het idee wel leuk om een nachtje in Vaticaanstad te slapen. Of nou ja, er vlákbij. In Residenza Paolo VI bijvoorbeeld. Voor als je iets bijzonders zoekt. Op 1 minuut van de Sint Pieter. Wellicht een idee als je extra vroeg in de rij wil staan of als eerste voor de deur wil staan.

Of zoek zelf iets anders vlakbij: hotels en appartementen vlakbij Vaticaanstad. Klik wel even door naar de kaart. Je kunt beter et aan de andere kant van de Tiber zitten (dichtbij de andere bezienswaardigheden) dan ten noorden van Vaticaanstad.

Hier vind je meer hotel in Rome. Ik verbleef in hotel Erdarelli. Relatief eenvoudig en al wat ouder, maar op zich prima en qua locatie wel supercentraal.

Een glimp van de Sint-Pieter vanuit de airportbus

Heb je helemaal geen tijd gehad om Vaticaanstad te bezoeken maar reis je toevallig wel met de SIT Bus Shuttle van Roma Termini naar luchthaven Fiumicino? Dan met je goed opletten, want dan kun je vanuit de bus nog een blik op de Sint-Pieter werpen. Ik had dat totaal niet verwacht, maar toch leuk nog even.

sit-bus-shuttle-fiumicino-vaticaanstad

Ik bezocht Vaticaanstad 2x. De eerste keer was 25 jaar geleden. Ik was er toen als 21-jarige met mijn moeder die destijds bij de KRO werkte. We waren met een groep KRO’ers mee op een ledenreis en hebben alles toen uitvoerig bestudeerd. Nu, afgelopen februari, was ik er met mijn eigen dochter. Omdat ze een beetje ziek was hebben we niet alles van binnen gezien, maar toch erg genoten.

Ben jij er al eens geweest? In welke maand was dat, wat heb je gezien en hoe lang moest je wachten?

highlights-rome

Op de fiets langs de highlights van Rome

Wil je in korte tijd veel van Rome zien, een goede indruk van de stad krijgen, veel interessante informatie horen en vind je het leuk om dat op de fiets te doen, doe dan net als ik deed een fietstour langs de highlights van Rome. In 3 uur tijd kom je langs de belangrijkste bezienswaardigheden en hoogtepunten van ‘de Eeuwige Stad’.

Tip: ook als je de tour niet gaat doen of niet naar Rome gaat is het leuk om te lezen. Er staan een paar leuke weetjes over Rome in.

rome-fietstour

Fietstour in Rome

Vanaf het moment dat ik besloten had met mijn dochter naar Rome te gaan, wist ik: ik wil een fietstocht doen! Eerder fietste ik al in steden als ValenciaWenen en Istanbul. In elke stad waar ik het gedaan had vond ik het hartstikke leuk. Op een sportieve en leuke manier kun je in korte tijd veel van de stad zien!

En dus ging ik samen met mijn dochter van 11 mee met een fietstour van Baja Bikes in Rome. We kozen voor de ‘Rome met kinderen’-tour, die hetzelfde is als de Highlights Rome Tour. Overweeg je de Rome Fietstour ook te doen, lees dan zeker verder!

Highlights Tour Rome

Hieronder zie je wat we zoal zagen tijdens de tour. Tussendoor vertel ik enkele weetjes die we te horen kregen van onze gids, Lieke. Zij is één van de Nederlandse gidsen van Baja Bikes in Rome.

Ik verklap uiteraard niet álles wat ze verteld heeft, want het is natuurlijk leuk als je zelf ook nog wat nieuws hoort, maar je krijgt wel een beetje een idee zo. (O, en let niet op m’n rimpels en wallen.)

op-de-fiets-door-rome

Mocht je je afvragen of het wel veilig is om te fietsen in Rome, lees dan mijn andere blog: Fietsen in Rome, is dat niet gevaarlijk? En wil je juist iets ánders dan de highlights zien check dan de blog Act of Traveling: Rome off the beaten track.

rome-highlights

Het Colosseum

Maar… eerst de hoogtepunten van Rome! De highlights Rome fietstour begint met dé highlight van Rome: het Colosseum. We stoppen op een plek met uitzicht op het beroemde bouwwerk. Je ziet ‘m hierboven op een zonniger dag, 2 dagen eerder, en iets verder naar onderen in dit blog in de verte.

Het Colosseum is het grootste amfitheater uit de Romeinse tijd en een waar icoon. Wist je dat het in slechts 8 jaar gebouwd is?!

Vroeger werd het Colosseum voor vanalles gebruikt: er vonden gladiatorengevechten en gevechten met wilde dieren plaats. En, je kunt het je bijna niet voorstellen, maar het amfitheater werd zelfs eens met water gevuld om zeeslagen na te spelen. We zien er tekeningen van.

Het Colosseum werd zelfs eens met water gevuld om zeeslagen na te spelen!

colosseum-vroeger

Ook stonden er in vroeger tijden standbeelden tussen alle bogen. Wat zonde dat die weg zijn!

fietstour-highlights-rome

De keizerlijke Fora

We vervolgen onze weg via de brede Via dei Fori Imperiali, langs de keizerlijke fora. We stoppen bij het Forum van Trajanus en de vroegere markten van Trajanus (hieronder, waar ik al een kijkje had genomen).

markt-van-trajanus-rome

fietstour-rome

keizerlijke-fora-rome

Zuil van Trajanus

Iets verderop staan we stil bij de Zuil van Trajanus, een overwinningszuil met meer dan 200 meter afbeeldingen erop! Je ziet ‘m hierboven, achter mijn dochter. De zuil van dichtbij zie je hieronder.

Bovenop de zuil staat Petrus (van Petrus en Paulus) met 2 sleutels. Paulus staat ergens anders in de stad. Als je dichtbij staat kun je het je bijna niet voorstellen, maar binnenin is zelfs nog een wenteltrap.

zuil-van-trajanus

Monument van Victor Emanuel II

De volgende stop is vlakbij, op de Piazza Venezia, bij het Monument van Victor Emanuel II, een enorm gebouw dat overal bovenuit torent. Het wordt ook wel het Altare della Patria genoemd, het Altaar van het Vaderland.

Waarom is het zo groot? Het moest het pausdom overtreffen. Dat is niet helemaal gelukt, maar opvallend is het wel.

Veel Italianen vinden het te protserig, zo’n groot gebouw in het mooie historische centrum van Rome. Vaak krijgt het bijnamen als suikertaart, typemachine of kunstgebit.

highlights-fietstour-rome

Tip: wil je een mooi uitzicht over Rome, ga hier dan zeker omhoog! Je kunt een stuk met de trappen (dat is gratis) of nog verder, met de lift (dan kost het je 10 euro). Veel Romeinen vinden het het mooiste uitzicht van Rome omdat het de enige plek is in Rome waar je niet op het gebouw zelf uitkijkt.

Op het gebouw staan ook een paar paarden. Van onderaf gezien lijken ze misschien niet zo groot, maar eentje is zelfs 13 meter lang en hoog! En, leuk weetje: er werd ooit zelfs een etentje ín het paard gegeven. Kijk maar.

altaar-vaderland-rome

Trevi fontein

We vervolgen onze weg via kleine straatjes en komen bij de Trevi Fontein. Vroeg in de ochtend voordat de tour begon was ik er al langsgelopen met mijn dochter en zag dat de fontein werd schoongemaakt. Onze gids vertelt ons dat dit elke maandag gebeurt.

Doe jij ook toevallig net op maandag de fietstour ga dan zeker nog een keer terug om de fontein in volle glorie te zien en er eventueel een muntje in te werpen. In een ander blog zal ik nog een keer iets meer over de Trevi fontein vertellen. Mis ‘m in elk geval niet, want als je het over highlights Rome hebt is de Trevi Fontein natuurlijk één van de meest bekende!

highlights-rome

Nasoni

Onze volgende stop is geen echte bezienswaardigheid, maar is een drinkfonteintje, een nasone. Nasone betekent grote neus, waar het soms een beetje aan doet denken. Als je goed oplet zie je meer fonteintjes in Rome (de zogenaamde nasoni) en het goede nieuws is: het is drinkwater. Neem dus je Dopper of een ander flesje of drinkfles mee en vul het tussendoor gewoon bij zo’n fonteintje. Een goedkope en milieuvriendelijke oplossing.

Budgettip!

De gids vertelt dat toeristen altijd onder de fontein hangen om eruit te drinken, maar een Romein doet dat anders: die houdt zijn vinger bij de straal en het water komt dan door een gaatje aan de bovenkant omhoog. Dat drinkt een stuk makkelijker.

Alleen als er ergens ‘non potabile’ staat kun je het niet drinken, maar anders wel. Ik heb het ook gedronken en het is betrouwbaar. Je wordt er niet ziek van. Er zijn er heel veel van in Rome, dus je komt er geheid een keer één tegen.

drinkwater-rome

Via Condotti

Via de dure winkelstraat Via Condotti vol met shops van luxe merken als Dolce & Gabbana, Burberry, Hermès, Louis Vuitton, Bulgari, Armani, Prada en Dior fietsen we naar de Piazza di Spagna. Mooi hoe je de trappen en vooral de kerk al in de verte ziet liggen.

fietsen-rome-highlights

De Spaanse Trappen

Onderaan de Spaanse Trappen vertelt de gids iets over de Scalinate de la Trinità dei Monti, zoals de Italianen de Spaanse Trappen zelf noemen, vernoemd naar de kerk bovenaan de trappen. Waarom noemen wij het dan Spaans? Dat is vanwege de Spaanse ambassade die hier ook zit, op de Piazza di Spagna.

De trappen zijn destijds aangelegd omdat de Trinità dei Monti, de kerk bovenaan, beter bereikbaar moest zijn. Onderaan de trappen zie je een fontein. Je ziet ‘m op de foto’s in mijn blog over de Spaanse Trappen.

De fontein heeft de vorm van een bootje. Vroeger overstroomde Rome wel eens. Eén keer, in de zestiende eeuw, kwam het water zelfs tot hier. Toen het water weer zakte bleef er één bootje liggen. Vandaar de vorm van de fontein.

Tip tussendoor: het is leuk om (net als wij) vlakbij de Spaanse Trappen te verblijven. Wij hadden een eenvoudig 2-sterrenhotel tussen de Spaanse Trappen en de Trevi Fontein, maar luxer kan ook.

highlights-rome-hoogtepunten

Via Margutta

We fietsen door leuke kleine straatjes, waaronder de Via Margutta, het kunstenaarsstraatje van Rome, richting onze volgende stop.

fietsen-rome-tour

Piazza del Popolo

We stoppen op de Piazza del Popolo, een bekend plein in Rome met een obelisk erop en meerdere kerken, met o.a. de ’tweelingkerk’ die je hieronder ziet: de Santa Maria di Montesanto en de Santa Maria dei Miracoli.

piazza-del-popolo

Leuk om te weten is dat de poort aan de andere kant van het plein vroeger de entree was van Rome. Als je Follow my footprints op Facebook volgt kon je ‘m hier al zien.

Ook kun je vanaf Piazza del Popolo de trappen naar de Pincioheuvel beklimmen. Dan sta je al bij Villa Borghese, het bekendste park van Rome. Tijdens de tour hebben we er helaas geen tijd voor en gaan verder.

highlights-rome-fietstour

Campo Marzio

Vanaf het Piazza del Popolo fietsen we weer door een mooi stukje van Rome. Het is de wijk Campo Marzio. Hier is het fijn en leuk fietsen.

mooie-straatjes-rome

Door rustige straatjes…

nederlandse-fietstour-rome

Langs verrassende pleintjes….

leuk-pleintje-rome

Pantheon

En dan zijn we ineens bij het Pantheon. Toen we er zondag waren stond er een erg lange rij en was er uiteindelijk net een mis (het Pantheon is een kerk geworden), maar nu kunnen we zo doorlopen. In slechts een paar minuten zijn we binnen!

rome-highlight

Leuk om te weten is dat de diameter van de koepel van het Pantheon maar liefst 43,3 meter is. Enorm groot dus. Hij is nog nooit ingestort, zelfs niet door aardbevingen. Zoals je uiteraard zult weten en anders zelf wel ziet zit er een gat in het dak, daardoor is de koepel sterker. Maar ook de muren zijn heel sterk: ze zijn op sommige plekken 6 meter dik.

Je zou het niet zeggen, maar het gat in het Pantheon is bijna 9 meter doorsnede!

Voor het gat in het Pantheon (de oculus) zit overigens geen glas. Als het dus regent regent het naar binnen. In de originele marmeren vloer zitten ongeveer 20 gaten om het water weg te kunnen laten stromen. Door het gat konden bovendien de goden naar binnen kijken dacht men.

hoogtepunten-rome

Uiteraard schijnt ook de zon erdoor naar binnen en dat is elke jaargetijde en moment van de dag anders. Op 21 april om 12 of 1 uur schijnt de zon precies op de ingang. Dit is ook precies de verjaardag van Rome. Rome werd immers op 21 april 753 voor Christus gesticht.

In het Pantheon liggen 4 mensen begraven, waaronder koning Victor Emanuel en koningin Margherita naar wie de Pizza Margherita vernoemd is.

highlights-rome

Pauze? Pizza!

Over pizza gesproken, we hebben even een korte pauze en mijn dochter en ik kopen snel een stukje pizza. Dat kost weinig en is bijna altijd lekker, hoewel deze een beetje vet is. Mijn dochter kiest voor de margherita, ik voor een pizza met fiori di zucca, oftwel zucchini flowers, courgettebloemen. Als ik afreken hoor ik: ‘Denise?’ Toevallig zit er net iemand die ik ken met haar zoon te lunchen!

pizza-met-courgettebloemen

Piazza Navona

We stappen weer op onze fiets voor het vervolg van de fietstour door Rome en zetten koers naar Piazza Navona. Piazza Navona is ook echt een must see als je het over de highlights van Rome hebt. Het is een enorm groot (langwerpig) plein met 3 fonteinen en veel terrasjes. Een toeristische, maar mooie plek in Rome. Stiekem vind ik het zo leuk dat wij hier gewoon fietsen!

rome-highlights-fietstour

Campo de’ Fiori: de bloemenmarkt

Nog geen 5 minuutjes fietsen verder zijn we op de Campo de’ Fiori, de bloemenmarkt. Er is markt en behalve bloemen wordt er nog meer verkocht. Ook zien we op het plein een standbeeld van een wetenschapper: Bruno. Hij was sterrenkundige en is op de brandstapel geëindigd.

bloemenmarkt-rome

Piazza Farnese en Palazzo Farnese

Vlakbij maken we een stop op Piazza Farnese met o.a. Palazzo Farnese. Dit kende ik nog niet. Ook wijst de gids ons op de ‘badkuip-fonteinen’.

fietstour-bajabikes-rome

Fontana delle Tartarughe: de schildpaddenfontein

Weer een paar minuten verderop stoppen we bij een fontein met schildpadjes erop: de Fontana delle Tartarughe, op de Piazza Mattei.

schildpaddenfontein-rome

De Ghetto: de Joodse wijk

De gids wijst ons op de Joodse wijk waar ik al met mijn dochter ben geweest: de Ghetto Ebraico di Roma. Vroeger stond er een muur omheen. In 1861 kwam er een eind aan, maar nog altijd staat het bekend als de joodse wijk. Je vindt er koosjer eten en de winkels in de wijk zijn op zaterdag dicht, in verband met de sabbath.

In de Ghetto kun je goedkoop en lekker eten. Ben je er in het juiste seizoen dan moet je zeker de artisjokken proberen! Die heb ik inderdaad ook al op! Ga dus zeker even zelf terug naar deze wijk.

joodse-wijk-rome

De tour zit er (bijna) op

We stoppen nog even een tweede keer bij het immense Altare della Patria of Il Vittoriano, het Monument van Victor Emanuel II.

monument-victor-emanuel-rome

En fietsen dan met het Forum Romanum aan onze rechterhand terug naar het startpunt.

highlights-tour-baja-bikes-rome

Exact om 13:00u zijn we weer terug bij het startpunt, een mooie ervaring rijker en veel minder eng dan ik van te voren gedacht had. Het was een erg leuke besteding van onze laatste dag in Rome. De tour juist aan het begin van je citytrip doen kan natuurlijk ook heel goed!

biking-rome

Er kan weer iets van onze bucketlist af: we hebben gefietst in Rome!

fietsen-in-rome-fietstour

Route Fietstour Rome

Mocht jij deze ‘Highlights Rome’-tour ook doen dan kan het zijn dat de route een klein beetje afwijkt of dat de volgorde net even anders is, maar in grote lijnen kom je langs dezelfde highlights. Goed te weten: Vaticaanstad zit er niet bij. Wil je daar ook naartoe? Lees dan mijn tips voor Vaticaanstad.

fietstour-rome-highlights

Twijfel je nog of je het aandurft (vooral ook als (eenouder)gezin met kinderen), lees dan zeker mijn andere blog over fietsen in Rome. Sowieso staan er nog wat handige tips in!

colosseum-fietstour

Baja Bikes of Bici & Baci?

De tours in Rome worden uitgevoerd door Bici & Baci. Via hen boeken is duurder, dus ik zou het als ik jou was via mij doen. Ben je met kinderen? Ga dan voor de Kids Tour: Naar Rome met kinderen. Deze is gelijk aan de Highlights Rome Fietstour. Wijzigen of annuleren is toegestaan, dus waarom niet? Boeken kan hier: Baja Bikes Tours in Rome.

bici-baci-rome

Ik deed de tour op uitnodiging van Baja Bikes. Mijn positieve ervaring is echter oprecht.

fietsen-in-rome

Met kinderen fietsen in Rome, is dat niet eng?

Rome is een geweldige stad om te voet te ontdekken, maar een fietstour doen is extra leuk! Niet alleen voor volwassenen, maar ook voor gezinnen met kinderen of tieners. Stel je voor: op je ‘eigen’ fiets langs de highlights van Rome, hoe leuk is dat?! Ik deed het ook met mijn dochter!

fietstour-dochter-rome

Ga je op citytrip naar Rome en wil je in korte tijd veel van de stad zien? Dan is een fietstour in Rome een goed idee, ook met kinderen! Hier lees je mijn ervaring!

fietsen-in-rome-met-kinderen

Fietsen in Rome

Ik hoor je al denken: ‘Met kinderen fietsen in Rome? Is dat niet eng? Is fietsen in zo’n drukke stad als Rome niet hartstikke gevaarlijk? En dan nog met kinderen ook!’

Fietsen in Rome, is dat niet hartstikke eng?

Grote kans dat jij dit ook denkt of dat die gedachte door je hoofd geschoten is. En dat is niet gek. Rome is natuurlijk een drukke stad en het laatste wat je wil is dat je kind (of jou) iets overkomt in Rome, dus twijfel je waarschijnlijk. Dat snap ik, ik had het ook! Ook ik vroeg me af of het wel verantwoord en veilig was om te gaan fietsen in Rome.

fietsen-in-rome-kids

Fietsen in Rome met kinderen: is dat niet gevaarlijk?

Nu ik het gedaan heb kan ik je zeggen dat het jammer is als je het vanwege die angst niet doet, want het is echt heel leuk en uiteindelijk lang niet zo eng als het lijkt. Echt niet! Ik vind onze dagelijkse fietstocht in Den Haag enger! In Rome deed het ik het samen met mijn 11-jarige dochter (en nog meer kinderen) en vertel je hoe het was.

Met je kind(eren) of tiener fietsen in Rome? Doe het!

fietsen-in-rome-foto-kidseropuit

Fietsen huren of een fietstour doen

Je kunt zelf fietsen huren, maar juist met een tour mee gaan is extra leuk omdat je dan veel meer informatie te horen krijgt dan je anders tussendoor even zelf zou lezen. Bij verschillende bezienswaardigheden (ook die waar je anders wellicht aan voorbij was gelopen) worden interessante weetjes verteld.

Met kinderen fietsen in Rome

In ParijsMadrid en Barcelona durfde ik het in mijn eentje met 2 kinderen nog niet aan, maar dat lag meer aan het feit dat ze elkaar soms in de weg zitten dan aan de fietskunsten per kind. Nu ik alleen met mijn dochter weg ging voelde het al relaxter. Met 1 kind is alles gewoon net wat makkelijker. Dus boekte ik die tour. Ook als ik met mijn zoon alleen naar Rome was gegaan had ik het gedaan.

Leuk, het ging gebeuren: wij gingen fietsen in Rome!

bici-baci-rome

O god, gaat alles wel goed?

Toen ik het geregeld had sloeg de twijfel ineens toe. Was het eigenlijk niet te gevaarlijk? Is het wel verantwoord om met kinderen te gaan fietsen in Rome? M’n dochter fietst weliswaar elke dag naar school, met mij, maar Rome is wel even anders dan Den Haag!

En dan ook nog op een totaal andere fiets! Voor de zekerheid zetten we het zadel een beetje laag, zodat ze goed bij de grond kon. Even oefenen in het steegje achter de fietsverhuur:

fietsen-in-rome-kinderen

Handrem in plaats van terugtraprem

Ik moet bekennen dat ik ‘m wel even kneep. Er bleken alleen fietsen met handrem te zijn en mijn dochter heeft op haar fiets thuis een terugtraprem. Sterker nog:

Ze had überhaupt nog nooit op een fiets met handremmen gefietst!

Wat als ze straks op een onverwacht moment in plaats van de handrem te gebruiken naar achteren zou trappen? Brrr, ik zag al allemaal enge scenario’s voor me. Ietwat wiebelend oefende ze even in het straatje waar we onze fiets kregen. Ik was bang dat ze straks te hard in de linker handrem zou knijpen, terwijl ze beter vooral de rechter kon gebruiken. Om eerlijk te zijn: ik hield mijn hart vast.

Fietspaden in Rome

Ook fietspaden zie je niet veel in Rome, dus ook dat was nog een dingetje waar ik van te voren niet bij stil had gestaan. In veel steden waar ik gefietst heb hadden ze die wel. Wenen bijvoorbeeld is een super fietsvriendelijke stad en ook Valencia was heel geschikt om te fietsen. Maar Rome? In Rome zie je amper fietspaden. Was het dan wel veilig om te gaan fietsen? Volgens de gids wel. We gingen het ervaren!

Leuk weetje!

De gids vertelde trouwens dat sommige mensen in Rome het zat zijn dat er maar geen fietspaden komen en dat ze soms zelf ’s nachts met verf de straat op gaan om stiekem fietspaden te maken. Ik heb ze niet gezien (uiteindelijk heb ik alleen langs de Tiber fietspaden gezien, op een andere dag), maar grappig vind ik het wel.

fietspad-rome

Met kinderen fietsen in Rome: hoe ging het?

Het eerste kwartier van de tour was het wennen, ook met schakelen, want ook dat had ze nog nooit gedaan, maar daarna ging het prima. Kinderen leren hartstikke snel (dat bleek maar weer) en ze had het eigenlijk zo onder de knie.

Er gebeurde helemaal niks engs. Soms fietsten we naast elkaar, maar meestal achter elkaar, wat het verstandigst is. En het fijnste: ze was weliswaar nog niet zo lekker (ze had behoorlijk koorts gehad), maar ze vond het leuk!

fietstour-kinderen-rome

Druk verkeer?

Het viel me op dat Rome qua verkeer eigenlijk helemaal niet zo druk is als ik dacht! In Napels en heel veel Spaanse steden (waar ik ook erg van hou!) is het veel drukker en chaotischer qua verkeer. Ik vond het in Rome zelfs relatief rustig. Amper files of getoeter, en al helemaal niet kris kras doorelkaar rijdend wat ik in Napels en Palermo had gezien. Ik had me voor niks zorgen gemaakt.

met-kinderen-fietsen-in-rome

Wat zie je tijdens de fietstour door Rome?

Waarschijnlijk vraag je je af wat je allemaal ziet tijdens de fietstour door Rome. Boek je de ‘Kids fietstour’ van Bajabikes in Rome (wat dezelfde is als de ‘Highlights fietstour‘) dan kom je langs de belangrijkste bezienswaardigheden en hoogtepunten van Rome: het Colosseum, de Trevi Fontein, de Spaanse Trappen, Piazza Navona, het Pantheon (wij hadden zelfs tijd om even naar binnen te wippen) en het Forum Romanum. Maar dat niet alleen! Je ziet nog veel meer!

Deze bezienswaardigheden mag je sowieso niet missen in Rome!

tieners-rome

Fietsen langs bezienswaardigheden in Rome

Daarnaast maak je tijdens de tour ook nog stops bij andere bezienswaardige plekken in Rome, zoals het forum van Trajanus, de markt van Trajanus (in de verte), La strada dei pittori (het kunstenaarsstraatje), Piazza del Popolo met de Porta Flaminia (de stadspoort van vroeger), het mausoleum van Augustus (deze hebben wij volgens mij overgeslagen), Palazzo Montecitorio (het Italiaanse Parlement) met de obelisk ervoor, Campo di Fiori (de Bloemenmarkt), Piazza Farnese, de Ghetto Ebraico (de oude joodse wijk), het Campidoglio (de Capitolijn) en het grote Monument van Victor Emanuel II.

Heel veel hoogtepunten in 1 tour dus!

fietsen-in-rome-piazza-navona

Foto’s en verhaal over de tour

In een apart blog (anders werd het een beetje veel) neem ik je echt mee op de tour. Ik laat je daarin bovengenoemde highlights zien, met een verhaaltje erbij over wat er zoal verteld werd, zodat je echt weet wat je van de tour kunt verwachten. Toch moet je het fietsen uiteindelijk zelf ervaren; juist het feit dat je zelf langs de highlights fietst maakt het zo leuk!

fietsen-rome-kids

Praktische zaken

Wel vertel ik hieronder nog wat praktische zaken als je wil gaan fietsen, vooral ook als je met kinderen wil fietsen in Rome. Waarschijnlijk heb je veel vragen, hopelijk staat het antwoord op jouw vraag erbij. Heb je nog een andere vraag, stel ‘m gerust!

met kinderen-fietsen-door-rome

Waar fiets je?

Je fietst een route in Rome die al heel vaak gefietst is en de gids weet dus echt wel waar je beter wel of niet kunt fietsen. Soms fiets je een stukje over de weg, met auto’s naast je, maar nooit lang. Oversteken doe je met z’n allen tegelijk, vrijwel altijd over een zebrapad en dan stap je meestal even van je fiets af en wandelt.

fietsen-met-kinderen-in-rome

Wegen, steegjes en pleinen in Rome

Soms fiets je over een plein of een stukje tussen wandelend publiek, maar het grootste deel van de tour fiets je door kleine straatjes waar geen auto’s rijden, maar wel af en toe een scooter. Niemand van ons is voor zijn sokken gereden of heeft brokken gemaakt. Ook de kinderen die mee waren zijn geen van allen een keer gevallen.

fietsen-rome-kinderen

Wat voor fiets krijg je?

Je krijgt een sportieve stadsfiets. Voor kinderen zijn er kinderfietsen, althans kindermaten; het zijn fietsen die op mountainbikes lijken. Ook voor volwassenen zijn het vrij sportieve fietsen. Er zitten handremmen op en versnellingen. De fietsen kunnen niet op slot, maar de gids houdt het in de gaten.

fietsen-in-rome-baja-bikes

Zijn er ook e-bikes?

Heb je liever een e-bike dan kan dat ook. Dit kost 20 euro extra.

Moet je een helm op?

Tijdens de fietstours in Rome is een helm niet verplicht, maar ze raden het wel aan. In onze groep deed niemand het. Ik heb best even getwijfeld (ik had van te voren tegen mijn dochter gezegd dat het vaak verplicht is en vond dat wel een fijn idee), maar uiteindelijk was dat niet zo en deden we het niet. Twijfel je aan de fietskunsten van je kind, doe het dan wel. Het kan een hoop letsel schelen. Het is je eigen verantwoordelijkheid.

Vanaf welke leeftijd mogen kinderen fietsen in Rome?

Fietsen in Rome kan met kinderen van 8 jaar en ouder. Jonger moet je het niet doen, ook zelf niet. Voor de tour is de minimum leeftijd 8 jaar. Als je kind kan fietsen is het prima te doen. Wel moet(en) je kind(eren) uiteraard gewend zijn om te fietsen, dus fietservaring is wel een must. Met een kind dat vrijwel nooit fietst of heel langzaam fietst moet je het gewoon niet doen. Ik denk dat je zelf je eigen kind(eren) het best in kunt schatten.

Fietservaring

Wees ook weer niet té bang. Mijn 11-jarige dochter fietst elke dag, maar toch twijfelde ik of het wel slim was. Te veel twijfels zijn echter niet nodig, uiteindelijk ging het allemaal heel goed en ik had het niet willen missen. Alleen het eerste kwartiertje was het even wennen, toen lagen we steeds een beetje achter, maar gelukkig ging het al snel heel goed.

fietsen-rome-tiener

Is fietsen in Rome gevaarlijk?

Conclusie: is fietsen in Rome gevaarlijk of eng? Nee. Ook al zijn er weinig tot geen fietspaden, je kunt gewoon fietsen in Rome. Juist met een groepje val je meer op dan wanneer je het alleen zou doen. Wel rijden er soms scooters langs je heen, maar je wordt echt niet zomaar omver gereden. De kans dat jij zelf een voetganger aanrijdt is groter.

fietsen-in-rome-gevaarlijk

Is het niet vermoeiend?

De fietstour is totaal niet vermoeiend. Je stopt heel vaak en hoeft maar een paar hele kleine stukjes te ‘klimmen’. Wij waren na de tour in elk geval niet moe. Mijn dochter was tussendoor alleen een beetje moe omdat ze de dagen ervoor koorts had gehad, maar totaal niet door de tour.

Gaan er meer kinderen mee op zo’n tour?

Ja, boek je een fietstour in de schoolvakantie dan is de kans groot dat er ook andere kinderen op de fietstour meegaan en dat is wel zo leuk. Mijn dochter kletste hieronder bij een stop even met de dochter van collegablogger Saskia van Kidseropuit die toevallig op dezelfde dag dezelfde tour deed met haar kinderen. Zo toevallig was dat! We wisten niet eens van elkaar dat we naar Rome gingen. Haar ervaring met fietsen in Rome komt ongetwijfeld ook nog op haar blog te staan. De foto’s in dit blog waar ik samen met mijn dochter op sta heeft zij gemaakt.

fietstour-rome-tieners

fietstour-rome-kids

Tieners

Behalve haar kinderen van 9 en 11 (die je ook op enkele foto’s ziet) waren er nog twee iets oudere kinderen bij: een jongen met zijn vader en een meisje met haar moeder. Voor tieners/pubers is zo’n tour dus ook echt heel leuk! Het voordeel is ook dat wat oudere kinderen vaak al genoeg geschiedenis op school hebben gehad om alles wat beter te begrijpen en te kunnen plaatsen.

rome-met-pubers

Fietszitje

Jonge kinderen die maximaal 25 kilo wegen kunnen mee in een fietszitje. Wel denk ik dat het voor iets oudere kinderen die lekker zelf kunnen fietsen net iets leuker is dan wanneer je steeds in zo’n zitje zit en de informatie nog niet snapt, maar heb je een kind dat makkelijk overal mee naartoe te nemen is dan kun je het prima doen. Er zijn genoeg momenten waarop je peuter/kleuter even kan staan of lopen en er is altijd wel iets leuks te zien onderweg.

leuke-tour-in-rome

Hoe groot is de groep?

Onze groep bestond uit 11 deelnemers. Dat was een ideaal aantal. Omdat de tours erg populair zijn boeken er vaak veel Nederlanders op dezelfde tour, maar dan worden er meerdere groepjes van gemaakt. Ben je tegelijk met een ander gezin in Rome dan kun je ter plekke vragen of je bij elkaar in het groepje mag. Per groepje gaat er een aparte gids mee. Een privé tour kan ook maar daar gelden aparte prijzen voor.

Zijn het alleen maar gezinnen met kinderen?

De ‘kindertours’ van Baja Bikes zijn geen tours met alleen maar kinderen of alleen maar gezinnen met kinderen, maar zijn dezelfde tours als de highlight tours. In vakantieperiodes (de voorjaarsvakantie, de meivakantie, de zomervakantie, herfstvakantie en kerstvakantie) is de kans echter wel groot dat er meerdere gezinnen met kinderen gaan fietsen in Rome. Moeders met dochters, vaders met zoons, gezinnen met 1 of 2 kinderen, of meer nog misschien, en ook eenoudergezinnen. Ook al zijn het geen echte kindertours het zijn op zich wel kindvriendelijke fietstours.

fietstour-in-rome

Wat vinden de Italianen van al die fietsende Nederlanders?

De Romeinen staan er wisselend tegenover. Ook al wordt er door toeristen volop gefietst in Rome, Italianen zelf vinden het een beetje raar. De één is licht geïrriteerd (wat ik me ergens best kan voorstellen), de ander bekijkt de voorbijkomende fietsers hoofdschuddend (van ‘die zijn niet wijs’) en weer een ander staat even stil (oude mannetjes vooral), kijkt juist met bewondering en b